DOC - Europa EU

EUROPESE COMMISSIE
PERSBERICHT
Brussel, 26 juni 2013
Roma: Commissie roept lidstaten op om meer te doen
aan integratie
De Europese Commissie roept de lidstaten op om eerdere toezeggingen na te komen. De
EU-landen moeten gelijke behandeling waarborgen en meer doen om de economische en
sociale integratie van de tien tot twaalf miljoen Roma in Europa te verbeteren. Deze
oproep sluit aan bij het voortgangsverslag dat de Commissie vandaag heeft uitgebracht.
Daaruit blijkt namelijk dat er ruimte voor verbetering is bij de uitvoering van de nationale
strategieën die de lidstaten hebben ingediend overeenkomstig het EU-kader voor de
nationale strategieën voor integratie van de Roma. Dit nieuwe verslag gaat vergezeld van
een voorstel voor een aanbeveling aan de EU-lidstaten, die de lidstaten enerzijds
specifieke maatregelen aanreikt, zoals positieve actie, en anderzijds voorziet in horizontale
beleidsmaatregelen, waaronder lokale acties om de situatie van de Roma-gemeenschap te
verbeteren.
De lidstaten krijgen twee jaar de tijd om door middel van concrete
maatregelen echt iets te veranderen voor de Roma.
IP/13/607
“Als het de lidstaten ernst is met hun nationale strategieën, moeten zij alle zeilen bijzetten
om de integratie van de Roma tot een succes te maken. Het EU-kader voor de nationale
strategieën voor integratie van de Roma bestaat nu twee jaar. Het wordt tijd dat
strategieën worden omgezet in daden,” aldus Viviane Reding, vicevoorzitter en
commissaris voor Justitie. “Er is weliswaar vooruitgang geboekt, maar slechts in zeer
beperkte mate. Daarom geven we de lidstaten nu specifieke aanwijzingen om sneller en
beter te werk te gaan. Roma moeten vaker op lokaal niveau worden geholpen, landen
moeten samenwerken en er moet dringend iets worden gedaan aan de situatie van jonge
Roma."
“Bij de uitvoering van en het toezicht op de maatregelen voor Roma-integratie is een grote
rol weggelegd voor het maatschappelijk middenveld, niet in de laatste plaats voor
vertegenwoordigers van Roma-gemeenschappen zelf. Zij moeten nu – samen met de
nationale contactpunten voor de Roma – worden betrokken bij het programmeren van de
EU-middelen voor de periode 2014-2020”, aldus László Andor, commissaris voor
Werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie. “Met name de lidstaten met grote Romagemeenschappen moeten er dringend voor zorgen dat deze groep daadwerkelijk gelijke
toegang krijgt tot onderwijs en werk. De Commissie heeft voor de betrokken lidstaten ook
landspecifieke aanbevelingen voorgesteld. Wanneer Roma gelijke kansen krijgen, draagt
dit bij tot de verwezenlijking van de Europa 2020-doelstellingen op het gebied van
werkgelegenheid, sociale integratie en onderwijs.”
Voortgangsverslag
Uit het voortgangsverslag van vandaag blijkt dat veel lidstaten mechanismen hebben
opgezet om hun inspanningen voor integratie van de Roma beter te coördineren en de
dialoog met plaatselijke en regionale autoriteiten te bevorderen. Niettemin is er ruimte
voor verbetering: er dient nauwer te worden samengewerkt met het maatschappelijk
middenveld en er is behoefte aan gedegen monitoring- en evaluatiemethoden voor het
meten van resultaten. Het verslag wijst verder uit dat de meeste lidstaten onvoldoende
nationale middelen uittrekken om uitvoering te geven aan de strategieën. Bovendien
moeten overheidsinstanties meer doen om discriminatie te bestrijden en op de sociale en
economische voordelen van Roma-integratie te wijzen.
