Mijn hersenen vergeten te onthouden Googlen of weten? Kempenhaeghe Heeze 24-03-2011 Maarten Mols De Berkenschutse - Heeze 1 Googol = 10.000.000.000.000.000.000.000.000.000 .000.000.000.000.000.000.000.000.000.0 00.000.000.000.000.000.000.000.000.000 .000.000.000.000.000 (heelal - koffie) Mijn hersenen vergeten te onthouden 1. 2. 3. 4. Inleiding Hersenen en geheugen Hulpprogramma SuperMemo Ervaringen van gebruikers Googlen of weten? Kempenhaeghe Heeze 24-03-2011 Maarten Mols De Berkenschutse - Heeze geheugen metaforen door de eeuwen heen De essentie van mijn verhaal F F SuperMemo helpt hersenen onthouden F F F Kleitablet Opslagplaats/magazijn Fotografie Computer, harde schijf Internet Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Internet in Ned. (±1986) ………………….. (.….) F F IT >>> ICT 8 juni 2011 wereldwijde testdag IPv6 cloud computing hardware, software en gegevens elders SuperMemo F Wat onthoudt u hiervan? F F F F F Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen F F F F F F F F F …- … …………………………… …………………………… ……………………………. …………………………… …………………………… Inleiding - ………………….. (.….) F … >>> … …………………………… …………………………… …………………………… …………………………… Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen “epilepsie en geheugen” F F F F F Google: 2300 links Elke link 1 minuut = 40 uur leesvoer “epilepsy and memory” >> 19.000 hits “memory and epilepsy” >> 587.000 hits tja ……. Wat onthouden mensen met epilepsie? Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - “epilepsie en geheugen” Lotgenoten met epilepsie op fora Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Christiaan (23): “Wordt je zo nu en dan ook als dombo behandelt omdat je meer dingen vergeet als de meeste mensen ? Ik weet niets meer van de vakantie van vorig jaar.” Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Jan-Jaap (26): Suzanne ( 41): “Ik ben bij een psychiater geweest en die zei dat ik 1 hele hoge IQ heb, maar wat heb ik eraan als ik niets kan onthouden.” Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen F al 33 jaar epilepsie, geen baan meer F “mijn geheugen is behoorlijk beperkt, waardoor ik helaas niet meer kan studeren (wat ik graag zou willen om weer mijn beroep op te pakken).” Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Henk (48): F “Ik heb hier ook al jaren last van. F F Emotioneel kwam het hard aan op 8-8-1999. Ik nam een bos bloemen mee voor onze trouwdag. Maar wij zijn getrouwd op 7-7-1988.” Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen en geheugen de theorie Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen F F Inleiding Hersenen en geheugen Hulpprogramma SuperMemo Ervaringen en knelpunten Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen en geheugen de theorie Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen en geheugen de theorie Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen en geheugen de theorie Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen - geheugen - epilepsie wetenschappelijk onderzoek Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen en geheugen de theorie Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen - geheugen - epilepsie wetenschappelijk onderzoek Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen - geheugen - epilepsie wetenschappelijk onderzoek Hersenen - geheugen – epilepsie wetenschappelijk onderzoek Hersenen - geheugen - epilepsie wetenschappelijk onderzoek Hersenen en geheugen de praktijk Fons Jansen F Wat ik twee weken geleden had uitgelegd… Morgen overhoring woordjes Chapter 4 Toets landen Europa + hoofdsteden F onthouden en vergeten F F Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Waarom moeten wij die geschiedenisboekjes van buiten leren? Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Fons Jansen 20 jaar na Fons Jansen Waarom moeten wij die geschiedenisboekjes van buiten leren? Waarom alles onthouden? Zijn ze dan uitverkocht? Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen 20 jaar na Fons Jansen Kennis - Inzicht - Vaardigheden Begrijpen Waarom alles onthouden? Kunnen Leren We hebben Google toch! Kennen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Alg. ontw. en actualiteit Spelling in een sollicitatiebrief “wat een ramp hè, die problemen met de kerncentrale in Hiroshima” “ik ben onmiddelijk berijd om als assestent bij uw te komen werken” Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Klachten beroepsopleidingen “ze kunnen wat meer, maar ze weten minder” Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Vakkennis wiskunde de stelling van Pythagoras a2 + b 2 = c2 Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Niet alles valt te Googlen F De nieuwste afspraken met de neuroloog De vakantie van vorig jaar Wat mijn leraar vorige week benadrukte… F Volgende week bij de koffie… F F Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Wanneer is de wereldwijde testdag voor IPv6 ? Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Cued recall Cued recall Wanneer is de wereldwijde testdag voor IPv6 ? Wanneer is de wereldwijde testdag voor IPv6 ? 8 juni 2011 Inleiding - Hersenen&geheugen - 8 juni 2011 SuperMemo - Ervaringen IPv6 Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen SuperMemo - Ervaringen Piotr Wozniak wereld-testdag geheugenspoor Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - www.leren.supermemo.nl 1. 2. 3. 4. Inleiding Hersenen en geheugen Hulpprogramma SuperMemo Ervaringen van gebruikers Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen www.leren.supermemo.nl Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo Hersenen&geheugen - SuperMemo Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen www.leren.supermemo.nl - Ervaringen www.leren.supermemo.nl Inleiding - Inleiding - Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen www.leren.supermemo.nl - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen www.leren.supermemo.nl Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo www.leren.supermemo.nl - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen onthouden of vergeten? je geboortedatum 8 juni 2011 – wereldtestdag – IPv6 Inleiding - Hersenen&geheugen - R = e − kt / S F F F F SuperMemo - Ervaringen R= e Inleiding - − kt / S Hersenen&geheugen - SuperMemo Vergeetcurve R = Retrievability 1 0,9 0,8 herinneringsgemak kans op vinden geheugenspoor 0,7 0,6 95% retrievability van ‘8 juni – IPv6’ 100% retrievability van geb.datum 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 tijd 0 F vergeten = daling van R Inleiding - Hersenen&geheugen - 1 SuperMemo - Ervaringen - Ervaringen 2 Inleiding - 3 4 5 Hersenen&geheugen - 6 7 SuperMemo 8 9 - Ervaringen 10 8 juni 2011 IPv6 wereld-testdag Inleiding - Hersenen&geheugen - 8 juni 2011 SuperMemo IPv6 8 juni 2011 wereld-testdag - Ervaringen IPv6 Inleiding - Hersenen&geheugen - R = e − kt / S F F F SuperMemo - Ervaringen S = Stability stabiliteit hoe verandert R in de tijd? hoe stevig is een geheugenspoor? wereld-testdag F F Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen SuperMemo helpt hersenen onthouden geb. datum heeft hoge S ‘8 juni 2011 – IPv6’ heeft lage S Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen SuperMemo helpt hersenen onthouden door slim te herhalen spacing repetition Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Vergeetcurve S=2 0,9 S=5 S=10 0,8 S=15 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 Retrievability Retrievability Vergeetcurve 1 0,2 0,1 1 S=2 0,9 S=5 S=10 0,8 S=15 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 Tijd Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - 10 SuperMemo - Ervaringen Vergeetcurve S=2 0,9 S=5 S=10 0,8 S=15 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 Retrievability Vergeetcurve Retrievability 9 Tijd 1 1 S=2 0,9 S=5 S=10 0,8 S=15 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 Tijd Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hoe bevorder je R én S ? 1. 8 8 9 Tijd Inleiding - Hersenen&geheugen - 8 juni 2011 SuperMemo - Ervaringen IPv6 elaboratieve repetitie bevordert inter-item-associatie wereld-testdag Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen 10 8 juni 2011 IPv6 wereld-testdag Inleiding - Hersenen&geheugen - 8 juni 2011 SuperMemo wereld-testdag - Ervaringen Inleiding - IPv6 Hersenen&geheugen - SuperMemo F F F F - Ervaringen In de les en tijdens echt studeren Snelle informatieverwerking Goed werkgeheugen Intelligentie (transfer) eigen kennis-constructie (vwo – havo – vmbo) Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo SuperMemo - Ervaringen IPv6 wereld-testdag Elaboratieve repetitie F Hersenen&geheugen - 8 juni 2011 wereld-testdag Inleiding - IPv6 8 juni 2011 Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hoe bevorder