Inhoudstafel

Inhoudstafel
Voorwoord
9
Hoofdstuk I
Algemene situering
11
Inleiding11
De mystiek van het kapitalisme, het economische liberalisme en het
economische neoliberalisme
12
Het greed is good-credo
15
Hoofdstuk II
In het oog springende kapitalistische mechanismen en hun
accentuering door het (neo)liberale gedachtegoed
17
Het quasimonopolie van de private banksector op het vlak van de geldcreatie
Het kapitaalvennootschapsmodel en het beurswezen
Slotreflecties omtrent de kapitalistische financieringsmechanismen
De achterstelling van arbeid t.a.v. kapitaal
De bedenkelijke heldenstatus van CEO’s van grote ondernemingen
De staat als nemesis van de vrije markt
17
27
30
31
38
42
Hoofdstuk III
Minder in het oog springende (neo)liberale systemen die mee vorm
geven aan het kapitalisme
49
De illusie van gelijkheid
49
Het leerstuk van de vrije wilsuiting als geesteskind van een verkeerde
gelijkheidsgedachte56
De oorlog van allen tegen allen
62
De illusie van vrijheid
77
De neoliberale natte droom van de staatsafbouw
86
Verdere illustratie I: de liberalisering van de financiële sector
94
Verdere illustratie II: de liberalisering van de elektriciteitsmarkt 96
Een samenleving gespeend van solidariteit
98
6
Inhoudstafel
Het elitaire denken
De netwerkeneconomie
Samengevat: de ‘overheersing’ van de ‘vrije’ markt
105
110
111
Hoofdstuk IV
Thema’s over het uitzicht van de kapitalistische wereld 115
Het kapitalisme als sputterende motor van economische groei, maar ook van
groei van onrechtvaardigheid
Een wereld van massale uitbuiting van de arbeid leverende mens
De opoffering van alle andere waarden aan het gouden kalf van het geldgewin
Globalisering als factor van uitvergroting van de impact van het kapitalisme
De neerwaartse economische spiraal van tal van westerse landen
Het failliet van de overheidsfinanciering en de fiscale afstraffing van de grote massa
De toenemende polarisering tussen rijk en arm
De mechanismen achter de toenemende verpaupering op een rijtje
Bepaalde cijfers over de toenemende verpaupering
De antisolidaire, kapitalistische leefwereld
Het geneoliberaliseerde hoger en universitair onderwijs
De teloorgang van de planeet?
De verdwaasde mens
115
120
123
126
129
131
143
149
152
155
160
163
165
Hoofdstuk V
Inspiratie voor uitwegen uit de dictatuur van de vrije markt
169
Pleidooi voor een altruïstische(r) benadering van de economie
169
Is een nieuwe wereldeconomische ordening met een werkelijk menselijk gelaat
denkbaar?172
Sociaaleconomische ideeën uit het domein van de religie
176
Sociaaleconomische boodschap van het hindoeïsme: de onzelfzuchtige arbeid
180
Sociaaleconomische boodschap van het boeddhisme: de beheersing van verlangens 184
Sociaaleconomische boodschap van het christendom: de naastenliefde
186
Sociaaleconomische boodschap van het jodendom: de nederigheid
189
Kan een ware spiritualiteit een bron van inspiratie voor sociaaleconomische
hervormingen bieden?
193
Moraalfilosofische en economische inspiratiebronnen
195
Van de illusie van gelijkheid naar een werkelijkheid van gelijke kansen
203
Een altruïstische geldcreatie?
206
Een nieuwe kijk of fiscaliteit
211
Een werkelijk solidaire leefwereld
214
Het principe van de economische zelfredzaamheid
216
Naar een sociaaleconomische ordening die steunt op een juist mensbeeld (?)
218
Inhoudstafel

7
Slotbedenkingen
221
Bibliografie
227
Dankwoord
239