Tijdstip - Gent Gezonde Stad

Voorbereiding Vergadering
Algemene Vergadering Gezondheidsraad
Tijdstip
Maandag 2 feb 2015
Agenda
1
2
3
1. Verwelkoming
Verwelkoming
Cijfers
Federaal en Vlaams gezondheidsbeleid
Jan De Maeseneer
De Gezondheidsraad is een uniek gegeven in Gent. Eigen huis, eigen visie
overstijgen. Intra en extramuraal werken. Aandacht voor zij die dat meest nodig
hebben. Geen praatbarak, maar rechtstreeks kunnen interpelleren met de schepen.
Schepen Tapmaz
Acties en doelstellingen realiseren met de raad.
Participatief en integraal werken.
Reorganisatie: Gezondheidsdienst onder nieuw Departement Samenleven en Welzijn.
Ook verhuis van de GZD van Baudelohof naar AC Zuid.
Acties GZD
 Wegwijs 1e lijn: filmpjes en brochure
 Studiedag
 Taalondersteuning
 Opre Roma
 Blijf er niet mee zitten
 Buurt beweegt gezond
2. Cijfers
Cijfers gezondheidsenquête: zie ppt in bijlage
PPT Gezondheidsraad
020215
RAPPORT 1
¼ chronische aandoeningen: stijging
1/3 van 65+ met multimorbiditeit
Emotionele problemen sterke stijging sinds 2008 (angst, slaap, depressieve
gevoelens). Meer bij Vlamingen dan andere gewesten. Ook sociale coëfficiënt.
Prevalentie bij jongeren (15-25j) ook gestegen, terwijl vroeger niet echt.
Hoger gebruik antidepressiva bij mensen met een lagere opleiding.
RAPPORT 2
Daling gebruik tabak. Nu 21% in België. Wel nog altijd evenveel gebruik v
sigaretten.
...
BMI: stijging doorheen de jaren. 48% van de bevolking met overgewicht.
Gemiddelde BMI is 25,4.
Obesitas: ook stijging 13,7% met obesitas
Zie https://his.wiv-isp.be/nl/sitepages/introductiepagina.aspx
Interfederale armoedebarometer
http://barometer.mi-is.be/
Uitstel van gezondheidszorg om financiële redenen: 5,5% stelt uit. 15,4% bij mensen
onder de armoederisicogrens.
27,7% in slechte woning. Meer dan 50% van mensen onder armoederisicogrens.
21,9% kinderarmoede: cijfer
Roma en gezondheid
24 interviews. 12 bij Roma zelf door Barbara Cottenie, met vertrouwensband met de
mensen.
Grote bereidwilligheid tot deelname door Roma en geen moeite om over gezondheid
te praten.
Drempels in de zorg:
 financieel, administratief, fysiek, kennis (klassiek en herkenbaar ook bij
andere groepen)
 dubbele taalbarrière (1e taal Romanes, maar daarvoor was geen tolk.
Woordenschatarme taal. Sommige woorden bestaan niet in Romanes, dus
moeilijk bij vertaling.)
 Onduidelijk verblijfstatuut: vallen tussen alle regelgeving door
 Fundamenteel wantrouwen naar buitenstaanders : transgenerationele
discriminatie (wordt doorgegeven), levenslang, wantrouwen wordt steeds
opnieuw bevestigd.  irrationele angst (in onze ogen) vb. om operaties te
ondergaan.
 Health literacy zorgt voor heel specifieke verwachtingen. Health beliefs van
Roma. Ervaringen in het land van herkomst vb. antibiotica wordt heel veel en
voor verschillende zaken voorgeschreven. Als ze dat hier niet krijgen, worden
ze boos, want wantrouwen en gevoel van discriminatie. Sociaal netwerk: vb.
mensen die medicatie uitwisselen.
 VERTROUWEN: communicatie verbaal en non-verbaal: vb. een
schouderklopje, even vastpakken helpt om het vertrouwen te krijgen. De
manier waarop de arts omgaat met een patiënt heeft een grote invloed op de
band die zij kunnen opbouwen.
Kleine groep hulpverleners die inzicht hebben in de problematiek en hier goed mee
om kunnen gaan. Anderzijds veel hulpverleners/diensten die nood hebben aan
ondersteuning hierrond.
DUS enerzijds ligt het bij de hulpverlener zelf (open houding, communicatie),
anderzijds bij het systeem van de organisaties (vb. meer ondersteuning bij WGC’s..)
Vertrouwen speelt een cruciale rol.
3. Federaal en
Vlaams
regeerakkoord
Federaal regeerakkoord door Jan De Clercq. Zie ppt
Betere sociale welvaart: economische en sociale luik.
Armoedebeleid:
2


