Betaalbare woonlasten bij een minimum inkomen Sanne Lamers Onderzoeker Nibud Wat wil het Nibud: Zelfredzaamheid van consumenten op het gebied van hun financiën verhogen Sleutelwoord: GRIP Woonlasten vaak zware last • 20% huishoudens met laag inkomen heeft betalingsachterstanden • 16% huishoudens met laag inkomen heeft betalingsachterstand huur/hypotheek • 1/3 huishoudens met laag inkomen ervaart woonkosten als zware financiële last Bestedingspatroon Alleenstaand Minimumloon lage huur inkomen woonlasten energie & water lokale belastingen verzekeringen telefoon, tv, internet contributies & abon. vervoer kleding Inventaris & onderhoud ziektekosten recreatie voeding huishoudgeld totaal uitgaven saldo Basis Voorbeeld 1.398 1.440 222 380 87 90 41 43 154 154 53 56 30 50 13 74 52 57 93 131 41 41 46 98 193 193 47 73 1.230 1.440 326 0 Met een laag inkomen rondkomen • Goed kunnen omgaan met geld • Alle inkomensondersteuning aanvragen • Geen persoonlijk onvermijdbare uitgaven • Schulden • Kosten ziekte, dieet • Hoge huur/onzuinige woning • 1. Overlevingsstrategieën: voedselbank, bezuinigen • 2. Structureel meer uitgeven dan binnenkomt: interen op spaargeld, lenen (bij familie), kopen op afbetaling, structurele roodstand • 3. Problematisch: schuldeisers, (loon)beslag, afsluiting, uiteindelijk schuldhulpverlening Maximale woonlasten Methode betaalbare woonlasten Maximale huur (1) Maximale huur volgens richtlijn 2500 rekenhuur (€/maand) 2000 1500 1p2365 1000 2p2365 huurtoeslaggrens kortingsgrens 500 0 bruto jaarinkomen Maximale huur (2) Maximale huur volgens richtlijn, gezinnen met kinderen 1600 1400 rekenhuur (€/maand) 1200 1000 800 1p2k 2p2k 600 huurtoeslaggrens kortingsgrens 400 200 0 bruto jaarinkomen Risicogroepen • Huishoudens met een laag inkomen – – – – Alleenstaanden net boven het WWB-niveau Paren zonder kinderen rond minimumloon Eenoudergezinnen rond minimumloon Paren met kinderen onder modaal • Inkomen rond de inkomensgrens HT • Grote gezinnen Energielasten alleenstaande, minimumloon 680 660 640 620 600 flat 580 tussenwoning hoekwoning 560 540 520 500 a b c d e f g Energielasten beschouwing • Aanleiding: stijgende energiekosten • Koopkracht effecten? • Verschillen tussen huishoudens? • Woningkenmerken vs huishoudkenmerken • Budgetaandeel energie = (energieverbruik x energieprijzen) besteedbaar inkomen Budgetaandeel energie (naar inkomen) Invloedrijke factoren • Elektriciteitsverbruik: huishoudkenmerken • Huishoudsamenstelling: partner, (leeftijd) kinderen • Opleidingsniveau (lagere opleiding, hoger verbruik) • Gasverbruik: woningkenmerken • Woningtype • Omvang woning • Bouwjaar: woningen na 2000 • Budgetaandeel energie: inkomen Wat betekenen de uitkomsten? • Letten op betaalbaarheid energielasten • Verandering in energieprijzen: niet te beïnvloeden • Lagere inkomens: • Relatief laag verbruik • Wel relatief hoog budgetaandeel (gevoeliger voor prijsstijgingen) • Richten op lagere inkomens • Direct: wat kunnen ze zelf? • Indirect: via gemeenten, woningbouwcorporaties Hulpmiddelen • www.nibud.nl/persoonlijkbudgetadvies • www.nibud.nl – Risicometer Lenen – Buffer Berekenaar – Grip op geld • www.zelfjeschuldenregelen.nl EINDE