Klik hier voor de presentatie

OMA NEEMT
GENEESMIDDELEN
Medicatiegebruik bij bejaarden
Uw apotheker geeft raad…
WAAROM
EXTRA
AANDACHT?
Polyfarmacie
Meestal meerdere aandoeningen
(hoge bloeddruk, cholesterol & suikergehalte;
artrose, hartproblemen, slaapproblemen…)
Meer medicatie
‘polyfarmacie’
Meer kans op interacties tussen
geneesmiddelen
Enkele cijfers…
 Polyfarmacie = meer dan 4 à 5 verschillende
geneesmiddelen
 De gemiddelde patiënt in rusthuizen neemt
dagelijks 8 verschillende geneesmiddelen!
 Noodzaak?
 Kans op fouten en interacties neemt toe
 Kans op ‘dubbelmedicatie’ (2 of meer
‘gelijke/gelijkaardige’ geneesmiddelen)
 Kost (gemiddeld 90 euro/maand door overheid
(RIZIV) betaald)
vrouw
man
%
Leeftijd
Meer dan 7/10
‘polyfarmaciepatiënten’
zijn ouder dan 60 jaar
Invloed van
lichamelijke
veranderingen
op de werking van
geneesmiddelen
 Vermindering van lichaamsvocht (bloedvolume) en
toename van vet
 Lichaam past zich minder gemakkelijk terug aan naar de
‘normale’ toestand
Enkele voorbeelden:
 bloedrukdaling minder snel hersteld
draaierigheid bij
rechtstaan
 Minder dorstgevoel
snellere uitdroging
 Geneesmiddelen worden anders (vaak trager) afgebroken door
een verminderde leverdoorbloeding en verminderde werking van
enzymes…
 Nieren werken minder goed
minder goede
uitscheiding van geneesmiddelenresten
Psychosociale
situatie van
bejaarden
 Sociaal isolement
 Gebrekkige communicatie
 Afname geheugen
 Afname gezichtsvermogen
 Therapietrouw?
 Meerdere artsen / specialisten (medicatiehistoriek?)
Voorbeelden van
probleemgeneesmiddelen
Geneesmiddel voor… Nevenwerkingen
epilepsie
Sufheid
parkinson
psychose
Hallucinaties, bloeddrukval bij
rechtstaan
Sufheid, beven
bloedverdunning
Bloedingen
Hartfalen (digoxine)
Misselijkheid, trage hartslag,
verwardheid, moeheid,
zenuwachtigheid
Geneesmiddel voor… Nevenwerkingen
Manische depressie
(lithium)
Delirium, misselijkheid, sufheid
Hevige pijn (opiaten)
Sufheid, ademdepressie,
obstipatie
‘Hypo’ (lage suikerspiegel)
Diabetes
Antidepressiva
Sufheid, bloeddrukval bij
rechtstaan
Geneesmiddel voor… Nevenwerkingen
Hoge bloeddruk
Lage bloeddruk en kans op vallen
Plaspillen (diuretica)
Lage bloeddruk en kans op vallen
Slaapmiddelen en middelen Sufheid, geheugenverlies,
tegen angst
duizeligheid en kans op vallen
Ontstekingswerende
pijnstillers (NSAID’s)
…
Maagzweer en maagbloeding,
nierbeschadiging
…
Extra aandacht voor
inname van…
Fosamax ® - Fosavance ® Alendr onate ®
Alendronaat is etsend voor de slokdarm
Belang van juiste toedieningswijze!





zittend of staande houding
met (ontkalkt) kraantjeswater
nuchter (min. 1/2 uur voor ontbijt)
niet samen met andere medicatie (min 30 min.voordien)
Pas na 30 minuten opnieuw gaan liggen
Marevan ® (warfarine)
Eet normaal, wijzig niet zomaar je voedingspatroon
(vitamine K en vitamine E kunnen het antistollingseffect van
warfarine verhogen)
Vermijd alcoholgebruik
Neem geen aspirine
Pas op met andere pijnstillers. Vraag altijd eerst raad aan je
arts of apotheker!
