Ref.: ECHA-09-L-14-NL Datum: oktober 2009 Taal: Nederlands REACH – De meest ambitieuze stoffenwetgeving ter wereld Het ambitieuze project om het toekomstige beheer van chemische stoffen in Europa veilig te stellen, boekt snel vooruitgang. Dankzij REACH zal de chemische industrie eind november 2010 een ongekende hoeveelheid informatie vrijgeven over chemische stoffen via het Europees Agentschap voor chemische stoffen (ECHA). De reden hiervoor is dat Europese fabrikanten en importeurs voor 1 december 2010 verplicht zijn de chemische stoffen te registreren, die ze op de markt brengen en die gevaarlijk zijn of in hoge volumes worden geproduceerd. Doen ze dat niet, dan mogen zij die stoffen niet langer in Europa verkopen. ECHA en de nationale bevoegde instanties evalueren de registraties en stoffen om te controleren of de industrie op een veilige manier gebruikmaakt van chemische stoffen. Nationale handhavingsautoriteiten kunnen de gegevens gebruiken wanneer ze ter plaatse inspecties uitvoeren en controleren of de juiste risicobeheersmaatregelen werden getroffen. Die informatie wordt gebruikt om te bepalen in welke gevallen maatregelen moeten worden genomen tegen de meest gevaarlijke stoffen. Informatie over chemische stoffen zal voor iedereen toegankelijk zijn ECHA zal een deel van de informatie over chemische stoffen op zijn website voor iedereen toegankelijk maken. Op de website zal informatie te vinden zijn over de stof zelf en de gevaren ervan, maar ook richtsnoeren voor een veilig gebruik. De hoeveelheid informatie zal bij elke nieuwe registratiedeadline toenemen. Er is een tweede registratietermijn in 2013 voor chemische stoffen die in kleinere hoeveelheden worden geproduceerd of verkocht en een derde en laatste termijn in 2018 voor stoffen die in kleine hoeveelheden worden geproduceerd of verkocht. Bovendien moeten bedrijven nieuwe chemische stoffen registreren alvorens zij deze op de markt kunnen brengen. REACH zal het beheer van chemische stoffen brengen op een niveau dat de best mogelijke bescherming van de gezondheid van de mens en van het milieu garandeert Fabrikanten en importeurs zullen de informatie gebruiken om op een veilige manier met hun chemische stoffen om te gaan. Ze zullen veiligheidsinformatie communiceren naar de gebruikers die dan precies weten hoe ze met de stoffen op de werkvloer moeten omgaan. Beheerders van chemische stoffen zullen de risico's van het gebruik van die stoffen eenvoudiger kunnen identificeren om vervolgens de meest doeltreffende risicobeheersmaatregelen toe te passen. Dit nieuwe stelsel – REACH – brengt een ommekeer teweeg in het beheer en veilig gebruik van chemische stoffen. Europa neemt hiermee wereldwijd een pionierspositie in. ECHA werkt ook regelmatig nieuwe aanbevelingen uit voor de Commissie om de lijst met stoffen die niet zonder voorafgaande goedkeuring mogen worden gebruikt, bij te werken. Informatie-uitwisseling helpt bij het opzoeken van gegevens en het vermijden van onnodige tests De chemische industrie stelt alles in het werk om te voldoen aan REACH. Sommige bedrijven vormen groepen (SIEF's) om informatie uit te wisselen over de stoffen die ze zullen registreren. Door het hoge aantal preregistraties voor elke stof zijn sommige groepen erg groot waardoor hun taak niet eenvoudig is. Aan de hand van webinars en workshops biedt ECHA ondersteuning aan bedrijven die de leiding nemen binnen die groepen. Door informatie uit te wisselen in de groepen, worden onnodige tests vermeden en worden de kosten zo laag mogelijk gehouden. REACH stimuleert alternatieve methoden om de gevaren van stoffen te beoordelen. Dierenproeven zijn daarbij pas de allerlaatste optie. Als de industrie voorstelt tests uit te voeren met gewervelde dieren, zal ECHA dat voorstel op zijn website publiceren. Wie relevante informatie heeft over de stof kan die indienen bij ECHA. Als nuttige informatie wordt gevonden, kunnen nieuwe dierenproeven worden vermeden. REACH zorgt voor nieuwe kansen voor bedrijven Innovaties worden nog verbeterd aangezien oude en nieuwe chemische stoffen door REACH op dezelfde manier worden behandeld. Dat is belangrijk voor het concurrentievermogen van de Europese chemische industrie. De industrie zelf is ook gemotiveerd om naar alternatieven te zoeken voor de stoffen en methoden die het meeste gevaar opleveren voor mens en milieu. Zeer zorgwekkende stoffen De behoefte aan alternatieve chemische stoffen of technieken neemt toe wanneer zeer zorgwekkende stoffen worden gereguleerd, bijvoorbeeld wanneer het gebruik ervan wordt beperkt of vooraf moet worden goedgekeurd. De kandidaatlijst met zeer zorgwekkende stoffen zal regelmatig worden bijgewerkt. Dat zal gebeuren wanneer ECHA voorstellen ontvangt van de lidstaten of als de Europese Commissie ECHA vraagt om zelf een voorstel uit te werken. REACH legt nieuwe verantwoordelijkheden op aan de chemische industrie, maar biedt