Sociologie - Vrije Universiteit Brussel

SO
CIOLO
GIE
www.vub.ac.be/sociologie
180
+
60
ECTS
Vrije Universiteit Brussel
Brussels Sciences & Humanities Campus
Pleinlaan 2
1050 Brussel
Brussels Health Campus
Laarbeeklaan 103
1090 Brussel
Brussels Technology Campus
Nijverheidskaai 170
1070 Brussel
Brussels Photonics Campus
Vollezelestraat 46
1755 Gooik
Verantwoordelijke uitgever
Caroline Pauwels, rector
Pleinlaan 2 - 1050 Brussel
De informatie in deze brochure is
onderhevig aan mogelijke wijzigingen.
Kijk altijd op www.vub.ac.be voor de meest
up-to-date informatie. Aan deze uitgave
kunnen geen rechten worden ontleend.
Realisatie
Vrije Universiteit Brussel
Dienst Marketing, Communicatie
en Evenementen
Pleinlaan 2 - 1050 Brussel
E. [email protected]
Concept
www.shortcut.be
Opmaak
Gekko
Met dank aan al onze proffen en studenten
voor hun medewerking bij de quotes en
foto’s.
2
04
Waarom Sociologie?
06
Sociologie aan de VUB
10
Blik op je bachelor
12
Meesterlijk door je master
16
Het leven na je master
18
Nieuwe wereld, nieuwe concepten
24
Studiekeuze en begeleiding
3
WAAROM SOCIOLOGIE?
ZOEK JIJ DE LEIDRAAD
IN HET SOCIOLOGISCH
WEEFSEL?
Waar komt het onveiligheidsgevoel vandaan? Waarom heeft niet iedereen dezelfde
kansen? Waarom vinden we slank zijn zo belangrijk? Als je het antwoord op dat soort
vragen zoekt, ben je bij Sociologie aan het juiste adres.
Je bestudeert het samenleven van
mensen
Mensen vormen samen een samenleving, maar
die individuele mensen worden zelf ook weer
door die samenleving gevormd. Sociologen
bestuderen hoe dat in zijn werk gaat. Ze kijken
hoe mensen zich gedragen in groepen. Dat kan
zowel in familieverband zijn, in een vriendenkring,
in de stad of op het werk. Als socioloog neem
je al die vormen van menselijke interactie onder
de loep. Je probeert de oorzaken van sociale
verschijnselen en maatschappelijke problemen te
doorgronden en te zien hoe de sociale structuren
veranderen in de tijd.
Je steekt een heleboel disciplines in je
rugzak
Onze samenleving is een complex geheel
van ondermeer politieke, economische,
technologische, ideologische en geografische
processen. Al die processen hebben een invloed
op hoe mensen leven. De socioloog moet dus van
vele markten thuis zijn. Daarom starten we in de
opleiding Sociologie met een brede basis, met
vakken zoals psychologie en filosofie, recht en
economie. Zo stomen we je klaar om de gevolgen
van ontwikkelingen als de toenemende vergrijzing,
de mondialisering of de invloed van nieuwe
technologieën in haar context te zien.
4
Je scherpt je kritische geest aan
Als je de maatschappij bestudeert, kan je niet bij
de theorie blijven. Daarom leer je in de opleiding
Sociologie ook hoe je zelf onderzoek moet doen.
Je leert vanaf het eerste jaar goede papers te
schrijven, literatuurstudies uit te voeren en om te
gaan met statistische analyses. Als je afstudeert
als socioloog, heb je dan ook alle vaardigheden
op zak om de maatschappelijke structuren en
ontwikkelingen met een kritisch en deskundig oog
te doorgronden. Dat zijn vaardigheden die op de
arbeidsmarkt zeker worden gewaardeerd.
Infomomenten
Een keuze maken is niet voor iedereen even
gemakkelijk. Kom eens langs op een infodag
en spreek met een prof of met een van onze
studenten. Proef de sfeer op de campus. Dan weet
je het pas zeker. Want ook waar je gaat studeren
speelt een belangrijke rol.
Kijk op de achterkant van deze brochure of op
www.vub.ac.be/infomomenten om te weten
wanneer je langs kan komen.
Voorbereidingsactiviteiten
Ben je niet zo zeker van je stuk? Vraag je je af of je
wel genoeg wiskunde hebt gehad? Om optimaal
te kunnen starten aan je opleiding, kan je een
aantal voorbereidingscursussen volgen om je
kennis van het secundair onderwijs op te frissen.
De voorbereidingscursus ‘Wiskunde voor humane
wetenschappen’ is specifiek gericht op het vak
statistiek.
Meer info op www.vub.ac.be/voorbereiden.
5
SOCIOLOGIE AAN DE VUB
VOOR MYTHEJAGERS
IN SPE (M/V)
Holle slogans over migratie. Makkelijke waarheden over ongelijkheid. Maatschappijvisie
op basis van een krantenkop. Je voelt je er ongemakkelijk bij, en wel om twee redenen.
Ten eerste omdat je verstand je vertelt dat er geen eenvoudige verklaringen voor
complexe samenlevingsfenomenen bestaan. Ten tweede omdat al die thema’s je zo
hard boeien dat enkel ernstig onderzoek je nieuwsgierigheid stilt. Je bent betrokken,
maar met de broodnodige kritische houding en wetenschappelijke benadering. Welkom
aan de VUB.
Psychologen weten het inmiddels: mensen
zijn tuk op eenvoudige verhaaltjes. We vinden
begrijpelijke oorzaken die leiden tot al even
bevattelijke gevolgen héél geloofwaardig. Maar
zo steekt het vaak niet in elkaar. Een van de
belangrijkste reflexen die je als student Sociologie
aan de VUB dan ook aanleert, is om zelfs het
meest alledaagse en vanzelfsprekende kritisch te
benaderen en in vraag te stellen.
Eén remedie: onderzoek.
Er bestaat een efficiënte manier om niet de
gevangene te worden van één kant van een
verhaal. Door actief op zoek te gaan naar de
andere kant(en), en die allemaal met een open
geest te doorpluizen. Op een wetenschappelijk
correcte manier informatie uit verschillende
bronnen vergaren en onderzoeken is dan ook een
belangrijke pijler van de opleiding Sociologie aan
de VUB. Want later wordt van jou verwacht om
onafhankelijk en met academische kennis van
zaken (vaak gevoelige) maatschappelijke kwesties
te analyseren.
