De9Muzen Griekenlandreis 2014 Spreekbeurten • • • voor je spreekbeurt krijg je een cijfer dat meetelt als een s1 bij KCV je verhaal moet juist, helder, verstaanbaar en boeiend zijn; maak eventueel ook gebruik van afbeeldingen. Je moet ca. 10 minuten spreken. Uit het hoofd. En, zeer belangrijk: houd je aan je onderwerp! Absoluut boeiend (en dus puntverhogend) is het inhaken op wat iemand al in een referaat gezegd heeft of wat we op de reis al gezien hebben. Dus, 'zoals jullie al hebben gehoord van/gezien in ...'. Onderwerpen 1 2 3 4 5 6 Dodona: het orakel van Zeus Naast het orakel van Delphi kende het oude Griekenland nog een illustere plek waar men de goden kon raadplegen: Dodona. Hier voorspelde geen Pythia de toekomst, maar een ruisende eik. Volgens Herodotos was dit orakel het oudste van Griekenland. Geef de toehoorder een beeld van de geschiedenis, de gebouwen en het gebruik van deze orakelplaats. Delfi: het gymnasion In Delfi werden de Pythische Spelen gehouden. Atleten uit allerlei Griekse poleis namen deel. Vertel ons welke sportfaciliteiten het gymnasium had en hoe de sporters zich ter plekke voorbereidden op de wedstrijden. Vertel ook uitgebreid over de Pythische Spelen. Delfi: het orakel van Apollo Delphi werd in de oudheid beschouwd als het middelpunt van de aarde, de ὀμφαλος γης, en gold niet alleen in de Grieks/Romeinse wereld, maar ook ver daarbuiten als dé plek om van de voorspellende god Apollo de toekomst te horen. Geef in je verhaal een beeld van die onovertroffen roem, vertel over de Pythia, over orakelspreuken die bewaard zijn gebleven, over de tempel van Apollo. Begin met de oorsprong van het heiligdom en eindig met het in onbruik raken. Delfi: het domein van Athena Pronaia/Pronoia Het laagst gelegen heiligdom in Delfi is geheel gewijd aan de godin Athene. Geef ons een mooi verslag van de monumenten op deze site. Wat was verder de functie van het heiligdom? Wie bezochten het? Thermopylai: Leonidas en de Slag bij Griekenland is in 480 v.C. in rep en roer. Groot gevaar dreigt. Vertel ons de oorzaken en de aanleiding van de Perzische Oorlogen. Jaartallen, veld/zeeslagen. Wat was Leonidas voor een persoon? Wat waren de Spartaanse gebruiken, de mores? Hoe kwam hij erbij om met 300 getrouwen een zekere dood te kiezen? Wat stond er op het spel? Hoe zou Griekenland eruit gaan zien onder Perzische heerschappij? Athene: Sokrates in Athene Wie was de mens Sokrates? Waar woonde hij en hoe zag zijn gezin er uit? Waar was hij meestal in de stad te vinden en wat deed hij daar? Waarom deed hij dat? Wie waren zijn vrienden, wie zijn vijanden? Wat waren zijn denkbeelden en hoe bracht hij die aan de man? Wat zijn de bronnen over hem? Hoe kwam hij aan zijn einde? sprekers α Paul β Sophie F α Puck β Yuri α Annika β Josephine α Robert β Nina α Ramses β Vincent α Laura β Sophie R De9Muzen Griekenlandreis 2014 7 8 9 10 11 12 13 Athene: Paulus in Athene De apostel Paulus, de belangrijkste grondlegger van het Christendom heeft veel gereisd. In Griekenland kwam hij onder andere kwam hij in Athene (en Korinthe). Wie was hij? Wat waren zijn denkbeelden? Waar heeft hij in Athene gesproken en wie waren zijn toehoorders? Vond hij een gewillig oor in Athene? Wat heeft hij in Korinthe gezegd? Was hij daar succesvoller? Athene: het Erechtheion Dit tempeltje is een van de meest