“Samen proberen we een antwoord te vinden in de Koran

“Samen proberen we een antwoord te vinden in de Koran”
Patiënten die daar behoefte aan hebben, kunnen voor steun en een luisterend oor altijd terecht
bij een van de geestelijk verzorgers van het UMCG. Sinds kort is het team uitgebreid met Ömer
Faruk Akyüz, moslim geestelijk verzorger en imam. “Het is belangrijk voor moslimpatiënten en
hun familie om in gesprek te gaan met een geestelijk verzorger uit hun eigen geloofstraditie.”
“Moslimpatiënten houden rekening met de islam als ze een beslissing nemen over hun leven”, zegt
Akyüz. “Daarom is het zo belangrijk dat ze een gesprek kunnen hebben met een professional die hun
levensbeschouwing deelt en die kennis heeft van de Fiqh, de islamitische wetsleer.”
Akyüz praat met patiënten en hun naasten onder meer over ethische dilemma’s zoals abortus,
orgaandonatie en de zin van behandeling. Volgens de islam zijn abortus en euthanasie verboden.
Maar de imam zal nooit tegen iemand zeggen wat hij moet doen. “Mijn rol is om deze moeilijke
vraagstukken een beetje te verzachten door een luisterend oor te bieden”, zegt hij. “Samen proberen
we dan een antwoord te vinden in de Koran of de Soennah, de daden en uitspraken van de profeet
Mohammed. Want elke situatie is anders en heeft een eigen antwoord nodig.”
Soms krijgt Akyüz het verzoek om een patiënt bij te staan tijdens zijn laatste momenten. Dat betekent
dat hij uit de Koran reciteert en een smeekbede (du’a) doet, samen met de patiënt en zijn familieleden.
Ook bij geboortes wordt zijn aanwezigheid regelmatig verlangd. Hij fluistert dan de gebedsoproep in
het oor van de pasgeboren baby. “Moslims hebben vaak behoefte aan een imam die de rituelen bij
een geboorte of bij de dood voltrekt. Dat geeft hen steun en een vredig gevoel.”
Bruggenbouwer
Merkt hij ook verschillen tussen moslims van diverse nationaliteiten? “Er zijn zeker culturele
verschillen”, aldus Akyüz, “ook tussen moslims die uit hetzelfde land komen. Maar in het geloof komen
we samen. De islam kent geen nationaliteit. Moslims zullen bijvoorbeeld nooit over mij zeggen ‘de
imam komt uit Turkije.’ Ik ben gewoon de imam.”
Over de vraag of hij zichzelf als een bruggenbouwer ziet, moet Akyüz even nadenken. “Ik denk het
wel”, zegt hij dan. “Ik ben geboren en getogen in de oosterse cultuur en ik heb in het westen
gestudeerd en gewerkt. Daarom ken ik zowel de oosterse als de westerse cultuur en samenleving.
Dat biedt veel voordelen. Ik kan gemakkelijk aansluiten bij de eerste generatie moslims, want dat ben
ik zelf ook. En Nederlandse moslimjongeren vertellen me dat ze alles met mij kunnen bespreken
omdat ik hen begrijp.
Ik waardeer en respecteer de levenswijze van mensen van alle culturen, dat heb ik altijd al gedaan.
Het is ook wat de islam voorstaat. Islam is afgeleid van het Arabische woord ‘seleme’, vrede. Ik zoek
de vrede in mezelf en probeer die vervolgens te delen met de mensen in mijn omgeving. Ongeacht het
geloof dat zij hebben.”
Ömer Faruk Akyüz sprak geen woord Nederlands toen hij in 2006 van Turkije naar Nederland kwam
om te studeren. Aan de Vrije Universiteit van Amsterdam studeerde hij Nederlands voor anderstaligen,
islamitische theologie en islamitisch geestelijke verzorging. Hij werkte voor diverse Penitentiaire
Inrichtingen in de regio Amsterdam en voor het UMC Utrecht. Sinds drie maanden is hij een dag in de
week als moslim geestelijk verzorger in dienst bij het UMCG. De rest van de week verleent hij
geestelijke bijstand aan gedetineerden van de vreemdelingengevangenis in Ter Apel en leidt daar het
vrijdaggebed.
Tekst: Theone Joostensz