Nieuwe inhouden 4e druk Natuuronderwijs Inzichtelijk, aanvulling

Nieuwe inhouden 4e druk Natuuronderwijs Inzichtelijk, aanvulling op basis
van kernconcepten SLO in relatie tot de vooropleidingseisen natuur en
techniek
Gebaseerd op de quickscan ‘natuur en techniek’ van MBO-diensten, april 2014
B1.1
Toe te voegen (deel)onderwerpen en begrippen in NI
Cellen als zelfstandige eenheid, orgaan, weefsel
B.1.2
Lymfevatenstelsel (milt, thymus/zwezerik),
hormoonstelsel, kleine/grote hersenen,
gladde/gestreepte spiercellen, eilandjes van
Langerhans
B1.3
Krabben, kreeften, garnalen, naaktslakken,
koppotigen (inktvis, octopus), sponzen
B1.4
Verschil in darmlengte tussen herbi- en carnivoren
B2.1
Assimilatie/dissimilatie
B2.2
Stofwisseling, mechanische, chemische, enzymatische
en bacteriële spijsvertering, maag-, alvleesklier- en
darmsappen, darmperistaltiek, darmvlokken,
uitscheiding
Nieuwste vormgeving Schijf van Vijf
Reactie op lichaamsvreemde stoffen, virus, giftige
stoffen, geneesmiddelen
B2.3
B2.5
B2.6
Recente voorbeelden van accumulatie
B3.1
Hormonen
Waar toevoegen?
§ 1.2.2 bouw en functie bladeren,
fotosynthese; hierin komt een
apart kader over de cel, § 3.1.3 de
belangrijkste zintuigen (orgaan,
weefsel)
§ 3.5.1 afweersysteem
(lymfevatenstelsel), § 3.4.2 het
bloedvatenstelsel
(hormoonstelsel), § 3.1.2
(hersenen), §3.2.3 beweging van
je armen en benen (gladde en
gestreepte spieren), § 3.3.3
suikerziekte (eilandjes van
Langerhans)
§ 2.1.2 ongewervelde dieren,
§ 2.1.3 gewervelde dieren
(buideldieren)
§ 2.2.2 aanpassingen om voedsel
te verkrijgen
§ 1.2.2 fotosynthese, en § 3.3.2
verbranding
§ 3.3.1 spijsvertering
§ 3.3.4 Schijf van Vijf
Extra paragraaf 3.5 afweer en
gezondheid
§ 3.5.1 afweersysteem
(mechanische, moleculaire en
cellulaire afweer)
§ 3.5.2 ziekte (cellulaire
antistoffen, T-cellen, witte
bloedcellen, virus, bacterie,
pijnstillers)
§ 3.5.3 vaccinatie
§ 3.5.4 allergie
§ 4.2.2 veranderingen in een
populatie
§ 3.4.2 bloedvatenstelsel
(hormoonstelsel), § 3.3.3 voeding
B3.3
Aanpassingen plant en dier voor bescherming
B4.1
B4.2
B4.3
Waterverspreiding
Primaire en secundaire geslachtskenmerken
Meiose, DNA, gen, erfelijke eigenschappen,
erfelijkheid (dominant en recessief), X- en Ychromosoom
Ontwikkeling na geboorte, puberteit, adolescentie,
een- en twee-eiige tweelingen, celdeling, mitose
B5.1
B5.2
Eenjarigen, tweejarigen, overblijvers
B5.5
Erfelijke aanleg en interactie omgeving: fenotype en
genotype
Kunstmatige selectie, mutatie
B5.6
B6.1
B6.5
B7.1
B7.6
B7.8
B9.1
Dichtheid = massa / volume
Scheidingstechnieken (bezinken, filtreren,
centrifugeren etc)
KwH, elektriciteitsmeter, zekering, aardlekschakelaar,
thermostaat, energieverbruik berekenen,
waterkracht, kernenergie
Spanning (Voltmeter), stroomsterkte (Ampèremeter)
Meet-, stuur- en regelsystemen (invoer, uitvoer,
verwerking, feedback, thermostaat, alarmsysteem)
Krachten tekenen, druk berekenen
en gezondheid (suikerziekte,
insuline, glucagon), § 3.4.4
inspanning en rust (adrenaline,
bijnieren) § 3.6.2 seksuele
ontwikkeling (oestrogeen,
progesteron, testeron, primaire
en secundaire
geslachtskenmerken)
Nieuwe subparagraaf § 1.2.6
Bescherming (stekel, doorn, gif,
netelcellen), § 2.3.3 lichamelijke
veranderingen en gedragingen
(onderhuidse vetlaag, dikkere
vacht, rui)
§ 1.3.6 zaadverspreiding
§ 3.6.2 seksuele ontwikkeling
Extra subparagraaf over
erfelijkheid onder § 3.6.3
§ 3.6.2 seksuele ontwikkeling,
§ 3.6.3 erfelijkheid (celdeling,
mitose, een- en twee-eiige
tweelingen)
§ 1.3 voortplanting van
bloemplanten
Extra subparagraaf over
erfelijkheid onder § 3.6.3
§ 2.2.5 gaat over natuurlijke
selectie; hier kunstmatige selectie
toevoegen
§ 5.1.3 eigenschappen van water
§ 5.1.3 bij oplossingen, mengsels
en emulsies
Nieuwe subparagraaf § 5.3.7
elektriciteit in huis,
§ 6.3.2 energiebronnen
(waterkracht, kernenergie,
zonnepanelen ter vervanging van
zonnecollectoren)
§ 5.3.2 elektrische stroom
§ 6.5.3 apparaten met een
ingebouwde computer
Extra paragraaf § 5.6 kracht
§ 5.6.1 wat is kracht? (kracht die
tijdelijk of blijvend kan
vervormen, veer)
§ 5.6.2 soorten krachten
(zwaartekracht, wrijvingskracht,
veerkracht, trek- en duwkracht,
magnetische kracht elektrische
kracht, opwaartse kracht)
B9.2
Voorwerp in rust of constante snelheid: resulterende
kracht is nul
B9.3
Versnellen, vertragen, van richting veranderen
B9.4
B10.2
B10.3
Zweven
Melkweg
Eb en vloed
§ 5.6.3 krachten tekenen en
berekenen (v/t-diagram, s/tdiagram)
§ 5.6.4 kracht en beweging (rust,
beweging, constante snelheid,
resulterende kracht, evenwicht,
wetten van Newton)
§ 5.6.4 kracht en beweging
(versnelling, vertraging, van
richting veranderen)
§ 5.1.3 eigenschappen van water
§ 7.2.5 de acht planeten
Nieuwe subparagraaf § 7.2.3 Eb
en vloed