Voorbeeld van een ingevulde gezondheidsmatrix

Handleiding materiaalkoffer
geestelijke gezondheid voor
kleuter- en basisonderwijs
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
1
Inleiding
Het is niet altijd eenvoudig om aan de slag te gaan rond geestelijke gezondheid en welzijn in
de klas en op school. Gelukkig bestaan er heel wat materialen waarmee je kunt werken!
Het geselecteerde materiaal in deze koffer heeft als doel met de leerlingen te werken rond
mentaal welbevinden. De materialenkoffer helpt kinderen dichter te komen bij wat in hen
omgaat en leert hen gevoelens te herkennen, benoemen en differentiëren, dit via allerhande
methodieken (spelletjes, verhalen,..). Dit bevordert hun sociaal-emotionele ontwikkeling.
Bij voorkeur worden deze materialen niet los gebruikt, maar gekaderd binnen een
gezondheidsbeleid op school waarvan geestelijke gezondheid en welbevinden een onderdeel
is.
In deze handleiding vind je informatie over hoe een geestelijk gezondheidsbeleid er nu kan
uitzien binnen een school. Daarnaast worden de materialen in de koffer één voor één
besproken.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
2
Inhoudsopgave
Waarom? ................................................................................................................................................. 4
De gezondheidsmatrix............................................................................................................................. 4
Inzetten op preventie .............................................................................................................................. 7
Risico- en beschermende factoren.......................................................................................................... 8
Modellen voor geestelijke gezondheidsbevordering .............................................................................. 9
Inhoud materiaalkoffer ......................................................................................................................... 11
Babbelspel Junior .................................................................................................................................. 12
Babbelspel ............................................................................................................................................. 13
Kinderkwaliteitenspel ............................................................................................................................ 14
De emoscoop ......................................................................................................................................... 15
Hopla, voel je goed ................................................................................................................................ 16
Vlieg erin! .............................................................................................................................................. 17
Het gat in de haag ................................................................................................................................. 18
Topspel .................................................................................................................................................. 19
Toeka ..................................................................................................................................................... 20
Volgende spellen zijn geschikt voor leerkrachten en zijn beschikbaar bij het logo .............................. 21
Eigen wijsheden spel ............................................................................................................................. 21
Gevoelswereldspel ................................................................................................................................ 21
Vaardighedenspel .................................................................................................................................. 21
Kwaliteitenspel ...................................................................................................................................... 22
Het Spel van Lesgeven ........................................................................................................................... 22
Het teamspel ......................................................................................................................................... 22
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
3
Een geestelijk gezondheidsbeleid op school
Waarom?
Kinderen brengen een vierde van hun tijd door op school. Die schooltijd omvat naast lestijden
ook tal van andere momenten, die de loutere kennisoverdracht ver overstijgen. Een kind
brengt veel tijd door op school. Alleen al daarom hoort een school een veilige plaats te zijn.
De school is bij uitstek de plaats waar leerlingen leeftijdsgenoten ontmoeten, beter leren
kennen…
Het is ook een belangrijke plaats om kennis te maken en te leren omgaan met sociale regels
en afspraken en waar gewerkt wordt aan attitudevorming. De school wordt dikwijls gezien als
een omgeving waarin leerlingen meer mens worden, waarin levenslange vriendschappen
vorm krijgen. Evengoed is de school een omgeving waar tal van conflicten tot uiting kunnen
komen. Die conflicten en de manier waarop een school ermee omgaat, kunnen een grote
impact hebben op het parcours dat kinderen nog moeten afleggen. Minder conflicten dragen
bovendien bij aan betere resultaten. Deze goede schoolresultaten vormen mee de onderbouw
van een volwassenheid met betere garanties op zelfontplooiing, zelfrealisatie en een goede
levenskwaliteit.
Het is duidelijk dat de school een belangrijke impact heeft op de psychosociale ontwikkeling
van haar leerlingen, op hun zelfbeeld en op hun vermogen om duurzame relaties aan te gaan
met leeftijdsgenoten en volwassenen.
De gezondheidsmatrix
Het aanleren van sociale vaardigheden en werken aan het algemeen welbevinden van
leerlingen is niet altijd eenvoudig. Effect bereiken met je inspanningen en acties vergt
doordacht werk. Om doordacht of procesmatig te werk te gaan, kan de gezondheidsmatrix
een basishulpmiddel zijn. Zo’n matrix stimuleert niet enkel om acties op te zetten op
klasniveau, maar ook om de mogelijkheden te exploreren op school- en omgevingsniveau.
