Legerleider Mir Jafar

Top 10 | De grootste verraders
numm
er
1
Legerleider Mir Jafar
De generaal die India
aan de Britten verkocht
Ephialtes van Thrachis [5e eeuw v.Chr.]
De Griekse soldaat leidde de Perzen naar een
bergpas, waardoor ze wonnen bij Thermopylae.
Ephialtes verwachtte een beloning, maar
kreeg niets en werd later vermoord.
2
Hij liet zijn heer, zijn land en zijn volk in de
kou staan. Door de machtshonger van de
Bengaalse legerleider Mir Jafar zuchtten de
Indiërs twee eeuwen onder Brits bewind.
Marcus Junius Brutus [85-42 v.Chr.]
3
John Walker jr. [1937-]
Amerikaanse marineofficier, speelde ruim
een miljoen geheimen door aan de Sovjets.
Scheidde van zijn vrouw, waarna ze hem
aangaf bij de FBI. Hij zit nog in de gevangenis.
4
Wang Jingwei
[1883-1944]
Toen Japan in 1939 China binnenviel,
werd deze Chinese politicus de leider van een
marionettenregering in Nanking.
Stierf aan zijn verwondingen na een aanslag.
5
Philippe Pétain [1856-1951]
Deze Franse politicus sloot vrede met de
Duitsers en bestuurde het zuiden van het land.
Na de oorlog kreeg hij levenslang, onder meer
omdat hij Franse joden had laten wegvoeren.
6
Benedict Arnold [1741-1801]
Generaal in de Onafhankelijkheidsoorlog van
de VS. Bood de Britten aan het land te delen.
Het plan mislukte, en door zijn verraad moest
hij vluchten naar Brits gebied.
7
Harold Cole [1906-1946]
Cole moest het Franse verzet opbouwen,
maar collaboreerde met de Duitsers.
Na de Duitse nederlaag werd de Britse
soldaat door de Franse politie doodgeschoten.
8
Anton van der Waals [1912-1950]
Nederlandse spion voor de Duitse SD in de
oorlog, gaf zeker 83 verzetsleden aan.
Hield tot de dag voor zijn executie op de
Waalsdorpervlakte vol onschuldig te zijn.
9
Guy Fawkes [1570-1606]
10
Katholiek, probeerde het Britse parlement en
de protestantse koning op te blazen.
De aanslag mislukte, en Fawkes werd
gemarteld en gedood wegens hoogverraad.
door Bine iversen
Deze vriend van Julius Caesar was een van
de samenzweerders die hem vermoordden.
Brutus vluchtte voor de volkswoede. Hij
pleegde zelfmoord na de verloren machtsstrijd.
I
n juni 1757 staan twee
legers tegenover elkaar
in de Slag bij Palashi in
Noordoost-India. Met steun
van de Fransen probeert de
Bengaalse vorst Siraj udDaulah de Engelsen buiten
de deur te houden. Hij heeft
meer soldaten, maar toch
winnen de Britten makkelijk.
Een van de legerleiders van
ud-Daulah, Mir Jafar, heeft
namelijk geheime afspraken
met de Engelsen gemaakt.
De slag is een keerpunt in
de strijd om India en vormt
het begin van het bijna 200
jaar durende koloniale schrikbewind van de Engelsen. Mir
Jafar heeft zijn vorst en zijn
volk verraden om zijn eigen
machtshonger te stillen, en
niet voor het laatst.
Verbond met de Britten
Toen de Britse kolonisten in
de 18e eeuw India wilden
onderwerpen, ging dat niet
zonder slag of stoot. Lokale
vorsten, andere koloniale
mogendheden en het Indiase
volk deden alles wat in hun
macht lag om te verhinderen
dat de Engelsen vaste voet
aan de grond zouden krijgen.
Sommige Indiërs zagen
echter een gouden kans. Een
van hen was de legerleider
Mir Jafar. Hij wilde het voor
het zeggen krijgen in het
koninkrijk Bengalen, nu een
deel van India en Bangladesh
– maar hij had steun nodig
om de plaatselijke vorst van
de troon te stoten. Die steun
vond hij in de persoon van
Robert Clive, die voor de
Britse East India Company
werkte. Clive kwam in 1744
als burger naar India, maar
bewees zijn kwaliteiten als
verdediger van de forten van
de compagnie en werd al
snel tot luitenant-kolonel in
het Britse leger benoemd.
