Determinants of older and younger workers’ job satisfaction and organisational commitment in Belgium and Sweden Claes & van de Ven (2008). Ageing & Society, 28, 1093-1112 Inleiding • Timing studie: – European Year of Equal Opportunities for All – Lage werkzaamheidsgraad ouderen België retentie tevreden en betrokken ouderen zoals in conservation model • Contrast jongeren en ouderen: – 2 doelgroepen leeftijd-divers personeelsbestand – Ouderen 50 (waarom?) – Jongeren < 25 (waarom?) • Contrast België en Zweden (zie Figure 1): – Werkzaamheidsgraad ouderen en jongeren: Zweden gunstiger – Meer investeringen in human capital in Zweden Research model • Job satisfaction en organisation commitment? – Werknemerswelzijn; link met prestatie en retentie (org); gunstig voor maatschappij • Waarom deze predictoren? – Good practice ( discriminatie; diversiteit) – Wns’ percepties 3 verantwoordelijkheden (eigen, organisatie, maatschappij) • Hs (zie Figure 2) en controle var vanuit literatuur (meta-analyses, reviews, landspecifieke) Methode Steekproef en procedure • • • • Inzameling 2003-4 PSYCONES project Vragenlijsten Geen response rate Vrijwillige deelname niet random, noch representatief • Geselecteerd ouderen en jongeren • Verschillen (Table 1) zeker controle var Methode Meetinstrumenten • Backtranslation; 1-5; bron; beschrijving; aantal items; kwaliteit via literatuur en alpha’s • Controle variabelen: – – – – – – 0= België,ongunstig 1= Zweden, gunstig 0 = vrouw 1= man 0 = lagere opleiding ( sec) 1 = hogere Sector: dummy met retail & sales als referentiegroep 0 = geen supervisor positie 1 = wel 0 = < 50% fin. bijdrage huishouden 1= 50% Methode Statistische analyse • Cross tabs met chi-kwadraat Table 1 • Gemiddelden en correlaties Table 2 • T-tests jongeren vs. ouderen: – JS & OC – Skill discretion, org fairness, job insecurity • 4 hiërarchische regressies (JS en OC voor jongeren, voor ouderen) met 2 stappen: controle var en dan predictoren Gemiddelden in Table 2 • JS en OC: ouderen > jongeren; >3 • Skill discretion ouderen > jongeren (hogere opleiding? Andere factoren?); >3 • Org fairness ouderen < jongeren (hogere positie? Eigen verantwoordelijkheid? Meer kritische kijk?); >3 • Perceived job insecurity jongeren > ouderen; <3; (loopbaanstart? Sector?) Correlaties in Table 2 • + verband tussen leeftijd, JS, OC potentieel oudere wns • Genoeg correlaties voor HMR • Verschillend patroon correlaties voor jongeren en ouderen aparte HMRs • Hoge correlatie tussen JS en OC: positief gerelateerd maar verschillende concepten Resultaten omtrent jobsatisfaction (Table 3) • Cross-age: – Veel verklaard (totaal, controle,predictoren) – Skill discretion en org fairness: + effect (Hs) • Jongeren: – Country: – effect = België met ongunstige arbeidsmarkt toch hogere job satisfaction • Ouderen: – Perceived job insecurity: – effect (Hs) Resultaten omtrent organisational commitment (Table 3) • Cross-age: – Veel verklaarde variantie (totaal,controle,predictoren) – Skill discretion en org fairness: + effect • Jongeren: – Country: – effect = België ongunstige arbeidsmarkt toch hogere job satisfaction • Ouderen: – Supervisor positie: + effect – Perceived job insecurity: – effect (Hs) Discussie: Beperkingen van de studie • Gemeenschappelijk met andere studies: – Cross-sectioneel onderzoek – Common mehod bias – Zelfrapportering – Klein aantal landen • Specifieke beperkingen: – Weinig predictoren vrij goede effect sizes – Geen opsplitsing leeftijdsgroepen Discussie van cross-age en -country resultaten • Skill discretion & org fairness voorspellen JS en OC – Hoge correlatie tussen JS en OC – Meer dan bevestiging vroegere research: • Want zowel bij jongeren als ouderen • Want in 2 contrasterende arbeidsmarkten • Implicaties: – Leeftijdsbewust personeelsbeleid – Skill discretion effect vanwege HR (vbn p 1106-7) – Nog steeds leeftijdsdiscriminatie in 2 landen HR praktijken die org. fairness promoten Discussie van cross-country resultaten voor ouderen • Perceived job insecurity voorspelt lage JS en OC: – Hoge correlatie tussen JS en OC – Meer dan bevestiging vroegere research: • 2 landen (effecten maatsch. maatregelen?) • Verandert verouderen bronnen van satisfactie? – Implicaties: • Organisaties via psychologisch contract • Wns door « active crafters » en control-oriented coping • Logisch dat supervisory OC voorspelt Discussie van verrassende resultaten voor jongeren in België • In ongunstige arbeidsmarkt hogere JS en OC dan in Zweden: – Zweden goed ingeburgerd « Youth Guarantee Agreement » ( voltijdse tewerkstelling) – België zeer recent « First Job Agreement »; jongeren hebben geluk gehad vinden werk tevreden en betrokken Algemeen besluit • Bepalen andere factoren JS en OC jongere vs. oudere wns? Zelfde model? – « neen » want cross-age resultaten (+ effect skill discretion en org fairness) – « ja » want - effect perceived job insecurity enkel bij ouderen en vanwege verrassende effect ongunstige arbeidsmarkt bij jongeren