Bovendien helpt de gezondheidsmatrix bij het integreren van deze acties binnen een
langetermijnvisie. Binnen een duurzaam en efficiënt gezondheidsbeleid is het belangrijk
rekening te houden met de verschillende niveaus en strategieën die binnen deze matrix aan
bod komen. Tenslotte helpt de matrix om in kaart te brengen waar de school reeds sterk inzet
op geestelijke gezondheid en waar er ruimte is voor verbetering.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
4
De vier strategieën binnen de gezondheidsmatrix zijn:
1. Educatie
Voorlichting van leerlingen, personeel en ouders en verbreden van hun kennis,
vaardigheden, inzicht en attitudes.
2. Facilitatie
Een bewuste herinrichting van de fysieke omgeving en het actief werken aan een
sociaal klimaat faciliteren het maken van gezonde keuzes.
3. Regelgeving
Regels die stimulerend werken of juist repressief werken.
4. Begeleiding/zorg
De organisatie en invulling van de begeleidingstrajecten in de school en met
schoolnabije en externe partners. Dit niveau omdat tevens vroegdetectie van
moeilijkheden en problemen.
De vier niveaus binnen de gezondheidsmatrix omvatten:
1. Individueel
Acties en maatregelen die specifiek gericht zijn naar individuele leerlingen.
2. Klasniveau
Acties en maatregelen die zich richten naar de volledige klas.
3. Schoolniveau
Binnen dit niveau situeren zich acties en maatregelen die betrekking hebben op de
volledige school. Hieronder verstaan we ook ondersteuning, regelgeving e.d. naar
leerkrachten en ander personeel.
4. Omgevingsniveau
Dit niveau heeft betrekking op de ruimere omgeving van het schoolgebeuren.
Hieronder vallen onder andere ouders en externe partners.
Op de volgende pagina vind je een ingevulde voorbeeldmatrix. Dit voorbeeld tracht een idee
te geven van hoe een matrix rond geestelijke gezondheid er kan uitzien.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
5
Educatie
Individueel niveau
Klasniveau
Schoolniveau
Omgevingsniveau
Rondleiding voor nieuwe
leerlingen
Werken met
educatieve
materialen
Werken met educatieve
materialen
Ouderparticipatie: Oudercontact,
communiceren van activiteiten via mail,…
Individuele opdrachten toewijzen
Themadagen
Bijscholing voor
leerkrachten
Facilitatie
Leerlingenvolgsysteem
Onthaal dag voor nieuwe
leerlingen
Creëren van een
aangenaam, warm
klaslokaal
Werkgroep
gezondheidsbeleid op
school
Samenwerking met lokale partners
Regelgeving
Beloningssysteem
Duidelijke
klasafspraken
Uitgewerkt school- en
arbeidsreglement
Afspraken met de ouders, bv. rond pesten of
gepest worden, dat wanneer signalen zijn van
kind daarrond, dit moet gemeld worden aan
school
Zorg en
begeleiding
Vroegdetectie van leer- en of
ontwikkelingsmoeilijkheden
Begeleiding bij
pesten
Samenwerking en
afstemming met het CLB
Betrekken van ouders bij begeleiding van een
kind
Opendeurdag
Zorgleerkracht
Huiswerkbegeleiding
Voorbeeld van een ingevulde gezondheidsmatrix
6
Inzetten op preventie
Bij het werken rond (geestelijke) gezondheid is het belangrijk in te zetten op een continuüm
van preventie tot zorg. Aan het ene eind van dit continuüm bevindt zich de zorg (en behoud
ervan), gericht op het aanpakken van bestaande problematieken. Aan het andere eind bevindt
zich de preventie, gericht op het voorkomen van (de escalatie van) problemen. Een efficiënt
geestelijk gezondheidsbeleid richt zijn pijlen voor een substantieel deel op preventie. Via
preventie kunnen zaken als probleemoplossende vaardigheden, sociale steun,
zelfvertrouwen, positief zelfbeeld enz. versterkt worden. Dit kan bijdragen aan het weerbaar
maken van leerlingen (en personeel) tegen een breed scala van psychische aandoeningen,
zoals: depressie, angststoornissen, middelenmisbruik, … Op deze manier zorgt een
preventieve aanpak voor heel wat gezondheidswinst en de mogelijkheid om middelen voor
zorg gerichter in te zetten.
