Samenvatting Masterthesis/eindscriptie student NCOI

Afstudeerdatum
Opleiding
Naam student
Organisatie
20-12-2012
Master of Business Administration, MBA
Monique Zwiep-de Lat
Anoniem
Voor u ligt de eindscriptie voor de NCOI MBA studie. Een eindscriptie welke geschreven is in opdracht
van mijn werkgever, organisatie T. Deze eindscriptie heeft als doelstelling: “Het doen van
aanbevelingen aan het MT van organisatie T met betrekking tot de strategie extramurale zorg om
deze beter af te kunnen stemmen op de veranderende omgeving door de strategische consequenties
van het door de overheid opgelegde transitietraject ‘Decentralisatie extramurale begeleiding’ te
confronteren met de huidige extramurale zorg strategie van organisatie T”.
Om deze doelstelling te kunnen realiseren is gebruik gemaakt van de hoofdvraag: “Wat zijn de
strategische consequenties van de overheidstransitie ‘decentralisatie extramurale begeleiding’ op de
huidige extramurale strategie van organisatie T?”
Voor de beantwoording van deze hoofdvraag zijn is het literatuuronderzoek antwoord gezocht op de
volgende deelvragen:
1.
2.
3.
Wat wordt verstaan onder het strategisch management van een organisatie?
a.
Waaruit bestaat de strategie van een organisatie?
Welke invloed heeft de omgeving op de strategie van een organisatie?
a.
Waaruit bestaat de omgeving van een organisatie?
b.
In hoeverre maken de kernkwaliteiten van de bronnen van een organisatie de
strategie onafhankelijk voor invloeden van buitenaf?
c.
Wat wordt verstaan onder de kernkwaliteiten van de bronnen?
d.
Waardoor worden de resultaten van de kernkwaliteiten van de bronnen
beïnvloedt?
Hoe luiden relevante beoordelingscriteria voor effectieve strategieën?
a.
Op welke wijze kan organisatie T haar strategie blijven afstemmen op de externe
veranderingen?
Tijdens de literatuurstudie is stilgestaan bij de wetenschappelijke theoretische onderbouwing van de
hoofd- en deelvragen. Vanuit dit literatuuronderzoek is het volgende definitieve conceptuele model
samengesteld:
Organisatie cultuur
Strategie EZ DTZC
Implementatieproces strategie EZ DTZC:
Analyse, Betrokkenheid, Creativiteit,
Daadkracht
Rendement EZ DTZC
Omgeving:
Overheidstransitie
DEB
Klanten
Figuur 1: definitief conceptueel model
Dit conceptuele model laat zien een strategie pas effectief is nadat een gedegen strategie
implementatieproces doorlopen is waarbij de fasen Intended (wat is de intentie van de strategische
Samenvatting Masterthesis/eindscriptie student NCOI Opleidingsgroep
keuzes), Implemented (hoe worden de strategische keuzes geïmplementeerd) en Perceived (hoe
worden de strategische keuzes in de praktijk ervaren) een cruciale rol spelen. Literatuurstudie heeft
aangetoond dat van een effectief strategieproces sprake is wanneer een organisatie gebruik maakt
van ‘strategie in 4D’: hierbij worden de items Analyse, Betrokkenheid, Creativiteit en Daadkracht
ingezet. Enerzijds heeft de organisatie cultuur een sterk beïnvloedende rol op de uiteindelijke
realisatie van het strategie implementatie proces. Anderzijds zijn externe factoren van invloed: de
concurrenten, de klanten en in deze eindscriptie de overheidstransitie ‘Decentralisatie Extramurale
Begeleiding’.
