Samenvatting opdracht Periode A Hoofdstuk 1 Natuurwetenschappelijk onderzoek doen Welke stappen gaan vooraf aan het experiment? 1………………………… 2………………………… 3………………………… Experiment (materiaal en methode) Centraal in een onderzoek staat een experiment of het raadplegen van bronnen, waaruit een aantal gegevens komen. Resultaten Welke stap komt erna? …………………………. Resultaten kunnen vaak in diagrammen worden weergegeven. Verschillende diagrammen zijn: lijndiagram (grafiek), staafdiagram of cirkeldiagram. Met welk diagram is de verdeling van een populatie in drie groepen het best weer te geven? ………………….. Met welk diagram is de groei van een organisme het best weer te geven? ……………….. De lift Biologische processen spelen zich op allerlei niveaus af. Vul ontbrekende niveaus in. ga van klein naar groot Molecuul ……………. ………………. ………………… orgaan ……………….. …………………. Biosfeer Microscopie Er zijn twee soorten microscopen de ………………microscoop maakt tot ongeveer ……………… mm zichtbaar De ………………microscoop maakt tot ongeveer ……………… μm zichtbaar 1 mm = 1000 ……………= 1000 000 …………… Structuren in de cel Maak onderstaande tabel af organel/celonderdeel komt voor in de rijken (P,D,B,S) Celmembraan P,D,B,S Celwand kern waarneembaar met lichtmicroscoop ja P,B.S ja P P ja ja P Endoplasmatisch reticulum Golgi systeem Atomen en moleculen Maak onderstaande tabel kloppend eigenschap anorganische stof Eenvoudig ja energierijk bevat C en H is voldoende als voedingstof voor heterotrofe organismen functie levend materiaal begrenzing van de cel, transport, communicatie stevigheid ja nee opslag zetmeel ja fotosynthese Maakt ATP eiwitsynthese Stevigheid Opslag, verandering en transport van eiwitten organische stof nee Bacteriën/schimmels/platen/dieren horen bij de prokaryoten Bacteriën/schimmels/platen/dieren horen bij de eukaryoten Maak onderstaande tabel over groepen organische stoffen kloppend Groep van Stoffen bouwstenen functie(s) voorbeeld monosachariden fructose informatieopslag RNA brandstof/bouwstof zonnebloemolie insuline Hoe noem je een middel waarmee je een stof kunt aantonen? ……………………….. Maak onderstaande tabel over transport kloppend osmose diffusie Betreft alleen water transport Vindt ook in gasvorm plaats Kost geen energie Gaat van een hoge naar een lage concentratie Transport door semi-permeabele membraan Groei en differentiatie Hoe noem je cellen die nog niet gedifferentieerd zijn en nog veelvuldig kunnen delen? ……………. Noem drieweefsels/celsoorten die als ze afsterven in een volwassene niet meer worden aangevuld. ………………………. ……………………………. ……………………………. Welke drie processen zorgen voor de groei van een plant? cel……………… ………………….groei en cel…………………….. In welke gedeeltes van de plant vindt deze groei vooral plaats? ……………………………….. Celdeling In de celcyclus vindt de DNA synthese plaats in de …fase, die tussen de …. en de … fase ligt. Bij DNA synthese wordt tegenover een adenine altijd een …….. geplaatst en tegenover een ……………. een ……………….. Normale lichaamscellen verdelen hun chromosomen door een kerndeling. Een andere naam voor kerndeling is ………… Hierbij zitten in de dochtercellen 2x zoveel/evenveel/1/2 x zoveel chromosomen als in de moedercel. Bij een kerndeling worden de chromatiden van elk chromosoom over twee cellen verdeeld. Om geslachtcellen te maken ontstaan over het algemeen uit een diploïde cel 2/4/8 ………. cellen Dit gebeurt door de reductiedeling. Een andere naam voor reductiedeling is ………………….. Een cel met een oneven aantal chromosomen is altijd diploïd/haploïd Maak onderstaande tabel over Verschillen Mitose Mitose Vindt alleen plaats in lichaamscellen Bevat een fase waarin chromosomen gepaard voor komen hierbij ontstaan (bijna altijd) diploïde cellen Vind voornamelijk plaats in voortplantingsorganen Vindt voorafgaande aan de menstruatie veel plaats in de baarmoeder Vindt veel plaats in de zaadballen Hierbij vindt halvering van het chromosomenaantal plaats Hierbij vindt scheiding van de chromatiden plaats en meiose kloppend meiose 1 Meiose 2