DE WITTE STOK DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT Juli - Augustus - September Nr . 3 2 0 1 1 Afgiftekantoor Brussel X Erkenningsnummer : P207078 Foto Cover: Affiche van de Week van de Brailleliga 2011. U heeft nog zoveel moois te zien. Denkt u wel eens aan wat de toekomst voor u nog in petto heeft? Zoals de geboorte van een kleinkind. Zou het niet jammer zijn mocht u dit omwille van een leeftijdsgebonden oogziekte niet meer kunnen zien? Draag dus zorg voor uw ogen en voor hen die het zicht verloren hebben. Voor ons advies, ga naar www.weekbrailleliga.be STEUN ONZE ACTIE. Doe een gift op ons IBAN-rekeningnummer: BE11 0000 0000 4848 Dossier: visuele gezondheid van senioren Neem deel aan de Tombola 2011 Zelfstandigheidsstage aan zee Onder Ons EngeIandstraat 57 1060 Brussel Tel.: 02 533 32 11 IBAN: BE11 0000 0000 4848 BIC: BPOTBEB1 Redactie en coördinatie: Catherine Claeys Hebben meegewerkt aan dit nummer: Nathalie Bourmadis, Agnes De Muer, Stéphane Depoorter, Gaby Goovaerts, Noëlla Jardin, Bruno Liesen, Lies Paelinck, Gérard Servais, Magda Van Waes. Foto's: Nathalie Bourmadis, Catherine Claeys, Lies Paelinck, Pascale Sury. Druk: Drukkerij Adam-Demortier Abonnement: 10 euro te storten op rekening IBAN: BE11 0000 0468 0248 – BIC: BPOTBEB1 met vermelding: ‘Abonnement Witte Stok’. Gratis voor blinde en slechtziende personen. Op Daisy-CD beschikbaar en op onze website: www.braille.be Contact: Brailleliga vzw, Engelandstraat 57 – 1060 Brussel Tel.: 02 533 32 11 – Fax: 02 537 64 26 – E-mail: [email protected] Verantwoordelijke uitgever: Pierre-B. Bareel, Engelandstraat 57 – 1060 Brussel - Help ons verkwisting te vermijden: indien u verhuist, er fouten in uw gegevens voorkomen of indien u dit tijdschrift meerdere malen ontvangt,… gelieve ons te verwittigen! - Houder van het bestand: Brailleliga vzw. Onze vereniging respecteert nauwgezet de privacy van haar schenkers en sympathisanten overeenkomstig de wet van 08/12/1992. Hun gegevens worden aan geen enkele andere vereniging of persoon bekendgemaakt. Op uw eenvoudig verzoek worden uw gegevens meegedeeld en zonodig verbeterd. - We kunnen het niet vaak genoeg herhalen: laat u niet misleiden door oneerlijke personen. De Brailleliga verkoopt niets, noch van deur tot deur, noch op de openbare weg. - De Brailleliga wijst er nogmaals op dat zij een neutrale vereniging is, gehecht aan de democratische waarden en actief in het hele land. Zij staat ten dienste van alle blinden en slechtzienden. IN DIT NUMMER: Editoriaal .................................................................................................................................... p. 01 Dossier Senioren. Draag zorg voor uw ogen en voor hen die het zicht verloren hebben .................................................................................................................... p. 02 Tombola: waag uw kans en help blinde senioren................................................. p. 24 Nieuws over het VN-Verdrag .......................................................................................... p. 28 Het vrijwilligershoekje ....................................................................................................... p. 30 Eindejaarswensen: denk er nu al aan!....................................................................... p. 33 Afspraak in uw streek ......................................................................................................... p. 34 Verblijf aan zee: blinde kinderen geven hun zelfstandigheid een boost . p. 38 Vreugde en Verdriet ............................................................................................................ p. 40 ONDER ONS. - BrailleTech 2011: een kennismaking met technische hulpmiddelen. - Nieuws van de Sociale dienst: Voorwaarden om een parkeerplaats voor personen met een handicap te bekomen – Brussel: waar bevinden zich de plaatsen die voorbehouden zijn voor personen met een handiap? – Aanvraag voor een tegemoetkoming van de FOD Sociale Zekerheid – Personenbelasting van buitenlandse personen met een handicap – Afschaffing leeftijdsbeperking inzake ouderschapsverlof voor kinderen met een handicap – Assistentiehonden welkom – Verhuis Centrum voor Medische Expertise van Hasselt – mijn.vaph.be maakt digitaal dossier waar! – Sociaal tarief voor leidingwater. - Nieuws van de Brailleshop: nieuwigheden. - Nieuws van de dienst Vrijetijdsbestedingen: activiteiten oktober - november december 2011. EDITORIAAL. De jaren vliegen voorbij maar geen enkel jaar is hetzelfde. Nochtans is begin september steeds het moment waarop we, na de zomervakantie, met opgeladen batterijen nieuwe uitdagingen aangaan. Naast de dagelijkse routine is er ook plaats voor vernieuwing en verandering. Bij de Brailleliga is onze grootste uitdaging voor september de organisatie van ‘De Week van de Brailleliga’. Dit is onze jaarlijkse afspraak met het grote publiek om hen te sensibiliseren over de visuele handicap. Tijdens deze periode willen we via informatie, activiteiten en advertenties met onze campagne zo veel mogelijk mensen bereiken. Dit jaar staan leeftijdsgebonden oogziekten centraal en besteden we extra aandacht aan preventie en solidariteit: “U heeft nog zoveel moois te zien. Draag dus zorg voor uw ogen en voor hen die het zicht verloren hebben.” Het leek ons evident het publiek te sensibiliseren over de gezichtsproblemen bij bejaarde personen en te trachten leeftijdsgebonden ziekten te voorkomen. De cijfers spreken voor zich, we leven allemaal langer en elk jaar zijn er meer senioren die problemen met hun zicht hebben. Ouderdom en ziekte zijn delicate onderwerpen die door de media jammer genoeg stiefmoederlijk behandeld worden. Het is onze taak bij de Brailleliga om enerzijds mensen met een visuele handicap te helpen zo zelfstandig mogelijk te leven, en anderzijds om een preventiebeleid inzake visuele beperkingen te voeren. Het dossier in dit nummer is gewijd aan onze campagne: eerbied voor de senioren. Veel leesplezier! DOSSIER SENIOREN. DRAAG ZORG VOOR UW OGEN EN VOOR HEN DIE HET ZICHT VERLOREN HEBBEN. Overal ter wereld leven mensen almaar langer. De zestigplussers vormen de snelst groeiende bevolkingsgroep. Op zich is dat een positieve ontwikkeling, want dat betekent dat de gezondheidssituatie wereldwijd verbeterd is. Die hogere levensverwachting brengt echter wel nieuwe moeilijkheden met zich mee, waarvoor onze samenleving een oplossing moet zien te vinden: meer ouderdomsziekten, waaronder oogziekten, de opvang of behandeling van bejaarde mensen en hun levenskwaliteit,... Dat kost uiteraard geld, maar die prijs kan gedrukt worden indien oudere personen zo lang mogelijk autoonoom en in goede gezondheid blijven. Bij de Brailleliga stellen we vast dat dit al enkele jaren aan de gang is: het percentage van ouderen binnen de groep van personen die voor het eerst een beroep doen op onze diensten, blijft stijgen. De voorbije drie jaar deden jaarlijks gemiddeld 717 personen met een visuele handicap voor het eerst een beroep op de diensten van de Brailleliga. 67% is ouder dan 65 en 45% is ouder dan 80 jaar. Bijna 60% van hen heeft LMD (leeftijdsgebonden maculadegeneratie) en meer dan 13% heeft last van glaucoom of retinitis. Bij de meesten is er dus sprake van een ouderdomsziekte. De voorbije drie jaar (2008-2010) hebben we bij deze nieuw aangemelde personen, van wie we weten welke oogziekte ze hebben, vastgesteld dat de vier volgende ziekten het meest voorkomen: LMD: 59,8 % Glaucoom: 13,8 % Retinitis*: 13,1 % Cataract: 18,9 % * omvat retinitis pigmentosa en diabetische retinitis Senioren denken nog te vaak dat hun zicht achteruitgaat gewoon omdat ze ouder worden. Ze leggen zich er bij neer en denken er niet aan dat het om een ziekte kan gaan die misschien voorkomen, vertraagd of behandeld kan worden. De visuele gezondheid van hoogbejaarde senioren en dan vooral zij die in rusthuizen verblijven, lijkt vaak nog meer verwaarloosd te worden, zo blijkt uit een Nederlandse studie (zie p. 21). De achteruitgang van de visuele functies kan de levenskwaliteit van senioren ernstig aantasten. Wie almaar minder ziet, durft vaak het huis niet meer uit, wordt minder actief en heeft dus ook minder sociale contacten, enz. Daarbij komt nog de psychologische stress, die voortvloeit uit de angst om blind en afhankelijk te worden. Senioren hebben er dus alle baat bij om hun gezichtsvermogen zo lang mogelijk te behouden. Dat doel streeft onze organisatie na met haar jaarlijkse campagne, de Week van de Brailleliga, met de volgende boodschap: “U heeft nog zoveel moois te zien. Draag dus zorg voor uw ogen en voor hen die het zicht verloren hebben.” Zorg dragen voor uw zicht houdt ook een betere herkenning en kennis van de leeftijdsgebonden oogaandoeningen en de preventieve maatregelen in. Zorg dragen voor