Nieuwsbulletin 31 - Stichting Stimulering Bedrijfsmatig Imkeren

Nieuwsbulletin 35
maart 2006
Zakdragerstraat 10, 4204 EU Gorinchem
KvK Gelderland S.41261491
tel.: 0183-635010
Homepage: www.ssbi.nl
E-mail: [email protected]
Meestal begint een nieuwsbulletin met het voor voorwoord van de
voorzitter
Deze keer willen we u eerst het oog laten vallen op onze dagexcursie
2006.
Onze dagexcursie zal dit jaar zijn zaterdag 22
april 2006.
We gaan dit jaar naar enkele bedrijven met teelten onder glas. Tamelijk nieuw is de kersenteelt
onder glas, die in het programma is opgenomen. Daarnaast staat het jaarrond telen van
aardbeien in de belangstelling. De belichtingstechnieken daarbij zijn uniek en zeker voor
imkers een mogelijkheid hier kennis over op te doen. We lunchen bij teler van Hulten die in het
duinboeren gebied teelt. Daar zal bij aanwezig zijn de heer Toon Melis aardbeien voorlichter,
die het een en ander uitlegt, o.a. de belichting en vragen kan beantwoorden.
We gebruiken de accommodatie van de heer van Hulten tevens voor een kort en maar wel
nodige overleg te houden met de SBI donateurs over de afgelopen periode. We vinden het
nodig u van informatie te voorzien.
Het middag gedeelte gebruiken we om het DUINBOEREN gebied te leren kennen. We gaan
langs plassen met divers aan natuur zoals drachtplanten.
We worden verwacht om 9.30 uur op het aardbeienbedrijf Wim van Drunen Wordragensestraat 13,
5324JL te Amerzoden. Na de koffie krijgen we een rondleiding van de ondernemer. Na dit
bedrijf gaan we zijn kersen bedrijf bezoeken met de gratis pond. Daarna wordt voor een
duinboeren lunch gezorgd op het bedrijf van Hulten. Het diner gebruiken we tussen zandmeren
die aan de Maas liggen. Informatie en opgave (voor 1 april) bij Bertus de Jong tel:0487-573301.
Mogelijk dat u tijdig huiswaarts wil keren en daarom geven wij u ook de gelegenheid alleen
van de koffie en lunch gebruik te maken. Dan bedragen de kosten € 20,-- per persoon.
Maakt u de dag met ons vol dan is het € 38,- per persoon.
Wij vragen u het bedrag vermenigvuldigd met het aantal personen tijdig over te maken. Het
moet voor 15 april op de rekening staan en geldt als opgave bewijs. Dus bedrag 20 of 38 euro
maal het aantal personen over te maken op banknummer: 1912182 ten name van Studie club
bedrijfsmatig imkeren onder vermelding excursie 2006.
