Omgaan met Psychische Klachten op de werkvloer Harmen Doornbos www. actiefaanhetwerk.nl/zgv Powerful Impulse Agenda • Introductie • Verwachtingen • Op welke vragen krijg ik antwoord? • Psychische klachten • Wat moet je er mee? Casus • Hoe ver ga je er in mee? • Wat kun je als leidinggevende doen • Afsluiting / hand-out Verwachtingen • Wat verwacht je van deze workshop? • Op welke vragen wil je antwoord krijgen? Op welke vragen krijg ik antwoord? • Hoe herken ik signalen van (dreigend) psychisch verzuim? • Hoe omgaan als leidinggevende met psychische klachten bij een medewerker? • Wat doe je nog zelf als leidinggevenden en wanneer verwijs je door en naar wie?. Op welke vragen krijg ik antwoord? • Wanneer ga je erover praten met de medewerker? (preventief). • Wat doe je als je medewerker het gesprek niet wil aangaan. • Wat kun/mag je wel en niet verwachten van iemand met psychische klachten zowel preventief of tijdens re-integratie? Psychische klachten waar denk je dan aan? Definitie: Psychische klachten Prisma woordenboek: Definitie: Psychische klachten Prisma woordenboek: “ziel betreffende klachten” Definitie: Psychische klachten Van Dale woordenboek: Betekenis ' psychisch ‘ Betekenis ' klachten ‘ Definitie: Psychische klachten Van Dale woordenboek: Betekenis ' psychisch ‘ geestelijk, niet lichamelijk Betekenis ' klachten ‘ hoorbare uiting van droefheid of pijn Waardoor krijgen mensen Psychische klachten? Waardoor krijgen mensen Psychische klachten? • Werkdruk • Reorganisaties • Stress • Verbouwing • Rouw / verlies • Verleden • Schulden Signalen van Psychische klachten? Signalen van Psychische klachten Hoe vaak komt het voor? Hoe vaak komt het voor? Wat kost een zieke medewerker per dag? (in 2012) • HBO opleiding, • 27 vakantie dagen 4 feestdagen Wat kost een zieke medewerker per dag? • HBO, 27 vakantie dagen 4 feestdagen 299 euro per dag! Verzuimkosten per jaar per FTE = €3149,66 2012 Gemiddeld ziekte verzuim: 4,4 Gemiddeld aantal verzuimdagen 10,5 dagen per jaar Gehele berekening te vinden op: www.actiefaanhetwerk.nl/zgv Praktijk voorbeelden • Neem een van je medewerkers in gedachten die psychische klachten heeft (of gehad) • Geef een korte beschrijving van de klachten en de situatie. • Waar liep je tegen aan? Praktijk voorbeelden • Neem een van je medewerkers in gedachten die psychische klachten heeft (of gehad) • Geef een korte beschrijving van de klachten en de situatie. • Waar liep je tegen aan? • Hoe ben je er mee aan de slag gegaan? • Wil je suggesties? Casus 1: Frits Frits, een jonge medewerker uit de keuken is sinds kort wat stiller en is er soms niet helemaal bij. Hij maakt meer fouten op het werk en minder grapjes. Vanuit het POP gesprek komt naar voren dat het tussen hem en zijn vriendin niet zo goed gaat. Ze zijn recent even uit elkaar gegaan. Frits had een kamertje gehuurd, maar door de extra uitgaven loopt hij achter met de betalingen. Deze situatie geeft veel spanningen en Frits piekert op het werk hoe hij de financiële situatie moet oplossen. Hij heeft aangegeven meer uren te willen werken, maar geeft ook aan bang te zijn dit niet goed vol te kunnen houden vanwege zijn vermoeidheidsklachten. Hij vraagt aan jou of hij meer uren kan gaan werken. Wat ga je doen? Casus 2: Els Je medewerker Els is de laatste tijd wat vaker ziek. Dat is erg jammer, want ze is een hardwerkende medewerker, met een hoog verantwoordelijkheidsgevoel en weet van aanpakken. De altijd vrolijke Els geeft aan last te hebben van hoofdpijn, vermoeidheid, migraine en hartkloppingen. Een bezoekje aan de huisarts wijst uit dat er medisch gezien niets aan de hand is. De huisarts geeft Els het