Tijdens je bachelorjaren werk je op twee fronten:
je leert onder deskundige begeleiding aan
sociologisch onderzoek doen én je wordt daarop
voorbereid door te vertrekken vanuit een divers
maar coherent theoretisch kader. Een sterke
theoretische basis vormt dus je intellectuele
voorraadkast voor de rest van je loopbaan. Die
leg je binnen de sociologie zelf, terwijl je meteen
bruggen slaat naar verwante disciplines. Een
socioloog beseft van meet af aan dat onder
6
andere economie, politiek, ideologie, technologie,
geschiedenis en geografie samen het product
vormen dat hij of zij onderzoekt. Je bent daarom
van vele markten thuis.
Ideaal dus voor wie werkelijk in alles
geïnteresseerd is. Want je ontwikkelt een
helicopter view op de belangrijkste stromingen
binnen al deze humane wetenschappen. Het
wordt jouw sterkte als socioloog: boven de muren
van verschillende disciplines heen kijken, zodat
je analyses maakt en verbanden legt die anderen
veel moeilijker zien.
Die theoretische input stelt je in staat om scherpe
en orginele onderzoeksvragen te formuleren.
Kritische literatuurstudie helpt je daarbij. Hoe
concreter je de onderzoeksvraag kan formuleren,
des te doelgerichter je empirische instrumenten
kan inzetten op zoek naar het antwoord. Je
leert statistiek inzetten om onderzoeksvragen
te beantwoorden, maar je ontdekt ook
dat onderzoekskwesties in de humane
wetenschappen even vaak om een bijkomende
kwalitatieve aanpak vragen.
Met je hart bij de samenleving.
Met je hoofd bij de wetenschap.
Je onderzoek, en de resultaten die eruit
voortvloeien, zweven uiteraard niet in een
vacuüm, los van de wereld die je onder de
loep neemt. De besluiten die jij trekt, hebben
belang voor derden of dienen als basis voor
nieuw beleid. Ze beïnvloeden op hun beurt de
samenleving. Daarom hechten we veel belang aan
onderzoekscommunicatie.
De vakgroep Sociologie aan de VUB heeft
de voorbije jaren gevoelig geïnvesteerd in
rapportage, met name mondelinge technieken
zoals presentaties. We maken ook volop gebruik
van de eerder kleine omvang van de universiteit.
Hoorcolleges en oefeningensessies vinden vaak
plaats in kleinere groepen. Véél contact met je
professoren, assistenten en medestudenten dus,
wat ruimte schept voor onderling debat - hier en
daar worden zelfs rollenspellen
ingezet. Die interactie
vergroot de feedback over je
Kleinere werkgroepen
onderzoeksprojecten.
scheppen ruimte voor
onderling debat.
De innige band tussen
onderwijs en onderzoek
gebruiken we aan de VUB
ook om je persoonlijke ontwikkeling de vrije loop
te laten. Zelfstandig werken, een gefundeerde
maar eigen mening vormen, je interessegebieden
exploreren door zelf de thema’s voor je
werkstukken te kiezen: het zijn maar enkele
pistes die je doen ontpoppen tot een `redelijk
eigenzinnige’ onderzoekssocioloog.
Dat merk je ten volle tijdens je masterjaar, het
moment suprême waarop je al je aangeleerde
competenties aanwendt voor één concreet
onderzoeksproject. Ziedaar de contouren van
je masterproef. Over dat laatste jaar gesproken:
het zijn de laatste loodjes. Waardevolle loodjes.
Want we brengen je helemaal voorbereid aan de
start van iets nieuws. Een carrière als academisch
onderzoeker. Of een carrière in die samenleving
waar je inmiddels zoveel van afweet: als
beleidsmedewerker bij de overheid bijvoorbeeld;
als trend- en marktanalist; of als drijvende kracht
achter socio-economische studies.
Brussel, onderzoeksbiotoop par
excellence.
De toegenomen diversiteit en de multiculturele
samenleving staan hoger dan ooit op de
maatschappelijke agenda. Als universiteit
gevestigd in Brussel, de hoofdstad van Europa,
willen we een toonaangevende rol in dat debat
spelen. Je komt in Brussel dus als vanzelf in
contact met een grote diversiteit in achtergrond,
overtuigingen en tradities.
Het mag niet verwonderen dat de vakgroep
Sociologie in een grootstedelijke en
internationale context bekend is omwille
van het stadsdemografisch onderzoek. Ook
ons onderzoek naar de sociologie van tijd en
tijdsordening is quasi uniek in Vlaanderen, net
als onze sterke kwantitatieve benadering van
cultuursociologie.
Tel daarbij een grote expertise in het verzamelen
van grote kwantitatieve datasets of de bewerking
van populatie- en registratiegegevens, en je
beseft meteen dat je hier als student op een
goudmijn zit inzake onderzoeksthema’s en
-materiaal. Onderzoek dat mythes de wereld
uithelpt; debatten zuiverder maakt; organisaties én
beleidsmakers helpt zich te orïentereren om het
beter te doen. Als onderzoekssocioloog zie jij door
de evidente maar soms bedrieglijke eenvoudige
verhaaltjes heen.
7
NIETS IS
ONDENKBAAR
Aan de universiteit studeren ... Een zotte gedachte? Een gedurfde denkpiste? Een met
helium gevuld ballonnetje dat aan het plafond van je hersenpan blijft hangen? Niets is
ondenkbaar. En wat denkbaar is, is ook doenbaar. Vraag het maar aan Elon Musk die
zichzelf naar de maan mijmert. Aan Obama die zichzelf in het Witte Huis heeft gedacht.
Aan Ai Weiwei die met zijn koppige denkbeelden de Chinese muur doet daveren. Niets
is ondenkbaar. Ook voor jou niet. Zeker niet als je voor de Vrije Universiteit Brussel kiest.
Want als er één plek is waar gedachten alle vrijheid krijgen om de hemel te bestormen,
is het wel onze universiteit. Niets is ondenkbaar. Jij, hier, op de campus, aan de unief:
een zalige gedachte.