Een kapstok om preventieve acties en maatregelen aan op te hangen, is het USI-model. Dit
model bakent drie niveaus van preventie af, namelijk: universele, selectieve en geïndiceerde.
Om een duurzaam geestelijk gezondheidsbeleid uit te werken, worden acties op alle
preventieniveaus aangeraden.
Het continuüm van zorg, met aan de linkerkant het USI-model voor preventie (Gordon, 1983;
Nordentoft, 2011).
1. Universele preventie
Richt zich op de algemene bevolking, met als doel: de kans op het ontstaan van ziekte- of
risicofactoren verminderen. Bijvoorbeeld: projecten ter versterking van de veerkracht om de
mentale weerstand bij de algemene bevolking te verhogen.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
7
2. Selectieve preventie
Richt zich op (hoog)risicogroepen, met als doel: de gezondheid van die groepen bevorderen
door specifieke preventieprogramma’s. Het opsporen van risico’s en toeleiden naar de zorg is
onderdeel van zo’n programma. Bijvoorbeeld: projecten ter versterking van veerkracht bij
kinderen van ouders met psychische problemen, bij kansengroepen, …
3. Geïndiceerde preventie
Richt zich op individuen zonder gediagnosticeerde ziekte, met risicofactoren of symptomen,
met als doel: het ontstaan van ziekte of verdere gezondheidsschade te voorkomen door
interventie/behandeling. Bijvoorbeeld: projecten ter versterking van veerkracht bij individuen
met beginnende symptomen van burn-out.
4. Zorggerelateerde preventie
Richt zich op individuen met een (of meerdere) gediagnosticeerde ziekte(s), met als doel: de
ondersteuning van het individu bij zelfredzaamheid, reductie van de ziektelast en ‘erger’
voorkomen. Bijvoorbeeld: versterken van vaardigheden voor het omgaan met problemen en
stress bij depressieve patiënten.
Risico- en beschermende factoren
Om aan ziektepreventie en gezondheidsbevordering te doen, is het noodzakelijk te weten
welke factoren ziekte en gezondheid kunnen beïnvloeden. Deze beïnvloedende factoren
kunnen opgesplitst worden in risico- en beschermende factoren. Risicofactoren verhogen de
kans op het ontstaan, voortduren of terugkomen van een psychische ziekte. Beschermende
of protectieve factoren bufferen tegen de impact van risicofactoren en verlagen de kans op
het ontwikkelen van ziekte. Voorbeelden van beschermende factoren zijn: het beschikken
over adequate probleemoplossingsvaardigheden, het hebben van een sociaal netwerk, sterke
sociale vaardigheden, een gezonde levensstijl, … Het bevorderen van geestelijke gezondheid
komt kortweg neer op het versterken van deze beschermende factoren.
In de wetenschappelijke literatuur valt op dat de beschermende factoren voornamelijk
ingevuld en beoordeeld worden vanuit een eerder zorggerichte insteek. Zo focust onderzoek
vaak op wat we moeten doen om psychische stoornissen tegen te gaan of te behandelen. We
kunnen daarentegen ook kijken naar wat goed gaat en hoe we die factoren kunnen
versterken. Bovendien is het zo dat onder mensen die niet ziek zijn, sommigen zich beter
voelen dan anderen. Ook bij ‘gezonde’ mensen is verbetering van de mentale toestand dus
mogelijk. Hier ligt bij uitstek een braakliggend terrein om meer gezondheidswinst te
realiseren. Immers, wie goed in zijn vel zit, betekent meer voor zichzelf en voor de
samenleving. Deze focus op het versterken van beschermende factoren, ook bij een ‘gezonde’
populatie, sluit naadloos aan bij bovengenoemde belang van een preventieve aanpak.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
8
Modellen voor geestelijke gezondheidsbevordering
Binnen de Effectiviteitsreview Geestelijke Gezondheidsbevordering van het Vlaams Instituut
voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (De Roover, 2011) worden 2 modellen naar
voren geschoven: één met betrekking tot beschermende factoren en één met betrekking tot
risicofactoren voor geestelijke gezondheid. Het model voor beschermende factoren wordt
opgedeeld naargelang de vier grote levensfasen van de mens (kindertijd, jeugd,
volwassenheid, latere leeftijd). Het model omvat daarnaast drie niveaus: individu, familie en
omgeving. Dit model voor beschermende factoren biedt een leidraad om diverse interventies
ter bevordering van het mentaal welbevinden van de gehele schoolpopulatie aan op te
hangen.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
9
Model voor geestelijke gezondheidsbevordering – beschermende factoren (VIGeZ, 2013).
