Urinestoma, verzorging eendelig systeem

Urinestoma
Verzorging eendelig systeem
Afdeling Urologie
Een urinestoma
Wanneer de blaas niet functioneert of is verwijderd, kan de
urine niet meer langs de natuurlijke weg het lichaam verlaten.
In veel gevallen zal dan een urinestoma volgens Bricker worden
aangelegd. De twee urineleiders worden dan aangesloten aan
een geïsoleerd stukje dunne darm. Aan het ene uiteinde wordt
dit stukje darm dicht gehecht en het andere uiteinde wordt door
de buikwand naar buiten gehaald; hiervan wordt de stoma
gemaakt. Het stukje darm heeft geen reservoirfunctie zoals de
blaas, maar dient alleen voor het transport van de urine naar
buiten het lichaam.
De stoma ziet er rood en vochtig uit en is gevoelloos.
Om de urine op te vangen heeft u speciaal opvangmateriaal
nodig.
nier
urineleiders
stoma
dikke darm
dunne darm
1
Het aanbrengen van een eendelig urineopvangsysteem
Klaarleggen:
•
droge en lauwwarme vochtige gazen
• stoma opvangmateriaal
• ballpoint en schaar
• malletje (kartonnetje met de juiste maat van de stoma)
• eventueel scheermesje
• eventueel andere benodigdheden
• afvalzakje
Volgorde van handelen:
Maak het opvangmateriaal klaar voor gebruik:
• leg het malletje tegen de achterkant van de huidplaat, zorg
dat de opening in het midden zit.
• de uitsparing op achterkant huidplaat aftekenen met
ballpoint.
• de aangegeven lijn uitknippen.
• strijk de rand van de uitsparing met de vinger glad,
zodat het slijmvlies van de stoma niet beschadigt.
• verwarm de huidplaat vóór (bv door er op te gaan zitten).
De plakkracht wordt verhoogd door verwarmen waardoor de
huidplaat beter hecht.
• het kraantje onderaan het zakje sluiten.
Werkwijze:
Was de handen, voordat u de stoma verzorgt.
• Verwijder het oude materiaal van boven naar beneden. Pel
met de ene hand het materiaal eraf en houdt met de andere
de huid tegen.
• Reinig de huid en de stoma met lauwwarm kraanwater.
Tijdens het reinigen kan de stoma wat gaan bloeden. Stopt
dit snel, dan is dit niet verontrustend.
• Dek de stoma af met een gaasje om te voorkomen dat er
urine op de huid komt. Is er urine tijdens de verzorging op
de huid gekomen, dan moet de huid weer gereinigd worden.
De huid raakt anders geïrriteerd en de huidplaat hecht niet
meer.
2
•
•
Na het verwijderen van de beschermlaag aan de achterkant
van de huidplaat wordt de huidplaat dubbelgevouwen, op
de onderste rand van de uitgeknipte opening, daarna wordt
het stomamateriaal aangebracht. De buikhuid strekken en
in gestrekte positie houden tijdens aanbrengen van het
stomamateriaal. Het aanbrengen gebeurt zonder vouwen of
luchtbellen onder de plaklaag.
De huidplaat dient vooral direct rond de stoma goed
aangedrukt te worden zodat er geen gelegenheid ontstaat
tot kiervorming waar lucht en later urine kan gaan zitten.
Dat kan aanleiding geven tot loslating van de huidplaat
waardoor lekkage ontstaat en kans op huidproblemen. De
huidplaat wordt van binnen naar buiten gewreven.
Aandachtspunten:
• Het malletje moet regelmatig aangepast worden. De
zwelling van direct na de operatie wordt minder. Pas na 3
maanden heeft de stoma de vorm die het behoudt.
• Voorkom hoge trekkracht van de huid, door vaker het zakje
te legen.
• Het gebruik van oplos- of ontvettende middelen wordt
ontraden, daar deze de huid kunnen aantasten. Ook het
gebruik van olie en vette zalven is niet verstandig daar
plakken dan onmogelijk is.
• Eventuele haargroei verwijderen met een scheermesje.
• Uit hygiënisch oogpunt is het aan te raden 1x per dag een
schoon zakje aan te brengen.
• De stoma is meestal het gemakkelijkst te verzorgen 's
morgens voor het ontbijt, de stoma produceert dan minder
urine.
• In de urine zitten vlokjes, dit zijn darmvlokjes van het stukje
darm waar de urineleiders op aangesloten zijn. Dit is dus
normaal.
• Bij gebruik van een urine-opvangzak voor de nacht, deze 1x
per week verschonen. Deze zak iedere dag doorspoelen
met water en een scheutje azijn tegen de geur.
3
Belangrijke telefoonnummers
•
Bij vragen of onduidelijkheden kunt u contact opnemen met
de stoma polikliniek, telefoonnummer (040) 888 6226.
•
Voor aanvullende informatie kunt u ook kijken op de website
van de stomavereniging, www.stomavereniging.com.
Notities
Heeft u vragen over uw behandeling? We raden u aan ze hier
op te schrijven. Zo weet u zeker dat u ze niet vergeet.
4
Máxima Medisch Centrum
www.mmc.nl
Locatie Eindhoven:
Ds. Th. Fliednerstraat 1
Postbus 90 052
5600 PD Eindhoven
Locatie Veldhoven:
de Run 4600
Postbus 7777
5500 MB Veldhoven
De informatie in deze folder is van algemene aard en is bedoeld om u een beeld te
geven van de zorg en voorlichting die u kunt verwachten. In uw situatie kunnen
andere adviezen of procedures van toepassing zijn. Deze folder is dan ook slechts
een aanvulling op de specifieke (mondelinge) voorlichting van uw specialist of
behandelaar.
© MMC.250.224_06_10