presentatie_elias_hemelsoet

Rondetafel Roma en Onderwijs
Nationaal Roma Contactpunt NRCP
28 oktober 2016
Roma en onderwijs:
Een verhaal apart?
Elias Hemelsoet
1. Roma en onderwijs –
definities
• Roma ≠ Roma
•
Diverse benamingen: Roms, Roma, Voyageurs, Sinti,
Zigeuners, Manoesjen, trekkende bevolking,
woonwagenbewoners,…
•
Trekkende woonwagenbewoners aan de kust ≠
kraakpanden in grootsteden
•
Specifieke groepen – specifieke kenmerken
• Onderwijs: een universeel recht!
2. Roma en onderwijs – een probleem?
• Verschillende betrokkenen =
verschillende perspectieven (vb.
‘spijbelen’)
• Uitgelichte problemen:
• Beleid: concentratiescholen, overrepresentatie in
buitengewoon onderwijs
• School: onderwijs- vs. zorginstelling, leerlingen met
beperkte of geen schoolervaring
• Ouders: precaire leefomstandigheden
3. Op zoek naar oplossingen…
inspirerende praktijken
• Enkele voorbeelden:
• Brugfigurenproject
• Casemanagement
• Scholenoverleg Roma en onderwijs
De rol van de brugfiguur
- Niet specifiek gericht op Roma!
- Maar… succesvol in het werken met Roma:
- Outreachende aanpak  vertrouwensrelatie
- Leefwereldgerichte aanpak  ruimer dan onderwijs
- Betrokkenheid en zorg op maat
- Bemiddelen tussen verschillende belangen, maar…
- … vertrekpunt is steeds belang van het kind
- Realiseren van rechten en gelijke kansen voor kinderen
3. Op zoek naar oplossingen…
inspirerende praktijken
• Enkele voorbeelden:
• Brugfigurenproject
• Casemanagement
• Scholenoverleg Roma en onderwijs
• Kenmerken van inspirerende praktijken:
• ‘Ontgrenzend’: beleidsniveaus, sectoren, etc.
• Leefwereldgericht: outreaching, bottom-up
• Betrokkenheid: persoonlijk engagement
4. Beleidsaanbevelingen
• Discriminatie aanpakken!
• Inclusief beleid mét aandacht voor
specifieke kenmerken: ‘Romatoets’?
• Creatieve beleidsruimte voorzien
• Sectoroverstijgende samenwerking
• Aanbod kinderen met beperkte of geen
schoolervaring
• Arbeidskansen voor Roma = symboolwaarde
• Inzetten op beeldvorming…
5. Naar een andere beeldvorming
• Hoe kijken we naar Roma?
• Criminatliteits- en ordehandhavingsprobleem
• Cultureel probleem
• Armoedeprobleem
• Hoe kan het anders?
• Problemen altijd ‘in relatie’
• Focus op samenleven i.p.v. doelgroep
• Een apart verhaal... een verhaal apart?
Verder lezen?
Hemelsoet, E. (2013). Roma in
het Gentse onderwijs: Een
verhaal apart? Gent: Academia
Press.
Contact:
[email protected]