UVCB -stof - ECHA

Sleutelbegrippen en
dossiervoorbereiding, deel III
UVCB-stoffen
Gabriele CHRIST
http://echa.europa.eu
1
UVCB-stof
•
•
•
•
Unknown or
Variable composition
Complex reaction product or
Biological origin
Stof van onbekende of wisselende samenstelling,
complex reactieproduct of biologische stof
http://echa.europa.eu
2
UVCB-stof
• Chemische samenstelling
– Geen onderscheid gemaakt tussen hoofdbestanddelen
en onzuiverheden
– Identiteit van de bestanddelen, voor zover bekend, moet
worden opgegeven
– Bekende bestanddelen > 10%
• IUPAC-naam
• CAS-nummer en CAS-naam
• Typische concentratie en concentratiebereik
– Vermelding van bestanddelen die van belang zijn voor de
indeling en/of PBT-beoordeling
http://echa.europa.eu
3
UVCB-stof
• Naamgeving op grond van
1. Oorsprong (uitgangsmaterialen of -species) en
2. Proces (type synthese of raffinage)
→ “Reactieproducten van [IUPAC-naam uitgangsmateriaal]
en [IUPAC-naam uitgangsmateriaal] en …”
– Andere identificatieparameters
• Verhouding uitgangsmaterialen
• Relevante procesomstandigheden (oplosmiddel,
temperatuur, …)
→ in de beschrijving
http://echa.europa.eu
4
UVCB-stof - subtypen
•
•
•
•
Biologische oorsprong, raffinage
Biologische oorsprong, synthese
Chemische of minerale oorsprong, raffinage
Chemische of minerale oorsprong, synthese
Specifieke typen UVCB-stoffen
•
•
•
Variatie in lengte koolstofketen
Stoffen verkregen uit olie of olieachtige grondstoffen
Enzymen
http://echa.europa.eu
5
UVCB-stof
• Stoffen van Biologische oorsprong:
– natuurlijke oliën, bv. plantaardige olie of visolie
– natuurlijke kleurstoffen en pigmenten, bv. henna of
natuurlijk indigo
– natuurlijke geurstoffen, op basis van etherische oliën
zoals rozen-, jasmijn- of Chrysanthemum-olie
– Oorsprong: plant/dier (species, genus, familie)
– Proces: extractie/isolatie/zuivering
http://echa.europa.eu
6
UVCB stof - raffinage
• Naamgeving oliën / extracten van Biologische
oorsprong:
– Voorbeeld: Chrysanthemum-olie
Naam: Chrysanthemum cinerariaefolium, Compositae, extract
Beschrijving: Olie verkregen uit fijngemaakte bloesems en
bladeren door extractie met water:ethanol (1:10)
http://echa.europa.eu
7
Hoe maakt u het dossier ?
http://echa.europa.eu
8
IUCLID 5 - paragraaf 1.1
http://echa.europa.eu
9
IUCLID 5 - paragraaf 1.1
http://echa.europa.eu
10
IUCLID 5 - paragraaf 1.2
http://echa.europa.eu
11
IUCLID 5 - paragraaf 1.2
http://echa.europa.eu
12
IUCLID 5 - paragraaf 1.2
http://echa.europa.eu
13
IUCLID 5 - paragraaf 1.2
http://echa.europa.eu
14
IUCLID 5 - paragraaf 1.4
http://echa.europa.eu
15
UVCB-stof - synthese
• Naamgeving oliën / extracten van
Biologische oorsprong:
– Voorbeelden: Plantenextracten – aan verdere
reactie onderhevig
1. Naam:
Reactieproducten van Aloe barbadensis, ext. en
zilver
2. Naam:
Reactieproducten van Acacia mearnsi, ext. en
ammoniumchloride en formaldehyde
Opmerking: De beschrijving moet informatie over het proces
bevatten, d.w.z. type synthese, verhouding van de
uitgangsmaterialen en relevante procesomstandigheden
http://echa.europa.eu
16
UVCB-stof
• Chemische en minerale stoffen
– Reactieproducten met slecht voorspelbare en/of
