De baby op avontuur - Integrale Vroeghulp

ToP programma
Door: Robert van der Hilst
Transmurale
ontwikkelingsondersteuning
voor Prematuur geboren kinderen
en hun ouders
In den beginne…
• Aterme geboorte vergeleken met de
vroeggeboorte.
• Preventie voor de vroeggeboorte ToP
• Casuïstiek Bo Maas , 27wk 790gram
• Ketenzorg
• Wetenschappelijke onderbouwing
risico
Gezonde baby
1. Conceptie
2. 9 maanden (40 weken) zwangerschap
 Geboorte zonder complicaties
3. Baby ontwikkelt volgens gemiddelde
prematuur
1. Conceptie
2. Geboorte <32 weken en/of <1500 gram
 Baby maakt buiten de moeder ontwikkeling door
die hij anders in de buik had doorgemaakt.
 Ouders maken moeilijke tijd door.
3. Baby ontwikkelt zich relatief volgens gemiddelde.
impact
http://www.sbs6.nl/programmas/kleine-babys-grote-zorg/videos/seizoen-0/aflevering2/speciale-behandeling
impact
In Nederland: 2500 prematuren per jaar
Langdurige ontwikkelingsproblemen:
- 5 tot 10% ernstige beperkingen.
- > 50% combinaties lichte beperkingen.
Participatie problemen: minder goed
kunnen deelnemen.
In babytijd betekent dit:
- minder onderzoeken
- sneller uit balans
Impact op ouders
Veel voorkomende problemen:
• Depressieve klachten (40-60% moeders eerste 6 maanden)
• Post traumatisch stress syndroom (15% moeder, 8% vader)
• Gestagneerde rouwklachten
• Angstklachten
• Schuldgevoelens
• Aanpassingsproblematiek
• Hechtingsproblematiek
Maternal psychological distress in the first two years after very preterm birth and early intervention. D. Meijssen; 2011.
Early Child
Development and Care.
Parenting stress in mothers after very preterm birth and the effect of the Infant Behavioral Assessment and Intervention
Program.
D. Meijssen,; 2011. Child Care, Health and Development
Caring for a Preterm Infant during the First Six Months Post NICU Discharge: A Mother’s Perspective: thesis by
Lois Phillips-Pula 2011; https://digarchive.library.vcu.edu/
Impact op ouders
http://www.sbs6.nl/programmas/kleine-babys-grote-zorg/videos/seizoen0/aflevering-1/sara-werd-met-24-weken-geboren
Kind + ouder risico
Risico factoren:
Kind
Lage zwangerschapsduur
Ziekte/aanleg
Mentale/mot/gedragsproblemen
Stress
Beschermende factoren:
Kind
Groeit/gezond
Sociaal vaardig
Onderzoekend
Goede regulatie
Omgeving
Laag opgeleide ouders
Psycho-soc. Problemen/stress
Ontoereikende oudervaardigheden
1-ouder gezin
Laag inkomen
Sociale isolatie
Omgeving
Hoog opgeleide ouders
Warme, liefdevolle ouder
Sensitieve ouder
2- oudergezin
Groot sociaal netwerk
Veerkracht na vroeggeboorte
Hersenonderzoek
actief en ontspannen deelnemen is
belangrijk voor aanleg van het brein
vroege ervaringen hebben een
levenslange invloed op de ontwikkeling
en gezondheid van het kind
www.developingchild.net
preventie
• TOP programma
Transmurale ontwikkelingsondersteuning
voor Prematuur geboren kinderen en hun
ouders
 IBAIP
ToP programma
Preventieve ontwikkelingsondersteuning voor veel te vroeg geboren
kinderen en hun ouders direct na ontslag uit het ziekenhuis
Doelgroep: kinderen geboren < 32 weken en/of <1500 gram
Doel: ouders en hun vroeg geboren kind na ontslag uit het
ziekenhuis te steunen in hun zorg en opvoedingstaak, zodat hun kind
zich naar eigen vermogen kan ontwikkelen
ToP: evidence-based elementen
Interactie
Sensitiviteit van de ouder heeft
meeste invloed op ontwikkeling
kind
Ouder
Ouder is belangrijkste persoon in
leven kind: steunen
Kind
Prematuur kind heeft problemen
in meerdere domeinen:
deelnemen bevorderen, ipv
behandeling per domein
Zorgprincipes
Family Centered Care
Positieve aanpak: uitgaan van
sterke kanten en mogelijkheden
Engaging Families in the Early Childhood Development Story: neuroscience and early
childhood development 2010: www.mceecdya.edu.au
ToP programma
Infant Behavioral Assessment and Intervention Program
IBAIP
Ontwikkeld door:
Rodd Hedlund, pedagoog en NIDCAP trainer
Mary Tatarka, kinderfysiotherapeut
Washington Research Institute, Seattle, USA
IBA
ToP programma
Het interventieprogramma is niet gebaseerd op een protocol voor ouders om te
oefenen.
De interventie heeft als doel om de juiste condities te scheppen voor de
ontwikkeling van het kind door:
 het kind te ondersteunen in zijn informatie zoekend gedrag
 het kind te ondersteunen in zijn zelf-regulerende mogelijkheden
 de omgeving aan te passen om stress en/of discomfort te voorkomen
 de ouders te ondersteuning op een positieve en family centered manier
 de ouders sensitief te maken voor het gedrag van hun kind
 de ouders te informeren over de ontwikkeling van hun kind
Samenvattend
Het interventie programma plaatst het gedrag van het kind centraal:

ouders worden sensitief voor het gedrag van hun kind

de sterke kanten van ouder en kind worden bevestigd

eigen strategieen van kind worden ondersteund

omgeving wordt aangepast aan de behoeften van kind
Na ieder huisbezoek wordt verslag voor ouders geschreven met foto’s
casus
PROFI aanbevelingen
•
•
•
•
•
Positief
Rationeel
Open
Functioneel
Individueel
Aanbevelingen
•
Met de omslagdoek om mij heen voel ik me erg
prettig.
•
Doordat ik dan goed geborgen en ondersteunt
lig kan ik mijn handje al naar mijn mond brengen.
Soms lukt het om even op mijn handje te
sabbelen, een andere keer sabbel ik aan de
cape die dan tegen mijn mondje komt.
Aanbevelingen
Ik kan al heel goed mijn fles
leegdrinken.
Ik drink rustig en tussendoor stop ik
regelmatig even om uit te rusten.
Ik breng mijn handjes al naar de fles
om hem vast te pakken.
Aanbevelingen
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ik lig heerlijk geborgen in mijn voedingskussen.
Doordat ik goed gesteund lig kan ik mijn hoofdje
in het midden houden en goed contact met jullie maken
of naar mijn mobiel kijken.
Ik heb ontdekt dat ik mijn beentjes kan bewegen, ik trek
hard aan mijn buikje en beentjes, pfff… dat kost wel
moeite.
Toen je een rolletje onder mijn knieen legde hadden
mijn beentjes meer steun en ging het ineens veel
makkelijker. Ik kon nu zelfs “fietsen”met mijn beentjes
en kon er geen genoeg van krijgen.
Aanbevelingen
Aanbevelingen
Aanbevelingen
Aanbevelingen
vervolg casus
ToP modules
Modules:
door:
I
Ziekenhuisbegeleiding
II
Ziekenhuisbegeleiding
III
Thuisbegeleiding
IV
Informatiemodule
V
Ketenmanagement
3e lijns ziekenhuizen
2e lijns ziekenhuizen
1e lijns kinderfysiotherapeuten
Expertisecentrum
Ontwikkelingsondersteuning
Prematuren
3e lijn Academisch ziekenhuis
overdracht
2e lijn ziekenhuis
overdracht
1e lijn kinderfysiotherapie
eindoverdracht
consultatiebureau/OKC
kinderarts
huisarts
EOP
ToP in Zeeland
Wetenschappelijke onderbouwing
• Wetenschappelijk onderbouwde principes staan aan de basis
van het ToP programma
• Het ToP programma zelf is ook wetenschappelijk onderzocht in
een gerandomiseerd onderzoek
Koldewijn, Wolf et al. J of Pediatrics, 2009
Koldewijn, v Wassenaer et al, J of Pediatrics, 2010
Meijssen, Wolf et al. J Child Psychol Psychiatry, 2010
Verkerk, Jeukens-Visser et al. J of Pediatrics, 2011
Verkerk, Jeukens-Visser et al. Early Human Development, 2012
Van Hus et al. J of Pediatrics, 2013
ww.amc.nl/eop
RCT effect interventie
2004
wetenschappelijk
onderzoek
randomised
controlled trial
2013
Koldewijn, Wolf et al. J of Pediatrics, 2009
Koldewijn, v Wassenaer et al, J of Pediatrics, 2010
Meijssen, Wolf et al. J Child Psychol Psychiatry, 2010
Verkerk, Jeukens-Visser et al. J of Pediatrics, 2011
Verkerk, Jeukens-Visser et al. Early Human Development, 2012
Van Hus et al. J of Pediatrics, 2013
Resultaten – STIPP studie
6 maanden (follow-up = 97%) Koldewijn, Wolf et al. J of Pediatrics, 2009
Motorische, mentale en gedragsontwikkeling beter (BSID-II)
Verbeterde zelf-regulatie (SRCS)
Positievere ouder-kind interactie (ouder ook sensitiever) (SFP)
Meijssen D et al. J of Child Psych Psychiatry 2010
24 maanden (follow-up = 91%) Koldewijn, v Wassenaer et al. J of Pediatrics,
Verbeterde motorische ontwikkeling (BSID-II)
• Minder paramedische ondersteuning
2010
Resultaten – STIPP studie
44 maanden (follow-up = 86%) Verkerk, Jeukens-Visser et al. J of Pediatrics, 2011
Verbeterd motorisch functioneren (PEDI)
• Verbeterde sensorische informatieverwerking (SP: oral /tone)
5.5 jaar (follow-up = 77%) van Hus J. submitted
Hogere intelligentie (WPPSI: performance IQ)
Verbeterde motorische vaardigheden (M-ABC: ball skills)
Betere visual-motor integration(VMI)
Veerkracht in balans
ToP in Zeeland
Voor meer informatie, Robert van der Hilst.
[email protected]
www.kinderfysiomiddelburg.nl
Tel 06-11360668