Informatie beoordelen op betrouwbaarheid

Op Niveau onderbouw naslag
Informatie beoordelen op betrouwbaarheid
Als je een tekst leest, moet je je altijd afvragen hoe betrouwbaar die is. Dat wil zeggen: is het
waar wat er beweerd wordt? Informatie is objectief als deze waar en betrouwbaar is. Serieuze
tijdschriften en kranten geven meestal objectieve informatie. De kwaliteit van de informatie is
goed.
Geeft iemand zijn persoonlijke mening, dan is die informatie subjectief. Subjectieve informatie kan
onbetrouwbaar zijn. Reclameteksten zijn meestal niet erg betrouwbaar, omdat ze als doel hebben
de lezer aan te sporen. Ook roddelbladen nemen het soms niet zo nauw met de waarheid.
Nieuwsberichten en schoolboeken zijn wel betrouwbaar, omdat ze als doel hebben de lezer
informatie te geven.
De betrouwbaarheid van teksten op het internet is wisselend. Iedereen kan daar informatie op
zetten en niemand controleert die op juistheid, zoals bij goede kranten en tijdschriften. Op het
internet staat veel goede en betrouwbare informatie, maar ook veel leugenachtige en onjuiste.
Soms is informatie wel juist, maar toch eenzijdig en niet volledig. Als je op het internet informatie
opzoekt over kistkalveren, vind je op een website van een boerenorganisatie andere informatie
dan op de website van tegenstanders van de bio-industrie. Beide bronnen geven juiste informatie,
maar wel vanuit hun eigen standpunt bezien. De bronnen laten informatie weg die niet past bij hun
standpunt. De gegeven informatie is dus eenzijdig en niet volledig.
Bij het zoeken van informatie op het internet spelen gebruiksgemak en aantrekkelijkheid een
grote rol. Bij gebruiksgemak gaat het om de vraag: kun je op de site makkelijk vinden wat je zoekt?
Met aantrekkelijkheid wordt bedoeld: ziet de site er mooi uit? Het uiterlijk van een site zegt niet
altijd iets over de betrouwbaarheid: er zijn prachtige sites met eenzijdige of onjuiste informatie en
er zijn onaantrekkelijke sites met betrouwbare informatie.
Als je een spreekbeurt gaat houden, een werkstuk gaat schrijven of een informatieve tekst, wil je je
natuurlijk baseren op juiste, volledige en betrouwbare informatie die niet eenzijdig is. Waarop moet
je letten als je een tekst gaat beoordelen op betrouwbaarheid? Hiervoor is geen waterdicht
recept, maar de volgende zaken spelen een rol:
•
Is de tekst verschenen in een serieuze bron, die goed bekend staat?
•
Lijkt de schrijver/maker van de tekst een bepaald belang te hebben? Wil hij bijvoorbeeld iets
verkopen? Is de informatie objectief of subjectief?
•
Kun je de feiten in de tekst controleren? Vergelijk de informatie uit een tekst altijd met
gegevens uit andere teksten.
•
Is de tekst goed en vakkundig geschreven?
•
Is de gegeven informatie min of meer volledig?
•
Klopt de inhoud met wat je gezonde verstand zegt?
Op niveau onderbouw ©ThiemeMeulenhoff bv
1