OCMW’s in het uitstalraam Afstoten en overdracht van diensten: lucratief of zinsbegoocheling? 13 december 2013 Tracy Van den Wijngaert & Carlo Steegmans OCMW-diensten Ouderenvoorzieningen: o.a. woonzorgcentra Diensten aan huis: o.a. poetsdiensten en diensten gezinszorg Kinderopvang “Ondersteunende diensten” (Sociale dienst) 2 Afstoten en overdragen Maatschappelijke uitdagingen Financiële situatie Structurele elementen (Kerntaken) 3 Lucratief of zinsbegoocheling? Kerntaken Opdracht en rol Structurele elementen Juridisch kader Organisatorische aspecten Sociaal-juridisch kader Infrastructuur Bedrijfseconomische en financiële aspecten 4 Kerntaken – opdracht en rol Dienstverlening Wat? Niveau/kwaliteit? Doelpubliek Voor wie? Prijs Prijszetting Als logische samenhang niet gerespecteerd wordt: Niet meer betaalbaar Markt verstoord (privaat – openbaar) 5 Structureel – juridisch kader Behoeften en noden (art. 60 § 6) Opstarten – stopzetten > dezelfde logica Afstoten >< overdragen: contradictie? Interpretatie (beleid/politiek) > casuïstiek > ‘risico’(inschatting) Voornamelijk gericht op Verzelfstandiging Samenwerking … 6 Structurele elementen Organisatorische aspecten Sociaal-juridisch kader Infrastructuur Bedrijfseconomische en financiële aspecten BASISPRINCIPES INSTRUMENTEN OCMW’S TOEPASSING/REALITEIT CONCLUSIE(S) 7 Structureel - organisatorisch Principes Doordachte arbeidsorganisatie (Dienstverlening – wat?) Hoe/waarom? Door wie? … Afstemming volume – bestaffing Planning … Instrumenten Beschikbaar >> Optimalisatie 8 Structureel – sociaal-juridisch Principes Kostenbewuste keuzes Attractieve werkgever zijn Klassiek openbaar Instrumenten Beschikbaar - PC/RPR Verzelfstandigd Privaat Meer vergelijkbaar Troeven (uitspelen) >> Optimalisatie 9 Structureel – infrastructuur Principes Uitgaande van behoeften Doordacht concept Prijs-kwaliteit Valorisatie vastgoed Kostprijs Financiering Instrumenten Beschikbaar >> Degelijke, functionele, betaalbare infrastructuur >> Optimalisatie 10 Structureel – bedrijfseconom. Principes Prestatie-indicatoren Kostenstructuur Kostenbeheersing Opbrengstenstructuur Benutten financieringsbronnen Prijszetting Instrumenten Beschikbaar >> Optimalisatie 11 Structurele elementen Organisatorische aspecten Sociaal-juridisch kader Infrastructuur Bedrijfseconomische en financiële aspecten BASISPRINCIPES INSTRUMENTEN OCMW’S TOEPASSING/REALITEIT CONCLUSIE(S) 12 Structureel - organisatorisch Toepassing/realiteit Historiek en keuzes ‘Natuurlijke evolutie’ vraag/antwoord > discrepantie Antwoord is vaak meer van hetzelfde doen Er kan nog (veel) doordachter, slimmer gewerkt worden Conclusie(s) Arbeidsorganisatie staat vaak niet op punt, kost te veel Grote verbeteringsmarge 13 Structureel – sociaal-juridisch Toepassing/realiteit Grote impact van historische keuzes (vaak op lange termijn) Toepassing nieuwe RPR – vaak nog marges ‘Voorzichtige’ keuzes Conclusie(s) Op korte termijn meestal beperkte effecten (zonder zware ingrepen) 14 Structureel – infrastructuur Toepassing/realiteit Vaak (te) dure gebouwen (investering + exploitatie) Conclusie(s) ‘Erfenis’ (voor 20 – 30 jaar) waar in feite weinig of niets aan te doen is behalve … 15 Structureel – bedrijfseconom. Toepassing/realiteit Prestatie-indicatoren – niet altijd actief management Kostenbeheersing – niet altijd marktreflex Opbrengstenstructuur Vaak onderbenutting van financieringsbronnen Zelden bedrijfseconomische/marktconforme prijszetting Conclusie(s) Meestal structureel ongunstige financiële resultaten 16 Afstoten of overdragen: lucratief of zinsbegoocheling Conclusie(s) Is individueel te bekijken! Meestal pas oplossing op lange termijn Op korte/middellange termijn de zaken zelf aanpakken De instrumenten zijn beschikbaar, maar … IS SOLO (BLIJVEN) SPELEN DAN NOG SLIM??? Vraag is o.i. niet of OCMW’s moeten samenwerken (in ruime zin) Wel waarvoor, hoe en vooral ook met wie!!! 17 18