zij die het zicht verloren hebben, betekent hen informeren over de steun die ze bij onze organisatie kunnen krijgen, over de technische hulpmiddelen die het hen mogelijk maken dag na dag zo zelfstandig mogelijk te leven. Dat is dan ook het doel van dit dossier. De vergrijzing in België Volgens officiële statistieken waren er, begin 2007, in België 2,36 miljoen mensen ouder dan 60 jaar, tegenover 2,06 miljoen in 1991. Dat is een toename van 18.750 personen per jaar. In de groep senioren stijgt het aantal hoogbejaarden (80 jaar en ouder). In 2007 waren ze met 484.000, tegenover 353.000 in 1991: een stijging van meer dan 37 %. In de volgende decennia zal de vergrijzing een cruciale kwestie worden. Begin jaren 90 telde de bevolking 1 persoon van 65 jaar of ouder voor elke 4 personen tussen 20 en 64 jaar. Die verhouding zal evolueren naar 1 persoon op 3 in 2020 en zelfs naar 1 op 2 in 2040. Als met ouder worden het zicht verdwijnt... Problemen met het zicht en blindheid hangen sterk samen met leeftijd. Het risico op blindheid is 10 keer hoger bij personen boven de 65 jaar en 20 keer hoger bij personen boven 75 jaar dan bij jongere mensen. De ogen verouderen, net zoals alle andere organen, maar het is niet altijd even duidelijk waar de lijn ligt tussen het natuurlijke verouderingsproces en een oogziekte. Sommige ziekten houden echter wel rechtstreeks verband met de veroudering van de structuur van de ogen: het netvlies (leeftijdsgebonden maculadegeneratie – LMD), de lens (cataract), de optische zenuw (glaucoom)1. Cécile Delcourt, «Vieillissement, âge et santé», Actualité et dossier en santé publique, 1997, vol.21, no 12, pp. 20–22. Jean-Jacques De Laey, «L’ophtalmologie», in Médecine gériatrique: pratique quotidienne. II. Aspects cliniques, Brussel, Pfizer Belgium, 1998, pp. 363–377. 1 Deze ziekten zijn de voornaamste oorzaken van blindheid bij ouderen in West-Europa: 1. LMD, 2. glaucoom, 3. cataract, 4. diabetische retinitis. Aangezien ze voorkomen bij dat deel van de bevolking dat het snelst groeit, mogen we dus ook verwachten dat de nood aan oftalmologische zorgen evenredig zal toenemen. Hieronder een woordje uitleg over de voornaamste leeftijdsgebonden oogziekten. Leeftijdsgebonden maculadegeneratie. Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is de voornaamste oorzaak van ernstig gezichtsverlies bij mensen ouder dan 60 jaar. De ziekte tast het centrale gezichtsvermogen aan en bemoeilijkt alledaagse dingen als tv kijken, auto rijden, naaien of gezichten herkennen. Ook lezen wordt veel moeilijker: letters of delen van woorden ontbreken, tekens en lijnen worden vervormd. De eerste symptomen manifesteren zich door de vervorming van rechte lijnen. Vaak gaat dit echter onopgemerkt voorbij omdat het gezonde oog het gezichtsverlies van het getroffen oog compenseert. Naarmate de aandoening evolueert, verschijnen er donkere plekken in het centrale gezichtsveld en wordt het centrale gezichtsvermogen uiteindelijk volledig belemmerd. Het perifere gezichtsvermogen blijft wel behouden. Er zijn verschillende risicofactoren voor LMD, waaronder leeftijd, erfelijkheid, etnische origine, onevenwichtige voeding of tabakgebruik. Er bestaan twee vormen van maculadegeneratie: ‘droge’ LMD, de meest voorkomende, die traag evolueert, en een ‘natte’ vorm, die sneller evolueert. Tot nu toe bestaat er nog geen behandeling voor droge LMD. De natte vorm kan wel vertraagd worden door een laserbehandeling en injecties en in sommige gevallen kan het gezichtsvermogen zelfs helemaal terugkeren, op voorwaarde dat de ziekte in een vroeg stadium ontdekt wordt. Voor meer informatie over LMD, raadpleeg de website: www.lmdinfo.be. Glaucoom. Glaucoom veroorzaakt een progressief gezichtsverlies dat begint in het perifere zicht, en langzaam uitbreidt naar het centrum. Die evolutie kan het gezichtsveld tot een tunnel reduceren. Het verlies van het gezichtsvermogen is blijvend en onomkeerbaar. Zonder behandeling kan de ziekte tot blindheid leiden. Als glaucoom echter vroegtijdig ontdekt en goed behandeld wordt, verergert de ziekte over het algemeen niet. Glaucoom is te wijten aan toenemende druk in het oog, doordat het vocht in het voorste deel van het oog (ook wel kamervocht of humor aquosus genoemd) niet meer normaal wordt afgevoerd. Door de te hoge druk raakt de optische zenuw beschadigd, wat leidt tot verlies van het perifeer gezichtsvermogen. Glaucoom kan acuut of chronisch zijn. De acute vorm is zeldzamer, duikt plots op, is pijnlijk en vereist een dringende chirurgische ingreep. De chronische vorm van glaucoom is pijnloos en komt meer voor, vooral boven 45 jaar en als er andere gevallen zijn in de familie. Deze vorm is veel verraderlijker omdat hij zich nestelt in de ogen zonder dat de persoon in kwestie er zich bewust van is. Om de druk in de ogen te verlagen, moeten glaucoompatiënten elke dag oogdruppels gebruiken. Ook een laserbehandeling kan helpen om het kamervocht beter te laten afvloeien. Als de druppels en de laserbehandeling niet helpen, kan een operatie overwogen worden. Om glaucoom op tijd te ontdekken, raadpleegt u best vanaf 40-jarige leeftijd om de twee jaar een oogarts, zeker als er in de familie al gevallen van glaucoom gekend zijn. Tabak en koffie verhogen tijdelijk de oogdruk. Roken en te veel koffie drinken, wordt dus afgeraden. Diabetische retinopathie. Diabetische retinopathie treedt op wanneer het teveel aan suiker in het bloed (typisch voor diabetes) schade heeft toegebracht aan de kleine bloedvaatjes die het netvlies voorzien van voedingsstoffen en zuurstof. Wie aan diabetische retinopathie lijdt, ziet minder scherp, kan minder details zien en krijgt last van zwarte vlekken of lichtpunten in het gezichtsveld. Hoe ouder en zwakker de diabeticus, hoe sneller de ziekte zich ontwikkelt. Het verlies van het gezichtsvermogen gaat vaak geleidelijk en langzaam, maar het kan plots optreden als er zich in het glasachtig lichaam een bloeding voordoet. In de geïndustrialiseerde wereld is diabetische retinopathie een belangrijke oorzaak van blindheid. Wanneer de ziekte echter in een vroeg stadium wordt ontdekt, kan ze correct behandeld worden. De arts kan de ziekte stabiliseren zodra de eerste letsels worden ontdekt. De techniek die daarvoor gebruikt wordt, is fotocoagulatie, een laserbehandeling die abnormale bloedvaten moet laten verdwijnen. Om het risico op diabetische retinopathie zo veel mogelijk te beperken, moeten diabetici geregeld een oogarts raadplegen, hun bloedsuikerspiegel en bloeddruk laten controleren, veel sporten en bewegen, hun lichaamsgewicht in het oog houden, stoppen met roken en gezond en evenwichtig eten. Cataract. Mensen met cataract hebben constant een wazig zicht. Dat komt omdat de ooglens, die het licht op het netvlies bundelt, vertroebeld is. Naarmate men ouder wordt, hebben de proteïnen in de ooglens de neiging om te oxideren, waardoor de lens ondoorzichtig wordt. Cataract komt erg vaak voor boven 60 jaar. Over het algemeen is de ziekte een gevolg van het normale verouderingsproces. Cataract is wereldwijd de voornaamste oorzaak van slechtziendheid, en in de derde wereld van blindheid. De ziekte kan echter ook worden veroorzaakt door andere factoren dan veroudering: andere oogziekten, diabetes, een vreemd lichaam in het oog, een klap op het oog, tabaksgebruik, onevenwichtige voeding, enz. Bovendien kan cataract aangeboren zijn. De enige mogelijke behandeling is een chirurgische ingreep waarbij de ooglens door een kunstlens vervangen wordt. Zonder behandeling gaat het zicht meer en meer achteruit tot de persoon in kwestie enkel nog licht kan waarnemen. In geval van regelmatige consultaties kan een oogarts de eerste tekenen van cataract opsporen. Er zijn echter nog andere voorzorgen om de ziekte te voorkomen: uw ogen beschermen tegen de zon door een zonnebril te dragen, stoppen met roken, verwondingen aan de ogen vermijden door een veiligheidsbril te dragen wanneer u klusjes doet, en voor diabetici, geregeld uw bloedsuikerspiegel controleren. Uw zicht beschermen: enkele tips. We zullen bijna allemaal veel langer kunnen leven dan onze voorouders. Het is dan ook belangrijk om goed zorg te dragen voor ons lichaam, zodat we ook op hogere leeftijd mobiel zullen zijn, zonder problemen alledaagse dingen kunnen doen en met anderen kunnen blijven communiceren. En daar hoort ook het zicht bij, één van onze beste communicatiemiddelen. Hieronder enkele tips om zo lang mogelijk fit te blijven en vooral goed te blijven zien. Lichaamsbeweging: een half uur wandelen per dag. Regelmatig sporten is heel goed voor de ogen. Vermijd overgewicht: bij het sporten verbrand je calorieën en zo kun je een normaal gewicht behouden. Overgewicht kan immers leiden tot verschillende ziekten die gevolgen hebben voor het gezichtsvermogen: • Diabetes: kan diabetische retinopathie