Tracheostoma - Zaans Medisch Centrum

Tracheostoma
Inleiding
Uw familielid of naaste is opgenomen op de Intensive Care en heeft op dit moment
ondersteuning van de ademhaling nodig. Deze folder informeert u over het aanleggen
van een tracheostoma en is bedoeld als aanvulling op de mondelinge informatie, die u
van de behandelend specialist (intensivist) en verpleegkundige ontvangt.
Wat is een tracheastoma?
Het woord "tracheotomie" is afgeleid van het Latijn "trachea" en "tomie". Trachea
betekent luchtpijp en tomie houdt in: een opening maken. Dit geeft precies aan wat er
plaats vindt: via de hals wordt een opening in de luchtpijp gemaakt. Door deze opening
wordteen buisje (tracheacanule) in de luchtpijp geschoven. Zo ontstaat er een
kunstmatige verbinding tussen luchtpijp en de buitenlucht: het tracheostoma. Via het
tracheostoma kan kunstmatig beademd worden.
De cuff
De meeste tracheacanules hebben aan het uiteinde een ballonnetje (= cuff). Een
opgeblazen cuff zorgt ervoor dat de luchtweg richting keelholte volledig is afgesloten. De
in- en uitademing verloopt uitsluitend via de tracheacanule. Ook zorgt een opgeblazen
cuff ervoor dat er geen speeksel in de luchtwegen kan komen.
Redenen voor een tracheostoma
Via een plastic buisje (tube), dat door de mond in de luchtpijp is ingebracht, voorziet de
beademingsmachine de longen van lucht. Eén van de volgende problemen/situaties
heeft de intensivist ertoe doen besluiten uw familielid of naaste een tracheostoma te
geven:
 De beademing gaat lang duren. Een tracheostoma veroorzaakt minder irritatie en is
derhalve beter te verdragen.
 Het ontwennen van de beademing verloopt moeizaam. Met een tracheostoma is het
ontwennen vaak makkelijker uitvoerbaar.
 Slijm uit de longen kan onvoldoende worden opgehoest. Een tracheostoma biedt een
toegangsweg voor het wegzuigen van dit overtollig slijm.
 Er bestaat zwelling in het gezicht en/of in de luchtwegen, bijvoorbeeld door een
ongeval of operatie. Het is noodzakelijk dat de luchtweg open blijft. Een tracheostoma
garandeert een vrije luchtweg.
Versie 1
10/16
1 van 2
Voor- en nadelen




Minder irritatie aan mond- en keelslijmvlies en de stembanden.
Minder kans op ontstekingen van de kaak- en neusbijholte.
Makkelijker ophoesten van slijm, door de verkorte ademweg.
Het ontwennen (weanen) van de beademingsmachine kost wat minder kracht voor de
patiënt
 Er is een mogelijkheid tot spreken, wanneer het ontwennen goed verloopt. Met een
tube via de mond is dit bijna onmogelijk.
 Indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan, zou de patiënt wat kunnen drinken
en/of eten.
Er zijn, echter, ook nadelen:




Het wondje in de hals, na het plaatsen van de tracheostoma, kan wat pijnlijk zijn.
Na de ingreep kan er wat bloed meekomen tijdens het hoesten. Dit kan geen kwaad
Er kan een litteken overblijven na het verwijderen van de tracheostoma.
Er bestaat een kleine kans op het aanprikken van de slokdarm met een ontsteking van
de ruimte eromheen (mediastinum).
De ingreep
Het maken van een tracheostoma is een kleine ingreep, waarvoor de patiënt volledig in
slaap wordt gebracht. De ingreep kan zowel op de operatiekamer als de intensive care
worden uitgevoerd. Als de tracheostoma is geplaatst wordt de tube via de mond
verwijderd en de beademingsmachine erop aangesloten.
Herstelperiode
Zodra de toestand van de patiënt dit toelaat kan de ontwenning van de kunstmatige
beademing plaatsvinden. De patiënt leert weer door mond en neus te ademen. Tijdens
deze herstelfase kan er telkens een kleinere maat canule ingebracht worden. Zo kan het
gaatje rondom de canule dichtgroeien. Verwisseling van de canule door een kleinere
maat gebeurt meestal één tot twee keer. Het is een eenvoudige handeling en nauwelijks
belastend voor de patiënt. Als de patiënt eenmaal voldoende hersteld is kan de canule
helemaal verwijderd worden. Het gaatje wordt afgeplakt en groeit binnen 3 dagen weer
dicht. De normale ademweg is nu herstelt.
Tot slot
Indien u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, mag u te allen tijde de
verpleegkundige hier voor benaderen.
Versie 1
10/16
2 van 2