8
9
BLIK
OP JE
BACHELOR
Je vraagt je natuurlijk af welke vakken je allemaal krijgt. In het eerste
bachelorjaar krijg je les met de studenten Politieke Wetenschappen. Het
leeronderzoek met opleidingsonderdelen rond onderzoeksmethodologie,
analysetechnieken en rapportagevaardigheden vormt de rode draad
door je bachelor.
Vanaf het tweede jaar ga je je verder verdiepen in de sociologie met
theoretische vakken en de bijbehorende methoden en technieken voor
onderzoek. In het tweede en derde jaar heb je de mogelijkheid om te
kiezen voor één van de tien minoren.
10
EEN OVERZICHT VAN DE KERN- EN KEUZEVAKKEN UIT DE BACHELOR VIND JE HIER.
BACHELORJAAR 1
SP
BACHELORJAAR 2
SP
Sociologie I
6
Geschiedenis van het sociologisch denken
6
Werkcollege sociologie en wetenschapsmethodologie (Langlopend onderzoek I)
6
Statistiek II voor de sociale wetenschappen
6
Statistiek I voor de sociale wetenschappen
6
Inleiding onderzoeksmethoden voor mensen maatschappijwetenschappen
6
Politicologie: algemene inleiding
6
6
De grote stromingen in de wijsbegeerte van
de Oudheid tot heden
6
Beleid en voorzieningen van de
welvaartsstaat
Sociologie II
3
Werkcollege politicologie en
wetenschapsmethodologie
6
Werkcollege modernisering
3
Inleiding tot het recht
6
Werkcollege inleiding onderzoeksmethoden
voor mens- en maatschappijwetenschappen
3
Economie
6
3
European History
6
Werkcollege dataverzameling en –
verwerking (Langlopend onderzoek II)
Kwalitatieve onderzoeksmethoden
6
Sociologie van sociale gelijkheid en
ongelijkheid
6
Minor
12
Totaal
60
Ga naar www.vub.ac.be voor de up-to-date informatie over de
opleiding en de opleidingsonderdelen.
BACHELORJAAR 3
SP
zie voor meer uitleg pagina 14.
Sociaalwetenschappelijke theorieën en
stromingen
6
Cultuursociologie
6
Gezondheidssociologie
6
Multivariate data-analyse voor de sociale
wetenschappen
6
Sociale demografie
6
Inleiding tot de sociologie van arbeid en
arbeidsverhoudingen
6
Bachelorproef Sociologie
6
Minor
18
Totaal
60
Keuze-opleidingsonderdelen (6SP kiezen):
Inleiding tot de
communicatiewetenschappen
6
Algemene psychologie
6
Totaal
60
SP ‘Studiepunt’: een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uren
onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten. Aan de Vrije Universiteit
Brussel komt een SP overeen met een ECTS (de Europese norm
voor het transfereren van studiepunten).
11
MEESTERLIJK DOOR
JE MASTER
Na het behalen van je bachelordiploma in de Sociologie ga je je
in de master verder verdiepen in de hedendaagse sociologische
theorieën en gevorderde methodologie. Je kiest een aantal keuzeopleidingsonderdelen die een link hebben met het onderzoek aan de
VUB. Je masterproef vormt het kroonstuk van je opleiding.
Heb je een bachelordiploma van de hogeschool of de universiteit op
zak en wil je je verder specialiseren? Dan kan je via het schakel- of
voorbereidingsprogramma van maximum 72 studiepunten naar de
master in de Sociologie. Het aantal studiepunten dat je moet opnemen
zal afhangen van de vooropleiding die je gevolgd hebt. Het schakel- of
voorbereidingsprogramma kan in avondonderwijs gevolgd worden. Er
bestaat ook een verkorte bachelor.
12
MASTERJAAR 1
SP
Verplichte opleidingsonderdelen
SCHAKEL- EN
VOORBEREIDINGSPROGRAMMA
SP
Verplichte opleidingsonderdelen
Masterseminarie
6
Masterproef Sociologie
15
Hedendaagse sociologische theorieën
6
Gevorderde data-analyse voor de sociale
wetenschappen
European Social and Population Issues
Sociologie I
6
Geschiedenis van het sociologisch denken
6
Multivariate data-analyse voor de sociale
wetenschappen
6
6
Werkcollege dataverzameling, - verwerking
en -analyse
6
3
Sociologie van sociale gelijkheid en
ongelijkheid
6
Beleid en voorzieningen van de
welvaartsstaat
6
Statistiek I voor de sociale wetenschappen
6
Statistiek II voor de sociale wetenschappen
6
Keuze-opleidingsonderdelen:
vier te kiezen uit vier opties (keuzedomeinen):
Optie “bevolkingsonderzoek”:
Actuele bevolkingsvraagstukken en
stadsdemografie
6
Sociale epidemiologie
6
Migratie en de multiculturele samenleving
6
Inleiding onderzoeksmethoden voor
mens- en maatschappijwetenschappen
6
Geography of Globalisation
6
Sociologie II
3
Sociaal-wetenschappelijke theorieën en
stromingen
6
Werkcollege inleiding onderzoeksmethoden
voor
mens- en maatschappijwetenschappen
3
Optie “hedendaagse theorieën en cultuur”:
Sociologie van de tijd en de tijdsordening
6
Hedendaagse cultuur- en politieke filosofie
6
Grote culturele tendensen van de moderne
tijd
6
Cultuuronderzoek
6
Keuze-opleidingsonderdelen: 6SP kiezen
Optie “organisatie en beleid”:
Actuele welzijnsproblematiek
6
Human Resources Management
6
Organisatieontwerp en -verandering
6
Public Policy Analysis
6
Sociale demografie
6
Gezondheidssociologie
6
Inleiding tot de sociologie van arbeid en
arbeidsverhoudingen
6
Cultuursociologie
6
Kwalitatieve onderzoeksmethoden
6
Totaal
72
Optie “algemene keuzestudiedelen”:
Redelijk eigenzinnig: kritische reflecties over
mens en maatschappij
6
Gevorderde kwalitatieve onderzoeksmethoden
6
Totaal
60
Ga naar www.vub.ac.be voor de up-to-date informatie over de
opleiding en de opleidingsonderdelen.
zie voor meer uitleg pagina 14.