wisselende samenstelling
– Oorsprong: Uitgangsmaterialen
– Proces: Type chemische reactie, bv. verestering, alkylering,
hydrogenering
→ “Reactieproducten van [IUPAC-naam uitgangsmateriaal] en [IUPACnaam uitgangsmateriaal] en …”
→ “Veresteringsproducten van [IUPAC-naam uitgangsmateriaal] en
[IUPAC-naam uitgangsmateriaal] en …”
http://echa.europa.eu
17
UVCB-stof - raffinage
• Chemische of minerale oorsprong
– Klei, bv. kaolien of bentoniet
– Concentraten of smelten, bv. metaalhoudende
mineralen
– Residuen van metallurgische processen, e.g. slakken
– Oorsprong: Mineralen of ertsen
– Proces: Fysische verwerking, smelten,
hittebehandeling of diverse metallurgische processen
http://echa.europa.eu
18
UVCB-stof - raffinage
• Naamgeving van stoffen van chemische of minerale
oorsprong:
• Voorbeeld: Klei
– Naam: Kaolien, gebrand
– Beschrijving: Het product van het bij hoge temperatuur branden
(boven 450°C (842°F)) van natuurlijk voorkomend kaolien, een
gehydrateerd aluminiumsilicaat, waarbij water ontstaat en,
afhankelijk van de toegepaste brandingstemperaturen, nieuwe
stoffen worden gevormd.
• Voorbeeld: Slakken
– Naam: Slakken, vervaardiging van ferroboor.
– Beschrijving: Bijproduct van de productie van ferroboorlegering;
een mengsel van aluminium-, boor- en ijzeroxiden.
http://echa.europa.eu
19
UVCB -stof – synthese
Naamgeving van stoffen van chemische of minerale
oorsprong:
• Voorbeeld: Anorganische stof
– Naam: Reactieproducten van calciumhydroxide en ijzer(III)oxide
en magnesiumhydroxide
• Voorbeeld: Klei – aan verdere reactie onderhevig
– Naam: Reactieproducten van gebakken klei en gebluste kalk en
tarwemeel
Opmerking: De beschrijving moet informatie over het proces
bevatten, d.w.z. type synthese, verhouding van de
uitgangsmaterialen en relevante procesomstandigheden
http://echa.europa.eu
20
UVCB-stof – specifieke typen
•
•
•
Variatie in lengte van de koolstofketen
Stoffen verkregen uit olie of olieachtige
grondstoffen
Enzymen
http://echa.europa.eu
21
UVCB-stoffen – specifieke typen
Variatie in lengte van de koolstofketen
• Richtlijn voor aanduidingen en naamgeving:
– Lengte van de koolstofketen (koolstofgetal)
– Verzadiging
– Structuur (lineair en/of vertakt)
– Positie van de functionele groep
http://echa.europa.eu
22
UVCB-stoffen – specifieke typen
Variatie in lengte van de koolstofketen
• Naamgeving met behulp van descriptoren:
– Alkyldescriptor
• C6-18 (even aantal, C18-onverzadigd)
• C8-12 (lineair en vertakt)
– Functionaliteitsdescriptor
– Amine of alcohol of vetzuren
– Zoutdescriptor
• Kalium of natrium of chloride of sulfaat
• Voorbeeld: C8-18 (even aantal, C18-onverzadigd)
alkylsulfonaat, natriumzout
http://echa.europa.eu
23
UVCB-stoffen – specifieke typen
Variatie in lengte van de koolstofketen
• Belangrijk om te weten bij naamgeving met behulp
van descriptoren:
• Specificatie van alkyldescriptor
– Indien niet aangegeven:
lineair, verzadigd, alle ketenlengten aanwezig
– Anders specificeren:
vertakt, onverzadigd, C18-onverzadigd, even aantal, …
• Toepassingsgebied van alkyldescriptor
– Ketenlengtebereik  beschrijving natuurlijke bron