10
Inhoud materiaalkoffer
Deze koffer bevat een selectie van kwalitatieve materialen die gericht zijn op geestelijke
gezondheidsbevordering bij kinderen in het basisonderwijs. Op de volgende pagina’s vind je
een omschrijving van elk materiaal. Bij elk onderdeel wordt tevens de koppeling gemaakt met
de gezondheidsmatrix (zie boven). Zo weet je als school aan welke pijler en niveau je werkt
wanneer je met het materiaal aan de slag gaat.
Inhoud
Babbelspel Junior .................................................................................................................................. 12
Babbelspel ............................................................................................................................................. 13
Kinderkwaliteitenspel ............................................................................................................................ 14
De emoscoop ......................................................................................................................................... 15
Hopla, voel je goed ................................................................................................................................ 16
Vlieg erin! .............................................................................................................................................. 17
Het gat in de haag ................................................................................................................................. 18
Topspel .................................................................................................................................................. 19
Toeka ..................................................................................................................................................... 20
Volgende spellen zijn geschikt voor leerkrachten en zijn beschikbaar bij het logo .............................. 21
Eigen wijsheden spel ............................................................................................................................. 21
Gevoelswereldspel ................................................................................................................................ 21
Vaardighedenspel .................................................................................................................................. 21
Kwaliteitenspel ...................................................................................................................................... 22
Het Spel van Lesgeven ........................................................................................................................... 22
Het teamspel ......................................................................................................................................... 22
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
11
Babbelspel Junior (1)
Doelgroep
Kinderen van 4 tot 6 jaar.
Thema
Sociale en emotionele vaardigheden.
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgeving
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
Babbelspel Junior is het jonge broertje van het originele Babbelspel (zie onder). Het nodigt
kleuters op een speelse manier uit om de eerste sociale en interpersoonlijke vaardigheden
concreet te ontwikkelen en te oefenen. Het spel sluit perfect aan bij de ontwikkelingsdoelen
muzische vorming voor kleuters. De domeinen beeld, drama, beweging en attitude komen
uitgebreid aan bod in dit spel. Het is geen competitief spel, er zijn geen winnaars of verliezers.
Iedereen die door dit spel een stap zet naar een betere communicatie is een winnaar.
Daarvoor moet elke speler proberen van elk soort visje één te bemachtigen. Om hierin te
slagen moet elke soort opdracht goed uitgevoerd worden en moeten dus de verschillende
vaardigheden ontwikkeld worden.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
12
Babbelspel (2)
Doelgroep
Kinderen tot 14 jaar.
Thema
Sociale vaardigheden.
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgeving
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
Babbelspel geeft de spelers de kans om op een speelse wijze sociale en interpersoonlijke
vaardigheden in te oefenen. De vaardigheden zijn in 6 verschillende rubrieken onderverdeeld:
praten over een onderwerp, praten over de eigen persoon, het uiten van meningen, nonverbale communicatie, rollenspel en inzicht krijgen in sociale vaardigheden.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
13
Kinderkwaliteitenspel (3)
Doelgroep
Kinderen uit het basisonderwijs.
Thema
Erkennen van de eigen kwaliteiten en werken aan een positief
zelfbeeld.
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgeving
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
Ieder kind heeft kwaliteiten en talenten. Vaak weten kinderen niet welke waarde deze
hebben. Doel van dit spel is leerlingen bewust(er) maken van hun eigen kwaliteiten en op die
manier bijdragen aan een positief zelfbeeld. Het spel kan zowel op individueel niveau, in kleine
groepjes als klassikaal gespeeld worden. Een woord op een kaartje kan steeds het
uitgangspunt zijn voor een gesprek, waarbij concrete vragen worden gesteld door de
leerkracht, mentor, interne begeleider of zorgcoördinator.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
14
De emoscoop (4)
Doelgroep
Kinderen van 5 tot 13 jaar.
Thema
Gevoelens en omgaan met elkaar.