SP ‘Studiepunt’: een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uren
onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten. Aan de Vrije Universiteit
Brussel komt een SP overeen met een ECTS (de Europese norm
voor het transfereren van studiepunten).
13
EEN WOORDJE UITLEG
Sociologie I
Sociologie I biedt je een boeiende, soms
verrassende, maar zeker ook confronterende
reis door je eigen leefwereld en de samenleving
waarin je leeft. We proberen sociologiestudenten
en andere studenten uit de menswetenschappen
de bijzondere kijk op de werkelijkheid van
de socioloog eigen te maken. Tegelijkertijd
maken we je vertrouwd met een aantal centrale
begrippen en thema’s binnen de sociologie:
rollen, socialisatie, sanctionering, macht, sociale
ongelijkheid, organisaties, ... Als observator van
de samenleving zal je door dit vak ongetwijfeld
vaststellen hoeveel wij als vanzelfsprekend
beschouwen en hoe weinig vanzelfsprekend
die dingen eigenlijk zijn. Deze inleiding tot de
sociologie maakt je vast en zeker nieuwsgierig
naar meer.
Sociologie van sociale gelijkheid en
ongelijkheid
Het bestuderen van sociale ongelijkheid zit
sociologen in de genen. De grondleggers
van de sociologie (denk onder meer aan
Karel Marx en Max Weber) vroegen zich al af
waarom niet iedereen gelijke kansen heeft of
gelijk behandeld wordt. Elke samenleving kent
inderdaad ongelijkheid, maar de manier waarop
we omgaan met ongelijkheid kan erg verschillen
van samenleving tot samenleving. In het eerste
deel van deze cursus bekijk je onder andere wat
we onder sociale ongelijkheid kunnen verstaan,
hoe het wordt verklaard vanuit verschillende
theoretische perspectieven, hoe onze moderne
samenleving met sociale ongelijkheid omgaat en
hoe onze moderne, hedendaagse opvattingen over
‘gelijkheid’ zijn ontstaan en gegroeid.
In het tweede deel ga je een aantal gastcolleges
over actuele, maatschappelijke discussies en
tendensen over gelijkheid en ongelijkheid volgen.
In deze gastcolleges stellen onderzoekers recente
onderzoeksbevindingen voor. Deze colleges gaan
onder meer over de ongelijke verdeling van het
werk tussen mannen en vrouwen, verschillen in
de vrije tijd van hoger en lager opgeleiden, het
14
verschillend lichaamsgewicht tussen lagere
en hogere sociale klassen en de ongelijke
schoolloopbanen van allochtone en autochtone
kinderen. Deze bevindingen worden gesitueerd
in de theoretische kaders die in het eerste deel
werden ontwikkeld.
Minoren
Je verwerft tijdens je studies ook inzicht in de
verbindingen tussen de sociologie en aanverwante
humane wetenschappen. Als je geboeid
bent door dat laatste aspect, kan je je via de
minoren verdiepen in één van tien aanverwante
disciplines. We sommen ze even voor je op:
Communicatiewetenschappen, Criminologische
Wetenschappen, Samenleving en cultuur,
Geschiedenis, Management en beleid van de
gezondheidszorg, Management, zorg en beleid
in de gerontologie, Politieke Wetenschappen,
Organisatie en beleid, Sociale geografie en
Antropologie (te volgen aan de ULB).
Migratie en de multiculturele
samenleving
Internationale migratie is niet weg te denken
uit onze samenleving. Niet alleen hebben
deze migratiebewegingen gevolgen voor de
ontvangende samenleving maar evengoed
voor degenen die de grenzen oversteken:
migranten. In deze cursus maak je kennis met
het fenomeen migratie op mondiale, Europese en
nationale schaal. Het is de bedoeling om bij een
fenomeen als migratie ook in de cursus over de
landsgrenzen heen te kijken en een internationaal
vergelijkend perspectief te hanteren op migratieen integratiestudies.
Zo starten we met een schets van de trends
en theorieën over internationale migratie.
Wie migreert er en waarom migreren mensen
eigenlijk? Verder maak je kennis met de
levensloop van migranten en de interactie met
de samenleving waarin ze zich vestigen. Zo
behandelen we de positie van migranten op
een aantal domeinen zoals bijvoorbeeld in het
onderwijs, op de arbeidsmarkt, en vragen we ons
af wie met wie huwt en waarom. We maken in de
cursus dan ook gebruik van theorieën die specifiek
van toepassing zijn voor het bestuderen van
migranten. Maar we gebruiken ook sociologische
theorieën waarmee je in andere cursussen in de
opleiding al hebt kennisgemaakt.
European Social and Population Issues
In het vak European Population Issues ga
je Europese bevolkingskwesties onder
de loep genomen. Het gaat vooral om
bevolkingskwesties die belangrijke implicaties
hebben voor de maatschappij, voor sociale
cohesie en ongelijkheid, het politiek beleid, de
sociale zekerheid en de economie. Belangrijke
onderwerpen hierbij zijn bevolkingsveroudering,
migratie, ongelijkheid in gezondheid,
vruchtbaarheid,... Het vak bestaat uit een serie
lezingen van prominente wetenschappelijke
onderzoekers die hun onderzoek terzake komen
toelichten. Op deze manier kan je kennis maken
met internationaal gerenommeerde onderzoekers
op vlak van Europese bevolkingsvraagstukken.
Na elke lezing wordt ruimte voorzien voor
discussie, zodat je op een interactieve
manier deel kan nemen aan debatten over
maatschappelijk relevante onderzoekstopics uit
de bevolkingswetenschappen.
15
HET LEVEN NA JE MASTER
HET EINDE IS PAS HET BEGIN
Beeld je in. Je studies zijn prima verlopen en je mag je masterdiploma in ontvangst
nemen. Je glimt van trots, en terecht. Want met dat diploma van jou ben je gewapend
als geen ander om de arbeidsmarkt op te gaan. Maar welke richting ga je uit? Je hebt
verrassend veel mogelijkheden en ook hier staat de VUB je bij.
