POH-GGZ

Workshop POH-GGZ
Harold Wenning & Emmy de Zeeuw
POH-GGZ
30 oktober 2014
Harold Wenning
• Vijf huisartsenpraktijken in Leeuwarden
• Coördinator POH-GGZ in Friesland
• Verpleegkundig specialist in de B-GGZ
Onderwerpen
• Ontstaan
• Inhoud
• Opleidingsroute
• Ervaring
• Toekomst
Ontstaan van de functie
• Start:
– 1999 Toronto-project
– spv + psychiater in de HAP
• Doel:
– Huisarts ontlasten
– Vroegtijdige interventies
– Vergroten toegankelijkheid
– Gerichtere doorverwijzingen
Ontstaan van de functie
• Start:
– 1999 (= 15 geleden!) Toronto-project
– spv + psychiater in de HAP
• Doel:
– Huisarts ontlasten
– Vroegtijdige interventies
– Vergroten toegankelijkheid
– Gerichtere doorverwijzingen
Ontstaan van de functie
• Start POH-GGZ
– 2008: beleidsregel POH-GGZ
• 4 uur per normpraktijk per week
• In dienst, ZZP of detachering
• Uitbreiding 2014
• 12 uur per normpraktijk
– 9 uur personeel
– 3 uur E-health of consultatie
– groepsconsult
Ontstaan van de functie
Financiering
• Modulegelden van zorgverzekeraar
– Moduletarief (€ 3,92 pppj)
– Consulttarief (€ 18,67 langer dan 20 minuten)
Ontstaan van de functie
• 47% huisartsen met POH-GGZ
• POH-GGZ werkt gemiddeld 15 uur per week
(april 2013)
Inhoud functie
“Zorginhoudelijke ondersteuning van de
huisartsenzorg aan alle patiënten met klachten
van (mogelijk) psychische, psychosociale of
psychosomatische aard”
Inhoud functie
“Zorginhoudelijke ondersteuning van de
huisartsenzorg aan alle patiënten met klachten
van (mogelijk) psychische, psychosociale of
psychosomatische aard”
Inhoud functie
• Probleemverheldering/uitvoeren screeningsdiagnostiek
• Opstellen/bespreken vervolgstappenplan
• Geven psycho-educatie
• Begeleiden/ondersteunen zelfmanagement
• Interventies gericht op verbetering functioneren van
patiënt met psychische klachten
• Preventie
Opleidingsroute
• Aanvankelijke idee:
– AMW
– Basispsycholoog
– HBO-verpleegkundige
Opleidingsroute
Opleidingsroute
• POH-GGZ opleiding
– Zorgverzekeraar bepaalt noodzaak!
– HAN: 20 dagen, stage 40 dagen
– AVANS:13 bijeenkomsten, stage 4 uur per week
– RINO: 6 dagen en stage 8 uur per week
Opleidingsroute
• POH-GGZ opleiding
– Zorgverzekeraar bepaalt noodzaak!
– HAN: 20 dagen, stage 40 dagen
– AVANS:13 bijeenkomsten, stage 4 uur per week
– RINO: 6 dagen en stage 8 uur per week
Ervaring
“Zorginhoudelijke ondersteuning van de
huisartsenzorg aan alle patiënten met klachten
van (mogelijk) psychische, psychosociale of
psychosomatische aard”
Ervaring
“Zorginhoudelijke ondersteuning van de
huisartsenzorg aan alle patiënten met klachten
van (mogelijk)
psychische
psychosociale of
psychosomatische aard”
Ervaring
– Levenservaring
– Somatiek ervaring
• Ziekenhuis (herkennen van pathologie, SOLK)
– GGZ-ervaring
• Teamervaring (leren van collega’s)
• Klinische ervaring (pathologie, IBS/RM)
• Ambulante ervaring (zelfstandig werken, wijk, sociale
kaart)
Ervaring
– Levenservaring
– Somatiek ervaring
• Ziekenhuis (herkennen van pathologie, SOLK)
– GGZ-ervaring
• Teamervaring (leren van collega’s)
• Klinische ervaring (pathologie, IBS/RM)
• Ambulante ervaring (zelfstandig werken, wijk, sociale
kaar)
Toekomst
•
•
•
•
•
•
Meer chronische psychiatrische problematiek
Meer gebruik van E-health
Meer mogelijkheden voor consultatie
Groepenaanbod
Meer gebruik van screeningsinstrumenten
Maar ook …..
Toekomst
Succes
Workshop POH-GGZ
Emmy de Zeeuw
POH-GGZ
30 oktober 2014
Inhoud
1. Ervaringen
2. Praktijkvoorbeelden
3. Mogelijkheden om patiënten te begeleiden
4. Meerwaarde opleiding Toegepaste Psychologie
Wat doet de POH-GGZ?