ook nieuwe kansen. Indeling en etikettering ECHA kreeg begin 2009 nieuwe taken toegewezen toen REACH werd aangevuld door de EUVerordening betreffende de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels (CLP). De CLP-Verordening is bedoeld voor de bescherming van de gezondheid van mens en milieu, maar ook van het vrije verkeer van stoffen, omdat zij de indelingscriteria van het mondiaal geharmoniseerde systeem van de Verenigde Naties (UN GHS) in de EU-wetgeving integreert. Kort na de eerste REACH-registratietermijn zal ECHA nog een andere grote uitdaging tot een goed einde moeten brengen, want vóór 4 januari 2011 moeten bedrijven ECHA in kennis hebben gebracht van de indeling en etikettering van hun stoffen. Die kennisgeving is vereist voor alle stoffen die geregistreerd moeten worden en ook voor alle gevaarlijke stoffen, ongeacht hun productie- of verkoopvolume. Nog in 2011 zal een inventaris van de ontvangen kennisgevingen worden vrijgegeven voor het grote publiek. De lidstaten en de industrie kunnen voorstellen om de indeling en etikettering van een stof in de hele EU te harmoniseren. Alle bedrijven zullen hun klanten dan op dezelfde manier informeren. De Europese Commissie zal haar beslissing over een dergelijke harmonisatie baseren op een publieke raadpleging en een advies van het Comité risicobeoordeling van ECHA. Europees Agentschap voor chemische stoffen, Annankatu 18, P.O. Box 400, FI-00121 Helsinki http://echa.europa.eu, [email protected] ECHA – wetenschappelijke deskundigheid en uitstekende regelgeving REACH is een grote uitdaging. Het verzamelen van gegevens over chemische stoffen is de taak van de industrie, maar ECHA moet wel beschikken over de nodige deskundigheid en over uitstekende wetenschappelijke en technische middelen om de kwaliteit van de registratiedossiers te beoordelen. Door de complexiteit en verscheidenheid van de informatie die wordt samengebracht, is er behoefte aan ervaren wetenschappers om dit alles te evalueren. ECHA is erin geslaagd om wetenschappers aan te werven met uiteenlopende specialiteiten om de wetenschappelijke taken uit te voeren. Het Forum voor handhavingskwesties voert op dit moment in 28 landen zijn eerste gezamenlijke project uit op het vlak van preregistraties, registraties en veiligheidsinformatiebladen voor chemische stoffen. Hoewel nog niet bekend is hoeveel registratiedossiers zullen binnenkomen, is ECHA vastberaden om aan de potentieel hoge werkdruk het hoofd te bieden. "De succesvolle tenuitvoerlegging van REACH zal zonder twijfel afhangen van de sterke relaties en nauwe samenwerking tussen ECHA en de bevoegde instanties van de Europese lidstaten en de Europese instellingen, in het bijzonder met de Commissie en het Europees Parlement", benadrukt de raad van bestuur van ECHA in zijn voorwoord bij het meerjarenprogramma 2009-2012. Ook de wetenschappelijke comités van ECHA zijn goed voorbereid. Het Comité lidstaten buigt zich over de identificatie van zeer zorgwekkende stoffen en de beslissingen bij het beoordelen van dossiers. Het Comité risicobeoordeling en het Comité sociaaleconomische analyse hebben hun capaciteit uitgebreid en hun werking geoptimaliseerd in de aanloop naar het hoge aantal beperkings- en autorisatiedossiers. Ondersteuning voor de industrie ECHA ondersteunt de industrie door richtsnoeren over REACH en CLP op te stellen en te vertalen, maar ook door helpdesks samen met de lidstaten en door het organiseren van evenementen, workshops en webinars. Met de nieuwe verordening voor indeling, etikettering en verpakking worden ook nieuwe pictogrammen ingevoerd. Europees Agentschap voor chemische stoffen, Annankatu 18, P.O. Box 400, FI-00121 Helsinki http://echa.europa.eu, [email protected] © European Chemicals Agency, 2009 ECHA in het kort Vestigingsplaats: Helsinki, Finland Opgericht: 1 juni 2007 door de REACH-verordening Rechtsgrondslag: Verordening (EG) nr. 1907/2006 van het Europees Parlement en de Raad inzake de registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (REACH) Uitvoerend directeur: Geert Dancet Bestuurlijk orgaan: Raad van bestuur (voorzitter: Thomas Jakl) Voorlopige ontwerpbegroting 2010: 86 miljoen EUR ECHA-website: http://echa.europa.eu ECHA’s opdracht • • beheer van de REACH- en CLP-taken met het oog op een samenhangende tenuitvoerlegging op communautair niveau zorgen voor hoogstaand wetenschappelijk advies over vragen met betrekking tot de veiligheid en de sociaaleconomische aspecten van het gebruik van chemische stoffen Dat wordt bereikt door een geloofwaardig besluitvormingsproces met inzet van de best mogelijke wetenschappelijke, technische en regelgevende capaciteit en door onafhankelijk te werken op een doelmatige, transparante en consistente wijze. Europees Agentschap voor chemische stoffen, Annankatu 18, P.O. Box 400, FI-00121 Helsinki http://echa.europa.eu, [email protected] © European Chemicals Agency, 2009