CoP Bodemkwaliteit 16 maart 2017

CoP Bodemkwaliteit 16 maart 2017
We kunnen terugkijken op een mooie bijeenkomst
Een dag waarop:
…het digitale platform CoP bodemkwaliteit is gepresenteerd
(https://www.milieuwaternb.nl/samenwerken/marktplaats+vitale+bodem/community+of+practice/def
ault.aspx)
…uitgebreid is stilgestaan bij de rol van bodem en ondergrond bij maatschappelijke opgaven zoals
klimaatverandering en energietransitie. Een van de sprekers gaf aan dat deze rol cruciaal is.
…is aangegeven dat we als bodemdeskundigen de taak hebben om aan onze bestuurders en burgers
inzichtelijk te maken hoe bodem en ondergrond in elkaar zitten en hoe deze effect hebben op de
maatschappelijke opgaven die we hebben voor nu, maar ook voor de generaties na ons.
… een toelichting is gegeven op de provinciale omgevingsvisie (www.omgevingsvisienb.nl)
…verteld werd dat een bepaalde mate van kennis nodig is om de juiste integraal afgewogen keuzes te
maken en het belang om bodempotenties te koppelen aan andere vraagstukken.
… duidelijk werd dat de bodem in Brabant veel mogelijkheden biedt, waardoor de kans groot is dat dit
onderwerp ook de gemeentelijke omgevingsvisies raakt. Het lijkt nu nog erg theoretisch, maar het is
belangrijk om vooruit te kijken. Wat kan gaan spelen en wat wil je dan wel of niet. Denk daarbij aan
onderwerpen als geothermie, schaliegas, maar ook duurzame benutting van bodem en ondergrond.
Workshops
Tijdens de workshops werd gesproken over de interne samenwerking. Hoe zoek je elkaar op? Hoe zorg
je dat je als bodem-medewerker aan tafel zit? Niet alleen bij autonome ontwikkelingen, maar ook bij
de gemeentelijke plannen. Een aantal gemeenten waar dit al goed verloopt gaven aan dat zij hier veel
in hebben geïnvesteerd door zelf de ander op te zoeken en te zorgen voor een goede ontsluiting van
bodeminformatie (digitaal en toegankelijk kaartmateriaal zorgt ervoor dat je makkelijker in gesprek
komt).
De rol van de omgevingsdiensten is ook besproken. Het inzicht verschilt per gemeente.
Er wordt nog veel gedacht vanuit rollen, maar er is een transitie gaande. Als gemeente heb je niet
alleen een rol vanuit de bevoegd gezag-taken, maar kun je ook ambities hebben op het gebied van
bodem en ondergrond.
De aandachtspunten op het gebied van bodem kunnen per gemeente verschillen. Er is behoefte aan
meer inzicht wat bodem kan betekenen voor andere beleidsdoelstellingen.
Maar er werd ook gesproken over participatie. Hoe betrek je burgers? Wat triggert hen? Bespreek je
dit onderwerp rechtstreeks of moet je
het anders framen?
Het bodempaspoort is genoemd als
mooi voorbeeld om de bodem te
beschermen. Het lastige bij bodem is
dat het vaak functiegestuurd is. Hoe
kunnen we bodem en ondergrond
belangrijk maken? Zoeken naar
functiecombinaties is een kans.
Combineer bodem bijvoorbeeld met
duurzame energie, waterkwaliteit of
klimaat. Vaak worden bodem en
ondergrond als faciliterend gezien. Is dit wat we willen of zouden bodem en ondergrond leidend
moeten zijn?
Panel
Tijdens het panelgesprek hebben een aantal gemeenten en iemand van het Uitvoeringsprogramma
Bodemconvenant aan de hand van vragen toegelicht waar ze staan en welke ervaringen ze hebben.
Er kwamen allerlei suggesties naar voren, zoals:
 Zoek aansluiting bij je natuurlijke partners (bv. water). Samen sta je sterker. Of zoek aansluiting
bij andere onderwerpen die raken aan bodem en lift mee.
 Vooral voor kleinere gemeenten is het lastig om te bepalen wat men met bodem wil in de
omgevingsvisie en het –plan, gezien de beperkte personeelscapaciteit. Een advies is om elkaar
op te zoeken in de regio of op basis van soortgelijke problematieken deelgenoten te zoeken.
Mogelijk kunnen omgevingsdiensten ook een rol spelen. Zij hebben veel ervaringskennis in
huis.
 Bekijk goed wat er landelijk en provinciaal geregeld wordt en wat niet. Schrik je? Dan is het
belangrijk om iets te regelen in je eigen visie en plan. Er worden landelijk wel zaken geregeld
op hoofdlijnen. Op dit moment is nog niet helemaal duidelijk wat.
 Vertaal een aantal opgaven naar bodem. Welke effecten heeft het en wat kunnen bodem en
ondergrond betekenen? Als je bijvoorbeeld naar een gasloze toekomst toe wilt: hoe regel je
dit? Wat wil je met grondwater: moet daar iets voor geregeld worden?
 Een voorbeeld uit het land: Neem een wijk waar eigenlijk niet veel aan de hand is en bespreek
met je gemeentelijke collega’s waar je tegenaan loopt als er een nieuw plan voor deze wijk
moet komen. Wat zijn maatschappelijke vraagstukken, hoe ziet de situatie eruit, wat is de
bijdrage van bodem en ondergrond, waarvoor kunnen we bodem en ondergrond benutten?
Hoe verder met CoP Bodemkwaliteit
Tijdens een interactieve sessie is geïnventariseerd welke behoeften er zijn rond het CoP
Bodemkwaliteit. Uit de reacties komt naar voren dat het merendeel van de aanwezigen vindt dat zijn
organisatie de ondergrond niet of onvoldoende borgt in de omgevingsvisie of niet op de hoogte is of
de ondergrond voldoende wordt geborgd.
De meeste deelnemers zijn van mening dat zowel bodemkwaliteit als de ondergrond en vitale bodem
een plaatsje dienen te krijgen in de gemeentelijke omgevingsvisie.
Er heerst verdeeldheid over of men voldoende kennis in huis heeft om het thema in de gemeentelijke
omgevingsvisie op te nemen. Wel gaf de meerderheid aan behoefte te hebben aan meer
bijeenkomsten en/of meer aanvliegroutes t.b.v. kennisdeling.
Een groot deel van de deelnemers heeft aangegeven mee te willen denken over de warme overdracht
van bodemtaken. We gaan bekijken hoe we dit vorm kunnen geven.
De deelnemers vinden dat CoP
Bodemkwaliteit meer is dan alleen de
Omgevingswet. En ook andere bodem
gerelateerde onderwerpen moeten hierin
terug komen.
Een heel mooi signaal is dat een deel van de
aanwezige gemeenten samenwerkt met
andere gemeenten om bodem op te nemen
in de omgevingsvisie.
Samenvattend kunnen we concluderen dat
het nuttig en belangrijk is om kennis te delen.
Dit gaat niet vanzelf en vraagt energie. Zowel intern collega’s betrekken als over gemeentegrenzen
heen kijken is van belang. Naast digitaal kennisdelen wordt het als heel waardevol ervaren om dit ook
fysiek te doen, zodat je elkaar ziet en elkaar leert kennen.
We bedanken alle deelnemers voor hun actieve inbreng en komen bij u terug.