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgeving
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
De emoscoop is een spelleerset die het mogelijk maakt boeiend bezig te zijn rond gevoelens
en het omgaan met elkaar. Doorheen een waaier aan materialen en spelvormen, creëert de
emoscoop daarvoor de nodige prikkels. Het spel biedt een kader om gevoelens bij zichzelf en
bij anderen waar te nemen, te herkennen en te benoemen. Het helpt inzicht te verwerven in
de relatie tussen een gevoel en wat er aanleiding toe geeft. Het kind leert om te gaan met
eigen gevoelens, ze op adequate wijze uit te drukken en daardoor emotioneel gezond te
blijven. In de klas schept het een positief groepsklimaat door communicatie over gevoelens
en relaties te stimuleren. Tot slot versterkt het spel het vermogen om positieve relaties op te
bouwen en iets voor anderen te betekenen.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
15
Hopla, voel je goed (5)
Doelgroep
Kinderen van 2 tot 4 jaar.
Thema
Benoemen van de basisgevoelens.
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgeving
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
Deze Hopla-koffer stimuleert de emotionele ontwikkeling van het jonge kind via vertelplaten,
maskertjes, kartonnen popjes, doe-plaatjes, situatieplaatjes, een dominospel, een bingospel
en een draaischijf. De Hopla-personages vormen een ideale drager voor de basisgevoelens:
bang, boos, blij en verdrietig. Emoties die al door zeer jonge kinderen kunnen worden
onderkend. De koffer biedt ook achtergrondinformatie voor ouders, leerkrachten,
psychologen en begeleiders.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
16
Vlieg erin! (6)
Doelgroep
Leerlingen
uit
de
derde
graad
van
het
basisonderwijs.
Thema
Welbevinden en talenten van leerlingen.
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgevings
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
'Vlieg erin!' is geïnspireerd op de positieve psychologie. Het pakket biedt concreet
lesmateriaal om de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen te versterken en een
positief klasklimaat te stimuleren. De leerkracht volgt met de klas een parcours door een
pretpark. Langs vier roetsjbanen krijgen leerlingen bouwstenen voor meer zelfinzicht,
veerkracht en welbevinden. Het pakket bestaat uit een handboek voor de leerkracht en
ondersteunend materiaal.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
17
Het gat in de haag (7)
Doelgroep
Leerlingen uit het eerste, tweede en derde kleuterklas
en eerste graad lager onderwijs.
Thema
Sociale vaardigheden.
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgevings
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
Het gat in de haag is een programma dat de ontwikkeling van persoonlijke en sociale
vaardigheden van kleuters en kinderen in de eerste graad van het lager onderwijs bevordert.
Het programma is gebaseerd op de wetenschap dat effectieve drugpreventie op een
algemene en specifieke manier moet uitgevoerd worden. Het trainen van algemene
vaardigheden in de ‘lifeskills’ benadering, moet op een jonge leeftijd beginnen. Het doel op
lange termijn is jongeren in staat stellen gezonde beslissingen te nemen i.v.m. legale en
illegale drugs.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
18
Topspel (8)
Doelgroep
Leerlingen uit het basisonderwijs.
Thema
Sociale vaardigheden .
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgevings
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
TOPspel gaat uit van de kracht van het positief ondersteunen van leerlingen, positieve
groepsdruk, het negeren van negatief gedrag en het belonen van positief gedrag. Dit alles
wordt in een duidelijke spelvorm gegoten, wat zeer motiverend is voor kinderen én
leerkrachten. Het spel is eenvoudig, kort en krachtig, waardoor de instap erg laagdrempelig
is. De eerste effecten van TOPspel zijn al na een aantal weken merkbaar: het verbeteren van
de werkhouding, minder storend gedrag in de les, meer efficiënte lessen, een toffere klassfeer
met gelukkige kinderen én een gemotiveerde leerkracht.
TOPspel is géén extra lessenpakket maar een methodiek die je flexibel kan integreren in
bestaande lessen. TOPspel kan gespeeld worden door zowel de klastitularis als de leerkracht
bewegingsopvoeding, de godsdienstleerkracht,… Het traint de vakoverschrijdende
eindtermen van de sociale vaardigheden.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
19
Toeka (9)
Doelgroep
Leerlingen uit het basisonderwijs.
Thema
Positief klasklimaat.
Plaats in gezondheidsmatrix
Individueel
Klas
School
Omgevings
Educatie
Facilitatie
Regelgeving
Zorg
Beschrijving
Toeka is een educatief en speels programma dat het welbevinden van kinderen stimuleert.
