De jeugd- en gezinsgeneralist in de eerste lijn Caroline Vink Nederlands Jeugdinstituut Kenniskring JGZ 17 juni 2013 1 1 januari 2015 2 Verschillende doelen van de stelselherziening Jeugd. Inhoudelijk (‘transformatie’) • van zorg veraf naar preventie, ondersteuning en zorg dichtbij • éénduidige regie op complexe casussen: één gezin, één plan, één regisseur • van verkokerde naar integrale aanpak Bestuurlijk (‘transitie’) o verantwoordelijkheid van VWS, V+J, provincies en zorgverzekeraars naar gemeenten o in samenhang met andere stelselwijzigingen (passend onderwijs, wijzigingen sociale zekerheid, awbz/wmo) Financieel o bundeling financieringsstromen o harmonisatie bekostigingssystemen o bezuiniging/ombuiging (150> 300> 450) Stelselontwerp + ambitie Pedagogische civil society 80% wordt 90% Algemene (jeugd)voorWijkteams, zieningen generalisten, huisartsen,SMW,CB’ s, CJG’s, ZAT’s 15% wordt 7% Kwaliteit resultaten Speciale zorg • Bereik naar jeugdige Jeugdige • Tevredenheid (includerend) • Uitval naar speciale 5%• Afname zorg probleem wordt (excluderend) 3% © NJi 2013 4 Diverse namen • Eerste lijnsgeneralist • Frontlijnwerker • Sociale huisarts => jeugd- en gezinsadviseur • Gezinscoach • Wijkcoach • Medewerker sociale teams • Stadsmarinier 5 Jeugdwet: generalistisch werken Er is behoefte aan betrokken generalisten, die naast jeugdigen en hun ouders gaan staan, die sociale netwerken en eigen kracht versterken en benutten, die zorgen voor intersectorale afstemming met onderwijs, zorg en participatie, die bij complexe vragen of als de veiligheid in het geding is specialistische hulp inschakelen Dit vraagt om ruimte - vrijheid en verantwoordelijkheid - voor de professional (concept jeugdwet p.3) Taken jeugd- en gezinsgeneralist • • • • • • • • • • Werken vanuit een netwerk in de wijk Ondersteunen van pedagogische basisvoorzieningen Aansluiten bij de vraag en werken op maat Helpen een gezinsplan op te stellen Versterken eigen kracht Versterken van de opvoeding Versterken van andere domeinen Erbij halen gespecialiseerde hulp Afstemmen van de hulp Optreden bij crisissituaties 7 Multidisciplinaire aanpak • Uitvoering vanuit multidisciplinaire wijkteams/ basisteams • Verschillende beroepsgroepen (min. Hbo niveau) met hun eigen vakkennis en deskundigheden, op maat: – – – – – – – – – Jeugdzorgmedewerkers JGZ verpleegkundigen Jeugdarts (en evt. ook huisarts) Orthopedagoog (School)maatschappelijk werkers BJZ functionarissen GGZ medewerkers LVB specialisten Welzijnswerkers 8 Generalist of specialist? T-shaped professional Horizontale streep: kennis op het gebied van jeugd en generalistische vaardigheden Verticale streep: specifieke competenties van de beroepsgroep. De T-shaped professional is dus enerzijds generalist en anderzijds specifiek deskundig op een bepaald terrein Competenties? De 10 WMO-competenties: • Verheldert vragen en behoeften • Versterkt eigen kracht en zelfregie • Is zichtbaar en gaat op mensen af • Stimuleert verantwoordelijk gedrag • Stuurt aan op betrokkenheid en participatie • Verbindt gezamenlijke en individuele aanpak • Werkt samen en versterkt netwerken • Beweegt zich in uiteenlopende systemen • Doorziet verhoudingen en anticipeert op veranderingen • Benut professionele ruimte en is ondernemend 10 Dilemma’s: jeugd & gezin of 0 – 100? besluitvorming Relatie sociale wijkteams 11 Vragen? 12