Armoedebestrijding bij gepensioneerden: sociale bescherming
Armoedebestrijding: activering als speerpunt + leefloon aanpassen aan de
nieuwe gezinsvormen, verhoging van minimum sociale zekerheidsuitkeringen
(cfr ook minimum pensioen)  drempels omhoogtrekken rond de bijdragen
+ focus op automatische rechtentoekenning (federale armoedeambtenaren in
elk departement)
 Kinderarmoede bij alleenstaanden,
 Sociale tarieven onder de loep. Vb. gehandicapten enorme rompslomp om
hun recht te krijgen.
 OCMW regisseur van het armoedebeleid. Meer middelen ook voor OCMW.
Sociale zekerheid
 Garantie voor het systeem
 Vraag aan sociale partners om na te denken over de financiering van de
gezondheidszorg.
Sociale bescherming zelfstandigen
 faillissementsverzekering
Sociale bescherming
 Mediprima uitrollen
 Elektronisch sociaal dossier  automatische rechtentoekenning
Garantie op kwaliteitsvolle, … gezondheidszorg
 gezondheidsdoelstellingen met voldoende budgettaire middelen en op
evidence based practice
 Bijzonder aandacht chronisch zieken
 Bevordering 1e lijnsgezondheidszorg
 Zorgaanbod toetsen aan criteria: doelmatig? Kostenefficiënt?
Betaalbare gezondheidszorg
 Verschil in verwachte levensjaren terugdringen
 Financiële drempels wegwerken: DBR huisartsen, verbod ereloon
hospitalisatie, maximumfactuur, , akkoorden met verstrekkers,
patiëntenfactuur op alle terreinen (niet alleen in ziekenhuizen)
 Zelfzorg en zelfmanagement bevordern: health literacy
 Veralgemening Elektronisch Patientendossier
 Referentiehuisarts
 Huisartsenwachtposten verder ondersteunen –
 Oneigenlijk gebruik spoed
 Apotheker
 Integrale visie GGZ
 Zorgcircuits
Gezondheidsdoelstellingen
* financieringssysteem ziekenhuizen herzien
Vlaamse beleidsnota door Fleur Simillion. Zie ppt.
Geen nota over waar de besparingen zullen vallen.
Niet evident voor iedere patiënt om eigen regie in eigen handen te nemen.
Preventie en eerstelijnshulp
 weinig middelen voor preventie
3




Gezondheidsdoelstellingen: vooral rond voeding en beweging
Vrijwilligers met sleutelrol in de vermaatschappelijking van de zorg
Mantelzorg  te weinig uitgewerkt
Responsabilisering van de patiënten maar grotere druk bij patiënten en hulpverleners.
Vb. Wit-Gele Kruis: zelfsturingsteams
Geen beleid dat vanuit een grootstedelijke visie vertrekt
Cfr. Together we change
De meerderheid van de middelen komen van federaal, maar hoe gaat Vlaanderen iets
kunnen doen zonder die middelen? Hoeveel slagkracht gaan ze hebben?
Positief signaal: bereidwilligheid apothekers en huisartsen om samen te werken.
Vandeurzen zet het beleid van de 7 proefprojecten voort in afwachting van het
federale (erkenning psychologen).
Grote zorgen over de toegankelijkheid van de GGZ.
Geen visie vlaams over hoe dit moet en zeker federaal niet.
CGG vragende partij om de visie hierrond open te trekken.
Vb. 104 dagen wachten bij CGG maar Vlaanderen investeert 8,5€ per jaar in GGZ en
niets meer. En dit met het hoogste aantal zelfdodingen in Vlaanderen.
Psychologen zijn aangesloten bij UNIZO en niet bij een koepel
Het wordt zoeken om goede modellen naar voor te schuiven
Vb. WED, familieplatform
Er zijn geen VIPA-middelen meer.
Dossiers voor WGC Rabot en WGC De Kaai zijn ingediend.
Vorm van Sell and Lease Back. 33 jaar later wordt de rekening gepresenteerd.
Inzetten van vrijwilligers in kader van activering is niet altijd evident. Zij hebben
nood aan ondersteuning wat niet altijd realiseerbaar is.
Mondzorg lijkt minder toegankelijk te worden. De RDB wordt verstrengd en ook de
automatische toekenning wordt uitgesteld. De toegankelijkheid van de mondzorg zal
met andere woorden niet verbeteren. Na de nieuwe akkoorden: grote
deconventionering van de tandartsen.
Ook gynaecologen zijn niet meer geconventioneerd.
Dermatologen al lang niet meer.
Discussie
UZ Gent: we zien onze cijfers kelderen en daar maak ik mij zorgen om. Zijn er
mensen die van de radar verdwijnen? Waar gaan deze mensen naartoe?
Patiënten participatie: ook als zorgverlener goed nadenken over het feit of de
patiënten de vaardigheden en competenties hebben om dit te doen. Hen stimuleren.
4
Op termijn worden het mini-ondernemingen. Je moet als zorgverlener op een heel
andere manier nadenken – eigen regie. Ook ethiek en deontologie daaraan aanpassen.
Opnieuw dualisering? Mensen die hun eigen regie niet kunnen opnemen?
Is er niet een stukje onder de radar aan het verdwijnen?
Vb. vragen via de straathoekwerkers hoe het zit met de ziekenkas.
Kievitgroep op bezoek bij Maggie De Block – 2/2
Maggie heel open daarover maar ook bang voor de conflicten die kunnen oplaaien.
Het is als academici moeilijk om neutrale standpunten naar voor te brengen.
Enkel voor hen die het betalen is de topchirurg beschikbaar. Niet voor hen die de
middelen niet hebben.
Moeilijk om zo’n debat terug op de sporen te krijgen naar waar het eigenlijk over zou
moeten gaan.
Zorg over politieke draagkracht.
Together we change – together we care: tot 1 nota verwerken als initiatief om met
voorstellen voor verandering te komen.
Het oude systeem zal niet meer werken. Het oude systeem van akkoorden sluiten, zal
niet meer werken. De uitdagingen van vandaag vragen een integrale, intersectorale
benadering. Vb. multimorbiditeit etc.
Ook ziekenhuizen maken meer en meer die keuzes: opstelling in netwerken.
Verandering vraagt investering, wat moeilijk is in tijden van besparingen.
Vlaamse zorgverzekering: hoe duurzaam zal dit zijn? Hoe complex maken we ons
systeem? Wat betekent dit naar solidariteit?
Het is echter nu de gelegenheid om naar voor te komen met beleidsvoorstellen om de
algemene doelstellingen inhoud te geven.
Wijlen Yvo Nuyens: “Het is onze verantwoordelijkheid om
voortdurend onze verontwaardiging om te zetten in
strategieën voor verandering!”
5