Toeka wil de sfeer, de veiligheid en het vertrouwen in elke klas en op elke school positief
beïnvloeden, zodat kinderen er zich op sociaal-emotioneel vlak verder zouden kunnen
ontwikkelen. Aangezien het project door de hele school gedragen wordt, zorgt Toeka voor
mooie bruggen tussen de verschillende klassen en leerkrachten.
Samen met Toeka, een speelse rode vogel, ontdekken de kinderen doorheen verhalen en
activiteiten hoe ze aan een warme sfeer kunnen werken. Er wordt gewerkt aan doelen als zich
goed voelen, zichzelf durven zijn, je mening durven uiten, elkaar helpen, genieten van samen
plezier maken, respect hebben voor elkaar...
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
20
Volgende spellen zijn geschikt voor leerkrachten en zijn beschikbaar
bij het logo
Eigen wijsheden spel
Het Eigen wijsheden Spel bestaat uit 144 kleurrijke kaarten. Op de
voorzijde van iedere kaart staat een citaat, op de achterzijde een vraag
die aan het citaat is gekoppeld. De citaten en de vragen zijn in 6
verschillende thema's ondergebracht: relaties, leiderschap,
communicatie, verandering, zingeving en persoonlijke ontwikkeling.
Door de vragen te beantwoorden, brengen de spelers de thema’s in
belangstelling en leren ze zichzelf en de anderen (beter) kennen. Door
een citaat aan een vraag te koppelen, raken de spelers sterker
betrokken bij de vraag en wordt hun creativiteit gestimuleerd. Hierdoor vinden ze veel makkelijker een
passend antwoord op de vraag.
Gevoelswereldspel
Gevoelens spelen een belangrijke rol in ons leven. Ze beïnvloeden ons
gedrag in hoge mate en daarom is het zinvol ze te kennen en te
begrijpen. Veel mensen vinden het echter lastig om hun gevoelens
onder woorden te brengen. ‘Gevoelswereldspel’ komt hieraan
tegemoet.
Vaardighedenspel
De invalshoek bij dit veelzijdige communicatiespel is de vraag: Wat kan
ik? Het Vaardighedenspel kan in vrijwel alle werk- en privésituaties
worden gebruikt om op een speelse manier de wijze van functioneren
en communiceren te bespreken én te verbeteren. Het spel is dan ook
bestemd voor iedereen die zich met communicatie bezighoudt. Het
Vaardighedenspel bestaat uit 140 kaarten met daarop sociale en
communicatieve vaardigheden. Bijvoorbeeld: helder formuleren,
samenvatten, beslissingen nemen, opbouwende kritiek geven en duidelijk uitleggen.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
21
Kwaliteitenspel
Kaartenset waarmee je kwaliteiten en valkuilen van een persoon kunt
weergeven. Een kleurrijk persoonlijkheidsspel dat helpt om meer
zicht te krijgen op de vraag: ‘Wie ben ik?’. Door het spelen van het
Kwaliteitenspel kan een antwoord gevonden worden op vragen als:
“Wat zijn mijn sterke en minder sterke kanten?”, “Hoe zien anderen
mij?”, “Welke kwaliteiten wil ik ontwikkelen?” enzovoort.
Het Spel van Lesgeven
Leerkracht zijn is geweldig, maar niet elke dag even gemakkelijk. Hoe
ga je om met een boze of verdrietige leerling of met een klas die niet
vooruit te branden is? Door buiten de les regelmatig te oefenen met
lastige, veel voorkomende situaties en te reflecteren op je eigen
gedrag, kun je (meer) grip krijgen op de uitdagingen van het lesgeven.
Het Spel van Lesgeven biedt een schat aan praktische oefeningen die
je leren hoe je het beste kunt omgaan met verschillende situaties en
leerlingen.
Het teamspel
Het Teamspel biedt een uitstekend concept voor het verbeteren van
samenwerking in teams in organisaties.
Centrale vragen daarbij zijn: “Wat is de missie van je team?”, “Wat zijn
de ambities van de teamleden en hoe passen die in het gezamenlijke doel
van het team?”, “Wat zijn de onderlinge rolverwachtingen tussen de
teamleden?”, “Wat zijn de procedures en werkafspraken die je maakt om
je doelen te bereiken?”, “Hoe zijn de onderlinge verhoudingen?”.
Logo Dender vzw
Kareelstraat 100 bus 1
9300 Aalst
T 053 41 75 58
F 053 39 71 34
[email protected]
22