Geneesmiddelen
&
voeding
 Pompelmoessap
Remt de afbraak van sommige geneesmiddelen
Vb. diazepam, simvastatine, valium…
 Melk
Calcium kan de opname van bepaalde geneesmiddelen
remmen
Vb. Fosamax (alendronaat), Coversyl
 Cafeïne (koffie, cola)
Verminderd het slaapverwekkende effect van slaapmiddelen of
middelen tegen angst
 Voeding rijk aan vitamine K
Niet combineren met Marcoumar® of Marevan®
Vb. broccoli, spinazie, wortelen, cornflakes, orgaanvlees
 Sojarijke voeding (sojamelk…)
Niet combineren met Elthyrone®, L-thyroxine® of
Marevan®
 Neem het geneesmiddel best bij het eten, tenzij anders
vermeld
 Wees matig met alcohol
Slaapverwekkende effect van o.a. slaapmiddelen
Maagschade (o.a. aspirine, NSAID’s)
Leverschade (o.a. methotrexaat, paracetamol)
Bloeddruk (bloeddrukverlagende middelen)
 Check suikergehalte i.g.v. diabetes of natriumgehalte i.g.v.
hoge bloeddruk
Welke geneesmiddelen
zeker niet pletten?
A. Producten met een maagsapresistente
omhulling
 Op de verpakking: E.C. (enteric coated)
 Product valt niet uiteen in de maag, maar pas in de
darm
 Bij slikproblemen: alternatief vragen aan arts!
 Ook capsules niet zomaar openen (vb. Omeprazole)
B. Retardpreparaten
 Op de verpakking:
Chrono - CR (Controlled Release) - Diff (Diffucaps) - Dur (Durettes) - FAS
(Facilitated Absorption System) - HBS (Hydrodynamic Balance System) - LA (Long Acting)
- OROS (Oral Resorption Osmotic System) – Perlongettes - PL (Pro Longatum) –
Retard - SA (Slow Action) – UNI of UNO (slechts 1 inname per dag) - ZOK
(Zero Order Kinetic)
 Actieve stof wordt trager vrijgesteld
 Bij slikproblemen: alternatief vragen aan arts!
Generieken…
 Bevatten = bestanddeel als originele product
 Soms andere hulpstoffen
 Opgepast bij overgevoeligheid aan bepaalde stoffen
(check bijsluiter)
 Vermijd ‘dubbelmedicatie’ (2 maal = product)
Check altijd goed de naam!
Hulpmiddelen
Pillendoosjes per dag
of week
Pilomat® voor
snijden van GM
Geneesmiddelenschema of dagboek
Bekijk eens de bijsluiter!
1. Waarvoor wordt dit middel gebruikt?
2. Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er
extra voorzichtig mee zijn?
3. Hoe gebruikt u dit middel?
4. Mogelijke bijwerkingen
5. Hoe bewaart u dit middel?
6. Aanvullende informatie
Alle belangrijke
veiligheidswaarschuwingen
(o.a. interacties)
Enkele algemene vuistregels
 Neem enkel geneesmiddelen in die u kent
 Neem enkel geneesmiddelen die de arts of apotheker u
aanraadde
 Koop uw geneesmiddelen bij uw vertrouwde apotheker
 Koop nooit geneesmiddelen via internet.
 Geef geen geneesmiddelen door aan anderen
 Laat geneesmiddelen in de originele verpakking
 Een bijsluiter kan u ook terugvinden op
www. FAGG.be
 Bewaar geen restjes; breng ze naar de apotheek
 Voelt u zich suf, rij dan niet met de auto!
Zeg altijd aan uw arts
én apotheker
welke geneesmiddelen
u allemaal neemt!
Gezondheid!