of maculopathie veroorzaken. • Hoge bloeddruk: doordat een te hoge bloeddruk de bloedvaten verzwakt, kan dit verwondingen aan het netvlies veroorzaken. • Dit is ook een risicofactor voor LMD. • Cardiovasculaire ziekten: problemen met de bloedsomloop kunnen verwondingen veroorzaken aan het oog of het netvlies, beiden sterk doorbloede organen. • Controleer uw bloedsuikerspiegel: tijdens fysieke inspanningen gebruiken de spieren suiker, ze halen er de energie uit die ze nodig hebben om goed te werken. Lichaamsbeweging is onontbeerlijk voor de behandeling van diabetes, maar draagt ook bij tot de preventie van de ziekte. Voeding: divers en evenwichtig, genoeg fruit en groenten. Het is niet in het koffiedik dat we de toekomst van onze ogen kunnen aflezen, maar wel in ons bord... Groenten en fruit: De vruchten van de boomgaard en de moestuin zijn de sterren van ons bord geworden: ze bevatten niet alleen veel vitaminen en mineralen, maar ze zitten bovendien vol antioxidanten, die de vrije radicalen neutraliseren. Het effect van die vrije radicalen kan vergeleken worden met roest op metaal. Met de jaren vermenigvuldigen de vrije radicalen zich, waardoor de behoefte aan antioxidanten stijgt. Bovendien zijn vrije radicalen sterk aanwezig in het oog en kunnen ze de cellen van de macula (of gele vlek of centrum van het netvlies) aanvallen en LMD veroorzaken, of ervoor zorgen dat de ooglens troebel wordt, wat dan weer tot cataract leidt. Vitamines A, C en E: Vitamine A zit in eigeel, lever, gele, oranje of rode groenten en fruit, en heeft een invloed op het nachtzicht en droge ogen. Vitaminen C (citrusvruchten, kiwi, kolen, ...) en E (plantaardige oliën, granen, gedroogde vruchten, groene groenten) spelen een preventieve rol bij LMD en cataract. Carotenoïden of pigmenten: Luteïne en zeaxanthine zijn ook efficiënt om LMD en cataract te voorkomen. Deze pigmenten zijn minder gekend en lijken daarom misschien wat vreemd en moeilijk te onthouden. Dat is niet erg, het volstaat te onthouden waar ze in zitten: in gele en oranje groenten en fruit, in groene groenten en in eigeel. Minerale zouten: Magnesium, zink en selenium zijn door hun antioxiderende werking ook bondgenoten in de preventie van leeftijdsgebonden oogaandoeningen. Magnesium zit in donkere chocolade en in groenten en fruit, zink zit in vis, vlees en granen, en selenium zit dan weer in zeevruchten, gedroogde vruchten en vlees. Evenwicht, verscheidenheid en een verzadigd gevoel: Met de hierboven vermelde voedingswaren kunnen we gevarieerde, evenwichtige maaltijden samenstellen naar ieders persoonlijke smaak. Het aandeel fruit en groenten in onze voeding verhogen en variatie brengen in de samenstelling van ons dagelijks menu, biedt de beste bescherming tegen vrije radicalen. Om overgewicht te vermijden is het bovendien belangrijk om te weten wanneer we genoeg gegeten hebben. Wie langzamer eet, heeft sneller een verzadigd gevoel. Alcohol: deugd of zonde? Een glaasje drinken met vrienden, het is één van de geneugtes van het leven. Wie echter meer dan twee glazen per dag drinkt, kan zijn gezondheid en die van zijn ogen schaden. En hoe ouder men is, hoe sneller de alcohol invloed heeft. Vanaf een bepaalde leeftijd moet de hoeveelheid alcohol dus beperkt worden. Weg met tabak. Bij iedereen in de gezondheidssector is tabak gekend als de directe doodsoorzaak van meer dan 5 miljoen mensen per jaar. Tabak is ook de vijand van oogartsen. Tabak beschadigt immers de dichtheid van de retinapigmenten en de onontbeerlijke antioxidanten die vrije radicalen moeten bestrijden. Resultaat: bij rokers zijn er 3 tot 4 keer meer gevallen van LMD. Verschillende bestanddelen van tabak, zoals cadmium of de cyanide in de rook, zijn verantwoordelijk voor de vertroebeling van de ooglens. Dat is waarschijnlijk waarom rokers twee keer meer door cataract getroffen worden. Stoppen met roken is dus het mooiste geschenk dat rokers zichzelf kunnen geven! De zon: geniet van de voordelen, ban de nadelen. Een streepje zon is goed voor het humeur en onontbeerlijk voor een fijne vakantie. De zon stuurt echter ook onzichtbare, gevaarlijke en voor onze ogen schadelijke ultraviolette stralen uit die verwondingen aan het hoornvlies of de ooglens kunnen veroorzaken. Herhaaldelijke onbeschermde blootstelling aan de zon verhoogt het risico op cataract en LMD. Een zonnebril beschermt de ogen, maar hij moet wel 100 % beschermen tegen uv-stralen. Het is ook beter een zonnebril te dragen vanaf het moment dat de lichtsterkte hinderlijk wordt, wat zelfs kan als het bewolkt is. Goede verlichting is beter voor de ogen. Het belangrijkste doel van kunstmatig licht is vermijden dat de ogen te vermoeid raken. In kantoren of fabrieken bestaan er reglementen die ervoor moeten zorgen dat de werkomstandigheden het zicht van de werknemers niet zouden schaden. Thuis moeten we ervoor zorgen dat we voldoende en goed verdeelde verlichting van goede kwaliteit voorzien, al naargelang de activiteit. Als u het bijvoorbeeld moeilijk hebt om een boek te lezen, moet u misschien de verlichting versterken. En als u verblind wordt, moet u de lichtsterkte verminderen. In elk geval moet u vermijden dat uw ogen onnodig vermoeid raken, wat op lange termijn nefast kan zijn. Hij kijkt u recht in de ogen: de oogarts. Preventie is een belangrijke factor in de vooruitgang van de geneeskunde. Bij senioren kunnen preventie en een vroegtijdige diagnose blindheid voorkomen bij personen die een risico lopen op glaucoom, beginnende LMD, diabetes, enz. Vanaf 40 jaar wordt aangeraden om om de twee jaar bij de oogarts langs te gaan, zeker indien er gevallen van glaucoom in de familie voorkomen. Vanaf 60-jarige leeftijd wordt een jaarlijks oogonderzoek aanbevolen. De diagnose van oogziekten is zo belangrijk omdat het gezichtsvermogen een complex mechanisme is. Meerdere elementen, waaronder de hersenen of het andere oog, compenseren immers ook mankementen, waardoor de persoon in kwestie niet altijd beseft dat er een probleem is. De oogarts kan dit wel gemakkelijk opsporen. Lang leve onze ogen! Hoe leven met een leeftijdsgebonden oogaandoening? De meeste mensen willen zo lang mogelijk en in de best mogelijke omstandigheden thuis blijven wonen. Dat is niet altijd gemakkelijk, vooral niet met een visuele beperking. Er bestaan nochtans enkele technieken en trucs om zelfstandig te blijven. Valpartijen vermijden. De meeste valpartijen doen zich voor in op zich ongevaarlijke situaties, zoals bij het rechtstaan, stappen, tuinieren of zelfs huishoudelijke klusjes. Ook een kleine valpartij zonder erg kan een deuk in het zelfvertrouwen geven, wat dan weer het risico op een nieuwe valpartij verhoogt. Zo kan iemand steeds onzekerder worden, en uiteindelijk te bang zijn om alleen thuis te blijven. Met enkele kleine ingrepen kunnen de risico’s al aanzienlijk beperkt worden. Ruim de inkom, de gang, de trap, maar ook de andere leefruimtes op. Elk onnodig of slecht geplaatst voorwerp kan immers een risico vormen. Elk obstakel kan gevaarlijk zijn. Daarom is het bijvoorbeeld ook belangrijk dat tapijten op de grond en elektrische draden tegen de muur vastgemaakt worden of dat het begin van de trap duidelijk wordt aangegeven. Het is ook een goed idee om zowel op de trap als op de vloer in de badkamer en de keuken antislipbekleding aan te brengen. Goede verlichting maakt het verschil. We denken er niet altijd aan, maar enkele slim geplaatste lichten kunnen het leven vereenvoudigen. Licht in de kasten dat aangaat als de deur opengaat, nachtlichtjes op weg naar het toilet, wandlampen in plaats van staande lampen, het zijn maar enkele voorbeelden. De lichtsterkte overal even sterk regelen, donkere zones vermijden en vooral de verlichting aanpassen naargelang je behoeften zijn ook kleine dingen die echt het verschil kunnen maken. Bovendien zijn die aanpassingen vaak relatief eenvoudig en goedkoop. Verlichting is echter niet het enige. Spelen met contrasten is ook een oplossing. Het is immers gemakkelijker een voorwerp te onderscheiden als het zich door kleur of helderheid onderscheidt van de achtergrond. Een witte koffiekop of een witte trede op een donkere ondergrond, zorgen voor een beter constrast. Alles binnen handbereik. Wie weet dat alles gemakkelijk toegankelijk is, voelt zich vaak al heel wat veiliger en zelfzekerder: twee belangrijke factoren om zonder stress te leven in huis. Als er in huis een draagbare telefoon staat, of toestellen op meerdere plaatsen met vooraf geprogrammeerde nummers, kunt u indien nodig snel om hulp bellen en hoeft u bovendien niet van de ene naar de andere kant van het huis te hollen als er gebeld wordt. Zet een schakelaar aan het hoofdeinde van het bed en niet aan de andere kant van de slaapkamer, zo kunt u het licht aansteken zonder te moeten opstaan. En wie makkelijk en moeiteloos zijn spullen wil