Bereikbaar op 22 april telefoonnummers: 0614304364 (de Jong) of 0651110479 (van Beek)
1
Voorwoord
Te lang heeft het geduurd dat u een bericht van SBI heeft gekregen. Uiteraard excuses, maar dat is meestal een
goedkope verontschuldiging. Het staat niet los van het feit dat de (werk)druk op de bestuursleden hoog is. Het
is (nog steeds) vrijwilligers werk. Daar wordt nogal eens aan voorbij gegaan. Het bestuur behoeft
ondersteuning. Wanneer mensen zich geroepen voelen om het bestuur te ondersteunen, dan wel willen
versterken, komen we graag mee in contact. Ondanks alles wordt er gewerkt aan ambitieuze plannen. Allereerst
het van de grond trekken van de bestuivingcommissie waar vraag en aanbod op elkaar afgestemd worden. Daar
hoort bij een jaarplan met begroting opstellen. Belangrijk streven van de commissie is het geven van
voorlichting, het verzorgen van publicaties, audiovisuele presentaties, onderwijscursussen en overige
noodzakelijke dingen. De doelgroepen zijn; land en tuinbouw, zaadteelt, imkerorganisaties, overheid en
bedrijfsleven, onderwijsinstellingen, natuur/landschapsbeheer, landelijke en werkgroep biotoop verbetering van
de Nederlandse imkerorganisaties. Dit vraagt en vreet tijd van de nog steeds vrijwilligers. Het doel sterkt ons
door te gaan met de instelling een organisatie neer te zetten waar in de toekomst het reilen en zeilen van de
bijensector geborgd is. Het maakt het moeilijk, doordat in de sector de neuzen niet een kant op staan. We weten
van de fusie die speelt. De reden kan iedereen wel bedenken en begrijpen. Communicatie erover is matig. Maar
het uiteindelijke doel en wat de fusie op moet leveren ontgaat me. Hoe staat met de financiën en waar blijven de
opgebouwde gelden? Welk doel heeft men voor ogen met het verzamelde, dan wel opgebouwde gelden? Wat
de agrarische sector van ons vraagt, is nog steeds niet op de rails. Wellicht is een gesprek daarover een opening
daarvoor. De bestuivingcommissie bestaat uit mensen van de bond(en), nu nog ABTB en SBI. Deze is volop
aan het werk, maar nog in oprichting. Is dus nog niet officieel opgericht en kent nog mogelijkheden genoeg;
vraagt en staat open voor meer nuttige inbreng.
Naast deze activiteit gaan ook de andere werkzaamheden door. Het belang van imkers en telers zijn drijfveren
van de stichting. Het onderwerp bestuiving is bij elke teelt een discussie punt. Te veel en vaak gaat het mis en
wordt iets gezegd of gemeend zonder wetenschappelijke onderzochte fundamenten. Hier doet SBI iets mee. Dit
is een speerpunt voor 2006. De teelten veranderen momenteel snel. Iedereen kent wel ergens een kas met
belichting. En wat voor een soort belichting. Woon je in de buurt van zo’n kas, dan is de nacht is geen nacht
meer. Of de gesloten kas. Allemaal in het teken van betere kwaliteit en productie. Insecten zijn merendeel
belagers, behalve de bestuivende insecten. Daar is of wordt vaak niet aangedacht. Als de vrucht niet of
onvoldoende is gezet, wordt vaak niet gedacht aan de bevruchting. Daar willen tijd in steken om daar meer
kennis in op te doen.
Het afgelopen jaar hebben we veel overlegd met diverse organisaties. We hebben intensief contact met LTO.
Een aantal overleggen gehad met Koppert, waarin partijen beseffen dat we niet op een eiland verkeren, maar
elkaar kunnen versterken. De studie daarover gaat verder.
Om de zaken te verduidelijken en te bediscussiëren kunnen we ons voorstellen. Om met elkaar van gedachte te
wisselen ruimen we tijd in, in onze dagexcursie van 22 april om met u bij te praten.
Uw voorzitter Willem van Eldik
Imkers en bestuiving verantwoordelijke werkzaam voor belanghebbende bedrijven.
De sSBI wil waar mogelijk voor haar leden in relatie met bestuiving iets betekenen.
Naast het organiseren van cursussen en studiedagen voor haar leden /c.q donateurs wil de sSBI zich zonodig
nog verder inzetten. Vandaar dat ik twee jaar geleden het initiatief heb genomen namens de sSBI een rondje te
maken langs een aantal zaadbedrijven om aan te geven dat het mogelijk zou zijn om via de sSBI een
studiegroep/belangen meldpunt in relatie met bestuiving in de zaadteelt/zaadproductie in het leven te roepen.
Dit voor zowel de imkers als de bestuiving verantwoordelijke bij de belanghebbende bedrijven.
Vooraf gaande is contact op genomen met Plantum NL .
Plantum NL is de brancheorganisatie voor de sector plantaardig uitgangsmateriaal binnen
de Nederlandse Land- en Tuinbouw.
