deel 1 kinderen aan tafel

Laagdrempelige ouderbijeenkomsten
rond (op)voeding
Kinderen,
aan tafel!
Inge Lootens
CLB-medewerker
Marleen Desmet
Schooldirectie
Inhoud project
1. Ontstaan vanuit opvoedingsondersteuning
2. Ontstaan vanuit gelijke onderwijskansen
3. Ontstaan vanuit gezondheidsbeleid
4. Kind & Ouder - Kookbijeenkomsten
5. Koning Boudewijnstichting
6. Uitnodiging
7. Inhoud bijeenkomsten
8. Opvolging
9. Procesevaluatie
10. Succesfactoren - struikelblokken
1. Ontstaan vanuit
opvoedingsondersteuning
Ouderbijeenkomsten
- mét openklasmoment
- thema uitgewerkt in klas,
later in de kring
- leerkracht als rolmodel
- nabespreking met koffie
 ZIEN
> ZEGGEN
 gezellig samenzijn
Thema’s
-
Kom eens kijken wat ik kan!
Luister goed als het moet!
Boos zijn kan. Ik leer er alles van.
Wie is de baas?
Aandacht! Aandacht!
Da‘s straf !
- Nee is nee! Oké?!
- Gaan slapen
- Aan tafel!
Een aanbod waar ouders niét om gevraagd hebben…
2. Ontstaan vanuit
Gelijke (onderwijs)kansen
Hoe bereiken wij …
déze ouders: vaak negatief schoolverleden
vaak negatieve boodschappen op oudercontacten
ervaringen met allerlei hulpverlening
van déze kinderen: late schoolstart
leefwereld thuis verschilt van schoolwereld
onregelmatig aanwezig (tot na leerplichtige leeftijd)
ongezonde voedingsgewoonten
op déze school:
wijkafdeling: kleinschalig, graadsklassen
multicultureel, ca 95% GOK-lln
in déze wijk: verouderde woonwijk met ca 85% kansarmoede
‘schoolpoortcontacten’ soms enige sociale contacten
Dit is planmatig werken
• Stap 1 intervention mapping
– Wat is het probleem?
– Hoe is het er gekomen?
– Vinden we verklaringen in wat mensen doen,
denken, voelen, weten, kunnen, …?
– Vinden we verklaringen in de omgeving?
3. Ontstaan vanuit
gezondheidsbeleid
Vanuit Ministerie van Onderwijs hebben scholen
de opdracht om een gezondheidsbeleid uit te
werken.
Ervaringen van leerkrachten: leerlingen ontbijten weinig of niet, donuts
of boterkoeken in de brooddoos, kleuters die nooit melk drinken, …
Vanuit de verplichte opdracht van het CLB voor de
preventieve gezondheidszorg blijken stijgende
voedinggerelateerde gezondheidsproblemen.
Meer doorverwijzing en weinig respons, individuele begeleidingen bij
kinderen met overgewicht leveren niet de beoogde resultaten, …
Dit is planmatig werken
• Wie voelt een nood?
– De school: ouders zijn weinig betrokken
– Het CLB: de gezondheid van kinderen is bedreigd
– Het Departement Welzijn: wij willen dat alle
Vlamingen (ook de kleine ukken) gezond eten,
want dat bespaart op termijn veel geld in de
gezondheidszorg
– De ouders: wij willen het beste voor onze
kinderen, en dat willen we bereiken door hen
goed op te voeden
Dit is planmatig werken
• Ieder heeft zijn nood
– Pas als ik een antwoord zie op MIJN nood,
ben ik gemotiveerd om mee te werken
– De schoolondersteuner zoekt naar manieren
om de noden met elkaar te linken, zodat er bij
iedereen betrokkenheid is
– Stapje 5 in Intervention Mapping
4. Kookbijeenkomsten
1. fruitbrochette + wandeling naar fruitwinkel
+ kleuters
 fruit + (fruit-)dranken
2. (pompoen)soep + wandeling naar volkstuin
+ 3e graad
 groenten
3. spaghetti met weinig vlees en veel groenten
+ 2e graad
 vlees
4. lachende boterhammen + gewonnen brood
+ kleuters
 graanprodukten
5. gezond ontbijt
+ 1e graad
 zuivel
6. pannenkoeken & wafels (ter voorbereiding schoolfeest)
 vet + restgroep
Deel 2
2. Voorbereiding
2.1. Planning van de bijeenkomsten
SAMENGEVAT
− Welke data kiezen we voor de bijeenkomsten?
− Wie maakt een inventaris op?
− Wie koopt eventueel nieuw keukenmateriaal aan?
− Welke klas werkt mee bij welk thema?
− Wie maakt het verslag van de voorbereiding?
− Doet de leerkracht een voorbereiding in de klas?
− Knutselen de leerlingen op voorhand in de klas?
− Wie doet de boodschappen? Of worden ze verdeeld?
− Wie neemt de kosten van de ingrediënten op zich?
− Waar worden de boodschappen aangekocht?
P. 69
2.1. Planning van de bijeenkomsten
SAMENGEVAT (vervolg)
− Nodig je enkel de ouders uit van de schoolgaande kinderen of
ook jonge ouders wiens kinderen nog niet naar school gaan?
− Zijn er anderstalige ouders uitgenodigd?
− Kan je beroep doen op een I.C.B.?
− Is het nodig tolken in te schakelen?