terugvinden, doet er goed aan om niets te laten rondslingeren, alles mooi op te bergen en te hoge of te diepe opbergruimten te vermijden. Enkele nuttige hulpmiddelen. Naast al die tips bestaan er nog technische hulpmiddelen die bijzonder nuttig kunnen zijn. Een eischeider bijvoorbeeld, om gemakkelijk eiwit van eigeel te scheiden. Een timer die drie verschillende opera-aria’s zingt om de pastakooktijd aan te geven (7, 9 of 11 minuten), een glasplaatje om in vloeistof te doen dat lawaai maakt zodra het vocht begint te koken en naar boven komt in de kom, een sprekende bloeddrukmeter of thermometer, bladen voor strijkijzers die ervoor zorgen dat u uw kleding niet verbrandt en toch vlot kunt strijken, een kledingvouwer die u in een handomdraai uw kleren helpt op te plooien, of een rijgtoestelletje om een draad door een naald te halen. Er bestaan echter ook meer geavanceerde hulpmiddelen, zoals een digitale loep om op een tekst te leggen en waarmee u kunt inzoomen of het contrast vergroten. Of een ondertitellezer of beeldschermloep. Een praktische gids voor senioren In nauwe samenwerking met de Brailleliga en met de steun van Novartis, heeft uitgeverij Vivio een praktische gids uitgebracht: “Visuele beperkingen bij senioren: bewaar uw autonomie, leer technische hulpmiddelen gebruiken”. De gids is erg concreet, praktisch en rijkelijk geïllustreerd en levert heel wat informatie en advies voor senioren om beter om te gaan met een visuele handicap. Er werden een groot aantal technische hulpmiddelen opgenomen, met een woordje uitleg, van de slaapkamer tot verplaatsingen buitenshuis, en hulpmiddelen in de badkamer, de keuken, het bureau en de woonkamer. Wie interesse heeft, kan op eenvoudige aanvraag een gratis exemplaar van de gids krijgen bij de Brailleliga: Engelandstraat 57 – 1060 Brussel, tel. 02 533 32 11 – e-mail: [email protected]. Technische hulpmiddelen. Om toegang te hebben tot informatie of om te kunnen communiceren, doen veel blinde en slechtziende personen een beroep op technische en elektronische hulpmiddelen. Er bestaan heel wat hulpmiddelen. De beeldschermloep. De beeldschermloep bestaat uit een mobiel plateau, een beeldscherm en een miniatuurcamera. Het document wordt op het plateau geplaatst, wordt gefilmd door de camera en de afbeelding wordt vergroot op het scherm afgebeeld. Met de loep kunt u doktersvoorschriften bekijken, de krant lezen, foto’s van de kleinkinderen bewonderen, maar ook een brief schrijven of een document ondertekenen. Er bestaan ook draagbare beeldschermloepen. Autonome scanner met spraakondersteuning. Deze scanner met geïntegreerd spraakondersteuningssysteem leest boeken, tijdschriften, kranten, bijsluiters voor medicijnen en andere getypte documenten voor, zonder dat er een computer aan te pas komt. Vergrotingssystemen. Slechtziende personen die een vergrotingssysteem nodig hebben, kunnen een groot scherm gebruiken (19, 20, 21 inches of meer) of speciale software die alle informatie, inclusief symbolen, menu’s, dialoogvensters, enz. Vergroot op het scherm. Spraakweergave. Een spraaksynthesizer leest alles wat op het computerscherm staat voor met een computerstem. Voor een optimale werking is een schermuitleesprogramma vereist. De brailleleesregel. De brailleleesregel vervangt in zekere zin het computerscherm. Het toestel herschrijft immers in brailleschrift wat op het computerscherm staat. Ouder dan 65? In België is het in 2011 nog steeds mogelijk om ‘te laat’ blind te worden en daardoor onrechtmatig uitgesloten te worden van bepaalde steunmaatregelen van de overheid (bijvoorbeeld: tussenkomst bij de aankoop van een beeldschermloep of andere technische hulpmiddelen). Enkel en alleen omdat de handicap zich manifesteert boven de 65 jaar! En als er één handicap is die laat optreedt, is het wel het verlies van het gezichtsvermogen. Daarom dringt de Brailleliga er bij de verschillende politieke machtsniveaus op aan om hiervoor een oplossing te vinden. Bejaarde personen met een handicap hoeven deze discriminatie niet te ondergaan. Alles moet in het werk gesteld worden zodat ze zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen zonder afhankelijk te worden of uitgesloten te worden uit de maatschappij. Hulpmiddelen spelen hierbij een belangrijke rol. Als u intussen getroffen bent door een visuele beperking en u bent bijna 65 jaar oud, wacht dan niet langer om stappen te ondernemen om uw handicap op gewestelijk of gemeentelijk niveau te laten erkennen. De Sociale dienst van de Brailleliga kan u daarbij helpen (tel. 02 533 32 11). BrailleTech 2011. BrailleTech is de beurs voor technische hulpmiddelen die de Brailleliga elk jaar in haar kantoren te Brussel organiseert (zie het gedetailleerde programma op de 1ste pagina van de centrale katern ‘Onder Ons’). Dit jaar vindt de beurs plaats van 13 tot 15 oktober 2011. Het is een perfecte gelegenheid om informatie in te winnen, de verschillende hulpmiddelen te testen en met elkaar te vergelijken, en tegelijk te profiteren van het advies van de medewerkers van de Brailleliga. Alle Belgische verdelers zijn er aanwezig met hun materiaal en nieuwigheden op het vlak van hulpmiddelen voor het dagelijks leven, aangepaste gsm’s, optische loepen, beeldschermloepen, vergrotingssoftware, spraakweergave, brailleleesregels, enz. Dit jaar zal er bovendien extra aandacht geschonken worden aan senioren met een visuele beperking. Op BrailleTech 2011 zullen senioren zich kunnen informeren over bestaande hulpmiddelen om informatie op te zoeken, om te communiceren, computers te gebruiken en op een zelfstandige manier door het leven te gaan. Naast workshops voor blinde of slechtziende personen over optische hulpmiddelen en filterglazen, de Daisy-boeken en tegemoetkomingen voor bejaarde personen, geven de exposanten ook korte infosessies over hun producten. Ook voor personeel van rusthuizen en voor oogartsen zullen workshops georganiseerd worden. De toegang is gratis. Rusthuizen: de visuele gezondheid van de bewoners verbeteren. In 2009 hebben Nederlandse onderzoekers een studie gehouden over oogverzorging in rust- en verzorgingstehuizen in Nederland. Uit de resultaten blijkt dat 42 % van de 155.000 bejaarde personen die er verblijven, een visuele beperking heeft. Bij meer dan de helft onder hen zou dat probleem zonder veel moeite verholpen kunnen worden met goede corrigerende brilglazen of een operatie tegen cataract. De onderzoekers stellen voor om een eenvoudige en efficiënte screeningmethode te gebruiken om het gezichtsvermogen en de ogen van bejaarden in rust- en verzorgingstehuizen aan een basisonderzoek te onderwerpen en zo uit te zoeken wie een visuele beperking heeft en de nodige zorgen dient te krijgen. De eerste screening wordt uitgevoerd door het verzorgend personeel van het rusthuis. Speciaal ontwikkelde testfiches helpen te bepalen of het zicht van dichtbij of veraf normaal is of afwijkt en of de netvliesfunctie of het gezichtsveld abnormaal is. Als er afwijkingen worden vastgesteld of als de persoon in kwestie over oogproblemen klaagt, wordt hij of zij door de behandelende arts of door een geriater onderzocht. Die beslissing om iemand naar een andere arts door te verwijzen, wordt genomen in overleg met de bejaarde (en eventueel diens familie) en op basis van de medische voorgeschiedenis. De eerste ervaringen tonen dat de testfiches gemakkelijk te gebruiken zijn en dat de bejaarden goed meewerken. De tests hebben in ieder geval aan het licht gebracht dat er veel te weinig oogonderzoeken worden uitgevoerd, aangezien meer dan 40 % van de bewoners met een onbehandeld oogprobleem kampt. Op dit moment wordt op grote schaal een onderzoek met die screeningsmethode voorbereid, aangezien de eerste bevindingen lijken aan te tonen dat dit voor kwetsbare bejaarde personen een praktische, efficiënte en belangrijke innovatie is. Bronnen: Jan E.E. Keunen, Snoeck Hurgronje-van de Ruit, M.G.M. Olde Rikkert en G.H.M.B. van Rens, “Een simpele oogtest voor slechtziende ouderen in zorginstellingen”, Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde, 2011, nr. 2, pp. 55-62; Hans Limburg en Jan E.E. Keunen, “Blindness and low vision in the Netherlands from 2000 to 2020 - modeling as a tool for focused intervention”, Ophthalmic Epidemiology, december 2009, vol. 16, nr. 6, pp. 362369. Kleine gebaren die het leven aangenamer maken. We weten niet altijd hoe we ons moeten gedragen in de buurt van blinde of slechtziende mensen, vooral als ze al wat ouder zijn. Hieronder vindt u enkele eenvoudige tips waarmee u het leven van senioren met een visuele beperking aangenamer kunt maken. • Als u de persoon nadert, spreek hem of haar dan direct aan, vooral als er nog andere mensen in de kamer zijn. Anders weet die persoon niet tegen wie u praat. Zeg hem/haar wie u bent en wat u doet, vooral als die persoon u niet kent. • Raak de persoon niet aan zonder hem/haar daar eerst van op de hoogte te brengen en zeg hem/haar wat u gaat doen. • Vraag de persoon eerst of u kunt helpen en hoe. Dring niet aan als uw hulp geweigerd wordt. • Een blinde of slechtziende persoon ziet uw knipoog, glimlach of gebaren niet, maar hij/zij hoort wel wat u zegt. Leg duidelijk uit of lees duidelijk voor wat u wilt zeggen. • Wees niet bang om woorden zoals ‘kijken’ of ‘zien’ te gebruiken. Blinde en slechtziende personen gebruiken ze ook. • Neem zijn/haar arm niet, maar bied de uwe aan. Wandel een halve pas voor hem/haar, het zal gemakkelijker zijn om u te volgen. • Gebruik duidelijke richtlijnen om de persoon te leiden, zoals ‘links van de inkomdeur’, in plaats van woorden als ‘hier’ of ‘daar’. Als u aankondigt dat er een trap is, geef dan aan of die naar beneden of naar boven gaat. • Als u iets te eten of te drinken heeft, zeg dan duidelijk waar u het neerzet. Bijvoorbeeld: “De soep staat links van u”. Leg uit waaruit de maaltijd bestaat zodat de persoon weet wat hij/zij gaat eten. • Als u iets doet in zijn/haar huis of kamer, zet dan alles terug op zijn plaats. Sleutels, de telefoon of de afstandsbediening niet meer vinden, kan voor heel wat verwarring zorgen. • Heb geduld, want de reactie van een oudere persoon met een visuele beperking is soms trager en hij/zij heeft meer tijd nodig. • Als u de ruimte verlaat waarin de persoon zich bevindt, zeg dat dan duidelijk. Anders denkt die persoon dat u er nog steeds bent en praat hij/ zij tegen iemand die er niet staat. TOMBOLA: WAAG UW KANS EN HELP BLINDE SENIOREN! Onze jaarlijkse Tombola is aan haar 61ste editie toe! Door eraan deel te nemen, biedt u niet alleen een directe, concrete en nuttige hulp aan blinde en slechtziende personen, maar maakt u ook nog eens kans op talrijke prijzen, en wie weet, zelfs de hoofdprijs van 75.000 euro in Staatsfondsen. U wordt misschien één van de gelukkige winnaars van één van de 5.601 prijzen van dit jaar? Staatsfondsen, audiovisuele uitrusting, huishoudelektro, tuingereedschap, aankoopbonnen,… er is voor elk wat wils! Onze prijzen zijn nieuw, kwaliteitsvol en met garantie. U kan de lijst van de prijzen en het reglement van onze Tombola terugvinden op onze website: www.braille.be. U kan dit ook telefonisch opvragen bij Mevrouw Tombola via het nummer 02 533 33 32. Hoe deelnemen? Stort het gewenste bedrag op rekeningnummer BE10 0003 0019 6004 – BPOTBEB1 dat uitsluitend voor de Tombola gereserveerd is, met duidelijke vermelding van uw naam en adres. De biljetten zullen u dan binnen de 3 weken met de post opgestuurd worden. Prijs: 1 biljet: 3,40 euro (2,40 euro + 1 euro*) 1 2 3 4 boekje: 13 euro (12 euro + 1 euro*) boekjes: 25 euro (24 euro + 1 euro*) boekjes: 37 euro (36 euro + 1 euro*) boekjes: 49 euro (48 euro + 1 euro*) * Verzendingskosten voor de biljetten, de resultaten van de trekking van de Tombola en de oproep voor de Tombola 2012. Vanaf 5 boekjes (60 euro), geen verzendingskosten meer. 1 boekje = 5 biljetten + 1 biljet gratis, dus 6 winstkansen! Uiterste inschrijvingsdatum: 05/12/2011. Publieke trekking: 12/12/2011 om 15u op de hoofdzetel van de Brailleliga, onder toezicht van Meester Bernard Labranche, gerechtsdeurwaarder. De lijst met de winnende nummers zal geconsulteerd kunnen worden op onze website (www.braille.be) vanaf half december. Zij zal eind december 2011 ook naar alle deelnemers opgestuurd worden zodat zij kunnen nakijken of ze een winnend biljet hebben. Er kunnen ook biljetten gekocht worden op de hoofdzetel van de Brailleliga, Engelandstraat 57 te 1060 Brussel en dit tot op de dag van de trekking 12/12/2011 om 12u. Belangrijk bericht: • Gebruik enkel het rekeningnummer BE10 0003 0019 6004 – BPOTBEB1 voor de aankoop van uw Tombolabiljetten. Gebruik voor giften het rekeningnummer BE11 0000 0000 4848 – BPOTBEB1. Enkel giften, vanaf 40 €, geven recht op een fiscaal attest. • Stortingen voor de Tombola, die wij ontvangen na 05/12/11 zullen beschouwd worden als giften, tenzij u om terugbetaling vraagt voor 01/01/12. • De Brailleliga respecteert nauwgezet de anonimiteit van haar schenkers. Zij deelt hun gegevens niet mee aan andere verenigingen of personen. • We kunnen het niet genoeg herhalen: laat u niet misbruiken door oneerlijke personen. De Brailleliga verkoopt niets, noch van deur tot deur, noch op de openbare weg. Contact Voor alle vragen over onze Tombola, kan u bellen naar het nummer 02 533 33 32. U kan ons ook via e-mail een boodschap sturen: [email protected] of per brief: Brailleliga – Tombola, Engelandstraat 57 – 1060 Brussel. Wat zullen wij met de opbrengst doen? Door aan onze Tombola deel te nemen, steunt u de gratis dienstverlening ten voordele van blinde en slechtziende personen. Dit jaar zullen de opbrengsten gebruikt worden om die personen te helpen die getroffen worden door een leeftijdsgebonden oogaandoening. Deze groep wordt elk jaar groter onwille van de stijgende levensverwachting. Naast de «natuurlijke» veroudering van het oog, bestaan er ook nog leeftijdsgebonden oogziektes zoals LMD, glaucoom, diabetische retinitis of cataract. Deze ziektes hebben verschillende symptomen, maar hebben als gemeenschappelijk effect dat ze allemaal tot een significant gezichtsverlies leiden. Door aan senioren raad te geven over de verschillende technische hulpmiddelen of over hoe ze hun interieur beter kunnen aanpassen aan hun nieuwe noden, door mobiliteitslessen te geven of vrijetijdsclubs te organiseren, biedt de Brailleliga hun de kans om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven. Onze diensten doen er alles aan om deze mensen gratis te ondersteunen, maar de middelen zijn beperkt. Door aan onze 61ste Tombola deel te nemen, biedt u hen een directe, concrete en nuttige hulp. Bedankt voor uw vrijgevigheid ! NIEUWS OVER HET VN-VERDRAG. Op 2 juli 2009 heeft België het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap geratificeerd. Het verdrag moet ervoor zorgen dat zij volledig en gelijkwaardig van al hun rechten en fundamentele vrijheden kunnen genieten. Nieuwe opdracht voor het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding. Er moest enkel nog een onafhankelijk organisme aangewezen worden dat de naleving van het Verdrag in ons land moet promoten, beschermen en garanderen. Ondertussen is dat ook gebeurd, aangezien de verschillende betrokken ministers op 12 juli jongstleden het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding hebben aangewezen om erop toe te zien dat het VN-Verdrag in België wordt toegepast. De Brailleliga heeft als lid van de Raad van Bestuur van het BDF ( Belgian Disability Forum) deelgenomen aan de onderhandelingen tussen het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding enerzijds en het gemeenschappelijk bureau Nationale Hoge Raad voor Personen met een Handicap /BDF anderzijds. De afspraken die toen gemaakt werden, hebben geleid tot de aanstelling op 12 juli. Concreet werd binnen het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding een speciale dienst opgericht die moet toezien op de bevordering, bescherming en opvolging van de toepassing van het Verdrag. Wat houdt dat in? De bevordering bestaat erin het grote publiek te informeren over het bestaan van het Verdrag en de bepalingen ervan. De bescherming houdt in dat het centrum juridisch advies en hulp biedt aan personen die vinden dat de bepalingen van het Verdrag in hun nadeel werden geschonden. Ten slotte moet het centrum erop toezien dat de Belgische wetgeving gelijkgesteld wordt met het Verdrag, en controleren of de bepalingen ervan in de praktijk worden nageleefd. De nieuwe dienst van het Centrum kreeg de naam ‘Dienst Verdrag Rechten van Personen met een Handicap’, afgekort ‘Dienst VRPH’. Bovendien werd een Begeleidingscommissie in het leven geroepen (de VRPHCommissie) om de burgermaatschappij nauw bij de activiteiten te betrekken. De commissie bestaat uit 23 leden, met vertegenwoordigers uit verenigingen van personen met een handicap, de academische wereld en sociale partners. Een contactpersoon ‘handicap’. Nog een nieuwigheid met betrekking tot het Verdrag van de VN: in elk kabinet en elke federale administratie werd een contactpersoon ‘handicap’ aangesteld. Deze persoon moet erop toezien dat rekening wordt gehouden met de eventuele invloed van politieke maatregelen op het leven van personen met een handicap. Bovendien krijgt de Nationale Hoge Raad voor Personen met een handicap een meer structurele rol en zal ze vanaf nu nauwer betrokken worden bij de nieuwe politieke maatregelen van elke minister. Het Verdrag van de VN vereist immers een transversaal, geïntegreerd en coherent politiek beleid, wat tot hiertoe in België niet gemakkelijk was door de versnippering van de bevoegdheden. De Staatssecretaris voor Personen met een handicap, Jean-Marc Delizée, is