Lezen op de LEA strategisch netwerken in leesbevordering Adriaan Langendonk Landelijk Projectleider Stichting Lezen/SIOB 20 januari 2011 Kunst van Lezen • Initiatief ministerie van OC&W • Stichting Lezen en Sectorinstituut Openbare Bibliotheken bepalen beleid en sturen aan • Basisbibliotheken en PSO’s voeren uit Leesbeleid Stichting Lezen Naar een sterke leescultuur mede ter preventie taalachterstand: Strategie: Doorgaande leeslijn Doelstelling: iedereen op (eigen) niveau laten genieten van lezen door: • Structurele interventies gedurende de leesontwikkeling, gericht op leesplezier en het creëren van leesbereidheid • Inspireren en informeren • Versterking verband taal-, (voor)lees- en leesbevorderingsbeleid, cultureel lezen blijft einddoel Enkele resultaten voorlezen en vrij lezen op taalontwikkeling en woordenschat: • 15 minuten per dag vrij lezen is 1.000.000 woorden per jaar • Zorgt voor uitbreiding woordenschat met 1.000 woorden • Voorlezen vanaf eerste levensjaar geeft een voorsprong later op school Beleid & Regie Sector • Kunst van Lezen is onderdeel van het programma Maatschappelijke verankering • Van de wesite www.siob.nl: ‘Vooral het onderwijs zien wij de komende periode als een belangrijke partner’. Vier onderdelen – Invoering BoekStart – Cultuurhistorische Canon – Bibliotheek op de Basisschool – Ontwikkeling leesbevorderingsnetwerken • WWW.KUNSTVANLEZEN.NL De bibliotheek staat centraal • 50% geld (9 miljoen in 4 jaar) KvL komt uit bibliotheek vernieuwingsgelden • 100% Provinciale Service Organisaties • 70% basisbibliotheken is nu betrokken • Professionele maatschappelijke waarde tonen 1. BoekStart • • • • Alle PSO’s en G4 bibliotheken doen mee 110 basisbibliotheken doen mee (65%) Ruim 400 vestigingen doen mee (40%) 50.000 koffertjes naar bibliotheken Streven 2011: • Alle basisbibliotheken doen in tenminste 1 vestiging mee • Nog eens 400 vestigingen sluiten zich aan • BoekStart breidt uit naar de Kinderopvang • BoekStart wordt structureel geborgd in beleid • Eerste resultaten wetenschappelijk onderzoek • Onderzoeksgegevens eenvoudig beschikbaar 2. Canon • 350 jeugdtitels ontsloten bij de 50 vensters • Via entoen.nu en leesplein.nl • Brochure De geschiedenis in een boekekast, bibliotheek biedt dit aan aan het basisonderwijs • Voor bovenbouw HAVO/VWO lijst in voorbereiding 3. Bibliotheek op de Basisschool • Nu op circa 150 scholen • Derde fase, PSO’s betrokken die basisbibliotheken ondersteunen • 65% meer leden, 115% meer uitleningen Centrale organisatie KvL • Voorwaarden scheppen • Informeren (Meten = Weten) via Kenniscentrum • Cursusontwikkeling • Netwerkontwikkeling • Afstemmen Informatie (Meten = Weten) Oberon: • • • • Naar een schoolbibliotheek nieuwe stijl SchoolBIEB Den Bosch Bibliotheken aan de LEA-tafel Aansluiting bibliotheek bij LEA Sardes: • Monitorrapportages (iov OCW) • Opbrengstgericht werken (meetinstrument scholen) PSO’s Drenthe en Groningen: • Het plezier in lezen staat voorop Een goed netwerk is de basis • • • • • • Het opzetten van netwerken leesbevordering is belangrijk Bij 20% van de gemeenten is de bibliotheek bij de LEA betrokken Toch zegt 40% van de gemeenten dat leesbevordering wel een thema op de LEA is 43% van de gemeenten wil meer info over rol vd bibliotheken 50% van de schoolbesturen vindt leesbevordering een belangrijk thema Maar 24% heeft daadwerkelijk bestuurlijk overleg over leesbevordering Landelijk Netwerk VNG PSO’s en Bibliotheken Min. OCW SIOB/ St.Lezen IPO Land. koepels en platformen Provinciaal Netwerk Gemeenten Provincie PSO Bibliotheken Prov. koepels en platformen Prov. onderwijsraad Lokaal Netwerk Consultatie bureaus Gemeente Bibliotheek Primair onderwijs Overige partners Voortgezet onderwijs Drie Niveaus Lokaal Netwerk Bibliotheek strategisch bij LEA • Directeur bibliotheek betrokken, Lezen structureel op agenda. • Borg doorlopende leeslijn in beleid • financieringsafspraken • convenant tussen gemeente, consultatiebureau, bovenschoolse besturen en bibliotheek. Ook praktisch samenwerken • Gemeente verstuurt brieven • Bibliotheek ontvangt ouders en geeft koffer • Consultatiebureau heeft hoekje en 7de maand gesprek • • • Bibliotheek richt schoolbibliotheek in, levert leesconsulent, zorgt voor collectie en meet effecten School zorgt voor ruimte, stelt leescoordinator aan en betaalt mee aan collectie. Gemeente faciliteert en financiert • SchoolBIEB Den Bosch goed voorbeeld van netwerkvorming tussen Gemeente, Bovenschoolse besturen en Bibliotheek • 3 vestigingen gesloten, 50 volwaardige schoolbibliotheken, VVE ook betrokken • Professionele maatschappelijke bijdrage vanuit de bibliotheek • KvL-Bibliotheek op de Basisschool is nauw verwant