EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Volgens EU is groei door handel cruciaal voor moderne ontwikkelingsagenda Brussel, 27 januari 2012 – De Europese Commissie presenteert vandaag een reeks voorstellen om de armoede in de wereld te bestrijden door handels- en ontwikkelingsinstrumenten op elkaar af te stemmen. Doel van de voorstellen is de handelscapaciteit van ontwikkelingslanden te versterken door handel in hun ontwikkelingsstrategie te integreren. Om deze doelstelling te verwezenlijken onderzoekt de EU hoe een beter onderscheid tussen ontwikkelingslanden kan worden gemaakt, zodat de armste landen de meeste hulp krijgen. In het voorstel wordt beklemtoond dat handel een van de cruciale factoren is om ontwikkeling te bevorderen, groei te stimuleren en armoede te bestrijden. Bovendien roept de EU alle ontwikkelde landen op om het voorbeeld van de EU te volgen en de ontwikkelingslanden in ruime mate toegang tot hun markten te verlenen. De EU verleent nu al meer handelsgerelateerde ontwikkelingshulp dan de rest van de wereld samen en in de mededeling "Handel, groei en ontwikkeling" worden een aantal belangrijke toekomstige maatregelen doorgelicht. De nieuwe opkomende economieën horen bijvoorbeeld niet langer thuis in de traditionele groep "ontwikkelingslanden". Er is behoefte aan een meer op maat gesneden handels- en ontwikkelingsbeleid, dat zich niet alleen beperkt tot het verlagen van de invoerrechten (tariefverlagingen) maar ook het bedrijfsklimaat verbetert. In het voorstel wordt benadrukt dat ook de leiders van de ontwikkelingslanden hun verantwoordelijkheid moeten nemen. De ontwikkelingslanden moeten binnenlandse hervormingen doorvoeren, zodat de armen daadwerkelijk van de handelsgerelateerde groei kunnen profiteren. Volgens Karel De Gucht, Europees commissaris voor Handel, "blijkt uit de opkomst van nieuwe economieën zoals India, China en Brazilië dat ontwikkeling als gevolg van handel mogelijk is en dat open markten een belangrijke rol kunnen spelen bij de bevordering van groei. Landen die achterop zijn geraakt moeten echter worden geholpen. De wereldwijde handelstarieven zijn nog nooit zo laag geweest en de arme landen hebben al onder zeer gunstige voorwaarden toegang tot de EU-markt. Wat een verschil zal maken zijn niet-tarifaire kwesties zoals normen, diensten, intellectuele-eigendomsrechten, overheidsopdrachten, infrastructuur en verpakkingsinstallaties. Politieke governance is daarvoor echter onontbeerlijk." Volgens Andris Piebalgs, Europees commissaris voor Ontwikkeling, "vormt de integratie van de ontwikkelingslanden in de wereldhandel een belangrijke hefboom voor groei en armoedebestrijding. Deze integratie heeft de voorbije tien jaar miljoenen mensen aan de armoede helpen ontsnappen en blijft van cruciaal belang voor ons ontwikkelingswerk. IP/12/80 We moeten er nu voor zorgen dat onze hulp voor handel (Aid for Trade) zich nog meer focust op de meest hulpbehoevenden. Het is zaak vooral onze minst ontwikkelde partners te steunen. We moeten hen helpen hun capaciteit te versterken en hun economieën aan te passen, zodat ze een rol kunnen spelen in de regionale en wereldeconomie." Om het handels- en ontwikkelingsbeleid van de EU doeltreffender te maken stelt de Commissie onder meer voor: - de EU-programma's inzake preferentiële handel meer op de armste landen te focussen; - de onderhandelingen over vrijhandelsovereenkomsten met onze partners in de ontwikkelingslanden een nieuwe impuls te geven. De onderhandelingen mogen zich niet beperken tot tarieven maar moeten de reële handelsbarrières uit de weg ruimen. - meer van EU-instrumenten gebruik te maken om buitenlandse directe investeringen te stimuleren; bepalingen ter versterking van de rechtszekerheid in vrijhandelsovereenkomsten op te nemen; en EU-subsidies met leningen of risicokapitaal