dus niet de enige die erop moet toezien dat de rechten van personen met een handicap gerespecteerd worden. Beslissingen van andere ministers in verband met mobiliteit, telecommunicatie, werkgelegenheid, gezondheid, ... hebben ook invloed op het leven van personen met een handicap. De nieuwe maatregelen zorgen er dus voor dat het beleid voor personen met een handicap beter gecoördineerd zal worden en dat doet ons enorm veel plezier! HET VRIJWILLIGERSHOEKJE. Vervolg van de portrettenreeks in het kader van het Europese jaar van de Vrijwilligerswerking. Dit keer maken we kennis met Emile Ponnet, superanimator! Emile Ponnet: “Mensen moeten weten dat wij ook gevoel voor humor hebben, en dus niet in een zwart gat leven.” In 1981 kwam Emile Ponnet voor het eerst in aanraking met de Brailleliga. Hij volgde er een opleiding in Telefonie en Dactylo. Emile is geboren met een niet volgroeid netvlies en tot de leeftijd van ongeveer 10 jaar kon hij zijn gezichtsbeperking vrij goed camoufleren, maar naarmate hij ouder werd, nam zijn zicht meer en meer af. Emile werkte gedurende jaren als vervanger telefonist; één van de enige en weinige jobs die in die tijd bestonden voor personen met een visuele beperking. Hij trouwde, en had een druk gevuld leven. Het was pas jaren later dat hij ook andere diensten van de Brailleliga leerde kennen. Hij schreef zich in in de Brailleclub van Brussel en het was eerder toevallig dat Emile een 10-tal jaar geleden werd gevraagd om in te springen bij het bemannen van een stand van de Brailleliga. Het evenement en het contact met de bezoekers beviel hem zo goed, dat hij prompt besloot om vaste vrijwilliger te worden voor de Brailleliga. Hij bemant ondertussen niet enkel tal van standen over het gehele land, maar is tevens gids tijdens geleide bezoeken aan de Brailleliga en het Braillemuseum, en geeft daarenboven af en toe animatiesessies in scholen. “Aanvankelijk was ik enkel vrijwilliger voor het houden van standen. Het sociale contact en het kunnen verder helpen van personen die hulp nodig hebben, zijn voor mij twee belangrijke motiverende factoren. Elke stand is verschillend, bij een buitenstand heb je bijvoorbeeld sneller contact met de voorbijgangers dan bij een binnenstand. Binnen kan ik dan weer veel gerichtere informatie meegeven aangezien de bezoekers vaak tot een bepaald type publiek behoren zoals b.v. senioren op 50plus beurzen of personen met een beperking op revalidatiebeurzen. Sommige standen zijn er enkel op gericht om kinderen te sensibiliseren zoals b.v. tijdens de Gentse Feesten waar zij geblinddoekt boterhammetjes met choco kunnen smeren. Het 'standen houden' is heel divers en daar hou ik enorm van. Af en toe geef ik ook animatiesessies in scholen en daarbovenop gids ik sinds een tweetal jaar ook groepen rond tijdens een geleid bezoek aan de Brailleliga of aan het Braillemuseum. Meestal zijn het scholen die ik rondleid, maar soms ook bedrijven of seniorengroepen. Telkens opnieuw tracht ik mij zo goed mogelijk aan te passen aan het publiek. Kinderen kan je namelijk niet uitleggen wat leeftijdsgebonden maculadegeneratie is, en volwassen moet je dan weer niet laten kleuren met de geurstiften. Een goed aanpassingsvermogen en goed kunnen luisteren zijn dan ook twee heel belangrijke aspecten om deze taak op zich te kunnen nemen. Je moet in staat zijn om je publiek te betrekken bij het gebeuren en hen niet enkel laten luisteren naar wat je te vertellen hebt. Hun feedback en hun vragen zijn even belangrijk.” Aangezien Emile reeds van kinds af aan is geconfronteerd met een visuele beperking, staat hij heel sterk in zijn schoenen. Zolang het goed bedoeld is, slaan bepaalde vragen vanuit een onschuldige kindermond hem dan ook niet uit zijn lood. “Als je met kinderen omgaat, is het normaal dat zij soms heel directe vragen stellen. Maar vaak getuigen hun vragen ook van intelligentie en een pure geest, dus heb ik er geen probleem mee. Ik herinner mij een klein meisje dat mij vroeg hoe ik de kaarsjes kan uitblazen op mijn verjaardagstaart. Dat zijn opmerkingen die ik eigenlijk prachtig vind. Heel vaak tracht ik op een creatieve manier te antwoorden, door dezelfde vraag aan hen te stellen. In de meeste gevallen handelt een blinde of slechtziende persoon namelijk op exact dezelfde manier als een ziend persoon. Ook herinner ik mij een kindje wiens bedrukte gezichtje opklaarde toen ik zei dat ik ook gelukkig ben ondanks dat ik niet goed zie. Ik tracht de waas die soms over blindof slechtziendheid hangt, weg te nemen door mijn verhaal met de nodige humor te brengen. Mensen dienen te weten dat wij ook gevoel voor humor hebben, en niet in een zwart gat leven. Je voelt dan ook dat op het einde van een sessie of een bezoek er heel wat onduidelijkheden zijn opgehelderd. Ze hebben een bredere kijk gekregen op iets dat voordien nog relatief ongekend was. De dankbaarheid die ik op het einde van een rondleiding ervaar, is niet te beschrijven. Het geeft me weer energie en het gevoel dat ik iets goeds heb gedaan die dag.” EINDEJAARSWENSEN: DENK ER NU AL AAN! Het jaareinde zal al weer snel voor de deur staan… Vandaar dat we u even attent maken op de mogelijkheid om uw wenskaarten bij de Brailleliga aan te kopen! De opbrengst van de verkoop draagt bij tot de financiering van onze Sociale dienst. Onze catalogus van wenskaarten bestaat uit een breed gamma van kaarten rond verschillende thema's: dieren, bloemen, landschappen, reproducties van schilderijen, enz. Wij hebben ons aanbod behoorlijk vernieuwd. Het loont dus zeker de moeite om eens een kijkje te nemen! Onze wenskaarten worden u aangeboden aan volgende tarieven: Voor 1 tot 4 kaarten: 1 euro per kaart Voor 5 tot 14 kaarten: 0,90 euro per kaart Voor 15 tot 49 kaarten: 0,85 euro per kaart Voor 50 tot 99 kaarten: 0,80 euro per kaart Vanaf 100 kaarten: zich wenden tot de ploeg van de wenskaarten. Voor meer inlichtingen kan u terecht op onze website www.braille.be, onder de rubriek 'De Brailleliga helpen' of u kan contact nemen met de ploeg van de wenskaarten die ter uwer beschikking staat elke maandag van 10u tot 16u via het nummer 02 533 32 11. Alvast bedankt! AFSPRAAK IN UW STREEK. De Brailleliga is het hele jaar door aanwezig op tal van evenementen met een diversiteit aan thema's: vrije tijd, zelfstandigheid, handicap, werk, diabetes, welzijn, ... Doel: het publiek informeren over de diverse gratis diensten waarvan personen met een visuele beperking gebruik kunnen maken, alsook het sensibiliseren van bezoekers door middel van zintuiglijke activiteiten. We waren erbij! - 17 tot en met 25 juli 2011, Gent. Ondanks rukwinden en hevige regenval, hebben onze standhouders de bezoekers van de Gentse Feesten weten te animeren met geblinddoekte spelletjes. - 20 tot en met 24 juli, Spa. Tijdens de Francofolies konden de festivalgangers hun zintuigen op de proef stellen! Ze speelden er onder andere geblinddoekt Reuze 4-op-een-rij, daarnaast ontdekten ze er hoe gezelschapsspellen worden aangepast voor personen met een visuele beperking. Zo wordt er bij 4-op-een-rij een gaatje geboord in de rode schijfjes waardoor het verschil met de gele kan gevoeld worden. - 22 tot en met 25 juli, Libramont. Tijdens de Landbouwbeurs van Libramont konden de bezoekers een geblinddoekt parcours afleggen met behulp van de witte stok. Op een ludieke manier ontdekten de deelnemers hoe personen met een visuele beperking zich verplaatsen en hoe de witte stok ervoor zorgt dat obstakels worden vermeden. Ook werden tal van nuttige tips meegegeven om een blinde persoon zo goed mogelijk te begeleiden. - 6 augustus, Malmedy. De Brailleliga nam met vijf tandems deel aan de Beau Vélo de Ravel. Een parcours van 35km kon afgelegd worden per fiets (of tandem), per paard of op rollerblades. Een solidaire uitdaging waaruit blijkt dat sport ook toegankelijk is voor personen met een visuele beperking. Bravo aan de slechtziende en blinde fietsers alsook aan hun gids. - 14 augustus 2011, Hasselt. Rimpelrock heeft alweer bewezen dat dit een festival is om “U” tegen te zeggen! Duizenden senioren zakten opnieuw af naar de festivalweide in Kiewit en leefden zich in aan onze stand, in een wereld zonder zien. - 3 en 4 september, Luik. Sensibiliserende spelletjes animeerden groot en klein tijdens “Retrouvailles” in het Boveriepark . We zullen er zijn! - 13 september, Oostende. In het kader van de Week van de Mobiliteit zullen de schepenen en de voorzitter van de OCMW uitgenodigd worden om geblinddoekt en per tandem hun stad te verkennen. Nadien wordt een deel te voet verder afgelegd met behulp van de witte stok. Op deze manier wensen wij hun aandacht te vestigen op moeilijk toegankelijke plaatsen voor personen met een visuele beperking. - 23 en 24 september, Namen. De Brailleliga zal aanwezig zijn op de eerste vrijwilligersbeurs “Volontairement Vôtre”. Onze