Het verslag bevat niet alleen kritiek, maar vestigt ook de aandacht op een aantal goede
nationale praktijken, zoals het door de deelstaat Berlijn ontwikkelde regionale actieplan
voor Roma-integratie, de samenwerking tussen nationale autoriteiten en plaatselijke
instanties in Frankrijk en de maatregelen die Bulgarije heeft getroffen om beter
gebruik te maken van EU-middelen. Hongarije heeft een gedegen systeem ontwikkeld
voor het monitoren van zijn nationale strategie, Spanje heeft 158 politieambtenaren
opleiding aangeboden inzake discriminatie op grond van etnische afkomst en Roemenië
heeft in het middelbaar, universitair en beroepsonderwijs 15 000 plaatsen voor Romastudenten gereserveerd.
2
Aanbeveling
Het voorstel van de Commissie voor een aanbeveling van de Raad is het eerste EUrechtsinstrument voor de integratie van Roma. Het beveelt de lidstaten aan tot positieve
actie over te gaan om de kloof tussen de Roma en de rest van de bevolking te dichten.
Het voorstel versterkt het EU-kader voor de nationale strategieën, dat de lidstaten in 2011
zijn overeengekomen, door de randvoorwaarden voor succesvolle integratie vast te
stellen. Voortbouwend op eerdere mededelingen, is de aanbeveling toegespitst op de vier
gebieden waarvoor de EU-leiders uit hoofde van het EU-kader gemeenschappelijke
doelen hebben afgesproken: toegang tot onderwijs, werkgelegenheid, gezondheidszorg en
huisvesting. Om tot gerichte acties te komen, wordt de lidstaten verzocht om niet alleen
EU-middelen toe te wijzen aan de integratie van de Roma, maar ook gebruik te maken
van nationale middelen, particuliere middelen en middelen van de derde sector; de
Commissie hechtte hier vorig jaar veel belang aan in haar beoordeling van de nationale
strategieën (IP/12/499). Verder verschaft de aanbeveling aanwijzingen die de lidstaten
moeten helpen om horizontale kwesties om te zetten in acties voor Roma-integratie. Het
gaat erom strategieën op lokaal niveau uit te werken, antidiscriminatiewetgeving te
handhaven, te kiezen voor sociale investering, Roma-kinderen en –vrouwen te
beschermen en armoede aan te pakken.
Financiering
De voorgestelde aanbeveling houdt in dat de lidstaten alle mogelijke bronnen aanspreken
om voldoende middelen vrij te maken voor hun nationale en lokale strategieën en
actieplannen inzake Roma-integratie. Hiertoe moeten via het Europees Sociaal Fonds
voldoende EU-middelen worden toegewezen voor investeringen in menselijk kapitaal; per
lidstaat moet ten minste 20% van het betrokken bedrag worden uitgetrokken voor sociale
integratie. Verder wordt voorgesteld om integratie van de Roma op te nemen in de
partnerschapsovereenkomsten met de betrokken lidstaten. Voor een doeltreffende
uitvoering moet de capaciteit van lokale autoriteiten en maatschappelijke organisaties
worden versterkt.
Volgende stappen
De aanbeveling wordt pas van kracht nadat het voorstel ertoe in de Raad met
eenparigheid van stemmen door de lidstaten is vastgesteld en door het Europees
Parlement is goedgekeurd. Dit zal de bestaande politieke toezeggingen van de lidstaten
versterken. De EU-landen hebben twee jaar de tijd om gevolg te geven aan de
aanbeveling. Zij zullen de Commissie jaarlijks moeten meedelen hoe zij daarbij te werk
zijn gegaan. De Commissie zal elk voorjaar haar eigen voortgangsverslag blijven
uitbrengen.
De bevindingen zullen ook worden gebruikt in het kader van het Europees semester voor
de coördinatie van het economisch beleid. In het Europees semester van mei 2013 heeft
de Commissie voor vijf lidstaten (Bulgarije, Tsjechië, Hongarije, Roemenië en
Slowakije) landspecifieke aanbevelingen inzake Roma voorgesteld. Deze jaarlijkse
cyclus zorgt ervoor dat de integratie van de Roma hoog op de Europese agenda blijft
staan.
3
De landspecifieke aanbevelingen hebben betrekking op de belangrijkste structurele
belemmeringen voor het verwezenlijken van de Europa 2020-doelstellingen betreffende de
bestrijding van armoede en sociale uitsluiting en de bevordering van onderwijs. Zij stellen
ook financieringsprioriteiten vast voor de periode 2014-2020. De lopende
onderhandelingen met de lidstaten over het gebruik van EU-middelen moeten ervoor
zorgen dat er voldoende middelen worden toegewezen om toezeggingen om te zetten in
concrete maatregelen.