De Europese koloniale
machten beseften inmiddels
dat ze alleen met geweld de
winstgevende wereldhandel
konden controleren. Lokale
heersers waren niet vaak
bereid om de macht te delen
met de Europeanen, en sommigen waren meesters in het
tegen elkaar uitspelen van de
koloniale mogendheden.
De vorst – of nawab – van
Bengalen had een militair
bondgenootschap gesloten
met Frankrijk, waarmee hij
de Britse invloed in de regio
wilde indammen, want de
vorst was niet te spreken
over het gedrag van de East
India Company. Het bedrijf
bouwde zonder toestemming
forten, waardoor de heerser
minder tol kon heffen. Een
verbond met de Fransen leek
een goed alternatief.
Maar al snel zou blijken
dat niet iedereen aan het hof
van Siraj ud-Daulah een even
grote hekel aan de Engelsen
Musée du Louvre, Brown University, Palazzo Massimo alle Terme,
Spymuseum.com & Archives Nationales, niod
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.
Print: tre Status: 860 - Er PDFet Layout:mlRed.sek:es
In elk nummer belicht HISTORIA
de beste, grootste, slechtste of
kleinste uit allerlei categorieën.
Mir Jafar
Robert Clive
Na de nederlaag
van het IndiaasFranse leger
zetten de Britten
Mir Jafar op de
Bengaalse troon.
national portrait gallery, london
St er k
■ Gebruikte
had. Toen het aankwam op
een confrontatie tussen het
leger van de vorst, gesteund
door de Fransen, en dat van
de Britten, nam Mir Jafar
contact op met Robert Clive
van de East India Company.
De twee spraken af dat de
generaal zijn eenheid met
opzet zou laten verliezen van
de troepen van Clive.
Troon wordt duur betaald
De dag voor de slag haalde
Mir Jafar de linkerflank van
het Bengaalse leger weg uit
het oorlogsgebied. Siraj
ud-Daulah werd verslagen en
sloeg op de vlucht. Een dag
later werd Mir Jafar door
Clive tot nawab van Orissa,
Bengalen en Bihar benoemd.
Maar voor niets gaat de
zon op, en de Britten eisten
duizenden roepies van Mir
Jafar, die naar de East India
Company en naar Clive zelf
gingen. Ze wilden steeds
meer geld zien, en ten slotte
werd het Mir Jafar te veel.
Hij probeerde een verbond
met de Hollanders te sluiten,
maar in 1759 verloren de
VOC-troepen een beslissende
slag van de Engelsen en was
hun rol in India uitgespeeld.
De Britse gouverneur was
niet blij met deze zet van
Mir Jafar, en hij zette diens
schoonzoon Quasim op de
troon. Maar Quasim was niet
zo doortrapt als Mir Jafar, die
in 1763 op slinkse wijze de
macht over Bengalen weer in
handen wist te krijgen.
Nu liet hij de Engelsen zijn
rijk als bruggenhoofd voor de
rest van het land gebruiken,
de
Britse invasie van India
om zelf de absolute
macht te verwerven.
■ Won de machtsstrijd
tegen zijn eigen
schoonzoon om de troon
van Bengalen.
■ Verraadde de Britten
ook, maar speelde het
spelletje zo goed dat ze
hem weer vertrouwden.
waardoor ze erin slaagden
om in twee eeuwen vrijwel
het hele Indiase subcontinent
aan zich te onderwerpen.
Mir Jafar kon echter niet
lang van de macht genieten.
Hij stierf al twee jaar na de
machtsovername, in 1765.
In India en Pakistan wordt
zijn naam nog als synoniem
voor ‘landverrader’ gebruikt.
Allama Iqbal, een Pakistaanse
Zwa k
■ Droeg
bij aan
de langdu
rig
kolonisati e
e van Ind
ia
door de E
ngelsen.
■ Sloot
een mislu
kt
verbond m
et de
Hollandse
VOC.
■ Na zij
n dood w
erd
Bengalen
ne
van het la t als de rest
nd Brits.
dichter en politicus, schreef
over hem: ‘Een schande voor
het geloof, een schande voor
de mensheid en een schande
voor het vaderland.’
Stem op je eigen favoriet
Ben je het eens met de keuze van HISTORIA?
Geef je mening op onze website:
●
historianet.nl/top10
Historia 7 • 2013
111
Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl.