Instituut der Forensische Auditoren Permanente vorming Strategische nota Inhoud 1 2 Uitgangspunten .............................................................................................................................. 3 1.1 Forensische audit ................................................................................................................... 3 1.2 Professionele opleidingstandaard IFA ................................................................................... 4 1.3 Meerwaarde van het instituut ............................................................................................... 4 Methodiek permanente vorming ................................................................................................... 5 2.1 Twee pijlers ............................................................................................................................ 5 2.2 Duurtijd en kalender .............................................................................................................. 8 2.3 Locatie .................................................................................................................................... 9 2.4 Gastsprekers .......................................................................................................................... 9 1 Uitgangspunten 1.1 Forensische audit Forensische audit is de activiteit die bestaat uit het verzamelen, verifiëren, bewerken, analyseren en rapporteren van gegevens met als doel het identificeren van feiten en/of bewijzen bij juridische en financiële geschillen of onregelmatigheden (inclusief fraude) en het geven van preventieve adviezen. Vanuit welke specialiteit de RFA zijn opdracht ook uitvoert (financieel, informatica-technisch, boekhoudkundig, sociaal rechtelijk, bancair, ….) of vanuit welke hoedanigheid (federaal ambtenaar, privaat onderzoeker, accountant, bedrijfsrevisor,…) van de drager van deze beroepstitel kan uitgegaan worden dat hij met deskundigheid gegevens en feiten kan verzamelen met kennis inzake bewijsvoering, privacy en gerechtelijke procedure zodat de rapportering waartoe zijn werkzaamheden leiden een verdere rechtsgang niet zal compromitteren. Rapport/Opinie REGISTERED FORENSIC AUDITOR (RFA) Expert in interne controle Expert in audittechnieken Expert in fraudetypologieën Expert in gerechtelijke procedure en bewijsrecht Expert in strafrecht en geschillen Common skills Financieel/ boekhoudkundig Vennootschapsrecht/ Handelspraktijken Sociaal Fiscaal IT Andere Vakgebied Politie/ Recherche Zelfstandig RFA Intern auditor Accountant/ Bedrijfsrevisor Federaal/Regionaal ambtenaar Hoedanigheid Het is vanuit de bovenvermelde gemeenschappelijke kenmerken voor alle RFA’s, ongeacht hun hoedanigheid en onderliggend vakgebied, dat het Instituut der Forensisch auditoren een aanbod inzake permanente vorming moet organiseren. 1.2 Professionele opleidingstandaard IFA De RFA moet over een periode van drie kalenderjaren een minimum van 120 effectieve uren opleiding hebben gevolgd in domeinen die bijdragen tot de verdere uitbouw van zijn/haar professionele expertise. De RFA kan zijn opleidingsprogramma zelf bepalen en zowel vorming volgen binnen het IFA en andere professionele of educatieve organisaties. De gevolgde opleidingen moeten rechtstreeks betrekking hebben op de domeinen die behoren tot de forensische audit. 1.3 Meerwaarde van het instituut Een van de belangrijkste assets van het IFA, is het aanbod van gespecialiseerde opleidingen. Waar andere opleidingsorganisaties en instituten in algemene onderwerpen kunnen voorzien, dient het IFA een stapje verder te gaan in het uitdiepen van de voor het beroep noodzakelijke materies. Het aanbieden van dergelijke opleidingen kan het best gebeuren met een vaste kalender en op een vaste locatie, teneinde de herkenbaarheid van de opleidingen te verhogen. 2 Methodiek permanente vorming 2.1 Twee pijlers In overeenstemming met het uitgangspunt van een gemeenschappelijke deskundigheid tussen alle forensische auditoren bestaat een belangrijk gedeelte van het educatieve aanbod uit onderwerpen waarvan wordt verwacht dat elke RFA steeds de laatste actualiteit kent omdat hij zich hierin onderscheid van andere beroepsgroepen, zelfs binnen zijn eigen vakgebied of specialisatie. Daarnaast is er ruimte voor de invulling van vakspecifieke seminaries, die niet steeds het specialisme zijn van alle RFA. Het aanbod inzake permanente vorming bestaat dan ook uit twee pijlers en kan als volgt worden voorgesteld: 10 events per jaar Gemeenschappelijke basiseducatie Wettelijk kader uitoefening beroep Gerechtelijke procedure, bewijsrecht, privacywetgeving Interne controleaspecten van fraude en fraudepreventie Audit- en onderzoekstechnieken Strafrecht en procesrecht Jaarlijks/tweejaarlijks Educatie forensisch specialisatiegebied Algemeen strafrecht Sociale fraude IT gerelateerde fraude Financieel en Boekhoudkundige fraude Vennootschapsrechtelijke fraude Ernstige fiscale fraude Periodiek/Eenmalig Het IFA zorgt ervoor dat elke RFA jaarlijks of tweejaarlijks de gelegenheid krijgt zich te laten updaten voor de gemeenschappelijke basiseducatie. Deze topics zijn dermate specifiek dat het moeilijk is voor een RFA om seminaries over deze onderwerpen te vinden desondanks vereist is dat hij steeds de laatste actualiteiten over deze materies moet beheersen. Per module inzake gemeenschappelijke basiseducatie kunnen verschillende componenten of objectieven worden gedefinieerd: Module gemeenschappelijke basiseducatie Wettelijk kader uitoefening beroep Gerechtelijke procedure, bewijsrecht, privacywetgeving Voorbeeld Actualisatie van het juridische kader waarbinnen het private onderzoek kan gebeuren :Wet economische beroepen, Wet privédetective,…. Recente ontwikkelingen privacywetgeving Procedure deskundigenonderzoek Beginselen behoorlijke bewijsvoering Bewijsvoering in handelszaken Bewijsvoering in burgerlijke zaken Bewijsvoering in strafzaken Interne controleaspecten van fraude en fraudepreventie Audit- en onderzoekstechnieken Strafrecht en procesrecht Algemene evoluties inzake intern controle Interne controle en risicoaspecten voor specifieke bedrijfscycli Computer automated controls General computer control Interviews/verhoortechnieken Achtergrondonderzoek en openbare bronnen Forensische audit boekhouding Forensische audit financiële gegevens Forensische audit email en computergegevens CAATS en data mining Analyse verschillende strafrechtelijke bepalingen, recente rechtspraak Burgerlijke partijstelling Strafrechtelijke verantwoordelijkheid van rechtspersonen en zijn leidinggevenden Nietigheden in het strafprocesrecht Strafbare deelneming De seminaries voor een bepaalde specialisatie of vakgebied kennen geen periodiek verplichting en hebben een vrije invulling. Voor de vaktechnische onderwerpen kunnen vaak aansluitende seminaries worden gevolgd bij andere beroepsorganisaties. Het aanbod van deze organisaties inzake fraude gerelateerde onderwerpen binnen hun vakgebied is evenwel beperkt. Voor de invulling van deze vakgebieden wordt een input verwacht van de verschillende leden ten einde hun behoeften op dit gebied te kennen. Zonder volledig te zijn kunnen per forensisch specialisatiegebied verschillende voorbeelden en objectieven worden gedefinieerd: Module forensische specialisatiegebieden Algemeen strafrecht Voorbeeld Oplichting Misbruik van vertrouwen Witwassen Valsheid in geschriften en gebruik van valse geschriften Misbruik van vennootschapsgoederen Enz… Periodiek kan voorzien worden in een juridische update die bestaat uit recente rechtsleer en rechtsspraak Sociale fraude Periodiek kan voorzien worden in een juridische update die bestaat uit recente rechtsleer en rechtsspraak IT gerelateerde fraude Specifieke audittechnieken Beschikbare programmatuur Voorbeeldcases Financiële en boekhoudkundige fraude Fraude bij waardering aandelen Rekening-courant fraude Boekhoudkundige optimalisatie Ernstige georganiseerde fiscale fraude Vennootschapsrechtelijke fraude Misdrijven i.v.m. de staat van faillissement Misbruik van vennootschapsconstructies Wet op de handelspraktijken Procedure openbare aanbesteding Frauduleus publiek beroep op het spaarwezen Er wordt op toegezien dat elk van de vakgebieden periodiek aan bod komt. 2.2 Duurtijd en kalender Er wordt ongeveer één event per maand georganiseerd: - 6 seminaries: o Een seminarie duurt in principe 4 uur, in de namiddag. o Zoveel mogelijk wordt een vaste kalender aangehouden: o o - - De eerste donderdag van de eerst volle week van de betrokken maanden Jaarlijks komen de zelfde materies terug (misschien andere onderwerpen) Zoveel mogelijk wordt een vast tijdschema aangehouden: 13u30 onthaal met koffie 14u-18u seminarie De networking drink na de lange seminaries wordt niet meer georganiseerd. Algemene Vergadering & Kerstdrink: o Geen vast schema, afhankelijk van de behoefte van het moment o Spreker en/of onderwerp in het kader van deze nota 2 Op-Weg-Naar-Huis-Bijeenkomsten: o Steeds in de maanden dat geen seminarie voorzien is o Afhankelijk van mogelijkheid en opportuniteit, kan er meer aangeboden worden o Zoveel mogelijk met een vast tijdschema: 16u30 onthaal met koffie 17u-18u spreker 18u-18u30 networking drink Kalender per maand: - januari: OWNH - februari: SEMINARIE: gerechtelijke procedure, bewijsrecht, privacywetgeving - maart: SEMINARIE: Interne controleaspecten van fraude en fraudepreventie, Audit- en onderzoekstechnieken - april: SEMINARIE: Straf- en procesrecht - mei: SEMINARIE: Educatie forensisch specialisatiegebied (één van de onderwerpen) - juni: ALGEMENE VERGADERING - juli: / - augustus: / - september: OWNH - oktober: SEMINARIE: Wettelijk kader uitoefening beroep - november: SEMINARIE: Educatie forensisch specialisatiegebied (één van de onderwerpen) - december: KERSTDRINK 2.3 Locatie Voor de seminaries wordt ons gratis de zalen bij Smals VZW aangeboden. Deze locatie is zeer aantrekkelijk, gezien zijn nabijheid van zowel openbaar vervoer als parkings en zijn uitvalsmogelijkheid naar de Ring. Ook koffie en water zal ter beschikking zijn. Het adres: Smals vzw - Fonsnylaan 20 - 1060 Brussel Als tegenprestatie wordt gevraagd dat een paar slides over de missie van Smals VZW getoond worden aan het begin van iedere opleiding en dat (bij interesse) een paar mensen gratis de opleiding mogen bijwonen. 2.4 Gastsprekers In het kader van de gemeenschappelijke basiseducatie worden gastsprekers gezocht die bereid zijn bereid zijn dit jaarlijks of tweejaarlijks te organiseren. Gastsprekers kunnen een individueel engagement aangaan maar ook instituten, advocaat- of auditkantoren die gezien hun specialisatie in een bepaald topic bereid zijn jaarlijks een lezing te geven. De gastsprekers ontvangen een vergoeding van 500 Euro per lezing van 4 uur. Doch wanneer meerdere sprekers het seminarie verzorgen, wordt dit bedrag verdeeld.