vereniging heeft voor bepaalde domeinen en in bepaalde regio's nog hulp van vrijwilligers nodig. - 25 september, Fléron. De Brailleliga zal, ter gelegenheid van de Dag van de Mobiliteit, aanwezig zijn op «Espace Sport». - 4 en 5 oktober, Blankenberge. De sportieve senioren zullen tijdens het sportevenement 'Senior Games' hun zintuigen kunnen testen op de stand van de Brailleliga. Wij zullen hen eveneens informeren omtrent leeftijdsgebonden oogaandoeningen. - 14 tot en met 16 oktober, Genk. Senioren worden tijdens de Actief 50- beurs op onze stand geïnformeerd over LMD en andere oogaandoeningen. Ze kunnen er tevens kennismaken met onze dienstverlening. - 19 oktober, Brussel. Naar jaarlijkse gewoonte organiseert de Brailleliga een geblinddoekte sensibiliseringssessie in het degustatietheater van het Voedingssalon. - November, Charleroi. De Brailleliga zal aanwezig zijn tijdens de beurs Arts Ménagers. - 15 tot en met 19 november, Brussel. Tijdens de Zenith-beurs zal de Brailleliga de senioren informeren omtrent leeftijdsgebonden oogaandoeningen. - 15 november, Sankt-Vith. Ontmoet de Brailleliga op de Katharinenmarkt. - 22 november, Brussel. Ophtalmologica Belgica, beter bekend als OB, is een jaarlijks congres voor alle ophtalmologen. De Brailleliga is aanwezig om hen te informeren omtrent haar dienstverlening. - 2 december, Brussel. De Brailleliga zal aanwezig zijn op de informatiedag van de handicap “Handistand” in de Hallen Sint-Géry. - 3 tot en met 11 december, Antwerpen. De Brailleliga zal tijdens het Antwerps Voedingssalon een geblinddoekte kookwedstrijd organiseren. VERBLIJF AAN ZEE: BLINDE EN SLECHTZIENDE KINDEREN GEVEN HUN ZELFSTANDIGHEID EEN BOOST. Boekentassen aan de kant, op naar de Noordzee! Van 5 tot en met 8 juli 2011 hebben 14 blinde en slechtziende kinderen tussen 6 en 12 jaar in Oostende de tijd van hun leven beleefd. Tijdens deze 4-daagse stage hebben zij een reuzenstap gezet naar meer zelfstandigheid en tegelijkertijd de geneugtes van de badstad ontdekt. Schoenveters binden, een t-shirt opplooien, tandpasta op een tandenborstel doen, zich aankleden, eten met mes en vork, een boterham smeren, de tafel afruimen, ... één voor één noodzakelijke dagelijkse handelingen maar voor een kind met een visuele handicap moeilijk om onder de knie te krijgen. Omringd door gespecialiseerde begeleidsters van de Brailleliga leerden ze in groep allerlei handigheidjes en kneepjes om zich alleen uit te slag te kunnen trekken, zonder de hulp van hun ouders. De zeestage was voor deze kinderen meteen ook de gelegenheid om andere jongeren met een visuele beperking te leren kennen en samen nieuwe, ongewone ervaringen te delen. Een greep uit het programma: ravotten, genieten van de geluiden, de geur en de smaak van het strand, verbroederen met de dolfijnen in het Boudewijn Seapark van Brugge, zeeleeuwen en uilen strelen, tijdens een bezoek aan de brandweerkazerne van De Haan de brandweerspuit hanteren en een ritje met de go-carts in een verkeerspark. De Brailleliga dankt het Boudewijn Seapark van Brugge en de brandweer van De Haan van harte voor hun steun en bijdrage aan dit initiatief. VREUGDE. Ter gelegenheid van haar 65 lentes heeft Mevrouw Betty Bertrand aan haar genodigden gevraagd om de eventuele geschenken te vervangen door een gift ten voordele van de Brailleliga. Van harte bedankt aan al diegenen die vrijgevig op deze vraag zijn ingegaan. Dankzij hun giften kunnen wij een recreatieve dag organiseren voor blinde en slechtziende personen. Toen ze 60 jaar werd, heeft Mevrouw Bertrand ook al eens een oproep tot gift gedaan, het ingezamelde bedrag werd toen gebruikt voor de renovatie van de Brailleshop, de winkel voor technische hulpmiddelen van de Brailleliga. Een heel gelukkige verjaardag! VERDRIET. Ter nagedachtenis van Mevrouw Colette Gilson-Smeets hebben haar dierbaren gevraagd om haar een laatste eer te bewijzen door een gift te doen aan de Brailleliga. Dankzij de vrijgevigheid van haar vrienden en kennissen heeft onze studio een gesproken boek kunnen opnemen dat nadien via de Bibiliotheek gratis ter beschikking zal gesteld worden van blinde gebruikers. Onze innige deelneming gaat uit naar de familie van Mevrouw Gilson-Smeets. Ten gevolge van het overlijden van Mevrouw Jaqueline Henet hebben haar familie, vrienden en kennissen hun medeleven willen betuigen door een gift te doen aan de Brailleliga. Meerdere spelletjes zullen aangepast kunnen worden voor blinde en slechtziende kinderen dankzij hun vrijgevigheid. ONDER ONS Nummer 3 / 2011 Juli - Augustus – September NIEUWS VAN DE INFORMATIEDIENST VOOR TECHNISCHE AANPASSINGEN. BrailleTech 2011 : een kennismaking met technische hulpmiddelen. De BrailleTech is een niet te missen jaarlijkse afspraak geworden! Op deze beurs heeft u de gelegenheid om de hulpmiddelen voor het dagelijks leven, de aangepaste GSM’s, optische loepen, vergrotingssoftware, spraaksyntheseprogramma’s, brailleleesregels, ... te ontdekken, te testen en te vergelijken. Deze technische hulpmiddelen zijn onmisbaar voor u, zowel thuis als op school en op de werkvloer. Ze bieden u een toegang tot informatie en communicatie, ze geven u de kans om de mogelijkheden van de informatica ten volle te benutten waardoor u uw zelfstandigheid zoveel mogelijk kan behouden. De Brailleliga brengt alle Belgische verdelers van aangepast materiaal samen. Een unieke kans om zich te informeren en advies in te winnen bij de medewerkers van de Brailleliga. INFOSESSIES: Wat is een Daisy-boek? Waarmee moet ik rekening houden bij de aankoop van een Daisy-speler? Welke telefoon is het best aangepast aan mijn visueel probleem? Bestaat er een optische loep om van veraf te kunnen lezen? Welke tegemoetkoming biedt de overheid voor bejaarden? Bezoekers, geïnteresseerd in deze en andere vragen, kunnen het antwoord vinden tijdens de infosessies die de Brailleliga organiseert. DONDERDAG 13 OKTOBER 2011: 11u00: Optische hulpmiddelen en filterglazen. 14u00: Tegemoetkoming hulp aan bejaarden, een medewerker van de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid legt uit ... VRIJDAG 14 OKTOBER 2011: 12u00: Daisy-boeken - i.s.m. Luisterpuntbibliotheek. 15u00: Het belang van de lichtomgeving voor slechtziende personen. ZATERDAG 15 OKTOBER 2011: 11u00: Telefoons voor oudere personen met een visuele handicap. AFSPRAAK MET DE STANDHOUDERS: Dit zijn de standhouders: Ergra Engelen, Erocos, Eurobraille, Freedom Scientific, Integra, Koba Vision, LVI, Optelec, Sensotec, Visueel centrum. Zij informeren u in korte sessies over hun producten (30’ tot 1u). Extra: De BrailleShop, die meer dan 500 geselecteerde voorwerpen aanbiedt om het dagelijks leven te vereenvoudigen, zal gedurende de volledige periode van de Beurs geopend zijn. Elke geïnteresseerde bezoeker krijgt de nieuwe praktische gids, uitgegeven door Uitgeverij Vivio in samenwerking met de Brailleliga: «Leren leven met een leeftijdsgebonden oogaandoening: zijn autonomie bewaren, technische hulpmiddelen leren gebruiken». ADRES: Brailleliga vzw - Engelandstraat 57 - 1060 Brussel. T +32 (0)2 533 32 11 - www.braille.be Bereikbaarheid: De BrailleTech is toegankelijk voor personen met een handicap en is gemakkelijk bereikbaar: – Met het openbaar vervoer: de Brailleliga bevindt zich op 250 m wandelafstand van het NMBS-station Brussel Zuid en het metrostation Hallepoort. – Met de wagen: neem de kleine ring tot aan de afrit Zuid (ter hoogte van de spoorwegbrug op de Noord- Zuidas). Daar volgt u de richting Bergen en dan komt u op de Fonsnylaan. De Engelandstraat is de derde straat links. OPENINGSDAGEN EN -UREN: Van donderdag 13 tot en met zaterdag 15 oktober 2011, telkens van 10u tot 16u30. Gratis toegang. De BrailleTech wordt georganiseerd met de steun van de Nationale Loterij. NIEUWS VAN DE SOCIALE DIENST. Voorwaarden om een parkeerplaats voor personen met een handicap te bekomen. Om een parkeerplaats, voorbehouden voor personen met een handicap, in de nabijheid van uw woon- of werkplaats te bekomen, moet u een aanvraag indienen bij de burgemeester. U dient echter wel aan bepaalde voorwaarden te voldoen: - De aanvrager moet in het bezit zijn van een parkeerkaart voor personen met een handicap. U kan deze bekomen bij de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid. - U mag niet over een privé-parking of garage beschikken. - U moet in het bezit zijn van een wagen of gevoerd worden door een persoon die bij u inwoont. In sommige gevallen kan de wegbeheerder een parkeerreservatie weigeren. Op plaatsen waar het parkeren verboden is of waar de veiligheid van het verkeer in gevaar zou worden gebracht is een reservatie uiteraard niet mogelijk. Bovendien kan deze maatregel niet worden getroffen op een plaats waar alternerend parkeren van toepassing is. De gemeente kan in dat geval echter wel de parkeertoepassingen wijzigen. Een