− Wie zet de zaal en het keukenmateriaal klaar?
− Wie verzorgt het onthaal van de ouders?
− Wie is aanwezig met voldoende kennis over gezonde voeding?
− Wie neemt de inleiding (overlopen bijeenkomst en recept) op
zich?
− Wie leidt het (stellingen-)spel?
5. Koning Boudewijnstichting
Samen met andere organisaties/projecten
gelijktijdig mobiliseren van verschillende soorten expertise
- samenwerking CLB-school, waarbij de school openstaat voor
uitwisseling met alle initiatieven in de wijk rond (op)voeding
- netwerkontwikkeling via adviesgroep
werken aan gezonde voedingsgewoonten
- Voeding & beweging
- Voeding & opvoeding
 gezondheidsaspect
 opvoedingsaspect
bij sociaal zwakke groepen
- bereiken van de doelgroep
- eerst sociaal aspect, dan voedingsaspect
- financieel aspect
6. Uitnodiging
1. Bekendmaking in de buurt
affiches door lln 3e gr, schoolkrantje, a/d schoolpoort, datalijst, …
- ook via (betrokken) externe partners bvb. gezinsbegeleidster
- ook jonge ouders proberen bereiken via bvb. wijkverpleegster K&G
2. Schriftelijke uitnodiging
via de kinderen, eenvoudig, duidelijk, illustratief, 2x meegeven,
vertalingen, in schoolagenda
3. Mondelinge herinnering !!!
persoonlijk aanspreken a/d schoolpoort, ‘vertalen’ in klare taal,
meermaals herinneren, bij huisbezoeken, ook via de kinderen, …
6. Uitnodiging
7. Inhoud bijeenkomsten
1. Sociaal aspect
Opbouwen van vertrouwensband
-
Informeel en gezellig ontmoetingsmoment
Entertainment-element: niet schools bvb suikerklontjesspel
 stellingenspel mét leerlingen lager onderwijs
eenvoudig, duidelijk, visueel: prenten, illustraties, foto’s en picto’s
bvb. recepten, playmobilprenten, bordschikking, …
-
Omgaan met diversiteit bvb. halalvlees of vegetarische spaghetti
2. Financieel aspect
Doorbreken taboe ‘gezond = duur’
5x
Eenvoudige maaltijden, goedkope winkels
+ wegen en meten zonder weegschaal
>
Stellingenspel:
NIET akkoord
Akkoord
‘Ik weet het niet’
Voeding:
‘Soep van diepvriesgroenten is even gezond
als soep van verse groenten’
Financieel:
‘Spaghettisaus maak je nooit met verse tomaten,
dit kost teveel geld’
Opvoeding:
‘Vanaf de geboorte kent een baby alle smaken:
zoet, zuur, bitter, vettig, …’
7. Inhoud bijeenkomsten
3. Gezondheidsaspect
Bekendmaking voedingsdriehoek
 rode draad
- hygiëne :
- bewegingsmomenten inbouwen
 Bewegingstips (bijlage 6)
4. Opvoedingsaspect
- gezamenlijk tafelmoment: Kinderen aanmoedigen om te proeven (1)
- opvoedingstips (2,3,4)  opvoedingsprincipes ‘voorleven’
- sàmen doén met de kinderen - voorbeeldfunctie (5,6)
8. Opvolging
1. ‘iets tastbaars’ meegeven naar huis
bvb. receptenmapje, stuk pompoen, memory, …
 ook aan ouders die er niet waren
 impliceert de boodschap om er thuis ‘iets’ mee te doen
2. Aktiéf op zoek gaan naar drempels + ‘duwers’
bvb. vervoer, babysit, taal, afwezigheidsbriefje
integratieprogramma of zelfbeeld tav ‘koken’
 discreet en voorzichtig
 ook bevragen waarom men wél komt  KINDEREN
3. Foto’s op het uithangbord a/d schoolpoort
Intervention mapping?
1. ‘iets tastbaars’ meegeven naar huis
 attitudeverandering door evaluatieve conditionering
 die ouderbijeenkomsten lijken vooral LEUK
2. Aktiéf op zoek gaan naar drempels + ‘duwers’
 inwerken op de omgeving
3. Foto’s op het uithangbord a/d schoolpoort
 een “zetje” zoals de pianotrap
9. (Proces)evaluatie
Na élke bijeenkomst evalueren  leidraad p102
Effecten voor schoolbeleid nagaan:
- inzake gezondheid  gezondheidsbeleid
- inzake ouderbetrokkenheid
Leerlingen, leerkrachten, ouders via bevraging, via
stellingenspel
Vertrekken vanuit de vooropgestelde doelstellingen
Hét doel blijft: vertrouwensband opbouwen
10. Succesfactoren - struikelblokken
-
Samen koken lukt - teamwork
Bewustmaken gezonde voedingsgewoonten
Opvoedingsaspect
Afspraken inzake gezondheid gemakkelijker
door te voeren
bvb afschaffen chocomelk, 2x fruitdag
-
kind
school
leerkracht
ouder
Vertrouwensrelatie, wederzijds respect
ouders-kind, ouders-leerkracht, ouders-CLBmedewerkers, ouders onderling
-
Laag zelfbeeld
Groepsaspect
Vooroordelen t.a.v. andere culturen
Bereiken van àlle ouders blijft moeilijk …
En toch ….