Par. 4.3 Handel, investeringen en migratie. Wat is het verband hier tussen? Wat houdt het proces van economische en sociaal-culturele globalisering in? HetDeaandeel VS opvallend is de vangrootste grote de Aziatische Westproducent goederenhandel, ter Europese wereld, cirkel maar zowel is de vooral intern omvang tealsvan extern, de danken handel zalaan sterk valt de tegen. interne, groeienDit door is de te sterke verklaren grensoverschrijdende, opkomst vanuit van de China grote handel en India in als thuismarkt deze economische regio, van dus grootmachten. de binnen VS. de EU. Het aandeel van West-Europa in de wereldhandel zal dalen als gevolg van global shift. Blz 106: figuur 4.20 De triade ! Noord-Zuidhandel. Beeld: westerse landen ‘ruilen’ goedkope grondstoffen en energiebronnen van de ontwikkelingslanden tegen hoogwaardige industrieproducten. Ruilvoet: de verhouding tussen het prijspeil van de import en de export. Ruilvoetverslechtering: om dezelfde hoeveelheid import te kunnen bepalen moet er steeds meer worden geëxporteerd. De ontwikkelingslanden moeten steeds meer producten verkopen om dezelfde hoeveelheid importproducten te kunnen betalen. Veranderend beeld: Delen van de derde wereld ontwikkelen zich in hoog tempo N.I.C.’s. (Newly Industrialized Countries) BRIC (Brazilie / India / China) 42-In welke schakel van het productieproces / de productieketen a+bvindt de grootste waardetoevoeging Opdracht 42 d+e+f plaats? -Bij 1995 het maken vanvoorbehouden papier uit pulpaan wordt de meeste -In was R&D de ontwikkelde waarde omdat toegevoegd hetbeschikten meeste geld verdiend. landen, alleen/zij over voldoende Grondstoffen halffabrikaten leveren veel op. geld en kennis /om een nieuw product te niet ontwikkelen. Het gaat er om dat je waarde kan toevoegen! -Veel (semi-)perifere landen halen snel de -Niet iedere in schakel productieproces is nog achterstand kennisinin.het Het geld komt meestal plaatsgebonden de vindplaats van zijn de grondstof uit het centrum.(aan In een land als India inmiddels en/of aan de nabijheid van werknemers de afzetmarkt) voldoende hooggeschoolde die tegen een De Research & Development is in dit laag salaris harder en langer afdeling willen werken dangeval footloose werknemers. (niet grondstofof marktgebonden) Europese De informatie kan snel en Maar met digitaal de huidige globalisatie -het verbeteren van goedkoop worden verzonden. de transporttechnologie- geldt dit voor steeds meer schakels Opdracht 43. Opdracht 43 43-Een belangrijk motief om internationaal uit te breiden is het vergroten van de afzetmarkt. -Door te internationaliseren kan een bedrijf de productiekosten (m.n. loonkosten!!!!) verlagen. -Schaalvoordeel = het financiële voordeel dat bereikt wordt door een economische activiteit in een grotere omvang uit te voeren. De kosten per eenheid product worden dan lager. De interactietheorie van Ullman: (Zie WB blz 50 ) Verklaart verplaatsing van mensen (migratie) en de verplaatsing van goederen m.b.v. de begrippen: -Complementariteit = aanvullend zijn…. Het ene gebied heeft een bepaald kenmerk wel , dat het andere gebied niet heeft uitwisseling. -Transferability = verplaatsbaarheid. Interactie / verplaatsing tussen 2 gebieden is niet altijd even eenvoudig. (kosten, vervoermiddelen, infrastructuur, grenzen, ???) -Intervening opportunity = tussen liggende mogelijkheid. Een mogelijke verplaatsing tussen A en C komt niet tot stand, omdat plaats B ook complementair (en dichterbij) blijkt te zijn, of omdat er problemen zijn met de verplaatsbaarheid. Dan is er eerder sprake van een ‘tussenliggende hindernis’. Globalisering veroorzaakt global shift Voorwaarden / mogelijk door: -Economische voorwaarden 1-vrijhandel i.p.v. protectionisme 2-mondiale welvaartsgroei grotere afzetmarkt. -Technische voorwaarden 1-betere transporttechnologie 2-betere communicatietechnologie -Politieke veranderingen 1-uiteenvallen van politiek-militaire machtsblokken (1989 Oost-west tegenstelling) 2-economische eenwording (EU, NAFTA, ASEAN) Gevolgen: -Internationale arbeidsverdeling / regionale specialisatie. -Migratie Antiglobalisten