Jobuitwegen
Een vacature voor ‘socioloog’ bestaat eigenlijk niet. Onze sociologen danken hun marktwaarde aan
de capaciteiten die ze hebben opgestoken aan de VUB: een kritische mentaliteit en een open geest,
een helicopter view, het zoeken naar verbanden en het synthetiseren, het doorprikken van mythes en
resultaatgerichtheid.
Sociologen kom je dus overal tegen! Je vindt onze afgestudeerden bij overheidsorganisaties, in lokale
besturen, in het sociaal werk, in culturele instellingen, in internationale organisaties, bij de Europese
commissie, bij derdewereldorganisaties, in het vluchtelingenwerk, in de media of de politiek, … Maar ook
in het bedrijfsleven zoals in trend- of marktonderzoek. Dat komt omdat je aan de Vrije Universiteit Brussel
een opleiding krijgt die een scherpe blik op de wereld geeft, kritisch denkvermogen, de vaardigheid om
complexe problemen te bestuderen en een scherpe pen.
Carrièrebegeleiding? Eén adres, het VUB Career Center
De VUB staat er bekend om ‘goeie plantrekkers’ af te leveren: kritische, zelfstandige en open-minded
mensen. Toch zijn die eerste stappen op de arbeidsmarkt niet altijd even makkelijk. Het VUB Career Center
geeft je net dat steuntje in de rug dat je nodig hebt. Je kunt er terecht voor individueel advies rond cv’s,
gesprekstraining en jobmogelijkheden. Ook al tijdens je studies, trouwens. Zo ben jij tijdig op de hoogte
wat de jobmarkt je te bieden heeft.
Een extra master?
Je kan je nog verder specialiseren! Met de overeenkomstige minor uit onze bachelor opleiding, kan
je rechtstreeks doorstromen naar de Master in de Criminologische Wetenschappen, Master in de
Communicatiewetenschappen, de Master in het Management en het Beleid van de Gezondheidszorg of de
Master in het Management, Zorg en Beleid in de Gerontologie. Ook tal van andere masteropleidingen zijn
gemakkelijk toegankelijk (eventueel na het volgen van een voorbereidingsprogramma).
Onderzoek?
Er is ook veel vraag naar sociaalwetenschappelijk onderzoek en sociologisch onderzoek is van groot
belang voor het ontwikkelen van beleid. Daarom maak je een grote kans op een uitdagende job in het
onderzoek, zowel op de universiteit als in onderzoeksinstellingen buiten de universiteit.
16
17
VUB
15.000
studenten
127
verschillende
nationaliteiten
771
>50.000
proffen
alumni
30 bacheloropleidingen
75 masteropleidingen
20 master-na-masteropleidingen
8 faculteiten 4 campussen
150
onderzoeksgroepen
94
miljoen euro
onderzoeksbudget
Universitair Ziekenhuis Brussel
727
bedden
338.800
consultaties
30.277
hospitalisaties
18
NIEUWE
WERELD,
NIEUWE
CONCEPTEN
Studeren aan een universiteit, dat is
onvergetelijk. Letterlijk. Nergens anders
leer je zo duidelijk de grote lijnen te zien.
Van maatschappelijke ontwikkelingen,
bijvoorbeeld. Studeren aan de VUB?
Dat is anders dan studeren aan een
andere universiteit. Ook al omdat we
de enige universiteit van Vlaanderen
zijn die expliciet op het principe van Vrij
Onderzoek is gebaseerd. Klaar voor een
stap in een nieuwe wereld?
2 keer 13 weken les. 2 weken blok.
3 weken examens.
Fluitje van een cent, toch?
Studeren, dat gebeurt aan de VUB in semesters.
Meer bepaald twee. Elk van die twee semesters
bestaat uit 13 lesweken. Die worden telkens
gevolgd door 2 weken blok. Daarna heb je 3 weken
examens: in januari en in juni. Sommige van die
examens vallen tegen? Dat zet je recht tijdens
de tweede zit. Die duurt van eind augustus tot
midden september. Een druk schema, zeg je? Met
een goede studiemethode valt het beter mee dan
je zou denken. Zelfs met al die taken, presentaties
en groepswerken tussendoor. En bovendien: na
elke examenperiode heb je een weekje vakantie.
Plus een aantal dagen ‘academisch verlof’. SintVerhaegen op 20 november is de belangrijkste
voor de VUB, wanneer we de stichter van de VUB
vieren en herdenken.
Flexibel studeren
Vroeger moest je voor één onvoldoende een
heel jaar opnieuw doen. Dat is niet meer zo.
Het hoger onderwijs is de laatste jaren veel
flexibeler geworden. De vakken waarvoor je niet
geslaagd bent, neem je mee naar het volgende
jaar en combineer je met nieuwe vakken. Zo
krijg je een geïndividualiseerd studietraject.
Sommige studenten nemen bewust een
deeltijds programma op, bijvoorbeeld om de
combinatie met een (studenten)job mogelijk
te maken. Het samenstellen van je individueel
studietraject gebeurt wel altijd samen met je
studietrajectbegeleider.
Academische competenties
Uit tal van gegevens juiste, gefundeerde
conclusies trekken. Weten hoe je een onderzoek
opzet en aan welke vereisten dat moet
voldoen opdat het resultaten geeft die een
wetenschappelijke toets kunnen doorstaan. Uit
een probleemstelling de kern weten te halen en
die beknopt en helder kunnen weergeven. Nieuwe,
onverwachte verbanden weten te leggen tussen
bijvoorbeeld maatschappelijke fenomenen.
Dat zijn allemaal zogenaamde academische
competenties en een universiteit als de VUB is dé
plaats om die aan te leren.
Vrij Onderzoek.
De basis van de VUB
‘Het denken mag zich nooit onderwerpen,
noch aan een dogma, noch aan een partij,
noch aan een hartstocht, noch aan een
belang, noch aan een vooroordeel, noch
aan om het even wat, maar uitsluitend
aan de feiten zelf, want zich onderwerpen
betekent het einde van alle denken’. Dat
citaat van Henri Poincaré, een befaamde
wiskundige uit het eind van de 19de eeuw,
hangt prominent bij de kantoordeur van
onze rector. En met reden: dit principe van
Vrij Onderzoek is uitdrukkelijk opgenomen
in de statuten van de Vrije Universiteit
Brussel. Maar het wordt ook uitgedragen
in de manier waarop we ons onderwijs,
ons onderzoek en onze maatschappelijke
dienstverlening organiseren. Met respect
voor alle meningsuitingen. Maar zonder
ons te laten leiden door taboes, dogma’s
of andere heilige huisjes. Opmerkelijk:
geen enkele andere Vlaamse universiteit
houdt het principe van Vrij Onderzoek zo
uitdrukkelijk hoog. Iets om conclusies uit te
trekken?
19
DE VUB, EEN UNIVERSITEIT
DIE ERUIT SPRINGT
Niet in Vlaanderen, maar in Brussel. Niet her en der verspreid over de stad, maar
geconcentreerd op vier campussen. Niet strak hiërarchisch georganiseerd, maar proffen
en assistenten die vlot benaderbaar zijn. De VUB neemt in vele opzichten een aparte
plaats in.
Kleine afstanden, lage drempels
Kritische geest, warm hart
Op onze campussen flaneer je van je les tussen
koten en sportfaciliteiten naar het restaurant
en weer terug. Geen verkeer te ontwijken, enkel
uitnodigende grasvelden. Het voordeel van zo’n
écht campusgevoel? Dat je snel en makkelijk
contact legt, ook met studenten van andere
richtingen. Dat je tijd wint, dag na dag. En dat je je
meteen thuis voelt aan je universiteit.
De VUB is een universiteit met traditie, een baken
van denkmethodes wars van dogma’s – het
zogeheten Vrij Onderzoek. Veel werkgevers
erkennen dat VUB-alumni geen jaknikkers zijn,
maar een probleem grondig analyseren zonder
voor de hand liggende paden te bewandelen. Een
neveneffect van die kritische reflex: een enorme
opstoot in de ontwikkeling van een warme en
attente persoonlijkheid. Dat zal je hier gauw
merken. En zelf ervaren.
Sterk onderwijs, persoonlijk opgediend
Het Vlaamse hoger onderwijs geniet een sterke
reputatie. Ook de VUB ontvangt regelmatig heel
lovende visitatierapporten voor haar opleidingen.
Maar het tastbare voordeel voor jou? Da’s dat
je hier niet in de massa opgaat, dat je les (en
practica!) krijgt in kleinere groepen. Je geniet van
een uitstekende persoonlijke begeleiding en je
onderhoudt vlotte contacten met je proffen en
assistenten.
20
Niet zoeken, veel vinden
Vlot sporen, tof wonen
Op de Brussels Sciences & Humanities Campus in
Etterbeek vind je alle faculteiten behalve die van
de Geneeskunde en Farmacie. Die huist in Jette
op de Brussels Health Campus, in de schaduw
van het Universitair Ziekenhuis. Beide campussen
hebben meer faciliteiten dan het doorsnee
viersterrenhotel: fitness, medische en morele
dienstverlening, een atletiekpiste en voetbalveld,
fuifzalen, cafés, koten, geldautomaten,
laboratoria, bibliotheek … En, oh ja, het beste
studentenrestaurant van Vlaanderen en Brussel.
Niet op kot? Ach, een van je medestudenten biedt
je in no time een logeerplek aan. Met wat geluk is
je maat of vriendin zelfs de trotse
bewo(o)n(st)er van een van de felbegeerde
koten op de campus. Maar dan nog: de faculteit
Geneeskunde en Farmacie ligt op dezelfde
campus als het Universitair Ziekenhuis: flinke
busverbinding dus. De Brussels Sciences &
Humanities Campus ligt op amper 100 meter van
het station van Etterbeek en wordt omsingeld
door tram- en metrohaltes. En van de Brussels
Technology Campus ben je na een metroritje van
slechts 5 minuten in het Zuidstation.
Enter Brussel, exit verveling
Toch even terugkomen op die ‘studentenstad’kwestie. Wel, in Brussel zitten in elk
geval véél studenten. Maar hier zitten
ook veel multinationals. Of internationale
bestuursinstellingen. Het is ook niet alleen de
hoofdstad van Vlaanderen, België en Europa: even
slenteren in de straten rond de Grote Markt of de
Beurs en je snapt meteen dat dit het mekka van
de horeca en cultuur is. In Brussel ben je nooit
uitgekeken. Omdat er zoveel te zien is. Omdat er
zoveel verandert. Omdat het een stad is.
Helpen kiezen, helpen slagen
Remember het Vrij Onderzoek en de kritische
VUB’ers? Welaan dan, je moet ons niet zomaar
geloven. Waarom kom je het zelf allemaal niet
eens een keer onderzoeken, daar in Brussel?
Een verloren uitstap wordt het zeker niet,
want we helpen je ook bij het maken van een
juiste studiekeuze. Tijdens jouw laatste jaar
op de schoolbanken organiseren we tal van
infomomenten waarop we elkaar kunnen leren
kennen. Je treft ze allemaal aan op de achterkant
van deze brochure.
21
WIST JE DAT …
De meeste Sociologie-studenten kiezen voor de Kring der Economische, Politieke en Sociale
Wetenschappen, afgekort KEPS. Maar je kan ook lid worden van een regionale kring zoals Antverpia of je
engageren in een politieke studentenkring.
Dat je op internationale uitwisseling kan
gaan? Brussel is een wereldstad met veel
uitdagingen op sociaal vlak. In de opleiding
sociologie word je reeds vroeg in de opleiding
in contact gebracht met het metropole karakter
van Brussel en ga je ook effectief op verkenning.
Maar je kan ook je vleugels uitslaan en via
uitwisselingsprogramma’s zoals Erasmus+ een
deel van je opleiding aan een andere Belgische of
Europese universiteit verder
zetten. Zie je jezelf al de sociale weefsels van
Berlijn, Lund, Leipzig, Ljubljana, Belfast, Rotterdam
of Barcelona van dichterbij bestuderen?
Je Sociologie als werkstudent kan volgen?
Wie een half- of voltijdse baan uitoefent, kan
het schakel- en voorbereidingsprogramma
voor de master Politieke Wetenschappen in
avondonderwijs volgen. Er ligt meer nadruk op
zelfstudie en daarom voorziet de Vrije Universiteit
Brussel ook speciale begeleiding voor bepaalde
vakken en worden een aantal lessen opgenomen
om aan te bieden als weblectures.
22
VUB DAT ZIJN WIJ
Al ruim 180 jaar bouwt de VUB mee
aan een betere samenleving als een
vooruitstrevende, vrij onderzoekende
en kritisch denkende universiteit.
Vanuit onze internationale hoofdstad
Brussel zijn we verbonden met de
wereld.
Een onafgebroken streven naar
kennis, inzicht en verlichting vormt
de rode draad bij alles wat we doen
op het vlak van onderwijs, onderzoek
en maatschappelijk engagement.
Tegelijk blijven we inzetten op een
heel persoonlijke en democratische
benadering die alle leden van de
VUB-community sterker maakt,
zodat ze succesvol hun rol kunnen
opnemen in de wereld van vandaag
en morgen.
BACHELOR SOCIOLOGIE
75% van de afgestudeerden vindt werk
binnen 6 maanden (alumni-enquête)
x50
50 studenten
(gemiddelde in het eerste jaar)
23
STUDIEKEUZE EN BEGELEIDING
LICHT JE IN,VRAAG ROND
Wil je je kans op slagen zo groot mogelijk maken? Dan maak je best een goede
studiekeuze. Maar hoe doe je dat precies? Door actief aan de slag te gaan! Een
doordachte studiekeuze vraagt tijd en inspanningen. Gelukkig helpt de VUB je
door het bos de bomen te zien.
Is Sociologie iets voor mij?
Om de opleiding Sociologie te starten moet je geen specifieke voorkennis hebben, maar je moet wel
geïnteresseerd zijn in mens en samenleving. Een sterk redeneervermogen, een goed geheugen en de
capaciteit om verbanden te leggen, verhogen je slaagkansen.
Wil je geen rood cijfer worden in Statistiek? Bereid je voor!
Traditioneel wordt statistiek, zeker in de eerste bachelor, als een ‘buisvak’ beschouwd. De slaagcijfers
statistiek wijzen echter uit dat dit een misvatting is. Ook voor statistiek slaagt de meerderheid van de
studenten. Studenten met een beperkte wiskundige achtergrond – drie à vier uur wiskunde – zouden
perfect in staat moeten zijn de statistiekvakken te halen. Als je twijfelt over de capaciteiten van je
wiskundeknobbel, kan je de voorbereidingscursus ‘Wiskunde voor humane wetenschappen’ volgen om je
klaar te stomen voor het vak Statistiek. Verder is het zaak de leerstof goed bij te houden en de respectieve
docenten en assistenten aan te spreken wanneer je iets niet begrijpt. Statistiek kent een logische opbouw.
Eens je die onder de knie hebt, wordt het spelen met cijfers kinderspel.
Je vindt alle voorbereidingscursussen op
www.vub.ac.be/voorbereiden.
Wat is het verschil met de professionele bachelor Sociaal Werk aan de hogeschool?
Hogeschoolopleidingen, ook de professionele bachelor Sociaal Werk, zijn veel praktischer van aard.
Sociologie aan de universiteit is in sterke mate theoretisch. Wat uiteraard niet betekent dat je tijdens je
universitaire opleiding geen praktische vaardigheden, zoals het afnemen van interviews, aangeleerd krijgt.
Het verschil ligt hem in de focus. De universiteitsopleiding Sociologie benadert de samenleving vooral
theoretisch: je leert hoe je processen moet onderzoeken, analyseren en formuleren. De professionele
bachelor Sociaal Werk leert je vooral hoe je mensen die in de problemen zitten concreet verder kan helpen.
24
Stapje per stapje naar de juiste
studiekeuze
Stap 1. Ken jezelf!
Neem jezelf onder de loep:
- Wie ben ik? Wat doe ik graag? Wat vind ik
interessant?
- Wat kan ik aan? In welke vakken ben ik sterk?
Wat ligt me minder?
- Wat wil ik? Wil ik vooral theoretische kennis
opdoen of liever meer met praktijk bezig zijn?
Ben ik bereid om veel tijd in mijn studies te
steken? Welk beroep wil ik later uitoefenen?
Studiebegeleiding helpt je antwoorden te vinden
op deze en vele andere vragen. Contacteer hen
via [email protected]. En ga zeker ook eens
praten met de studiekeuzebegeleider bij jou op
school.
Stap 2. Verdiep je in het opleidingsaanbod!
Neem een kijkje op www.onderwijskiezer.be
en vind zo je weg in het aanbod van het hoger
onderwijs in Vlaanderen. Kom te weten of je over
bepaalde voorkennis moet beschikken. Lees
ook over de verschillende afstudeerrichtingen en
informeer je over welke jobs je met je diploma kan
vinden.
Raak je er nog niet helemaal uit? Kom dan langs
op een SID-in bij jou in de buurt. Ook de VUB is
aanwezig en kan je er alles vertellen over de VUBopleidingen. De data en locaties van de volgende
SID-ins kan je vinden op
www.vub.ac.be/infomomenten.
Nog niet overtuigd van je keuze? Hoor eens rond
in je eigen netwerk en probeer een student te
spreken die de opleiding al volgt. Bijvoorbeeld
tijdens de openlesdagen in de krokusvakantie.
Stap 3. De ideale match
De ultieme check of je gekozen opleiding
en universiteit goed bij je zullen passen?
Kom gewoon langs tijdens één van de vele
infomomenten die ieder jaar op de campus
worden georganiseerd. Dit is de enige manier om
werkelijk te voelen hoe het er hier aan toe gaat.
Tot slot nog dit. Zit je met vragen over je
studiekeuze? Studeer je in een bijzondere
situatie? Heb je bijvoorbeeld dyslexie, wil je je
studie combineren met topsport of met een
baan? Kom dan langs bij Studiebegeleiding,
de plek voor alle hulp bij studievragen. Onze
studiebegeleidingsmedewerkers zijn op elke
infodag aanwezig, maar je kunt ze ook e-mailen op
[email protected].
25
26
PRAKTISCHE INFO
EEN VLIEGENDE START
De lessen van academiejaar 2017-2018 starten in de vierde week van september. We
verwelkomen je graag op een van de onthaalmomenten voor nieuwe studenten. En op
tal van andere activiteiten tijdens Kick off the Campus. Zo maken we je vanaf dag één
wegwijs op de VUB. Heb je nu al een vraag voor de VUB? Neem dan contact op met het
Infopunt Studenten ([email protected]). Zij staan altijd voor je klaar.
