de brief - Binnenlands Bestuur

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
t.a.v. De heer Mr. dr. L.F. Asscher
Anna van Hannoverstraat 4
2595 BJ Den Haag
Onderwerp: reactie ondernemers Westland
Datum: 28 augustus 2013
Geachte heer Asscher,
Samen met de Britse publicist Goodhart heeft u in de Volkskrant (17 augustus jl.) aandacht
gevraagd voor negatieve gevolgen van het vrije verkeer van arbeidsmigranten. Graag willen
we reageren. Wij profiteren volop van de open grenzen binnen de Europese Unie, maar ook
wij zien dat er allerlei constructies zijn toe te passen die Nederlandse werkzoekenden op grote
achterstand zetten. Onterecht wordt er in dit verband nogal eens negatief gedacht over
ondernemers. Hoewel wij met gemeenten in onze sector proberen om ook Nederlandse
werkzoekenden aan het werk te krijgen, zorgen bijvoorbeeld legale - maar concurrentie
vervalsende - tarieven ervoor dat deze werkzoekenden beperkt interessant voor ons zijn.
Dat veel ondernemers in o.a. de (glas)tuinbouw met arbeidsmigranten uit Midden- en OostEuropa werken is een pure noodzaak. Onze grote vraag naar personeel kan niet worden
ingevuld met alleen maar Nederlandse werknemers. En de open Europese grenzen maken het
eenvoudig om de buitenlandse arbeidskrachten te contracteren. Mede hierdoor is de laatste
tien jaar de exportgroei van de sector en de versterking van de internationale positie mogelijk
geweest. Maar natuurlijk vinden wij het belangrijk dat ondernemers meehelpen aan de sociale
opgave van Nederland. Eind 2011 heeft de Rotterdamse wethouder (Marco Florijn) hierover
de Westlandse wethouders benaderd, met als uitkomst dat we in deze opgave zijn gaan
samenwerken met de gemeenten Delft, Den Haag, Westland en Rotterdam. Onder grote
publieke belangstelling maakte in maart vorig jaar een groot aantal werkzoekenden kennis met
onze sector. Sindsdien lukt het mondjesmaat om werkzoekenden met een uitkering aan een
baan te helpen.
U stelt dat in Nederland zo’n 12 procent van het personeel in de land- en tuinbouw uit Middenen Oost-Europa komt. Wij schatten dat dit percentage in de (glas)tuinbouw van het WestlandOostland enkele procenten hoger ligt. De ervaringen, van nu en in het verleden, zijn dat veel
werkzoekenden die lange tijd niet hebben gewerkt niet dezelfde productiviteit kunnen leveren
als de arbeidsmigrant uit Midden- en Oost-Europa. Ook zijn ze niet altijd gemotiveerd - of
fysiek in staat - om überhaupt te gaan werken. Samen met de verworvenheden van het vrij
verkeer van werknemers - zonder er misbruik van te maken - is onherroepelijk het resultaat
dat Nederlandse werkzoekenden op voorhand op grote achterstand staan.
Wanneer we de Nederlandse werkzoekenden in onze sector een eerlijke kans willen geven
zullen we op zoek moeten naar alternatieve oplossingen. Er is immers volop werk te doen in
onze mooie sector die al jarenlang een sterke economische motor is voor Nederland. Dankzij
de innovatieve kracht (bijvoorbeeld door robotisering en zaadverrijking) dragen we maar liefst
2,7 miljard bij aan het bruto nationaal product. Bijna 30 procent van de werkgelegenheid in de
(glas)tuinbouw binnen Nederland zit in Westland-Oostland en is goed voor zo’n 50.000
arbeidsplaatsen. De sector heeft een ijzersterke internationale positie, naast het wereldwijde
exporteren van bloemen, planten, bollen, groenten, fruit en boomkwekerijproducten zijn we de
Blad:
Datum:
2/2
28 augustus 2013
belangrijkste exporteur van kennis op het gebied van teelt en toelevering. Ook de
economische crisis ging de afgelopen jaren niet aan ons voorbij. De resultaten op de
productiebedrijven staan ernstig onder druk door slechte prijzen van producten en stijgende
energielasten. Er worden minder investeringen gedaan en enkele ondernemers hebben
noodgedwongen hun bedrijf moeten sluiten. Vooral vanuit deze context vinden wij het
belangrijk om te blijven werken aan een goed draaiende sector.
Graag willen we met u meedenken over hoe de soms negatieve gevolgen van het vrij verkeer
van werknemers kunnen worden aangepakt, in nationaal of Europees verband. Om te komen
tot gelijke spelregels op de internationale arbeidsmarkt. Wij steunen dan ook uw aanpak van
malafide uitzendorganisaties. In de samenwerking met gemeenten bouwen we graag aan een
toekomstbestendige sector die ook de problematiek op de arbeidsmarkt effectief aanpakt.
Wat ons betreft zien de komende jaren er zo uit:
 doorgaan met de samenwerking met gemeenten, om ook Nederlandse werkzoekenden
klaar te maken voor het werken in de (glas)tuinbouw en zo de kansen van nu te pakken,
maar vooral ook de kansen van de toekomst wanneer de mondiale economie structureel
herstel laat zien;
 malafide uitzendorganisaties stevig blijven aanpakken en continu de mazen in wet- en
regelgeving opsporen en dichten;
 ondernemers compenseren die Nederlandse werkzoekenden aannemen met een lagere
productiviteit dan de arbeidsmigrant uit Midden- en Oost-Europa;
 duidelijke regels stellen voor internationale arbeidsbemiddeling;
 meewerken aan het imago van arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa die positief
mee bouwen aan de Nederlandse economie;
 in samenwerking met vakbonden en uitzendorganisaties de certificeringsnormen verder
aanscherpen en handhaving verbeteren;
 in Europees verband de overweging meegeven om arbeidsmigranten sociale premies en
belastingen te laten betalen naar de regels van het land waarin ze werken;
 het imago van de sector (glas)tuinbouw als parel van de Nederlandse economie
internationaal verder uitdragen.
Doet u met ons mee? Graag zien we dat er tijdens de nationale top EU-Arbeidsmigratie op 9
september as. in Den Haag een aanzet wordt gegeven die wij met de gemeenten dit najaar
verder gaan uitwerken.
Met vriendelijke groet,
LTO Glaskracht
VNO NCW West
MKB Westland
Jos van der Knaap
Pieter Eenhoorn
Desiree Curfs
Voorzitter
Voorzitter
Voorzitter