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Vraag-/probleemverheldering
Triage
Opstellen en bespreken vervolgstappenplan
Psycho-educatie
Begeleiden/ondersteunen zelfmanagement
Interventies gericht op verbetering in
functioneren van de patiënt
7. Preventie
8. Terugvalpreventie
1. Vraag-/probleemverheldering
• Klachten
psychisch, psychosociaal en (psycho)somatisch
• Oorzaken klachten
• Ook: verwachtingen patiënt?
NHG-standaard Depressie
onderdeel klachtexploratie
2. Klachtexploratie
De huisarts vraagt naar:
•
•
•
•
ideeën van de patiënt over een aanleiding, zoals stress dan wel overbelasting in de
privé- en werksituatie en sociale situatie, eenzaamheid, verlies (relatiebreuk,
overlijden) of geweldervaringen (seksueel, familiaal, agressie tijdens werk, oorlog),
belangrijke andere negatieve ervaringen, eerdere depressieve episode,
familieanamnese met betrekking tot depressie, culturele/religieuze factoren, migratie
en/of levensfase (jonge moeder, oudere);
de gevoelens die de patiënt heeft over de situatie, zoals verdriet, boosheid, schuld,
schaamte, machteloosheid;
waar de patiënt het meest last van heeft;
hoe de patiënt de situatie hanteert, passief of actief (van belang om te bepalen in
welke mate iemand geactiveerd moet worden) en welke steun hij ondervindt van zijn
omgeving.23)
bron: www.nhg.org
2. Triage
• Vaststellen van complexiteit en urgentie
• Aanbrengen van prioriteiten
• Relevant aanbod en middelen
Triage, hoe doe je dat?
• Zelf doen
verwijsmodel
• Computerprogramma
o.a. Telepsy, Mirro
Bovendien kun je gebruikmaken van:
• Ruggespraak
• Consultatie
Verwijsmodel
Drie echolons
• Huisartsenzorg inclusief POH-GGZ
• Generalistische Basis GGZ (GB-GGZ)
• Gespecialiseerde GGZ (S-GGZ)
Verwijscriteria
• Vermoeden DSM-benoemde stoornis
• Ernst problematiek
• risico
• complexiteit
• Beloop klachten
Verwijzing op hoofdlijnen (1)
S-GGZ:
• Hoog risico en/of hoge complexiteit
bij vermoeden DSM-stoornis
HA en POH-GGZ zelf:
• Geen vermoeden DSM-stoornis
• Vermoeden DSM-stoornis, maar …
• Stabiele chronische problematiek
Verwijzing op hoofdlijnen (2)
In alle andere gevallen:
Verwijzing naar GB-GGZ
3. Opstellen en bespreken
vervolgstappenplan
Kort gezegd:
Wat kan de patiënt verwachten?
4. Psycho-educatie
Voorlichting en informatie aan de patiënt
over klachten of een stoornis
oorzaken
mogelijke oplossingen
5. Begeleiden/ondersteunen
zelfmanagement
Bijv. zelfhulpprogramma, e-mental health
Past dit bij de patiënt?
Is de patiënt gemotiveerd?
• Vragen beantwoorden
• Vorderingen
• Mogelijke aanpassingen
6. Interventies gericht op
verbetering in functioneren
Psychische klachten:
• Vaak geen sprake van een psychische ziekte
• Meestal vastlopen in functioneren als gevolg
van de problematiek
POH-GGZ kan kortdurende behandeling bieden
7. Preventie
• Geïndiceerd
• Zorggerelateerd
8. Terugvalpreventie
• Eén of enkele gesprekken
• Patiënt is behandeld voor psychische ziekte
Ervaringen en tips (1)
•
•
•
•
•
•
•
Zelfstandig
Solistisch
Netwerken/sociale kaart
Communicatief sterk
Samenwerken binnen en buiten HA praktijk
Generalistisch werken
Niet teveel doen
Ervaringen en tips (2)
Wat ik veel toepas:
• steunen, structureren
• normaliseren
• elementen van de KOT en CGT
• helpende gedachten leren formuleren
• in relaties: samenhang tussen gedrag, gevoel
en behoeften
Meerwaarde
opleiding Toegepaste Psychologie
voor deze functie
Beroepsprofiel
De toegepast psycholoog
• Verleent hulp aan, begeleidt, coacht,
adviseert en traint
• Individuen, groepen en organisaties
• Met gebruikmaking van theorieën en inzichten
van de wetenschappelijke psychologie
Beroepstaken
• Psychosociale hulpverlening
• Begeleiding en coaching
• Training en coaching
• Samenwerking in en met hulpverleningsinstanties
• Advisering
Taakgebieden HBO psychologie
1. uitvoerend werker
methodisch hulpverlenen
2. (beleids-)medewerker
arbeidsomgeving en beleid
3. lid van de beroepsgroep
professionaliteit en professionalisering
De POH-GGZ
bron: www.poh-ggz.nl
Nuttige informatie
Landelijke Vereniging POH-GGZ www.poh-ggz.nl
Nederlands Huisartsen Genootschap www.nhg.org
Landelijke Huisartsen Vereniging www.lhv.nl
Boek: Protocollaire GGZ, M.H. van Venrooij,
uitgave van het NHG