Persmededeling Immuuntherapie voor het eerst terugbetaald voor eerste lijn longkanker BRUSSEL, 22/04/2017.- Voor het eerst zal in ons land een immuuntherapie worden terugbetaald voor patiënten met eerste lijn longkanker. Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid: “Dit betekent dat deze patiënten toegang krijgen tot een therapie die betere overlevingskansen biedt en een veel hogere levenskwaliteit tijdens de behandeling. De therapie wordt van 1 mei al terugbetaald of een jaar sneller dan anders. Dat is belangrijk want het gaat om zwaar zieke, vaak terminale patiënten.” Hoewel de behandeling ook nevenwerkingen heeft, zijn deze veel minder zwaar dan de nevenwerkingen bij chemotherapie. Tijdens de immuuntherapie verliezen de patiënten hun haar niet, zijn ze niet of veel minder misselijk en veel minder moe. Immuuntherapie houdt de groei van tumoren langer tegen en bij immuuntherapie reageren tot 45 %van de patiënten op de behandeling tegenover 28 % bij chemotherapie. Door de nieuwe maatregel is België één van de eerste Europese landen waar de immuuntherapie voor eerste lijn longkanker wordt terugbetaald na Oostenrijk, Luxemburg, Denemarken, Finland, Zweden en Duitsland. Razendsnelle evolutie Tot begin dit jaar bereikten we in ons land met immuuntherapie zo’n vijfhonderd patiënten met melanoom of huidkanker. Minister De Block heeft beslist dat vanaf 1 januari 2017 immuuntherapie voor kankers een jaar sneller zal worden terugbetaald dan anders. Van 1 januari 2017 konden daardoor meteen patiënten met huidkanker maar ook met Hodgkin lymfoom, niercelkanker en tweede lijn longkanker met een immuuntherapie (de therapie met het humaan monoklonaal antilichaam nivolumab,) behandeld worden. Tweede lijn betekent dat deze patiënten eerst al een chemo- of andere therapie kregen. Vanaf 1 mei belandt een tweede immuuntherapie in de versnelde terugbetaling. Het gaat om de immuuntherapie pembrolizumab en deze therapie kan ingezet worden bij patiënten met eerste lijn longkanker die meer dan 50 % uiting van PD1-receptoren op hun tumorcellen hebben (*zie verder). Voor het eerst is een immuuntherapie voor eerste lijn longkanker toegankelijk. Pembrolizumab wordt om de drie weken met een infuus toegediend. 2 Maggie De Block: “Immuuntherapie evolueert in razende vaart. Ik verwacht dat we de komende maanden nog meer dergelijke behandelingen in de versnelde terugbetaling kunnen plaatsen en dat we bijvoorbeeld ook blaas- en hals-nekkankers zullen kunnen behandelen.” In de loop van 2017 zullen wellicht 5.000 toegang krijgen tot immuuntherapie, de 2000 patiënten longkanker eerste en tweede lijn maken daarvan de grootste groep uit. In 2018 zal het aantal patiënten dat behandeld wordt met immuuntherapie stijgen tot 9.000 en in 2019 tot 10 à 11.000 patiënten. Levenskwaliteit Bij immunotherapie worden eerst cellen in een laboratorium gekweekt, “humane monoklonale antilichamen” genoemd. In het lichaam van de patiënt binden deze antilichamen zich via *PD1receptoren met de tumorcellen en maken de tumorcellen daardoor als het ware zichtbaar voor het immuunsysteem van de patiënt dat eerder de tumorcellen niet in het vizier had. Het immuunsysteem schiet daarop in actie en valt de antilichamen en dus tegelijkertijd ook de tumorcellen aan. Immunotherapie wordt toegediend onder vorm van een infuus. De financiering van deze versnelde terugbetaling (125 miljoen euro per jaar) is mogelijk dankzij de maatregelen in het Toekomstpact en prijsafspraken met de betrokken firma’s. Versneld traject Sinds 1 januari 2017 wordt voor de immuuntherapieën een ander traject dan het klassieke terugbetalingstraject gevolgd. Een geneesmiddel doorloopt verschillende procedures eer het bij de patiënt terechtkomt. Na alle testen door het bedrijf zelf, vraagt dat bedrijf een registratie aan; voor de meeste innovatieve geneesmiddelen gebeurt dit op Europees niveau. Bij de registratie wordt het product zelf geanalyseerd en worden onder meer doeltreffendheid en mogelijke bijwerkingen van het geneesmiddel nagegaan. Als een firma wil dat een geneesmiddel in België wordt terugbetaald voor een welbepaalde ziekte zoals bijvoorbeeld huidkanker, dan start het bedrijf een procedure bij de Commissie Tegemoetkoming Geneesmiddelen (CTG) die behalve het product (doeltreffendheid enz) ook de kost en mogelijke alternatieven bekijkt. Deze procedure bij de CTG kan tot twaalf maanden duren. Als blijkt dat het geneesmiddel ook werkt bij een ander type van kanker zoals bijvoorbeeld longkanker, en het bedrijf wenst terugbetaling voor dat andere type kanker, dan moet het bedrijf opnieuw een procedure bij de CTG starten. Voor de immunotherapieën zal een ander traject gevolgd worden en start de terugbetaling meteen na registratie bij het Europees Geneesmiddelenagentschap.