advies rustig aan te doen. De dag daarop meldt ze zich ziek met de mededeling dat ze het op dokters advies 14 dagen rustig aan moet doen. Als je vraagt wat er aan de hand is, geeft ze aan dat de hoge werkdruk haar nu nekt. Volgens jou zit het er meer in dat Els hard werkt, een druk gezin heeft met vier kinderen thuis, en daarnaast de mantelzorg op zich genomen heeft voor haar zieke moeder. Wat ga je doen? Casus 3: Wim Wim, een gescheiden man van 45 ziet er de laatste tijd slecht uit. Hij geeft aan slaap problemen te hebben en transpireert veel op het werk. Een aantal collega’s van Wim hebben je hierop subtiele wijze op geattendeerd. Hij komt vaak te laat voor zijn werk en maakt een duffe indruk. Vaste prik meldt hij zich op maandag ochtend ziek en meldt dan dat hij griep heeft. Je vermoedt dat er iets anders aan de hand is en de dranklucht die af en toe om hem heen hangt versterkt je gevoel dat er meer aan de hand is. Wat ga je doen? Casus 4: Annie Annie is een onzekere vrouw van rond de 40 die haar werk prima doet, maar een hekel heeft aan verrassingen. Als de dag ineens anders verloopt dan gepland, raakt ze in paniek. Je merkt dat ze de laatste tijd niet meer met alle collega’s mee eet maar alleen naar buiten gaat of in een rustig hoekje gaat zitten. Als je met haar in gesprek gaat, vertelt Annie dat ze altijd al wat paniekerig is en vaker last heeft van angst. Thuis durft ze bijvoorbeeld niet alleen boodschappen te doen. Ze kan niet echt aangeven waarvoor ze dan bang is maar ze vertelt dat ze dat heeft sinds een nare gebeurtenis uit haar jeugd. Je oppert om hulp in te schakelen, maar praten met een vreemde? Nee dat wil ze eigenlijk niet. Wat nu? Casus 5: Tonny Tonny werkt als verzorgster. En doet haar werk met aandacht. De laatste tijd is ze meer gaan roken en frequenter afwezig. Ze praat veel over hoe het vroeger was. Thuis verzorgt ze haar man omdat deze ernstig ziek is: hij heeft de ziekte van ALS. De laatste tijd heeft Tonny veel vrij genomen om mee te kunnen naar het ziekenhuis. Nu al haar vrije dagen op zijn geeft ze aan zich misschien ziek te moeten melden. Omdat ze niet ziek is ben je het hier niet mee eens. Een week later belt Tonny op net voordat haar dienst begint: Er is een leiding in het huis gesprongen, de gang staat blank en ze heeft net de loodgieter gebeld. Ze verwacht dat ze pas ’s middags op haar werk kan verschijnen. Ze vraagt vrij, maar haar verlof dagen zijn al op. Dan zegt Tonny; nou meld me dan maar ziek! Wat ga je doen? Bespreken Casus. • Maak 5 groepjes van 4 personen. • Bespreek met elkaar hoe je de casus zou aanpakken en waarom je het op die manier aanpakt. • Overleg wie de aanpak straks vertelt in de groep. • Bespreken van aanpak van de casus per groepje in de grote groep. Discussie Wat doe je met een medewerker met psychische klachten? • Voorbeelden van klachten • Wat doe je er mee? • Waar loop je tegen aan? • Verschil, psychische klachten / stoornis • Maakt het uit werk gerelateerd of privé? • Wat als het in de persoon ligt? • Hoe ver ga je er in mee? Wat doe je zelf? • Wat als de medewerker niet in gesprek wil? • Wanneer verwijs je door? En naar wie? Verwijzen: Psychische klachten • Werk: BMW ZGV: Annemarie • Privé: AMW MD Veluwe • http://www.mdveluwe.nl/ • Combinatie BMW + evt. AMW • Therapie / Stoornis, Psycholoog • Pro Persona (ggz) • www.propersona.nl • psychologen centrum Wageningen • http://www.pcwageningen.nl • Verslaving Iriszorg • http://www.iriszorg.nl/ Handouts: Verzuim uit psychische klachten: wg /wn Signalen van Psychische klachten Workshop: psychische klachten Website met Info www.actiefaanhetwerk.nl/ZGV Einde Evaluatie Formulieren