Schizofrenie en het volume van de hersenen

Nederlands onderzoek in buitenlandse tijdschriften
(Deze rubriek is samengesteld uit artikelen van tijdschriften die vermeld staan in Current Contents Life Sciences en die geschreven zijn door uitsluitend Nederlandse auteurs uit Nederlandse ziekenhuizen en onderzoeksinstellingen.)
Schizofrenie en het volume van de hersenen
Bij MRI-onderzoek van de hersenen van patiënten met schizofrenie werden aanwijzingen gevonden dat bij hen het volume van de grijze stof is afgenomen in vergelijking met een gezonde controlegroep. Dit zou, volgens sommige onderzoekers,
kunnen wijzen op een slechte prognose. In een longitudinaal
multicentraonderzoek hebben Van Haren et al. daarom bij 109
patiënten bij wie kort tevoren schizofrenie was vastgesteld,
MRI-scans van het brein gemaakt. Daarbij werden onder meer
de volumen gemeten van de witte en de grijze stof, het derde
ventrikel, de zijventrikels en het cerebellum. Na een gemiddelde controleperiode van 2 jaar werden geen statistisch significante correlaties gevonden tussen deze uitkomsten en het beloop van de ziekte, de ernst van de klachten en de verschijnselen, of de mate van hulpbehoevendheid van de patiënten. De
onderzoekers stellen dan ook dat het volume van de grijze stof
van de hersenen op het moment dat schizofrenie wordt gediagnosticeerd geen voorspellende waarde heeft voor het beloop
van de ziekte in de twee daaropvolgende jaren.
[Haren NEM van, Cahn W, Pol HEH, Schnack HG, Caspers
E, Lemstra A, et al. Brain volumes as predictor of outcome
in recent-onset schizophrenia: a multi-center MRI study.
Schizophr Res 2003;64:41-52.]
De behandeling van acute otitis externa in de huisartspraktijk
In een gerandomiseerd en dubbelblind onderzoek behandelden Van Balen et al. 213 volwassenen met een acute otitis externa door middel van oordruppels met azijnzuur, of oordruppels met de combinatie van corticosteroïden en azijnzuur, of
oordruppels waarin een combinatie van corticosteroïden en
antibiotica was verwerkt. De symptomen duurden gemiddeld
8,0 dag in de azijnzuurgroep, 7,0 dag in de corticosteroïd-azijnzuurgroep en 6,0 dag in de groep die met het corticosteroïdantibioticamengsel was behandeld. Op dag 14 waren van de
groepen die met corticosteroïd-azijnzuur of met corticosteroïdantibiotica waren behandeld statistisch significant meer patiënten genezen dan van de groep die alleen met azijnzuurdruppels was behandeld. Ook het aantal recidieven tussen dag
21 en dag 42 was in beide combinatiegroepen kleiner dan in de
azijnzuurgroep. De onderzoekers stellen daarom dat voor de
behandeling van acute otitis externa oordruppels die corticosteroïden bevatten werkzamer zijn dan oordruppels met azijnzuur. Corticosteroïden gecombineerd met antibiotica zijn even
werkzaam als de combinatie corticosteroïden-azijnzuur.
[Balen FAM van, Smit WM, Zuithoff NPA, Verheij TJM.
Clinical efficacy of three common treatments in acute otitis
externa in primary care: randomised controlled trial. BMJ
2003;327:1201-3.]
Gehoorverlies na bacteriële meningitis
Koomen et al. hebben een onderzoek verricht naar de frequentie van gehoorverlies in een cohort van 628 schoolgaande
kinderen met een gemiddelde leeftijd van 11,7 jaar die in het
verleden een bacteriële meningitis (niet veroorzaakt door
Haemophilus influenzae) hadden doorgemaakt. De kinderen
waren gemiddeld 2,4 jaar oud toen zij meningitis doormaakten.
Bij 43 kinderen (7%) bleek gehoorverlies te bestaan (gedefinieerd als een perceptief verlies van meer dan 25 dB). Bij de
meeste kinderen was het gehoorverlies van ernstige aard. In
een multivariate analyse werd een aantal voorspellende factoren gevonden voor gehoorverlies na een bacteriële meningitis:
duur van de klachten voor opname langer dan 2 dagen, afwezigheid van petechiae, glucoseconcentratie in de liquor 0,6
mmol/l, infectie door Streptococcus pneumoniae en ataxie (tenminste durend tot het ontslag uit het ziekenhuis). Bij kinderen
die een meningitis hebben overleefd dient men alert te zijn op
de mogelijkheid dat daarna gehoorverlies ontstaat. Dit geldt in
het bijzonder bij aanwezigheid van deze risicofactoren, hoewel
de voorspellende waarde daarvan nog gevalideerd moet worden in prospectief onderzoek.
[Koomen I, Grobbee DE, Roord JJ, Donders R, JennekensSchinkel A, Furth AM van. Hearing loss at school age in survivors of bacterial meningitis: assessment, incidence, and
prediction. Pediatrics 2003;112:1049-53.]
Penicilline voor acute keelpijn bij kinderen
Een 7 dagen durende behandeling met penicilline is bij volwassenen met keelpijn werkzamer dan een 3 dagen durende
behandeling of placebotherapie. In een gerandomiseerde studie zijn Zwart et al. nagegaan of dit ook opgaat voor kinderen
met keelpijn. In hun onderzoek behandelden zij 156 kinderen
(4-15 jaar oud) met keelpijn na randomisatie met fenoxymethylpenicilline per os gedurende 7 of 3 dagen, of met placebo. Beide behandelingen met penicilline hadden eenzelfde
effect als placebo wat betreft de duur van de klachten en symptomen, het schoolverzuim, de hoeveelheid benodigde pijnstillers en het aantal recidieven. Dit gold zowel voor de groep als
geheel als voor de 96 kinderen met een infectie door groep-Astreptokokken. Wel was de 7 dagen durende behandeling werkzamer wat betreft van het uitroeien van groep-A-streptokokken dan de behandeling gedurende 3 dagen of placebotherapie
(eradicatiepercentages respectievelijk 68, 35 en 25; p = 0,003),
en ook de frequentie van late gevolgen van streptokokkeninfecties (zoals impetigo, angina of roodvonk) was lager bij de
kinderen die 7 dagen waren behandeld met penicilline.
[Zwart S, Rovers MM, Melker RA de, Hoes AW. Penicillin
for acute sore throat in children: randomised, double blind
trial. BMJ 2003;327:1324-7.]
Normaalwaarden van triglyceriden bij niet-nuchtere personen
Verhoogde concentraties van triglyceriden in het bloed zijn
mogelijk een risicofactor voor het ontstaan van atherosclerose.
Van Wijk et al. hebben normaalwaarden bepaald van triglycerideconcentraties in het bloed bij niet-nuchtere personen.
Daartoe lieten zij 213 gezonde Nederlandse volwassenen (109
mannen) op 6 tijdstippen van de dag gedurende 3 dagen zelf de
concentratie bepalen van triglyceriden in het capillaire bloed
(TGc). De hoogste TGc-concentratie werd gevonden in de
avonduren. Bij 95% van de mannen was de TGc-concentratie
’s avonds lager dan 4,6 mmol/l en bij 95% van de vrouwelijke
deelnemers was de concentratie op dat tijdstip lager dan 3,7
mmol/l. Overdag (behalve direct na het avondeten) was bij
95% van de deelnemers de TGc-concentratie lager dan 3,7
mmol/l (mannen) en 3,6 mmol/l (vrouwen). Deze bij niet-nuchtere personen bepaalde TGc-concentraties kunnen een hulpmiddel zijn bij het screeningsonderzoek naar personen die het
risico lopen atherosclerose te krijgen.
[Wijk JPH van, Oostrom AJHHM van, Cabezas MC.
Normal ranges of non-fasting triglycerides in healthy Dutch
males and females. Clin Chim Acta 2003;337:49-57.]
w.hart
Ned Tijdschr Geneeskd 2004 24 januari;148(4)
203