je R én S ? F elaboratieve repetitie – bevordert inter-item-associatie F onderhoudsrepetitie – bevordert intra-item-associatie - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen IPv6 8 juni 2011 wereld-testdag Inleiding - Hersenen&geheugen - wereld-testdag SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Vergeetcurve IPv6 8 juni 2011 IPv6 8 juni 2011 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 wereld-testdag 0,2 0,1 tijd 0 1 Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen 2 Inleiding - 3 4 5 Hersenen&geheugen - 6 7 SuperMemo 8 9 - Ervaringen Vergeetcurve 1 0,9 0,8 F Havo-stof >> 1000 vragen Vreemde taal >> 5000 of meer woorden Cursus of bijscholing >> 100 items F hoe organiseer ik de herhaling? F 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 Eé 0,2 0,1 rv e u c t rgee e v n ?? ? F tijd 0 1 2 Inleiding - 3 4 5 Hersenen&geheugen - 6 7 SuperMemo 8 9 - Ervaringen 10 Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen 10 Voordelen van de computer F F Domme maar accurate boekhouder Actief oefenen i.p.v. passief consumeren Voordelen van SuperMemo F Mathematisch model vergeetsnelheid Berekent het optimale herhaalmoment Moeilijke vragen vaker dan gemakkelijke Afstemming op individuele prestaties F 80 tot 90% Retrievability F F F Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Maandag: 50 woordjes Frans 50 40 30 20 SuperMemo helpt hersenen onthouden 10 0 ma di woe don vrij zat Sommige gaan goed, sommige gaan fout….. Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Sommige herhalingen na 1 of 2 dagen andere na 4 dagen, 1½ week, 3 weken, 2 maanden, 1 jaar Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Spacing repetition 50 50 40 40 30 23 20 30 20 20 10 5 0 ma di woe don 15 13 2 10 vrij 8 zat 6 5 woe don 3 0 ma Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Inleiding - di vrij Hersenen&geheugen - zat SuperMemo - Ervaringen Spacing repetition SuperMemo-sessie 50 F 40 F 30 F Herhalingen Nieuwe vragen Laatste Ronde 20 10 7 4 5 3 ma di woe 4 3 vrij zat 0 Inleiding - don Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Franse woordjes zónder SuperMemo F F F ‘s avonds stampen dag later: overhoring drie weken later: meeste woorden vergeten Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Franse woordjes zónder SuperMemo F F F ‘s avonds stampen dag later: overhoring drie weken later: meeste woorden vergeten Franse woordjes mét SuperMemo F F F F Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen eerst hfd.1 dan hfd. 1 + 2 dan hfd.1 + 2 + 3, enz. lange termijn leren Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hilde (18 jr., 5 vwo) 1. 2. 3. 4. Inleiding Hersenen en geheugen Hulpprogramma SuperMemo Ervaringen van gebruikers Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo F F F - Ervaringen Gebruik voor scheikunde Elke dag even, kost niet veel tijd, terwijl je wel veel onthoudt Ik vind het fijn om met de computer te leren Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Roland (16 jr., 4 havo) F F F F Mark (15 jr., 3 havo) Gebruik voor scheikunde Twee keer per week 20 minuten Dit is veel handiger dan gewoon leren Niet als je iets snel wilt leren F F F F Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Jolanda (10 jr, basisschool) F F F 4 keer per week 10 minuten voor rekenen Ik vind het fijn dat ik ook thuis kan oefenen. En met de computer werken vind ik leuk. Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Basisschool-leerkracht F F F F Inleiding - Gebruik voor Engels Drie keer per week 10 – 20 min Er zijn veel woorden die ik nu kan onthouden maar eerst niet. Niet voor alle vakken nodig Geschikt voor automatiseren bij rekenen Duurt niet lang, niet afgeleid door plaatjes Alleen gebruiken voor herhaling, “stampen” Voor uitleg als leerling fout antwoord geeft zijn andere programma’s beter Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen Tot slot vier quizvragen F F F F Forumbezoeker: dagboek van dingen die er voor mij toe doen Elke vrijdagavond gaat mobieltje af Nalezen Herhaling werkt goed Inleiding - Hersenen&geheugen - SuperMemo - Ervaringen 1. Waar komt het woord Google vandaag? 2. Wat vindt er op dinsdag 8 juli 2011 plaats m.b.t. Internet Protocol versie 5 ? 3. Wat is crowd computing? 4. Wat is de essentie van mijn verhaal? SuperMemo helpt hersenen onthouden Bedankt voor uw aandacht Maarten Mols