Tweedeling in de samenleving Er zijn in Nederland duidelijke verschillen in opvattingen tussen hoger en lager opgeleiden over maatschappelijke vraagstukken rondom migranten, Europa en (politiek) vertrouwen. Wij vroegen het Groninger Panel naar deze thema’s en naar hun mening over leiderschap in de politiek. Respons 2.900 Groningers 21% 26% LAAG (L) 53% MIDDEN (M) “We zijn beter af zonder Europa.” HOOG OPGELEID (H) Positie van migrantengroepen in de samenleving Houding jegens de EU en Europa Zeer actueel is in Nederland het debat over migrantengroepen en hun positie in de samenleving. Hoe worden verhoudingen en contacten tussen migrantengroepen en autochtonen ervaren door Groningers? De uitkomsten op alle vier stellingen hangen sterk samen met opleidingsniveau. “Ik vind het een verrijking voor Nederland dat hier bevolkingsgroepen wonen met een verschillende culturele achtergrond.” 40% 49% 69% L M H % (zeer) mee eens “Als autochtonen en allochtonen weinig met elkaar omgaan vind ik dat een probleem.” 60% 64% 72% L M H % (zeer) mee eens 67% 66% 47% L M H 14% 7% L M H % (zeer) mee eens Hoog opgeleide Groningers zijn in meerderheid pro-Europa. Vooral onder laagopgeleide Groningers bestaat vaker een negatieve houding jegens de EU en Europa. Eén op de vier laagopgeleiden (23%) vindt dat we beter af zijn zonder Europa en 42% ziet Europa als een bedreiging voor de eigen identiteit van Nederland. “Europa is een bedreiging voor de eigen identiteit van Nederland.” 42% 34% 17% L M H % (zeer) mee eens “We kunnen niet zonder Europese samenwerking.” 54% 66% 83% L M H % (zeer) mee eens “Het Nederlands lidmaatschap van de EU is een goede zaak.” 65% 41% 55% 76% L M H % (zeer) mee eens “Verschillen in normen en waarden tussen mensen die hier al wonen en nieuwkomers vind ik een probleem.” 23% vindt Nederlands lidmaatschap EU een goede zaak. 26% ziet Europa als een bedreiging voor de eigen identiteit van Nederland. 13% vindt dat we beter af zijn zonder Europa. % (zeer) mee eens % alle respondenten “Ik voel me vertegenwoordigd door de politiek.” “Politici houden met sommige groepen in de samenleving geen rekening.” Sociaal, maatschappelijk en politiek vertrouwen In Nederland krijgt vertrouwen al geruime tijd veel aandacht in politiek en samenleving. We hebben het Groninger Panel enkele stellingen voorgelegd over vertrouwen. 76% 69% vertrouwen in mensen bij mij in de buurt vertrouwen in de medemens 76% 73% 62% 10% 16% 29% L M H L M H % (zeer) mee eens % (zeer) mee eens Het (sociaal) vertrouwen van Groningers in de medemens is vrij hoog. Het vertrouwen in maatschappelijke instituties en de politiek ligt aanzienlijk lager. Op dit moment heeft één op de vier panelleden vertrouwen in de Tweede Kamer. 55% vertrouwen in de politie 26% vertrouwen in de 2e kamer 26% vertrouwen in de pers 10% vertrouwen in bedrijven % (zeer) mee eens van alle respondenten 68% 69% 82% 68% 61% 79% 42% 47% 64% 11% 16% 36% 18% 20% 32% 8% 9% 11% L M H L M H L M H L M H L M H L M H Politiek leiderschap Ontevredenheid over de gevestigde politiek en politici kan aanleiding zijn om te verlangen naar sterke(re) leiders. We hebben het Groninger Panel twee stellingen voorgelegd over politiek leiderschap. Volgens 4 op de 10 Groningers met een lage opleiding zou het goed zijn als het bestuur van het land wordt overgelaten aan enkele krachtige leiders. De animo voor sterke leiders is sterker naarmate men minder vertrouwen heeft in de Tweede Kamer. Daarnaast vindt een ruime meerderheid van alle Groningers dat politieke leiders zich meer moeten richten op het verbinden van de samenleving. Welke type leiderschap heeft Nederland nodig? We hebben de panelleden gevraagd welke toekomstverwachtingen zij hebben van (politieke) leiders in Nederland. Veel Groningers hebben behoefte aan leiders met visie en oog voor (de verschillen in) de samenleving. Toekomstige leiders moeten zich meer richten op het verbinden van de samenleving en de belangen van alle Nederlanders behartigen. Groningers willen politici die luisteren en respect tonen. “Het zou goed zijn als het bestuur van het land wordt overgelaten aan enkele krachtige leiders.” 41% 33% 18% L M H % (zeer) mee eens “Politieke leiders moeten zich meer richten op verbinden van de samenleving.” 80% 78% 83% L M H % (zeer) mee eens Het volledige onderzoek staat op www.sociaalplanbureaugroningen.nl December 2016 Sociaal Planbureau Groningen is onderdeel van CMO STAMM “Wijze leiders hebben we nodig, om de verruwing en verharding in de maatschappij te keren.”