Achtergrond
De integratie van de Roma is in het belang van de lidstaten, met name als de nationale
Roma-gemeenschap omvangrijk is. In veel lidstaten maken de Roma een aanzienlijk en
groeiend deel uit van de leerplichtige jeugd en van de toekomstige beroepsbevolking. In
landen als Bulgarije en Roemenië behoort een op vier tot vijf van alle starters op de
arbeidsmarkt tot de Roma. Efficiënt activeringsbeleid en individuele, toegankelijke
ondersteuning van werkzoekende Roma zijn cruciaal, wil de Roma-gemeenschap haar
volle potentieel kunnen ontplooien en op voet van gelijkheid actief kunnen deelnemen aan
de samenleving.
In haar verslag van 2012 riep de Europese Commissie de lidstaten op om uitvoering te
geven aan hun nationale strategieën ter verbetering van de economische en sociale
integratie van de Roma in Europa. De lidstaten ontwikkelden deze plannen naar aanleiding
van het EU-kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma, dat op 5
april 2011 werd goedgekeurd (zie IP/11/400 en MEMO/11/216) en in juni 2011 door de
EU-leiders werd bekrachtigd (IP/11/789).
De EU-structuurfondsen (het Europees Sociaal Fonds, het Europees Fonds voor regionale
ontwikkeling en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling) zijn
aangesproken om als belangrijke financiële hefboom de nationale inspanningen te
stimuleren. Zo moeten deze fondsen er naast de nationale begrotingen voor zorgen dat de
nationale strategieën voor integratie van de Roma ook daadwerkelijk leiden tot de
sociaaleconomische integratie van de betrokken gemeenschappen. Met de drie fondsen is
in totaal 50 miljard euro per jaar gemoeid. Hiervan komt tot dusver echter te weinig ten
goede aan achtergestelde groepen als de Roma.
Op 15 mei 2013 zijn vicevoorzitter Reding en commissaris Andor bijeengekomen met
belangrijke vertegenwoordigers van Roma-organisaties om de integratie van Roma in
Europa te bespreken en het vandaag ingediende voorstel voor een aanbeveling voor te
bereiden (MEMO/13/437).
Op 27 juni 2012 worden het verslag en het voorstel voor een aanbeveling van de Raad
gepresenteerd op een bijeenkomst van het Europees Platform voor de integratie van de
Roma. Het platform staat dit jaar in het teken van de situatie van Roma-kinderen en –
jongeren, waarin snel verbetering moet worden gebracht.
4
Meer informatie
MEMO/13/610
Persdossier:
Europese Commissie – Roma:
http://ec.europa.eu/roma
Homepage van Viviane Reding, vicevoorzitter en commissaris voor Justitie:
http://ec.europa.eu/reding
Volg de vicevoorzitter via Twitter: @VivianeRedingEU
Homepage van László Andor, commissaris voor Werkgelegenheid, sociale zaken en
inclusie:
http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/andor/
Volg László Andor via Twitter: http://twitter.com/#!/LaszloAndorEU
Contacts :
Mina Andreeva (+32 2 299 13 82)
Natasha Bertaud (+32 2 296 74 56)
5
ANNEX
Overview of efforts for a successful implementation of the national
Roma strategies:
1. Involving local and regional authorities: further efforts are
needed
6
2. Working closely with civil society: civil society involvement not
yet sufficient
7
3. Allocating proportionate financial resources
Weaknesses in allocating financial resources matching the policy commitments made in
the strategies remain a major obstacle to implementation.
8
4. Monitoring and evaluation
9
10
5. Fighting discrimination convincingly
11
II. Roma population figures - Council of Europe estimates
Document prepared by the Support Team of the Special Representative of the Secretary General of the Council of Europe for Roma Issues.
Updated on 2 July 2012. Most estimates include both local Roma, Roma-related groups (Sinti, Travellers, etc.) and Roma migrants.