Practica elektriciteit GELEIDER OF NIET? Onderzoeksvraag Welke materialen laten elektriciteit wel door en welke niet? Benodigdheden 1x voeding 1x lampje 1x rood draadje 2x zwart draadje 1x schakelaar voorwerpen om je heen. Opstelling Wat je Je kan Je kan Je kan Je kan van deze dia moet leren uitleggen wat elektronen zijn. uitleggen wat een spanningsbron is. uitleggen wat geleiders en isolatoren zijn. zeggen of een stroomkring gesloten of open is. EXP geleider of niet Werkwijze • Zet de voeding aan en stel hem in op 6 V • Maak de opstelling zoals in de foto. • Sluit de twee losse draden aan op minstens 10 verschillende materialen en bepaal of het lampje brand of niet. • Houd de twee losse uiteinden tegen elkaar. Wat gebeurt er met het lampje? • Sluit de schakelaar aan op de twee losse draden. Hoe werkt een schakelaar? SCHEMA’s VERTALEN 2x lampje 2x zwart draadje foto van simpele schakeling Schakel schema schets foto Benodigdheden 1x voeding 2x rood draadje 1x schakelaar Wat je van deze dia moet leren Je kan vertalen tussen schakelschema’s en foto’s van schakelingen. EXP schema’s vertalen Werkwijze Neem de tabel hieronder over. Maak elke schakeling die gegeven staat in het echt en vul de ontbrekende vakjes in. (foto’s hoeven niet) foto van ingewikkelde schakeling STROOM-STERKTE METEN Onderzoeksvraag Wat gebeurt er met de stroomsterkte in een serieschakeling en een parallelschakeling? Benodigdheden 1x voeding 2x rood draadje 1x multimeter 2x lampje 2x zwart draadje Uitwerking • Zet je metingen in een tabel in je schrift. • Wat valt je op aan je metingen? Opstelling + + 3 Werkwijze • Stel de voeding in op 6 Volt. • Maak schakeling A. Hoe groot is de stroom? • Verander de schakeling zodat de stroommeter op plek 2 zit. • Hoe groot is de stroom? • Herhaal de vorige twee stappen voor plek 3 • Doe hetzelfde nu met schakeling B A 2 4 A multimeter instelling knop op 2 10 A 3 schakeling A schakeling B Wat je van deze dia moet leren Je kan rekenen met hoofd- en deelstromen in serie geschakelde componenten volgens Itot = I1 = I2 = … Je kan rekenen met hoofd- en deelstromen in parallel geschakelde componenten volgens Itot = I1 + I2 + … EXP stroomsterkte draad dichtstbij de plus-pool draad dichtstbij de min-pool SPANNING METEN Onderzoeksvraag Wat gebeurt er met de spanning in een serieschakeling en een parallelschakeling? Benodigdheden 1x voeding 2x rood draadje 1x multimeter 2x lampje 2x zwart draadje Opstelling V 3 + + V Werkwijze • Stel de voeding in op 6 Volt. • Maak schakeling A. Wat is de spanning? • Verander de schakeling zodat de stroommeter op plek 2 zit. • Hoe groot is de spanning? • Herhaal de vorige twee stappen voor plek 3 • Doe hetzelfde nu met schakeling B Uitwerking • Zet je metingen in een tabel in je schrift. • Wat valt je op aan je metingen? multimeter instelling knop op 2 VDC 2 schakeling A 3 schakeling B Wat je van deze dia moet leren Je kan rekenen met hoofd- en deelspanning in serie geschakelde componenten volgens Utot = U1 + U2 + … Je kan rekenen met hoofd- en deelspanning in parallel geschakelde componenten volgens Utot = U1 = U2 = … EXP spanning meten draad dichtstbij de min-pool draad dichtstbij de plus-pool WEERSTAND METEN Onderzoeksvraag Wat is het verband tussen spanning en stroomsterkte? Werkwijze • Maak de opstelling. • Verhoog de spanning in stappen en meet telkens de stroomsterkte door de weerstand. Benodigdheden 1x voeding 2x rood draadje 1x multimeter Uitwerking • Maak een grafiek waarin je de stroomsterkte uitzet tegen de spanning. • Wat is het verband? 1x weerstand 1x zwart draadje multimeter instelling Opstelling knop op + 1 10 A A draad dichtstbij de plus-pool Wat je van deze dia moet leren Je kan uitleggen wat weerstand is. Je kan uitleggen hoe de stroomsterkte beïnvloed wordt door spanning en weerstand. EXP weerstand meten draad dichtstbij de min-pool