Hierbij zijn o.a. De zaadbedrijven aangesloten.
Daar heb ik toen vooral aangegeven dat ik me zorgen maakte voor de toekomst over het aantal beschikbare
bijenvolken voor de bestuiving in Nederland. Daar werd positief gereageerd op het initiatief en groen licht
gegeven. De reacties bij de benaderde bedrijven waren zeer uiteenlopend, van geen noodzaak/ interesse tot
2
positief of nu geen bijen nodig c.q. bel later nog eens terug. Tot op heden geeft dit geen goed beeld van de
behoefte aan of een mogelijke interesse in een studiegroep/belangen meldpunt voor deze groep van imkers
en/of bestuiving verantwoordelijke bij de belanghebbende bedrijven. Ik wil hier nog even duidelijk aangeven
dat zeker niet alle bedrijven benaderd zijn en zeker niet altijd de betrokken imkers zijn gesproken. Mede
daardoor is er ook geen volledig beeld. We willen het toen genomen initiatief voort zetten om ons een goed
beeld te kunnen vormen van de behoefte aan een studiegroep zaadteelt en /of bestuiving belangen meldpunt
zaadteelt. Via de nieuwsbrief van het sSBI wil ik deze mensen en mogelijk geïnteresseerde benaderen.
Mogelijk dat u of andere in u omgeving tot deze geïnteresseerde behoren of via andere weg te maken hebben of
belang hebben bij bestuiving in de zaadteelt. Ga na of u of anderen mogelijk iets kunnen hebben aan een
studiegroep of een belangen meldpunt. Graag willen we als sSBI dit weten zodat we zonodig en mogelijk
verdere actie kunnen ondernemen. Laat mij via de mail of anders via de telefoon dit weten.
Namens de sSBI Ad Braat, Bedrijfsimker Nunhems Netherlands
Mail [email protected]
Telefoon 0475 599360
mobiel 06 22558253
 L.Hensels
Bestuiving is meer aandacht waard.
De overdracht van stuifmeel naar de stamper van een bloem noemt men bestuiving. Vindt die overdracht plaats
door de hulp van de wind, dan noemt men die groep van planten windbloeiers, voorbeelden vindt men bij de
granen, grassen en maïs , bij bomen zoals, eik , en beuk en berk en de vele dennen. Gewassen die op insecten
zijn aangewezen voor een goede zetting zijn onze fruitsoorten; appels, peren, perziken, pruimen ,morellen,
zoete kersen en mirabellen. Bij het kleinfruit; kruisbessen, witte ,rode bessen, zwarte bessen en blauwe bessen.
Frambozen, bramen en de aardbeien. Daarnaast tal van groenteteeltgewassen, zowel voor de zaadteelt en bij
sommige ook voor de normale productie,paprika,tomaat,aubergine,courgette meloen,augurk. Bloemenzaadteelt,
vaak wordt hierbij vergeten, de teelt van besvormende sierheesters Pernettya, Hulst en vele anderen. Om tot een
verantwoordt teeltresultaat te komen is de bewuste inzet van bestuivende insecten noodzakelijk. Tot voor enige
jaren waren dit uitsluitend honingbijen.Thans is men in staat om ook hommelvolkjes bewust bij bloeiende
gewassen te plaatsen. Bij bloeiende tomaten hebben hommels hun bestuiverswaarde ruimschoots bewezen.
Zijn honingbijen als bestuivers hierdoor minder belangrijk geworden, beslist niet. Zaak is echter dat men
voldoende aandacht schenkt aan het feit dat het aantal imkers een afnemend beeld laat zien. Meer aandacht van
het Land-en Tuinbouwbedrijfsleven in deze is zeer gewenst. Zorg dat het aantal beschikbare bijenvolken op een
aanvaardbaar peil blijft. Door meer kennis over het vak bestuiving leert men honingbijen beter te waarderen.
