Hoofdstuk 4 - Economiehulp

Hoofdstuk 4
Ontwikkeling van het internationale
concurrentievermogen
Internationale concurrentie
• Analyse nationale concurrentievermogen
– macro niveau (diamantmodel van Porter)
• Analyse concurrentie in sector/bedrijfstak
– meso niveau (de vijf krachten van Porter)
• Waardeketenanalyse in bedrijf
– micro niveau/
Bron: Internationale marketing, Hollensen – Figuur 4.1 blz. 66
Analyse van het nationaal concurrentievermogen
• Het diamantmodel van Porter
– De kenmerken van de “thuisbasis spelen een cruciale rol bij de
verklaring van het internationale concurrentievermogen van
bedrijven. Deze kenmerken zijn factorcondities, vraagcondities,
gerelateerde en ondersteunende sectoren, bedrijfsstrategie,
bedrijfsstructuur, mate van onderlinge concurrentie, toeval en
overheid.
Factorcondities
• Basisfactoren
– O.a. natuurlijke hulpbronnen (klimaat)
– Mobiliteit is laag
• Geavanceerde factoren
– O.a. ontwikkelde menselijke middelen (vaardigheden)
– Zijn vaak sectorspecifiek
• Basisfactoren kunnen geen waarde scheppen zonder geavanceerde
factoren
Vraagcondities
• Wisselwerking tussen schaalvoordelen, transportkosten en omvang
van de thuismarkt
– Voordelen goed: producenten gaan erheen
– Transportkosten laag: producenten kiezen locatie waar vraag
groot is
Gerelateerde en ondersteunende sectoren
• Succes is afhankelijk van toeleveringsbedrijven en gerelateerde
sectoren in dezelfde regio
– Je gaat naar een gebied waar de omstandigheden gunstig zijn
Bedrijfsstrategie en –structuur en mate van onderlinge concurrentie
• Gaat over de organisatie van bedrijven, hoe bedrijven geleid
worden, de doelen van het bedrijf en de aard van de concurrentie op
de binnenlandse markt
Overheid
• De overheid kan door elk van voorgaande factoren invloed
uitoefenen
• Overheden kunnen ontwikkeling van sectoren in eigen land
stimuleren
• Ze zorgen voor veel belangrijke zaken:
– Infrastructuur
– Onderwijs
– Zorg
– Alternatieve energie (bv. Groene energie)
Toeval
• “misschien is het belangrijkste geval van toeval wie als eerste met
een groot nieuw idee komt”
• Ondernemers beginnen vaak in het thuisland. Als het hier goed
gaat, kan het verder uitbreiden in eigen land en het buitenland
4.3 Analyse van de concurrentie in een sector
 Het vijf krachtenmodel van Porter
 De mate van concurrentie en winstpotentieel in een sector hang
af van vijf fundamentele concurrentiekrachten: nieuwe toetreders,
toeleveringsbedrijven , afnemers, substituten en concurrenten op
de markt
 Sectorniveau
 Alle soorten spelers in een sector met een mogelijk of werkelijk
belang
 Marktniveau
 Alle spelers met en werkelijk belang (kopers en verkopers)
Concurrenten op de markt
• Intensiteit van concurrentie hang af van:
– De concentratie van de sector
• Veel in een gebied is veel concurrentie
– De mate van marktgroei
• Langzame groei is veel concurrentie
– De kostenstructuur
• Hoge vaste kosten zorgen voor prijsverlaging
– De mate van differentiatie
• Standaardproducten zorgt voor concurrentie
– Switching costs
• Specialistische producten zorgen voor hoge
wisselingskosten
– Uittredingsdrempels
• Hoge drempels geeft meer concurrentie
Toeleveringsbedrijven
• Onderhandelingsmacht toeleveringsbedrijven groot door:
– Enkele toeleveringsbedrijven domineren
– Producten zijn uniek of gedifferentieerd
– Hoeven niet te concurreren met andere producenten
Afnemers
• Onderhandelingsmacht afnemers groot door:
– Kopers geconcentreerd (of kopen grote hoeveelheden)
– Producten die ze kopen zijn 13 in dozijn
– Er zijn veel aanbieders
– Ze willen de producten zo goedkoop mogelijk
Substituten
• Aanwezigheid kan winstgevendheid verlagen doordat deze
producten een rem zetten op prijsniveaus
• Een succesvolle sector heeft grote kans op toetreding van
concurrenten met substituut-producten om een deel van de winst te
krijgen.
• Mate van bedreiging afhankelijk van:
– Bereidheid tot kopen van substituten
– Relatieve prijs en prestatie
– Kosten voor omschakeling naar substituten
Nieuwe toetreders
• Nieuwe toetreders kunnen concurrentie laten toenemen.
• Dreiging houdt verband met toetredingsdrempels
• Sleutelfactoren voor toetredingsdrempels:
– Schaalvoordelen
– Productdifferentiatie en merkidentiteit
– Kapitaalvereisten voor productie
– Switching costs
– Toegang tot distributiekanalen
Het vijfbronnenmodel
• Voor het stellen van een effectieve en duidelijke bedrijfsstrategie is
het nodig dat bedrijven hun samenwerkings- en concurrentiebeleid
evalueren en formuleren
• Dit om de volgende redenen:
– Om in alle dimensies van hun bedrijfsomvang de juiste balans
tussen samenwerking en concurrentie te krijgen
– Om ze te integreren om mogelijke botsingen tussen de twee te
voorkomen
Het vijfbronnenmodel
Bron: Internationale marketing, Hollensen – Tabel 4.1 blz. 76