Niets doen is ook ingrijpend

Niets doen is ook ingrijpend (TT) / Huis van Waarden / 20 dec.’14 / 14.30 – 14.50 uur
I.v.m. Serious Request – Kom in actie voor vrouwen en meisjes die tijdens oorlog en
conflicten slachtoffer worden van seksueel geweld.
En i.v.m. verborgen geweld – zie VPSG - begeleiding aan vrouwen en meisjes die
getroffen zijn door incest/seksueel geweld.
NIETS DOEN IS OOK INGRIJPEND.
Mag ik even uw aandacht? Serious Request doet het goed, ook
in Haarlem, nu al. Allemaal in actie voor vrouwen en meisjes
die tijdens oorlogen en conflicten slachtoffer worden van
seksueel geweld. Heel veel jongeren, zij vooral. roeien, fietsen,
bakken, bedelen en komen met geld, veel geld. Scholen,
sportverenigingen, studenten, cafébezoekers, hele families –
allemaal geld voor het goede doel. Zij doen wat, echt, soms met
het zweet in hun trainingspak.
Iets doen is goed en altijd ingrijpend. Maar niets doen ook.
Niets doen is ook ingrijpend.
Een vrouw in Canada, reed op de snelweg, zag een moeder-eend
met een stuk of wat pulletjes de vierbaansweg oversteken en
remde. Ze deed iets en veroorzaakte een dodelijk ongeluk. En
daarvoor kwam ze voor de rechter, moet zitten en moet betalen.
Maar ook niets doen was ingrijpend geweest. Moeder-eend en
kleine eendjes aan flarden gereden. Ja, wat stelt dat voor? Een
paar dieren dood. Vooruit maar weer. Moderne levensstijl. Niets
doen en verder gaan.
Laten we het over mensen hebben. Hoe ingrijpend is niets doen?
Op straat wordt iemand in elkaar geslagen. ’s Avonds laat.
Altijd zijn er toeschouwers. Hier in dit land wel, druk, dicht
bevolkt. Altijd wel iemand op straat. Toeschouwers doen
meestal niets. Die enkeling die wel een keer wat deed, Meindert
Tjoelker, in Leeuwarden, schoot er het leven bij in. Dus worden
nog meer voorbijgangers toeschouwers of mensen die
wegvluchten. Niets doen is ook ingrijpend. Want een slachtoffer
blijft alleen en als zij of hij het overleeft, zal ze niet alleen de
pijn en de vernedering maar ook de eenzaamheid en het in de
steek gelaten worden, moeten zien te verwerken. Het niets doen
van anderen grijpt diep in bij die ene.
Ik ken genoeg verhalen van mensen – en het is waar, Serious
Request heeft gelijk – vooral verhalen van vrouwen en meisjes –
die werden belaagd, met geweld, verkracht, geterroriseerd, soms
door onbekenden, soms door hele bekenden, uit het eigen gezin
– een traumatische ervaring, soms jarenlang – die de rest van
hun leven bepaalt. Maar ook weten die slachtoffers van mensen
te vertellen die niets deden, soms waren dat onbekenden, soms
hele bekenden. Ze riepen om hulp. En anderen keken alleen
maar. Zeiden niets. Deden niets. Niets doen is ook ingrijpend.
Hier verderop in de kerk is een stand van de VPSG. De mensen
van die stichting begeleiden al dertig jaar lang vrouwen en
meisjes die getroffen worden door incest en ander seksueel
geweld. Soms ook mannen – dat kan ook. Dat is dus niet
seksueel geweld in oorlogsgebieden maar dicht bij huis, soms je
eigen huis. Dat gaat dus ook over geweld bij conflicten waar
meisjes en vrouwen meestal het slachtoffer van zijn. Achter een
façade van Hollandse braafheid gaat niet altijd beheersing van
driften en bescherming van zwakkeren schuil.
Valt hier wat tegen te doen? Ja, vooral huiswerk voor jezelf.
Wie ben je en hoe ga je om met wat er in je leeft aan verlangens
en teleurstelling, aan gekwetst ego, aan vernederende ervaringen.
Er is veel dat in een mens rondspookt. En hij kan er zomaar een
ander mee opzadelen. Wie geslagen wordt, gaat anderen slaan.
Wie zichzelf niets vindt, wreekt zich op iemand die nog minder
is. Ook hier geldt: niets doen is ingrijpend. Wie niet zichzelf in
de spiegel kijkt, wie geen vrienden heeft die de waarheid zeggen,
wie niet tegen kritiek kan, doet niets met zichzelf en dat is
ingrijpend. Voor jezelf en voor anderen.
Dat is gewoon huiswerk dat elk mens te maken heeft. Ken jezelf,
aanvaard je zelf en het zal anderen alleen maar goed doen.
Geweld is trouwens ook verborgen. Het hoeft niet altijd met
wapens of vuisten of met verkrachting gepaard te gaan. Erg
genoeg allemaal wat ik noem. Geweld kan ook schuil gaan in
woorden. Vreselijke dingen worden gezegd. Kinderen in een
gezin waarin dat gebeurt, denken dat het normaal is. Ze hebben
geen idee. En gespannen situaties. Ook iemand die niet slaat,
een man zijn vrouw of een vader zijn kinderen, kan wel doen
alsof dat straks gaat gebeuren. Mensen die anderen onder druk
zetten. Meningen die niet getolereerd worden. Vernietigende
oordelen aan het adres van anderen. Schoolklassen met een
leraar die nooit slaat maar wel minachtende opmerkingen maakt.
Vrouwen die niets durven zeggen in hun familie omdat hun
vader of schoonvader een tiran is en dat mag je zelfs niet zeggen.
Er is veel verborgen geweld. En ook daar geldt: niets doen is
ingrijpend.
Voor een samenleving die let op waarden waarin mensen
kunnen groeien en bloeien, is er nog een hoop werk te verzetten.
Ook hier, in dit land, waar ook geweld, meestal verborgen, aan
meisjes en vrouwen plaats vindt. Helaas maar waar. Dus steun
het goede doel van Serious Request, geld inzamelen voor
vrouwen en meisjes, slachtoffers van seksueel geweld. In
oorlogsgebieden en bij conflicten. Maar denk ook aan u zelf, uw
eigen huis, aan wie daar wonen, uw familie, uw werk, uw café,
wat dan ook. En doe ook daar iets. Iets doen en niets doen zijn
allebei ingrijpend. Kun je beter wat doen. En beginnen bij je zelf.
En ga in deze kerk ook even naar de kapel en steek een kaars
aan. En ga kijken naar de fotoshoot van de unbreakable. En laat
je buiten weer meevoeren door die fantastische actie van 3FM.
Maar doe iets. En laat je houding ingrijpend zijn.