Bij de vraag of bij een tekort aan bijenvolken, hommels even goed zijn te gebruiken als bestuivers kan worden
geantwoord, dat ze elk hun eigen gedrag vertonen, met voor elk hun voordelen en nadelen. Voor de bestuiving
van tomaten zijn hommels beter geschikt dan honingbijen. De betekenis van het begrip massa-insect komt bij
honingbijen beter tot uiting. De brede inzetbaarheid bij een groot aantal teelten is van honingbijen bekend.
Om tot een optimaal bestuivingresultaat te bereiken, hiermee wordt bedoeld dat er een zodanige goede
vruchtzetting ontstaat die nodig is om te komen tot een rendabele teelt. Hierbij is het alleen maar plaatsen
van hommels of bijen niet voldoende. Betreffende telers van een gewas dienen daarnaast over voldoende
kennis en inzicht te beschikken van de bloembiologische begrippen van de gewassen die ze telen. Bevruchting
na bestuiving vindt alleen plaats als alle voorwaarden optimaal met elkaar in overeenstemming zijn. Zowel de
stamper als het stuifmeel dienen voldoende tot rijpheid zijn gekomen. Het stuifmeel en de stamper dienen een
juiste verwantschap met elkaar te bezitten. Verkeerd stuifmeel zal op een stamper niet tot ontwikkeling komen
en ongewenst stuifmeel ( soms is dit stuifmeel van dezelfde bloem) wordt op zijn weg naar het vruchtbeginsel
geremd. Het uitgroeien van de stuifmeelbuis stopt dan halverwege of de uitgroei verloopt zeer traag.
Een algemeen voorbeeld: Een bloembiologische eigenschap noemt men ‘proterogynie’ dit is de eigenschap
dat in een bloem de stamper eerder rijp is dan het stuifmeel. Deze eigenschap is algemeen van toepassing bij
aardbeien. Om deze reden zijn de allereerste vruchten vaak misvormd en van een slechte kwaliteit. Door een
kleine partij aardbeien eerder in bloei te kweken in balen en deze bij het begin van de bloei tussen de in bloei
komende planten van het hoofdgewas te plaatsen, kan men bereiken dat alle eerste bloemen uitgroeien tot
gave mooie vruchten. De verwachting is dat er bij de aardbeien nieuwe rassen in omloop komen, doch ook bij
appels en andere fruitgewassen zijn nieuwigheden op komst. Zaak is dat bij de nieuwe gewassen ruimere
3
informatie over bloembiologische bijzonderheden beschikbaar komen. Dit kreeg in het verleden te weinig
aandacht. Is een plant aangewezen op kruisbestuiving, dan is informatie over de juiste bestuiver en de juiste
plaats in het beplantingsplan dringend gewenst. Ontwikkelingen rond assimilatiebelichting, toedienen van CO2
in kassen waar hommels en bijen worden gebruikt, de kwaliteit van de gebruikte plasticfolie bij tunnels, heeft
invloed op het gedrag van de bestuivende insecten en hierdoor op het verloop van het bestuivingproces, vragen
om meer aandacht.
Die fruit wil eten, moet de bijen niet vergeten.
Roggel, februari 2006.
Website
De nieuwe website van onze stichting is al enige tijd online.
Er moet nog veel gebeuren om de site gevuld te krijgen met nieuws dat van toepassing is op ons vakgebied. Ik
nodig daarom iedereen uit onze site regelmatig te raadplegen.
Heeft u interessante informatie of links naar andere sites geef die dan aan ons door. Als deze relevant zijn
worden deze toegevoegd aan onze site.
Als er vragen zijn maak dan gebruik van ons e-mail adres: [email protected].
Jeroen Vorstman
[email protected]
St. Stimulering Bedrijfsmatig Imkeren kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud
van de artikelen.
Platte grond aanrij route excursie 22 april
4