Hieronder worden deze bevindingen gevisualiseerd:
Concurrenten
Klanten
Transitie
DEB
Strategie implementatie
proces
Intended
Visie
Missie
Bezieling
Propositie
Eigen
Kracht
Flexibiliteit
Organisatie
Cultuur
Analyse
Implemented
Betrokkenheid
Creativiteit
Perceived
Daadkracht
Strategie
Rendement
Adhocratie
Kernkwaliteiten
Vertrouwen
Eigen regie
Gedisciplineerde
Actie
Effectieve strategie
Figuur 2: ingrediënten voor een effectieve strategie
Een vierdimensionale strategische benadering maakt het mogelijk een effectieve strategie te
realiseren. Hierbij geldt: ‘effectief organiseren is een kwestie van het ontdekken van samenhangen en
het leren omgaan met paradoxale tegenstellingen’ (Schuijt, 2008: 298).
Deze bevinding kan door verschillende wetenschappelijke onderzoeken onderbouwd worden:
cultuuronderzoek van Cameron & Quinn toont de vier verschillende culturen aan waarbij onderscheid
te maken is in flexibiliteit tegenover beheersing versus intern gericht c.q. extern gericht. De Waal heeft
in zijn onderzoek aangetoond dat een High Performance Organization een bedrijf is met
onderscheidend vermogen ten aanzien van haar concurrenten. De Waal laat verder zien dat een
effectieve strategie beïnvloed wordt door de organisatiecultuur en organisatiestructuur. Verder tonen
Collins & Porras aan dat er bij succesvolle bedrijven sprake is van gedisciplineerde mensen die
gedisciplineerd denken en gedisciplineerd acties ondernemen. Voor een bedrijf is het essentieel om
eerst de meest succesvolle mensen mee te nemen in de bepaling wat je gaat doen. Hierbij staan
vragen centraal als ‘waar zijn we het best in? ’, ‘wat levert passie op?’ en ‘waar kunnen we geld mee
verdienen?’. Vragen die beantwoord kunnen worden met een cultuur die drijft op discipline, een
cultuur die hiërarchie en bureaucratie grotendeels overbodig zal maken.
Om te onderzoeken of er bij organisatie T sprake is van deze ingrediënten voor een effectieve
extramurale strategie zijn verschillende onderzoek vormen toegepast. Met de onderzoeken zijn de
volgende onderzoeksvragen beantwoord:
Samenvatting Masterthesis/eindscriptie student NCOI Opleidingsgroep
Onderzoeksvragen
Is er een missie en visie aanwezig voor EZ binnen DTZC?
Is er bij DTZC sprake van een doelgroepenkeuze met een hierop afgestemde waarde propositie als basis
voor de strategie EZ?
Is er bij het implementatieproces van strategieën binnen DTZC sprake van een intended, implemented en
perceived proces?
Welke overeenkomst is er tussen de huidige en gewenste cultuur van DTZC met betrekking tot het
strategie implementatieproces?
Is er bij DTZC sprake van een realisatie van de vijf HPO pijlers om een continue strategisch voordeel te
kunnen realiseren?
Figuur 3: Onderzoeksvragen eindscriptie
Via bureau onderzoek zijn verschillende bestaande onderzoeken geraadpleegd: de uitkomsten van de
focusgesprekken tussen OR en medewerkers uit verschillende hiërarchische lagen, het adviesrapport
van de OR aan de RvT, een extern HKZ auditrapport, een uitgevoerde OCAI cultuurmeting en HPO
meting, een onderzoek naar de strategie positie van organisatie T. Deze bestaande onderzoeken zijn
aangevuld met een aantal kwalitatieve onderzoeken: het vooronderzoek, de beleidsdag 2013 en het
aanvullend onderzoek naar het strategie implementatie proces van organisatie T.
