Sociaal systeem

Functionalisme: basiskenmerken
A.
Samenleving bestaat uit een aantal sociale systemen opgebouwd uit
deeleenheden die met elkaar verbonden zijn en streven naar een
evenwicht
Sociaal systeem
Functie= gevolg voor overkoepelend
sociaal systeem
Subsysteem
bvb. onderwijs
Subsysteem
bvb. economie
Subsysteem
bvb. politiek
Functionalisme: basiskenmerken
B.
Het behoud van het evenwicht vereist het vervullen van een aantal
basisfuncties.
T. PARSONS: 4 basisfuncties: AGIL-schema
1.
2.
3.
4.
Adaptation of aanpassing
Goal achievement of doelverwezenlijking
Integration of integratie
Latency of patroonbehoud
De vier basisfuncties van sociale systemen
Doelverwezenlijking
(goal achievement)
Aanpassing
(adaptation)
Integratie
(integration)
Patroonbehoud
(latency)
INSTRUMENTEEL
CONSOMMATORISCH
INTERN
EXTERN
Patroonbehoud
Aanpassing
Bereidheid en capaciteit tot
rolvervulling
Aanbrengen van middelen en
aanpassen aan omgeving
Integratie
Doelverwezenlijking
Op elkaar afstemmen van rollen en
posities tot één vloeiend werkende
sociale structuur
Mobiliseert middelen voor
specifieke doeleinden
Functionalisme: basiskenmerken
C.
Sociaal-culturele verschijnselen worden beschouwd in functie van hun
gevolgen voor de werking van de sociale eenheid waarvan ze deel
uitmaken.
Sociaal systeem
Patroonbehoud
Subsysteem
bvb. onderwijs
Universiteit
Studentenvereniging
Opleidingscentra
VDAB
Subsysteem
bvb. economie
Subsysteem
bvb. politiek
Functies van maatschappelijke verschijnselen
Robert Merton:
– Manifeste en latente functies
voorbeeld: regendans bij Hopiindianen
– Functies, dysfuncties en
nonfuncties
Functionalisme: oorsprong
Functionalisme in de Cultuur-Antropologie: Radcliffe-Brown en Malinowski.
Waarom? Traditionele (19de eeuwse) perspectieven onbruikbaar :
1. Diffusionisme
2. Evolutionisme
3. Historische benadering
Comte
Spencer
Durkheim
Gevolg: Radcliffe-Brown en Malinowski namen Durkheims functionalisme over (in
aangepaste vorm)
MALINOWSKI:
functies in termen van behoeften van individuele deeleenheden of
subsystemen
Malinowski
Radcliffe-Brown
RADCLIFFE-BROWN:
nadruk op sociale structuur;
functies in termen van bijdrage aan behoud overkoepelde systeem (via
integratie binnen en tussen de sociale netwerken) in een
veranderende omgeving
Talcott Parsons
Robert Merton
Functionalisme: kritiek
1.
Sterke nadruk op factoren die maatschappelijke samenhang bevorderen, weinig
aandacht voor factoren die verdeeldheid en conflict in de hand werken
2.
Hebben samenlevingen noden en behoeften?
3.
Functionalistische verklaringen zijn teleologisch: verschijnselen worden
verklaard vanuit hun gevolgen