beroemde, maar ook een van de meest eigenaardige (en geheimzinnige?) tempels van Griekenland. Beschrijf het uiterlijk van de tempel en vertel ons de ontstaansgeschiedenis. Aan wie is het gewijd? Hoe weten we dat? Vertel ons alles over het beroemdste portaaltje ter wereld. Wat doet die olijfboom aan de westkant van de tempel? Vertel het verhaal. Athene: Perikles en de Parthenon We willen alles weten over de 5e eeuw voor Christus en dan met name over de 'Gouden Eeuw van Perikles'. Wie was Perikles? Hoe trof hij in zijn jeugd Athene aan, en hoe liet hij het achter? Wie waren zijn tijdgenoten met wie hij de 'Gouden Eeuw' bouwde? Waarom liet hij de Parthenon bouwen? Geef een goede beschrijving van de tempel. Korinthe: de stad door de eeuwen heen Korinthe was, naast Athene en Sparta, een van de belangrijkste poleis van Griekenland. Het lot van de stad was wisselend, vanwege of ondanks haar sterke strategische en economische positie. Geef een beeld van de geschiedenis van de stad, van de inrichting, de gebouwen, haar functioneren door de eeuwen heen, naast en vaak in de schaduw van de machtigere staten. Wie waren haar bondgenoten? Hoe was haar relatie tot Rome? Wat zijn die economische en strategische krachten? De Akrokorinth Boven het antieke Korinthe uit toornt de indrukwekkende akropolis van de stad: de Akrokorinth. Door de eeuwen heen is dit een belangrijk fort gebleken. Het beheerste de toegang tot de Peloponnesos! Geef een historisch verslag van de bewoners en gebruikers van de berg. Laat Grieken, Romeinen, Byzantijnen, Franken, Turken en Venetianen de revue passeren. Beschrijf de vestingwerken en de gebouwen en probeer aan te geven in wélke tijd wát gebouwd is. Epidauros: de verering van Asklepios Wie was Asklepios? Hoe is de verering van Asklepios in Epidauros terecht gekomen? Welke gebouwen vinden we op het terrein? Hoe werd het heiligdom bestuurd en wie kwamen er naar toe? Hoe zag de geneeskundige praktijk er uit? Welke ziektes werden er behandeld en zijn er gevallen bekend van genezingen? Epidauros: het theater: bouw en gebruik Waarom is er een theater bij het heiligdom van Asklepios? Wanneer is het gebouwd en hoe? Waar kwam het materiaal vandaan? Wie waren de bouwers? Hoe werd het theater gebruikt? Hoe vaak? Welke voorstellingen? Wie was het publiek? Hoe kwam het binnen? Waren er vaste plaatsen of mocht iedereen vrij gaan zitten? Hoe zag een theaterdag er uit? α Marloes β Reimer αβ Pannie α Tim β Fréderique α Camilo β Mikey α Charlotte β Max α Camiel β Anne α Niek β Mathilda De9Muzen Griekenlandreis 2014 14 16 17 18 19 20 Mykene: de burcht van Agamemnon De vesting Mykene is de naamgever van de Mykeense Periode. Geef de geschiedenis van deze burcht, van stichting tot archeologische werkzaamheden. Vertel het verhaal van de haar roemruchte bewoners uit de tijd rond de Trojaanse oorlog. Geef een beeld van de bouw en de gebouwen, van de graven in en rond de burcht, van de muren. Messene: Ithome De Messeense vlakte is een van de meest vruchtbare gebieden van Griekenland. Vanaf de berg Ithome heb je een goed overzicht. In het Oosten wordt Messenië begrenst door het hoge Taygetosgebergte. Achter die bergen ligt, we zijn er geweest, Sparta. Eeuwenlang heeft Sparta invloed uitgeoefend op Messenië. Vertel ons van de Spartaanse interesse in het gebied, van de