Deze onderzoeken laten zien dat:
•
Oganisatie T geen effectieve visie heeft voor de extramurale markt: haar (overall) visie is een
papieren tijger die weliswaar is uitgeschreven in extramurale strategische doelen in de strategienota
2008-2012 maar die veelal niet is gerealiseerd. Medewerkers herkennen geen Betekenis – Doelen –
Binding – Energie – Continue verbetering in een extramurale zorg visie. Het kloppend hart van
organisatie T voor haar extramurale poot is nog niet aanwezig: van een vierdimensionale
strategievorming is bij de vorming van de missie en visie voor de extramurale zorg gaan sprake;
•
Binnen extramurale zorg bij organisatie T is geen sprake van een doelgroepenkeuze. Hierdoor
kan de waarde propositie niet op de doelgroepen worden afgestemd c.q. geëtaleerd als basis voor de
strategie extramurale zorg. Daarnaast heeft de organisatie haar extramurale en intramurale takken
niet op elkaar ingericht: de doorstroom van extramuraal naar intramuraal is matig;
•
Het strategie implementatie proces van organisatie T wordt door de respondenten
gewaardeerd met een 5 (waarbij een waardering van 1-10 gekozen kon worden). Voor een
succesvolle strategie implementatie zal de organisatie aandacht moeten besteden aan haar intentie
en gelijktijdig zorgdragen voor een goede, uniforme en gestructureerde implementatie werkwijze
waardoor de perceptie goed zal aansluiten bij de intentie;
•
Uit de OCAI cultuurmeting en focusgesprekken is gebleken dat een andere organisatiecultuur
wenselijk is. Afstand van de beheersmatige hiërarchische werkwijze en overstappen naar een hogere
flexibiliteit en inzet van creativiteit in de vorm van een familiaire c.q. adhocratische systematiek. Dan is
er meer sprake van een cultuur die extern is gericht om in te spelen op de veranderende markt. Dit is
een cultuur waarbij een vierdimensionale strategische benadering hoogtij viert: Analyse,
Betrokkenheid, Creativiteit en Daadkracht kunnen tot volledige bloei komen;
Samenvattend kan geconcludeerd worden dat organisatie T met alle pijlers (Analyse, Betrokkenheid,
Creativiteit en Daadkracht) aan de slag moet om uiteindelijk een effectieve (extramurale zorg) 4D
strategie te kunnen realiseren. Per item van de 4D strategie zijn de volgende conclusies zichtbaar:
Analyse:
•
•
Ontbrekende missie, visie, strategie en doelgroepenkeuze extramurale zorg
Ontbrekende kernkwaliteiten en waarde propositie voor de extramurale zorg
Samenvatting Masterthesis/eindscriptie student NCOI Opleidingsgroep
•
Ontbrekende financiële keuzes voor benodigde bruto marges c.q. toegestane
afwijkingen op de groepen
Betrokkenheid:
•
•
•
Geen betrokkenheid en verantwoordelijkheidsgevoel bij de medewerkers door
ervaren beheersmatige cultuur
Huidige hiërarchische organisatiecultuur belemmert betrokkenheid
Door ontbrekende missie, visie, strategie en kernkwaliteiten worden medewerkers
niet ‘bezield’ en wordt de visie niet verbonden met de organisatiecultuur
Creativiteit:
•
•
De beheersmatige en bureaucratische cultuur belemmert inzet creativiteit
Aanwezige kennis en kunde medewerkers wordt onvoldoende ingezet
•
•
•
Besluitvorming wordt als traag ervaren
Organisatie is niet flexibel
Geen cultuur vanuit discipline: dit wordt weerhouden door hiërarchie en
bureaucratie
Daadkracht:
Deze niet aanwezige vier dimensionale strategische benadering zal een effectieve strategie voor de
extramurale zorg in de weg staan. Dit heeft onherroepelijk gevolgen voor de implementatie van de
overheidstransitie ‘Decentralisatie Extramurale Begeleiding’. Wat de exacte inhoud voor organisatie T
dan ook mag gaan betekenen, bij implementatie van elke strategische verandering zal de organisatie
tegen deze ontbrekende en essentiële schakel aanlopen met als gevaar dat deze hoe dan ook niet
effectief geïmplementeerd kan worden met alle gevolgen van dien.
Samenvatting Masterthesis/eindscriptie student NCOI Opleidingsgroep