De Hersenen.(Cerebrum) Door: Roel van der Hoek Uitwendige bouw(1) 2 helften= hemisferen (rechts crea/links orde) 1. De buitenkant (hersenschors of cortex) is ‘grijze stof’. Dit zijn de cellichamen van de neuronen . 2. Binnenkant is ‘witte stof’, de uitlopers van de neuronen (NB: in het ruggemerg liggen witte en grijze stof andersom!) Uitwendige bouw(2) • Per hersenhelft zijn er 4 kwabben: o o o o Voorhoofdskwab Wandbeenkwab Slaapbeenkwab Achterhoofdkwab Op elke kwab liggen specifieke sensorische gebieden. Grote hersenen, de functies(1). • Gebieden voor motoriek (bewuste bewegingen) en sensoriek (bewuste waarneming). • ‘Motorisch mannetje’ de homunculus. Alles heeft een eigen plek op de hersenschors. Grote Hersenen, de functies(2) • Gewaarwording via zintuigen gaat naar specifieke gebieden. • Visuele schors • Auditieve schors • Smaakcentrum • Reukschors • Secundaire en Associatieve gebieden De frontaalkwab Frontaalkwab (blauw) Ook voorhoofdskwab genoemd. Dit is de grootste van de vier hersenkwabben en neemt een derde deel van de totale hersenschors in beslag. Het helpt controle te houden over geleerde spierbewegingen, stemming, plannen maken voor de toekomst, doelen en prioriteiten stellen Pariëtaalkwab. Pariëtaalkwab (groen) Ook wandbeenkwab genoemd. Van opzij gezien: het aan de achter/bovenzijde gelegen deel van de hersenschors. Het ontvangt en verwerkt informatie betreffende temperatuur, tast, gevoel en beweging die vanuit de rest van het lichaam afkomstig is. In dit gebied worden tevens het lezen en rekenen verwerkt De temporale kwab. Temporaalkwab (paars) Ook slaapkwab genoemd. Ligt aan de zijkant. Het verwerkt het gehoor, geheugen en taalfuncties. De occipitale kwab Occipitaal kwab (geel) Ook achterhoofdskwab genoemd. Ligt aan achterzijde en is de kleinste van de kwabben. Het helpt bij het verwerken van visuele informatie. (datgene wat via de ogen binnenkomt) Emotie • Het limbische systeem o Onder invloed hiervan ontstaan gevoelens van harmonie, plezier, agressie, sexuele gevoelens, schuld, beloning en straf. o Verbinding tussen grote hersenen en tussenhersenen. Tussenhersenen Bevinden zich tussen de 2 hemisferen/helften. Hier liggen veel hersengedeeltes en klieren die hele belangrijke en basale functies besturen. 1. Pijnappelklier 2. Thalamus 3. Hypothalamus o Regulatie van hypofyse, temperatuur, zoutconcentratie, glucose 4. Hypofyse 5. Amygdala enzovoort: Hersenstam Hier worden nog basalere functies geregeld, zoals: • Adem, hartregulatie en temperatuurcentrum Onderbewuste. Wakker, sluimeren, slapen. Kleine hersenen • De kleine hersenen hebben een belangrijke functie bij de lichaamshouding en de lichaamsbeweging. • Info via: o Grote hersenen o Stand ledematen en spierspanning o evenwichtsorgaan Ruggenmerg • Medulla spinalis • Dient als geleidingsweg voor motorische impulsen vanuit de hersenen en alle sensorische naar de hersenen. Hersenvliezen • Van buiten naar binnen: • Harde vlies o Vast aan schedel • Spinnenwebvlies o Hol, bevat vocht • Zachte vlies o Volgt elke wending van de hersenen, bevat bloedvaten