– C8-20  C12-18 (bereik  smal bereik)
http://echa.europa.eu
24
UVCB-stof – specifieke typen
Verkregen uit olie of olieachtige
grondstof
• Stof verkregen uit
– olie (aardoliederivaten), bv. ruwe olie of een
specifieke raffinagestroom
of
– olieachtige grondstoffen, bv. kool
• Combinatie van processen; bv. destillatie gevolgd
door kraken
http://echa.europa.eu
25
UVCB-stof – specifieke typen
Verkregen uit olie of olieachtige grondstof
Identificatie op basis van
• Uitgangsmateriaal (bv. bron van de stroom)
• Proces(sen) (26 processen vastgesteld t.b.v. EINECS)
• Kooktraject (of andere fysisch-chemische eigenschappen,
bv. viscositeit)
• Bereik koolstofgetallen
– koolstofgetal: totaal aantal koolstofatomen in een molecuul
– gedefinieerde bereiken voor bepaalde processen, omvatten
smallere bereiken
• Typische samenstelling
– “alifatische koolwaterstof” en/of “aromatische koolwaterstof”,
…
http://echa.europa.eu
26
UVCB-stof – specifieke typen
Verkregen uit olie of olieachtige grondstof
• Voorbeeld: Aardoliedestillaten
– Naam: Destillaten (aardolie), totale middenfractie direct uit
fractionering verkregen;
– Beschrijving: Een complexe verzameling koolwaterstoffen verkregen
uit de destillatie van ruwe olie. Bestaat uit koolwaterstoffen,
overwegend C9 tot en met C25, met een kooktraject van ongeveer
150°C tot 400°C (320°F tot 752°F)
• Voorbeeld: Kooldestillaten
– Naam: Destillaten (koolteer), vergassing, middenfractie
– Beschrijving: Een destillaat verkregen uit door vergassing onder druk
uit bitumineuze kool verkregen teer, met een kooktraject van
ongeveer 170°C tot 240°C (338°F to 464°F). Bestaat hoofdzakelijk uit
indeen-/indaanhomologen, naftaleen en homologen, alifatische en
naftenische koolwaterstoffen, en fenol en homologen.
http://echa.europa.eu
27
UVCB-stof – specifieke typen
Enzymen
Enzym
• Belangrijkste
identificatieparameter is
de katalytische activiteit
• Naamgeving volgens
nomenclatuur van
Internationale Unie voor
biochemie en moleculaire
biologie (IUBMB)
• http://www.chem.qmul.ac.
uk/iubmb/nomenclature/
http://echa.europa.eu
EC 1
Oxidoreductasen
EC 2
Transferasen
EC 3
Hydrolasen
EC 3.1
Aangrijpend op esterbindingen
EC 3.2 Glycosylasen
EC 3.2.1 Glycosidasen
EC 3.2.1.1 α-amylase
…
…
28
UVCB-stof – specifieke typen
Enzymen
• Voorbeelden: Oxidoreductasen
• Met NAD+ of NADP+ als acceptor
– EC 1.1.1.1 alcoholdehydrogenase
– EC 1.1.1.21 aldehydereductase
– EC 1.1.1.27 L-lactaatdehydrogenase
• Met zuurstof als acceptor
– EC 1.1.3.4 glucoseoxidase
– EC 1.1.3.11 L-sorboseoxidase
http://echa.europa.eu
29
Samenvatting – UVCB-stof
1.1* Naamgeving op grond van
1. Oorsprong (uitgangsmaterialen of -species) en
2. Proces (type synthese of raffinage) en andere
identificatieparameters
1.2* Chemische samenstelling
– Geen onderscheid gemaakt tussen hoofdbestanddelen en
onzuiverheden
– Vermelding van bestanddelen ( > 10%) en die welke van belang
zijn voor de indeling en/of PBT-beoordeling
– Aanvullende aanduidingen voor specifieke typen UVCB-stoffen
1.4* Analytische gegevens
– Spectroscopische en chromatografische gegevens
* paragraaf in IUCLID
http://echa.europa.eu
30