Inleiding Oorzaken: Foetaal o Macrosomie / large for gestational age o Polyhydramnion o Congenitale / syndromale afwijkingen o Meerlingzwangerschap Uterus o Uterus anomalie o Uterus myomatosus Indalingsproblemen o Bekkenafwijking o Placenta praevia Mola zwangerschap Termijndiscussie Vroege zwangerschapstermijn: volle blaas bij patiënte Definities / Diagnose Definitie positieve dyscongruentie: fundushoogte 2-4 weken groter dan te verwachten bij een zwangerschapsduur met behulp van handgrepen van Leopold en/of meten van de fundushoogte. [1] Definitie macrosomie: door middel van echoscopie vastgestelde FAC >p95. [2] Definitie polyhydramnion: amniotic fluid index >p95. [3] Beleid Zie polikliniek, kliniek en post partum - polikliniek MACROSOMIE: Risicofactoren: Diabetes mellitus Diabetes gravidarum Maternale obesitas Multipariteit Etniciteit: Hindoestanen, Noord Afrikanen, Zuid Aziaten, Afro-Caribiërs Macrosoom kind in voorgeschiedenis Risico’s: Foetaal o Premature partus o Intra uteriene vruchtdood o Durante partu Asfyxie Schouderdystocie o Hypoglycemie indien maternale diabetes gravidarum/mellitus o Risico op ontwikkelen van metabool syndroom op lange termijn [2] Abdominale obesitas Dyslipidemie Hypertensie Glucose intolerantie Maternaal o 3de – 4de graadsruptuur o Fluxus postpartum o Niet vorderende baring tgv wanverhouding o Vaginale kunstverlossing o Sectio caesarea Beleid: Screening naar diabetes gravidarum/mellitus dmv OGTT -> zie protocol DM/DG GUO II als FAC >p95 Groei en vruchtwater opvolgen dmv echografie (a 4weken) Indien geen afwijkingen foetus/geen diabetes: opvolging in 1e lijn met groeiecho’s POLYHYDRAMNION: Oorzaken: Maternaal o Diabetes gravidarum/mellitus Foetaal o Hydrops foetalis TORCHES Parvovirus B19 Anemie Irregulaire antistoffen Ernstige maternale anemie o Chromosomale afwijkingen Trisomie 13,18,21 o Slikproblemen Afwijkingen centraal zenuwstelsel Afwijkingen slokdarm/maag/duodenum/hernia diafragmatica Spieraandoening (bv Morbus Steinert) o Idiopathisch: 50% kans [4] Risico’s: Partus prematurus PPROM Na ROM: o Abruptio placentae o Navelstrengprolaps Fluxus postpartum Beleid: Controles 2e lijn AFI > P95: GUO II Indien geen afwijkingen worden gevonden: 75% spontane normalisatie vruchtwater Opvolging vruchtwater a 4weken OGTT Indien geen macrosomie en/of diabetes: o TORCHES + parvovirus B19 serologie o Bloedgroep en IRA’s bepalen Polyhydramnion zonder macrosomie: counseling diagnostische punctie Ontlastende punctie bij mechanische klachten, hierbij ook diagnostiek uitvoeren Indien risico PPI ivm foetale longrijping: corticoïden (zie protocol vroeggeboorte) A terme patiënt met klachten en ontsluiting -> inleiding - kliniek Beleid ten aanzien van partus bij macrosomie: Partus 2e lijn indien geschat gewicht >5 kg. Geen indicatie tot inleiding indien geen diabetes In principe vaginale partus nastreven Cave schouderdystocie Actief nageboortetijdperk, cave fluxus postpartum Kinderarts in consult bij neonataal gewicht > p90 Beleid ten aanzien van partus bij polyhydramnion: Partus in 2e lijn (aangezien risico’s hieronder besproken) Geen strikte indicatie tot inleiding (behalve a terme patiënt met klachten en ontsluiting) Vaginale partus nastreven Cave AROM o Eerst plaatsen waaknaald, vruchtwater traag laten aflopen Risico navelstrengprolaps Risico solutio placentae Actief nageboortetijdperk, cave fluxus postpartum Kinderarts in consult, gezien er in 50% van de gevallen een oorzaak te vinden is (en antenatale screening nooit 100% sensitief is) [4] - post partum Beleid moeder bij macrosomie: 6 weken post-partum OGTT controle: vroegtijdig opsporen diabetes mellitus [5] Volgende zwangerschap: random glucose 1e trim en OGTT 26weken Bij diabetes gravidarum: zie protocol Beleid na partus bij polyhydramnion: Indien geen oorzaak gevonden werd, geen consequenties voor volgende partus. Referenties 1. R.L.M. Bekkers, L. Dukel, C.C.M. Beerendonk, H.H. Holtsema. Leidraad gynaecologie. Bohn Stafleu van Loghum. 2005 2. www.uptodate.com; Large for gestational age newborn. George T Mandy, MD 3. Curve programma mosos U 4. Steven G. Gabbe, Jennifer R. Niebyl, Joe Leigh Simpson, et al. Obstetrics: Normal and Problem Pregnancies , Sixth Edition. Chapter 33 , 759-768. 2012. 5. Dietz PM, Vesco KK, Callaghan WM, et al. Postpartum screening for diabetes after a gestational diabetes mellitus-affected pregnancy. Obstet Gynecol2008;112:868-74. 6. Procedureboek verloskunde, Yves Jacquemyn, universitair ziekenhuis Antwerpen. 7. Fuchs F, Bouyer J, et al. Adverse maternal outcomes associated with fetal macrosomia: what are the risk factors beyond birthweight? BMC Pregnancy Childbirth. 2013 Apr 8;13:90. doi: 10.1186/1471-2393-13-90. 8. Tashfeen K, Hamdi IM. Polyhydramnios as a predictor of adverse pregnancy outcomes. Sultan Qaboos Univ Med J. 2013 Feb;13(1):57-62. Epub 2013 Feb 27. Auteur(s) Drs Mannaerts, AIOS gynaecologie Drs Nij Bijvank, Perinatoloog