Downloaden

Proeve van Bekwaamheid
ontwikkeld i.s.m. bedrijfsleven
Robert Kamper
Senior beleidsmedewerker
Koning Willem 1 College, Den Bosch
Afdeling Bedrijfsopleidingen Techniek
Adviesbureau
Kamper Onderwijsadvies en Examinering
www.robertkamper.nl
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Uitgangssituatie bedrijfsopleidingen techniek:
• Voornamelijk BBL opleidingen
• Examens ingekocht bij Kenteq, Fundeon, Savantis, etc.
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Probleem:
1. Geen adequate examenproducten voor competentie
gerichte kwalificatiestructuur
–
–
–
Of oude examens voorzien van achterliggend
conversiedocument (Fundeon)
Of vasthouden aan oude praktijktoetsen (heet nu PvB) met een
competentiesausje in de BPV ( Savantis)
Of filosofie dat alles in de BPV getoetst moet worden (valide en
authentiek) zonder een goed idee over het creëren van
examencondities daar ( Kenteq)
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
2. De organisatie en afname van de
Proeven moet ‘haalbaar’ en ‘betaalbaar’
zijn.
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Vraag directeur:
• Kun jij hier een antwoord op verzinnen?
Stelling:
• Het ideale model bestaat niet!
Oplossing:
• Kijk naar eisen en randvoorwaarden en
ontwikkel een optimaal model.
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Voordelen examencentrum voor toetsing
uitvoerende taken:
1. Standaardisering
2. Verhoging van de betrouwbaarheid
3. Meerdere kandidaten tegelijk
4. Beter planbaar
5. Economischer
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Uitgangspunt:
• In de onderwijsfase heeft de kandidaat
kennis, vaardigheden en houding
behorende bij het beroep verworven.
• Door het volgsysteem heeft men
vertrouwen dat de kandidaat competent is
in de kerntaken en werkprocessen
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Proeve van Bekwaamheid:
• Eén van de examenonderdelen uit het
examenplan
• Kandidaat toont hierin aan dat hij
beroepsbekwaam kan handelen in de
onderhavige kerntaak of werkprocessen
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Beroepsbekwaam vs vakbekwaam
Vakbekwaam:
• Adequaat handelen in standaardsituaties
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
• Beroepsbekwaam extra:
– Competent gedrag in niet standaardsituaties
binnen zijn verantwoordelijkheden
– Bewust bekwaam en in staat zijn keuzes te
verantwoorden
– Kunnen reflecteren op handelen en gedrag
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Ontwikkeling van de Proeve van bekwaamheid
1. Toetsconstructeur stelt op grond van het
examenplan het basisdocument op:
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
-
Inhoudsopgave
Voorwoord
Kerntaak en werkprocessen
Instructie deelnemer
Instructie begeleider
Instructie assessor
Beschrijving opdracht
Beoordelingsformulieren
Bijlagen voor de kandidaat
Bijlagen voor de begeleider
Bijlagen voor de assessor
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Toetsconstructeur stelt per werkproces een
beoordelingsmodel op
• Titel (KD)
• Doel
• Gewenst resultaat (KD)
• Beoordelingscriteria
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
1.2: Uitzetten en graven tracé
Doel: De kandidaat kan een tracé uitzetten en graven en vermeende
bodemverontreiniging en schade aan bestaande infrastructuur en eigendommen
melden.
Gewenst resultaat: Het tracé is gegraven en de vereiste voorzieningen zijn zodanig
aangebracht dat er veilig gewerkt kan worden. Bodemverontreiniging en schade aan
bestaande infrastructuur en eigendommen is gemeld.
Beoordelingscriteria
De kandidaat kan:

graafwerk vlot binnen de gestelde tijd uitvoeren, zonder zichzelf teveel te belasten en overlast
aan de omgeving te bezorgen (K)

instructies nauwgezet opvolgen en eventuele bodemverontreiniging en schade aan zijn
leidinggevende doorgeven (T)

persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken zodat zijn veiligheid optimaal is (L)
Waargenomen?
Ja
Nee
Nvt

gereedschappen en materieel voor het uitzetten van de maten effectief gebruiken met het oog
op de verwachte levensduur (L)
Niet toelaatbare fouten:
Wat was goed?
Wat kan beter?
Voldaan?
Ja
Nee
O
Beoordelaar 1
Paraaf
Beoordelaar 2
Paraaf
O
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Beoordelingscriteria:
• Worden afgeleid uit de prestatieindicatoren
• Zijn vertaald naar zichtbaar gedrag
• Liefst maximaal 6 beoordelingscriteria per
werkproces
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
2.Vraag aan vakdeskundige uit het
werkveld:
• Ontwerp een integrale opdracht
• De reële werksituatie moet uitgangspunt zijn
• De vermelde beoordelingscriteria moeten in zichtbaar
gedrag waargenomen kunnen worden
• Verwerk hierin een voor de kandidaat onverwachte
situatie, die hem dwingt tot het maken van een
gefundeerde keuze
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
3. Overleg toetsconstructeur en vakdeskundige:
• Bespreking van de integrale opdracht
• Specificeren waar nodig van te algemene
beoordelingscriteria
• Toevoegen van specifieke beoordelingscriteria
• Aangeven van ontoelaatbare fouten
• Aangeven welke criteria essentieel zijn in het
proces
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Examengesprek:
• Via de STARTT-methode kunnen twijfels die
gerezen bij de observatie van een werkproces
weggenomen of bevestigd worden
• De kandidaat toont aan dat hij bewust bekwaam
is
• De kandidaat toont aan dat hij terugkijken op zijn
werk
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Kerntaak 1 Aanleggen en monteren van transport- en distributienetten
Geconstateerd?
Beoordelingscriteria



Ja
Nee
Legt verantwoording af over het eigen handelen in relatie tot (klant, leidinggevende,
beroepscodes)
Bepaalt of het resultaat van zijn werkzaamheden voldoet aan de gestelde eisen c.q. doelen

Bepaalt of zijn werkwijze efficiënt was in relatie tot de doelen wat betreft de voorbereiding en de
uitvoering van werkzaamheden
Doet indien nodig realistische verbetervoorstellen

Reflecteert op ontvangen feedback met betrekking tot het eigen functioneren

Benoemt eigen leerpunten en formuleert deze realistisch
Wat was goed?
Wat kan beter?
Voldaan?
Ja
Nee
O
Beoordelaar 1
Paraaf
Beoordelaar 2
Paraaf
O
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Afname Proeve van Bekwaamheid
• Kandidaat moet goed geïnformeerd
worden
• De werkomgeving moet geschikt zijn om
de proeve uit te voeren
• Pauzes (koffie, lunch) in de reële
werksituatie worden tijdens de proeve ook
in acht genomen
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Betrokkenen:
• Kandidaat
• Begeleider in het examencentrum
- Bekend in examencentrum, verantwoordelijk
voor de voorbereidingen
- Speelt ook rol van klant en leidinggevende
• Assessoren
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Assessoren:
• Geen interactie met kandidaat tijdens
praktisch handelen. Alleen observatie
• Beoordeling volgens de ‘wakker’methode
• High-trust benadering
• Eenheid van beoordeling: werkproces
• Houden examengesprek
Proeve van Bekwaamheid ontwikkeld
i.s.m. bedrijfsleven
Pilots uitgevoerd in samenwerking met:
•
•
•
•
•
•
Goa-leidingtechniek
Middelbare Vakopleidingen Metaal
Installatiewerk Brabant Zeeland
Brabant Water
Enexis
NVKL: De Nederlandse vereniging voor
koudetechniek en luchtbehandeling