oorlogen, van de bezettingen. Maar ook van de opstanden van de Messeense bevolking tegen Sparta. Welke rol speelde de berg Ithome hier in? Beperk je verhaal tot aan de stichting van de stad Messene, aan de voet van Ithome, in 369 v.C. Messene: de Slag bij Leuktra en de bevrijding van Messenië In de 4e eeuw v.C. veranderen de machtsverhoudingen in Griekenland bijna met het jaar. Athene en Sparta, de van oudsher grootmachten, hebben in hun onderlinge oorlog hun krachten verspeeld. Andere Griekse poleis proberen hun slag te slaan. Vertel over deze woelige 4e eeuw v.C. Concentreer je vervolgens op de Thebanen en hun geniale στρατηγος Epaminondas. Beschrijf de Slag bij Leuktra en de gevolgen van die slag voor de machtsverhoudingen in Griekenland. Wat heeft dat betekend voor Messenië en haar inwoners? Beperk je verhaal tot aan de stichting van de stad Messene in 369 v.C. Messene: (de stichting van) de stad Anderen hebben verteld over de relatie tussen Messenië en Sparta en over de woelige 4e eeuw v.C. Jij concentreert je op de stichting van de stad Messene. Wie gaf opdracht, wie hebben gebouwd, hoe lang heeft dat geduurd? Geef een beschrijving van de grootsheid van de stad aan de hand van de verschillende bouwwerken en de ommuring. Vertel ook iets over de Makedonische bemoeizucht en het bezoek van de Atheense redenaar Demosthenes aan de stad. Wanneer en hoe is de stad aan zijn einde gekomen? Methoni: de Venetianen in Griekenland Wie waren de Venetianen en wat deden ze in Griekenland? Wanneer zien we hen hier voor het eerst en met wie hebben ze dan te maken? Hoe kan een stad zo lange tijd zo machtig zijn? Wie waren hun bondgenoten en wie hun vijanden? Hoe was hun relatie tot de Griekse inwoners? Geef een beschrijving van het fort van Methoni en vergeet niet Koroni erbij te betrekken. Die stad (met fort) gaan we ook bekijken. Pylos: Koning Nestor Volgens Homeros en al zijn latere collega's was Nestor koning van het zandrijke Pylos. Hij was een belangrijk man tijdens de Trojaanse Oorlog en had zijn residentie in de heuvels ten Noorden van de baai van Navarino. Wie was hij, wie was zijn familie, wat heeft hij meegemaakt? Hoe was zijn relatie tot de andere koningen uit die tijd. Wat was zijn rol tijdens de oorlog. Waar ligt zijn paleis, hoe zag het er uit? Waar zal hij zijn schepen afgemeerd hebben? Hoe is het paleis van Nestor aan zijn einde gekomen? α Lisa β Douwe α Camilo β Ricky α Minouschka β Elise α Jade β Nana α Dorien β Frederiek α Keeke β- De9Muzen Griekenlandreis 2014 21 Pylos: gedetailleerd verslag van de strijd rond Sfakteria 425 v.C. In de Peloponnesische Oorlog (431 – 404 v.C.) tussen Athene en Sparta speelt zich een interessante schermutseling af in de wateren rond Pylos. Vertel ons het verloop van de oorlog tot aan 425. Wat heeft zich op en rond het eiland Sfakteria afgespeeld? De historicus Thycidides heeft een minutieus verslag van de strijd geschreven. Vertel ons aanschouwelijk wat er precies gebeurd is. Geef aan wat deze strijd heeft betekend voor het vervolg van de Oorlog. Geef ook even (kort) aan wat er van 425 tot 404 is gebeurd. α Anne-Lotte β- Retorica za 6/9 Ancona Eise za 13/9 Mykene Daan op zee Lieke ma 15/9 Ithome Fabrice wo 10/9 Athene Dees wo 17/9 Pylos Lennart do 11/9 Athene Noud Sjoerd vrij 12/9 Epidauros Maarten Joost do 18/9 Olympia Lauren Sanne