Leerkrediet
Alsjeblieft, je krijgt 140 studiepunten. Bij wijze van welkom bij aanvang van een initiële bachelor- of
masteropleiding. Die 140 studiepunten maken je leerkrediet uit. Dat krediet gebruik je om vakken te ‘kopen’
uit je studietraject. Slaag je voor die vakken, dan krijg je je punten terug. Meer nog: de eerste
60 studiepunten die je terugkrijgt, worden verdubbeld (alsjeblieft bis). Slaag je niet voor een of meer
vakken, dan ben je de studiepunten die deze vakken ‘waard’ zijn, kwijt. En moet je opnieuw studiepunten
van je leerkrediet ‘afgeven’ om ervoor te kunnen herkansen. Te vermijden, zoiets, want zo slinkt je
leerkrediet.
Toelatingsvoorwaarden en geïndividualiseerde studietrajecten
Met een diploma secundair onderwijs kan je starten in elke bacheloropleiding (met uitzondering van
Geneeskunde). Wil je graag meer info over specifieke toelatingsvoorwaarden voor bijvoorbeeld het
schakelprogramma of directe toegang tot de master, kijk dan op de VUB-website bij de opleiding van jouw
voorkeur.
Hier vind je een lijst met de toelatingsvoorwaarden voor de opleidingen: www.vub.ac.be/opleidingen.
Heb je vragen rond toelating, vrijstellingen en vakkenpakketten, neem dan contact op met de
studietrajectbegeleider van de opleiding. Het samenstellen van je individueel studietraject gebeurt altijd
samen met je studietrajectbegeleider.
Studiegeld en Sociale Dienst Studenten
Je studiegeld wordt berekend op basis van het aantal studiepunten dat je opneemt, je nationaliteit,
opleiding en contracttype. Studenten uit de Europese Economische Ruimte (EER) die zich voor een initiële
bachelor- of masteropleiding inschrijven, betalen een standaard vast bedrag en een variabel bedrag per
studiepunt. Elk jaar wordt het studiegeld opnieuw berekend.
De exacte berekening vind je op www.vub.ac.be/inschrijvingen. Zit je in een financieel moeilijke situatie,
dan neem je best contact op met de Sociale Dienst Studenten van de VUB. Zij bekijken per dossier hoe je
geholpen kan worden.
Je vindt de Sociale Dienst Studenten via www.vub.ac.be/begeleiding.
Inschrijvingen 2017
Je kunt je het hele jaar online aanmelden voor jouw opleiding aan de VUB. Ook als je nog geen diploma
secundair onderwijs hebt. We houden je dan op de hoogte van de stappen die je moet nemen om je
inschrijving te officialiseren.
De inschrijvingen op de campus starten in de zomer van 2017.
Meer info en aanmelden: www.vub.ac.be/inschrijvingen.
27
NIETS IS
ONDENKBAAR
03-04 NOV 2016
Herfstkamp
Welke opleiding past bij jou? Tijdens het herfstkamp kan je naar hartenlust
proeven van opleidingen die je aanspreken. We zorgen ervoor dat je geen
gortdroge kost wordt voorgeschoteld. Alle workshops zijn interactief en leerrijk.
Lol trappen kan je ook na de “lesuren”: wie kiest voor het tweedaags programma
bestudeert onze studenten in hun natuurlijke biotoop. Je overnacht op kot en voor
je je bed induikt, proef je van het studentenleven aan de VUB.
www.vub.ac.be/herfstkamp
12-14 JAN 2017
HAASRODE
19-21 JAN 2017
GENT
26-28 JAN 2017
KORTRIJK
16-18 FEB 2017
ANTWERPEN
23-25 FEB 2017
GENK
18 MRT 2017
BRUSSELS HEALTH CAMPUS
+ BRUSSELS TECHNOLOGY
CAMPUS
25 MRT 2017
BRUSSELS SCIENCES
& HUMANITIES CAMPUS
23 APR 2017
2 SEP 2017
27 FEB - 3 MRT 2017
SID-ins
Het hoger onderwijs komt naar je toe. Je kent ze vast wel: de SID-ins
georganiseerd door de Vlaamse overheid. Elke hoger onderwijsinstelling is er
aanwezig. Je kunt hier met één bezoek alle opleidingen en instellingen grondig
met elkaar vergelijken. In elke provincie wordt een SID-in georganiseerd. Heel
ver hoef je je dus niet te verplaatsen. Op donderdag en vrijdag kan je met je klas
komen, op zaterdag is de beurs open voor iedereen. Dan kan je je ouders mee op
sleeptouw nemen.
www.vub.ac.be/sid-in
Infodagen
Je wilt info? Je krijgt info. Van onze proffen, studietrajectbegeleiders en student
ambassadors. Iedereen staat klaar om jouw vragen te beantwoorden.
Of het nu gaat over je opleiding, voorkennis, studiebegeleiding, het
studentenleven, de campus, Brussel ... Je kan direct een blik werpen op de
cursussen, de bibliotheek en de koten. Na deze dag zijn alle vraagtekens die nog
door je hoofd spookten zeker geschrapt.
www.vub.ac.be/infodag
Openlesdagen
Weten waar je aan begint. Wanneer jij van je welverdiende krokusvakantie geniet,
gooien wij al onze deuren open. Precies, je leest het goed: je kan gewoon onze
aula’s binnenwandelen, een klapstoeltje uitkiezen en de les mee volgen.
Geen voorkeursbehandeling, geen aangepaste workshop: gewoon het leven zoals
het is aan de VUB.
www.vub.ac.be/openlesdagen
25 SEP 2017
Je eerste dag als student
[email protected]
www.vub.ac.be
www.facebook.com/vrijeuniversiteitbrussel
@VUBrussel
mt 09-16/1.500 ex.
Bij de start van het academiejaar verwelkomen we al onze nieuwe studenten.
Perfect om alle nodige info te verzamelen, én het ideale moment om je nieuwe
studiegenoten te ontmoeten. Niet te missen dus!