nut van politiek spoorboekje

NUT VAN POLITIEK SPOORBOEKJE
april 2011 Jan van Ossenbruggen
In de tijd dat de krant nog een enkele column bevatte, nam ik de moeite
deze te lezen. Maar toen er op vrijwel elke bladzijde een column
verscheen, verdween mijn belangstelling als sneeuw voor de zon. Vrijwel
iedere journalist wilde zijn (ongevraagde) mening geven. Dit resulteerde
in veel gepraat maar weinig wol. Gelukkig zijn er nog wel enige goede
uitzonderingen zoals, Arnold Heertje, René Tissen, Roelof-Jan van den
Akker en… onze eigen Sjaak Grosthuizen.
De columns van Groshuizen zijn ongekunsteld en zitten vol politiek
maatschappelijke observaties. Zo vroeg Grosthuizen zich af wanneer het
Politieke Theatergebeuren eindelijk eens van start ging en wanneer er
echt nieuws uit de Hoornse politieke keuken valt te melden. Ik ben het
met deze stelling eens. Ook ik vraag me af of er echt zo weinig
interessants gebeurt of is het stilte voor de storm?? Ik weet het niet, maar
het is voldoende aanleiding om dit stukje te schrijven.
Het is al weer een jaar geleden dat wij een spectaculaire
verkiezingsuitslag behaalden bij de gemeenteraadsverkiezingen. Het
duidelijke verkiezings- programma gaf goede hoop op het verwezenlijken
van de Liberale voornemens. Maar is dat ook gelukt? We leven in
onrustige tijden: kredietcrisis, heropleving van religie en
fundamentalisme, spanningen in de multiculturele samenleving, jeugd en
onderwijsproblematiek en een afnemend vertrouwen in de politiek.
In de eerste tien jaar van het nieuwe millennium hebben we veel moeten
investeren in een fundamentele bezinning op de huidige cultuur en
politieke instituties. Sommige filosofen beweren zelfs dat vanwege de
mondiale overwinning van het liberalisme, het idee van de maakbaarheid
van de samenleving lijkt te zijn verlaten. De vrije markt, hét
ordeningsprincipe van de samenleving bij uitstek, wordt zelfs toegepast op
wat wij tegenwoordig de collectieve sector noemen. Is de verzorgingsstaat
daarmee op zijn retour? Natuurlijk niet.
De verzorgingsstaat in Nederland heeft de laatste jaren tot een sterker
marktgerichte samenleving geleid. “Privatisering” en “deregulering” zijn in
dit verband bekende sleutelwoorden geworden. Er is in toenemende mate
sprake van een vrije markteconomie, waarbinnen het individualisme
hoogtij viert.
Maar ondanks de liberalisering van de markt blijft de invloed van de
overheid (te) groot. Elke onderneming, burger en consument heeft of
krijgt te maken met wet- en regelgeving van de overheid. Daarom spreek
ik liever van politieke economie. Een economie, die ook binnen het
liberalisme om een ethische benadering vraagt. Het is dan ook verstandig
om politiek, economie en ethiek door een sociaalfilosofische bril te
bekijken. Het liberalisme heeft bijgedragen aan een grote individuele
vrijheid en verantwoordelijkheid. We mogen echter niet vergeten, dat
wanneer deze vrijheid en verantwoordelijkheid niet goed wordt begeleid,
dit ernstige consequenties zal hebben op de stabiliteit van en binnen de
Nederlandse samenleving. Een evenwichtige balans tussen vrijheid en
gelijkheid is dan ook van groot belang.
Het is vanzelfsprekend dat B&W en de gemeenteraad van Hoorn hun
uiterste best doen om goed te besturen en te beheren. Wanneer dit onder
de maat is, worden de gekozen bestuurders bij verkiezingen erop
afgerekend. Maar ook wanneer het geheel wel aan de maat is, is de
electorale waardering dikwijls gering. Nemen van
bestuursverantwoordelijkheid is dan ook niet voldoende.
College en Raad moeten niet alleen bestuurlijk samenwerken, er moet
vooral politiek worden bedreven. Iedere politieke groepering die daar voor
wegduikt, zal bij de volgende verkiezingen hiervan de wrange vruchten
plukken.
Om die reden moet de fractievoorzitter het politieke profiel constant
toetsen aan de actuele en vooral ook aan de komende politieke agenda,
terwijl de wethouder de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor zijn
rekening neemt.
Te veel tijd wordt besteed aan zaken waar van enige profilering nauwelijks
sprake is. Persoonlijke incidenten, relletjes, belangenbehartiging, onjuiste
bestuurlijke inschattingen zijn daarvan de belangrijkste ingrediënten.
Deze vorm van politiek bedrijven veroorzaakt niet alleen een afkeer van
de politiek, maar is de belangrijkste oorzaak van de toenemende opkomst
van groeperingen, die het niet zo nauw nemen met bestuurlijke
verantwoordelijkheid. Op onze fractie, wethouder en bestuur rust de taak
om het Liberale profiel tot een succes te maken. M.a.w.: er moet politiek
met een grote P worden bedreven.
Maar hoe doen we dat? Niet voor niets heeft de VVD-Hoorn een
verkiezingsprogramma opgesteld, waarin de politieke keuzes duidelijk zijn
verwoord. Het is a.h.w. ons “politieke spoorboekje”, waaruit periodiek
keuzes worden geïnventariseerd. Ik was aangenaam verrast dat onze
fractie tijdens de laatste ledenvergadering in november 2010 een
“Afvinklijst programma 2010-2014” presenteerde. Een “Politieke
Dienstregeling”, waarin alles duidelijk was geordend en voor iedereen
zichtbaar werd. Maar hoe staat het met al deze programmapunten? Welke
vorderingen zijn gemaakt en op welke wijze worden wij, leden van de VVD
en de burgers van Hoorn, geïnformeerd? Is er sprake van interactieve
benadering of is het politieke zelfvertrouwen van de fractie, wethouder en
bestuur zo groot, dat men zich niet bekommert om de mening van de
leden en dat men alleen maar geïnteresseerd is in de stemmen?
Bij een interactief proces is het de kunst om van buiten naar binnen te
denken wat echter niet beperkt moet blijven tot het “ons kent ons” circuit.
Moet iedereen dan mee kunnen spreken? Nee. Interactieve planvorming is
gebaseerd op juiste argumenten en vindt plaats volgens de regels van het
politieke spel. Vooraf moet duidelijk worden vastgesteld wie, waarover en
in welke mate meegesproken mag worden. Doet men dat niet, dan
ontaard het proces in langdradige gesprekken en nutteloze
overlegsituaties, waarin emoties de boventoon voeren en het gewenste
resultaat niet tot stand komt.
Dit moet te allen tijde worden voorkomen.
Fractie, wethouder en bestuur, de leden en kiezers hebben u het
vertrouwen gegeven orde op zaken te stellen. Dit kan niet alleen
in de beslotenheid van de fractiekamer worden gerealiseerd.
Transparantie, openheid en verantwoording zijn de hoofdpeilers
waarop de politieke visie van de VVD is gebaseerd.
Actualiseer de “Afvinklijst” en durf te zeggen wat niet of nog niet
is gerealiseerd. Ga zelf bewust de discussie met de kiezers en
maatschappelijke organisaties aan. De leden van de VVD en
burgers van Hoorn zullen u daarvoor zeker belonen.