te combineren om de financiële levensvatbaarheid van strategische investeringen te bevorderen; - de toegang van exporteurs in ontwikkelingslanden (vooral kleine bedrijven) tot de EU-markt te vergemakkelijken; - de ontwikkelingslanden te helpen het bedrijfsklimaat in hun land te verbeteren, aan internationale kwaliteits-, arbeids- en milieunormen te voldoen en beter van de commerciële mogelijkheden van open en geïntegreerde markten te profiteren; - met behulp van handelsmaatregelen de gevolgen van natuurrampen te verzachten en katalysatoren van conflicten te neutraliseren (onder meer bij mijnbouwactiviteiten). De Commissie roept de opkomende landen ook op hun markten via preferentiële maatregelen te openen voor de minst ontwikkelde landen maar ook op nondiscriminatoire basis voor de overige WTO-leden (waarvan 80% ontwikkelingslanden zijn). Tegelijkertijd biedt de EU de opkomende landen een rijper partnerschap aan op basis van samenwerking bij de regelgeving en betrokkenheid bij globale thema's die van essentieel belang zijn voor ontwikkeling (bijvoorbeeld voedselzekerheid, duurzaam gebruik van natuurlijke rijkdommen, groene groei en klimaatverandering). Achtergrond De EU speelt een voortrekkersrol bij het verlenen van handelssteun aan de ontwikkelingslanden - De EU importeert meer goederen uit de ontwikkelingslanden dan andere markten. De EU is ook de grootste markt voor landbouwproducten uit ontwikkelingslanden. Bijna 70% van alle in de EU ingevoerde landbouwproducten is afkomstig uit ontwikkelingslanden. - De ontwikkelingslanden profiteren van EU-preferenties in de vorm van geschrapte of aanzienlijk verlaagde tarieven voor hun goederen (in het kader van het “stelsel van algemene preferenties”). 2 - Het initiatief "Alles behalve wapens" biedt alle minst ontwikkelde landen rechten- en quotavrije toegang tot onze markten voor alle producten behalve wapens en is de meest genereuze preferentiële invoerregeling ter wereld. - De EU heeft het voortouw genomen met het oog op een pakket voor de minst ontwikkelde landen bij de multilaterale handelsbesprekingen. - De EU steunt de binnenlandse hervormingen in ontwikkelingslanden die nodig zijn opdat de handel ten volle kan bijdragen aan ontwikkeling. - De EU en de lidstaten zijn wereldwijd de grootste verleners van hulp voor handel (Aid for Trade). Doel is partners te helpen handelsstrategieën te ontwikkelen, handelsgerelateerde infrastuctuur te bouwen en hun productiecapaciteit te verhogen. In het totaal besteedde de EU in 2009 10,5 miljard euro aan Aid for Trade, een evenaring van het recordbedrag in 2008. - Ook de handelsgerelateerde bijstand van de EU is aanzienlijk toegenomen (een subcategorie van Aid for Trade die op strategische handelskwesties is toegespitst zoals beleidsontwikkeling, regelgeving en regionale integratie). Het totaalbedrag beloopt bijna 3 miljard euro, ruim meer dan het streefcijfer van 2 miljard euro per jaar vanaf 2010. Afrika ten zuiden van de Sahara is de belangrijkste ontvanger van handelsgerelateerde bijstand van de EU: het ontving in 2009 28% van de totale handelgerelateerde bijstand vergeleken met 15% in 2008. Nadere informatie: Memo met achtergrondinformatie en cijfermateriaal Memo/12/48 Mededeling "Handel, groei en ontwikkeling: Afstemming van het handels- en investeringsbeleid op de meest behoeftige landen": http://trade.ec.europa.eu/doclib/html/148992.htm Staff Working Paper: http://trade.ec.europa.eu/doclib/html/148993.htm Handels- en ontwikkelingsbeleid van de EU Ontwikkelingsbeleid van de EU Publicatie over hulp voor handel (Aid for Trade) EU Accountability Report 2011 on Financing for Development (Annex on EU Aid for Trade Monitoring Report 2011) Contact : John Clancy (+32 2 295 37 73) Catherine Ray (+32 2 296 99 21) Helene Banner (+32 2 295 24 07) Wojtek Talko (+32 2 297 85 51) 3