Analyse van bestaande wervings- en selectieprocedures met het oog op diversiteit www.bestuurszaken.be/diversitei tsbeleid 1. Doelstelling Een verkennend onderzoek over: • de diversiteitsaspecten binnen de verschillende wervings- en selectieprocessen • Mogelijke drempels en barrières voor kansengroepen binnen de wervings- en selectieprocessen bij de managementondersteunende diensten (MOD’s) van de Vlaamse Overheid 2. Opzet • Deloitte • Online survey (23 respondenten) • Diepteinterviews (10) Online survey • Op welke manier is diversiteit verankerd in het wervings- en selectieproces van de MOD? • Worden er inspanningen gedaan om vacatureberichten en functiebeschrijvingen door te lichten en bij te sturen in het kader van diversiteit? • Worden er door de MOD’s andere specifieke initiatieven, maatregelen en/of procedures genomen/gevolgd om bepaalde doelgroepen aan te zetten tot solliciteren? • Worden er door de MOD’s specifieke maatregelen, initiatieven of procedures genomen/gevolgd om bepaalde doelgroepen gelijke kansen te kunnen bieden bij selectie? Diepteinterviews • Hoe verloopt een selectieprocedure binnen de MOD? Wat zijn de verschillende stappen die doorlopen moeten worden door de kandidaat? • Vinden de MOD-respondenten zelf dat diversiteit voldoende verankerd is binnen het wervings- en selectiebeleid? Ziet men zelf drempels/barrières in het wervings- en selectieproces die kansengroepen ervan zouden kunnen weerhouden om deel te nemen/geselecteerd te worden? Welke zijn dat? Welke uitdagingen zien de MOD’s in de weg naar het realiseren van een meer divers personeelsbestand? • Welke vorm van ondersteuning achten de MOD’s nodig om aandacht voor en acties rond diversiteit bij werving en selectie aan te moedigen/te faciliteren/mogelijk te maken? 3. Bevindingen: Algemeen Vraag1. Beschikt uw MOD over een draaiboek of vaste procedures inzake werving en selectie waarin wordt aangegeven hoe de werving en selectie dient te gebeuren? 13.6% Ja 86.4% Neen 3. Bevindingen: Algemeen Vraag 2. Op welke manier is diversiteit verankerd in het wervings- en selectieproces van uw MOD? % Er is een draaiboek waarin aspecten van diversiteit bij werving en selectie zijn vastgelegd 27% Er is een werknemer die zich specifiek toelegt op het thema diversiteit bij werving en selectie 32% Alle selectiespecialisten hebben de opdracht gekregen om tijdens het wervings- en selectieproces expliciet aandacht te hebben voor diversiteit 86% 4. Functiebeschrijvingen en vacatureberichten • Alle MOD’s: functiebeschrijvingen gebaseerd op functiefamilies: lang en onaantrekkelijk • 77% gebruikt standaard vacaturebericht • Tijdsdruk heeft effect • 86% vermeldt sollicitatieprocedure • 96% vermeldt telefoonnumer • 91% neutrale omschrijvingen 4. Functiebeschrijvingen en vacatureberichten Wordt er in het vacaturebericht een onderscheid gemaakt tussen noodzakelijke en wenselijke functie-eisen voor de kandidaat? 0.0% 9.1% Ja, systematisch 36.4% 54.5% Ja, af en toe Neen, zelden of nooit 5. Wervingsmiddelen en kanalen • 70% verspreidt via specifieke kanalen • Specifieke kanalen bij specifieke functies • Toegewezen consulenten: weinig en slechte ervaring • 18% wordt systematisch gevraagd om om startbanen, stages of werkervaring in te zetten als instroominstrument voor kansengroepen 6. Selectiecriteria Wordt er voor iedere vacature vooraf een document opgesteld waarin de selectiecriteria (Vb. competenties, kwalificaties, testscores,...) zijn vastgelegd? 8.7% Ja, dat gebeurt systematisch Ja, dat gebeurt af en toe 13.0% 78.3% Neen, dat gebeurt zelden of nooit 7. CV- en motivatiescreening • Welke criteria (diploma, werkervaring, motivatie, competenties) verschilt • Screening gebeurt door entiteit en MOD • 2 MOD’s af en toe geanonimiseerde behandeling van sollicitaties 8. Vervolg selectieprocedure • • • • Verschilt sterk Alle selectoren opgeleid STAR-methodiek Niet altijd een verbetersleutel bij case 55% bewaakt divers samengesteld selectiecommissie • 26% geen specifieke maatregelen in het verhogen van expertise selectiespecialisten (bv opleiding antidiscriminatie) 9. Selectieinstrumenten Welke selectie-instrumenten en methoden worden er tijdens de selectieprocedure gehanteerd door uw MOD voor de verschillende niveaus ? Niveau A Niveau B Niveau C Niveau D Intelligentietests 27% 23% 0% 0% Cognitieve vaardigheidstests (Vb. verbale of numerieke redeneerproef) 73% 68% 50% 0% Persoonlijkheidsvragenlijsten 68% 64% 55% 45% Assessmentoefeningen (Vb. postbakoefening, rollenspel, presentatie-oefening) 82% 55% 23% 0% 1% 1% 0% 0% 100% 100% 95% 91% Talentests Gestructureerd interview 10. Redelijke aanpassingen • • • • 82% in vacaturebericht In praktijk zelden gevraagd Aanpassingen gebeuren Ad Hoc Selectiespecialisten onzeker know how om redelijke aanpassingen concreet vorm te geven • Gevolgen voor de testresultaten? 11. Bijzonder maatregelen of procedures • “Procedures met EVC hebben we nog niet gebruikt. We zijn overtuigd van de meerwaarde van EVC, maar de procedure om via EVC te werven is veel te omslachtig en te duur.” • “EVC is een draak van een procedure, het vertraagd enorm. Bovendien is het kostenplaatje onbekend. Het gaat duidelijk zijn doel voorbij.” 12. Drempels en barrières • • • • • • • • Minder instroom Hogere werkdruk en flexibiliteit Afbouw van niveau C & D Automatisatie van routinetaken Tijdelijke contracten niet verlengd Mobiliteit en Centralisaties in Brussel Geen ervaring met PmAH&CZ Taalproeven • “Door de besparingen worden niet-opgeleide mensen uit het plaatje geschrapt.” • “Er zijn al zoveel zieken, we willen niet nog meer risico’s nemen.” • “Ik vermoed deels de aard van de functies, er worden steeds hogere eisen gesteld, ook in een administratieve context...” • “Veel potentiele kandidaten vallen af omwille van diploma of taalvereisten. Vaak hebben ze de procedure van SELOR nog niet doorlopen of kennen ze die zelfs niet op het ogenblik dat ze zich aanmelden. Daar zou niet altijd zo strikt aan mogen worden vastgehouden.” Aanbevelingen • Systematische monitoring in selectieproces • Actief en modern rekruteringsbeleid – Imago en Arbeidsmarktcommunicatie – Specifieke communicatiekanalen – Goede vacatureberichten • Divers samengestelde selectiecommissies • Selectieproces zo objectief mogelijk • Beter bekendmaken ondersteuningsmiddelen Aanbevelingen • Structureel inbouwen van diversiteit in het wervings- en selectieproces • Investeren in opleiding van selectiespecialisten en leidinggevenden • Business case: Beeldvorming: Diversiteit als meerwaarde