parkeerplaats voor personen met een handicap is nooit nominatief. Iedere weggebruiker in het bezit van de speciale parkeerkaart voor personen met een handicap kan en mag er dus van gebruik maken. Indien u zelf niet over een voertuig beschikt en u zich vaak laat vervoeren door een andere chauffeur die niet bij u inwoont, hebt u geen recht op een parkeerreservatie. Wél kan er dan een gele onderbroken lijn geschilderd worden, om het stilstaan voor in- en uitstappen mogelijk te maken. Bij een gereserveerde parkeerplaats ter hoogte van uw werkplaats zal de wegbeheerder meestal een verkeersbord plaatsen, waarop staat wanneer de reservatie geldig is (bv. van maandag tot vrijdag, tussen 8u en 17u). Sinds 2000 is het niet respecteren van de voorbehouden parkeerplaatsen voor personen met een handicap opgenomen in de lijst van de prioritaire overtredingen. Boetes bedragen minimaal 100 euro! Indien u informatie wenst over de toekenningsvoorwaarden voor een parkeerkaart, aarzel dan niet om contact op te nemen met de Sociale dienst van de Brailleliga. Brussel: waar bevinden zich de plaatsen die voorbehouden zijn voor personen met een handicap? De website van de Stad Brussel (www.brussel.be) biedt haar bezoekers een overzicht van alle parkeerplaatsen die gereserveerd zijn voor personen met een handicap. Deze parkeerplaatsen zijn blauw geschilderd. Sinds kort is de lijst ook via Google Maps raadpleegbaar. U geeft een adres in en u krijgt een kaartje te zien met alle handicapgereserveerde parkeerplaatsen in de buurt. U kan deze plaatsen ook opzoeken in de alfabetische lijst die op de site beschikbaar is. Bron: www.brussel.be. Aanvraag voor een tegemoetkoming van de FOD Sociale Zekerheid. Wanneer u, als persoon met een handicap, een tegemoetkoming aanvraagt (via uw gemeentehuis) bij de Federale Overheidsdienst voor personen met een handicap van de FOD Sociale Zekerheid, krijgt u een aantal formulieren: • Een ontvangstbewijs. • Een «verklaring tot het verkrijgen van een inkomensvervangende tegemoetkoming en een integratietegemoetkoming» of een «verklaring tot het verkrijgen van een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden». U moet deze verklaring zelf invullen (u mag zich eventueel laten helpen) en opsturen naar de FOD Sociale Zekerheid. • De formulieren bestemd voor de evaluatie van uw handicap: - formulier 3+4 (medisch geheim); - formulier 5 (getuigschrift van gezichtsonderzoek); - formulier 6 (attest gehooronderzoek). U moet deze formulieren laten invullen door uw huisarts (of door een specialist) en ze opsturen. De Federale Overheidsdienst voor personen met een handicap van de FOD Sociale Zekerheid stelt vast dat het gemiddeld 2 maanden duurt vooraleer de ingevulde formulieren bij hen terechtkomen. Deze termijn is te lang. Het is dus belangrijk dat u uw «verklaring» zo snel mogelijk invult en opstuurt. Dat biedt de FOD Sociale Zekerheid de gelegenheid om: • Aan u, indien nodig, snel bijkomende inlichtingen te vragen die ze nodig hebben om uw dossier te behandelen. • Uw dossier op een korte termijn te vervolledigen. • Sneller een beslissing te nemen over uw aanvraag voor tegemoetkoming. Misschien wacht u met het terugsturen van uw «verklaring» totdat uw arts de formulieren voor de evaluatie van uw handicap ingevuld heeft? Dat is niet nodig! De formulieren voor de evaluatie van uw handicap en uw «verklaring» staan volledig los van elkaar. U kunt ze dus gerust afzonderlijk van elkaar opsturen. Dit kan door middel van een gewone brief (via de post) of via uw gemeentebestuur. Een aangetekende brief is niet nodig. Adres om deze documenten naar toe te sturen: FOD Sociale Zekerheid. Directie-Generaal Personen met een Handicap. Administratief Centrum Kruidtuin. Finance Tower. Kruidtuinlaan 50 bus 150, 1000 Brussel. Bron http://handicap.fgov.be/nl/index.htm - Rubriek: Laatste nieuws Voor opvolging van de aanvraag bij de FOD Sociale Zekerheid kunt u terecht bij de Sociale dienst van de Brailleliga. De verantwoordelijken kunnen u helpen bij het bekomen van de nodige formulieren en kunnen u tevens helpen om het dossier samen te stellen. Personenbelasting van buitenlandse personen met een handicap. Om te kunnen genieten van een vermindering op de personenbelasting moeten personen met een handicap hun handicap kunnen bewijzen met een attest. Naast de officiële Belgische attesten erkent de FOD Financiën nu ook een aantal attesten of kaarten aangeleverd door een buitenlandse overheid. De attesten en kaarten die momenteel erkend worden zijn deze, afgeleverd door: – Het Instituto Nazionale della Previdenza Sociale (Italië). – Het Gemeenschappelijk Administratiekantoor of de Bedrijfsvereniging (Nederland). – Een invaliditeitskaart afgeleverd op basis van een ondezoek door de Commission technique d’orientation et de reclassement professionnel (Frankrijk). Als men in het bezit is van een attest of kaart uit een ander land, kan men vragen om dit te laten gelijkstellen met een Belgisch attest. Voor meer informatie kan u bellen naar het contactcenter van de FOD Financiën op het nummer 02/572 57 57 (van maandag tot en met vrijdag, van 8u tot 17u). Bron: snelberichten Vibeg, 1 juni 2011 Afschaffing leeftijdsbeperking inzake ouderschapsverlof voor kinderen met een handicap. Sinds 20 mei 2011 is de leeftijdsgrens inzake alle federale regelgevingen voor ouderschapsverlof opgetrokken van 12 jaar tot 21 jaar indien het kind aan één van de twee volgende voorwaarden voldoet: – Het kind is voor tenminste 66 % getroffen door een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid. – Het kind heeft een aandoening die tenminste 4 punten toegekend krijgt in pijler 1 (medisch-sociale schaal) betreffende de regelgeving kinderbijslag. Bron: snelberichten Vibeg, juni 2011 Assistentiehonden welkom. In overeenstemming met de anti-discriminatiewet van 10 mei 2007 nodigt de Stad Brussel haar restauranthouders uit de sticker “Assistentiehond welkom” op hun deur te plakken. Op die manier tonen ze immers dat ook blinde en slechtziende personen met een assistentiehond welkom zijn in hun zaak. Sommige mensen denken dat honden omwille van hygiënische redenen niet in een restaurant binnen mogen. Dat klopt voor zover het gewone honden betreft. Assistentiehonden worden echter beschouwd als een noodzakelijk hulpmiddel voor blinde en slechtziende personen. De wetgever heeft dan ook een uitzondering voorzien voor assistentiehonden: die mogen wel in restaurants en andere eetgelegenheden binnen. De Stad Brussel vraagt niet alleen de blinde personen met hun assistentiehond toe te laten, maar ze ook echt welkom te heten. Dat kan op een aantal manieren: door de sticker «Assistentiehond welkom» op de toegangsdeur te kleven, door hun menukaart te laten omzetten in braille voor blinde personen of door een menukaart met extra grote letters te voorzien voor slechtziende personen. Een lijst van restaurants die beschikken over een menukaart in braille vindt u op www.bruxelles.be. Verhuis Centrum voor Medische Expertise van Hasselt . Het Centrum voor Medische Expertise van Hasselt is sedert 21 maart niet meer bereikbaar in de Sint-Jozefstraat 10. Het Centrum opende op 28 maart zijn deuren op het nieuwe adres: Fac Verwilghen, Blok A, gelijkvloers, Voorstraat 43 te 3500 Hasselt. Telefoon- en faxnummer zijn ongewijzigd gebleven: tel 011 35 08 40; fax 011 35 08 58. Bron: www.handicap.fgov.be Mijn.vaph.be maakt digitaal dossier waar! Vanaf 10 juni 2011 kunnen personen met een handicap die een dossier bij het VAPH hebben, hun persoonlijke gegevens via elektronische weg (mijn.vaph.be) consulteren. Een internettoegang via het webadres http://mijn.vaph.be, een elektronische identiteitskaart en kaartlezer of token volstaan om het persoonlijke dossier in te kijken. In een volgende fase zullen ook elektronische aanvragen en wijzigingen via deze weg kunnen uitgevoerd worden. De ontwikkeling van deze toepassing gebeurde in nauwe samenwerking met de mensen met een handicap zelf. Hierbij maakt het VAPH opnieuw de traditie van partnership met de mensen met een handicap waar. Dankzij de specifieke inzichten van de doelgroep werden heel wat aanpassingen aan het oorspronkelijke concept van dit loket doorgevoerd. Ook toekomstige aanpassingen zullen in samenspraak gebeuren. Bron: www.vaph.be Sociaal tarief voor leidingwater. De Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening (VMW) wil een sociaal tarief voor leidingwater invoeren. Een aanvraag om de vaste vergoeding voor sociale klanten met een kwart te verlagen ligt klaar. Gewone klanten zullen dan in ruil iets meer moeten betalen. De VMW staat in voor de drinkwaterverdeling in vier Vlaamse provincies. De directies in Limburg, West- Vlaanderen en Vlaams-Brabant hebben het sociaal tarief al goedgekeurd. Het is nu nog enkel wachten op OostVlaanderen. De prijs voor het drinkwater is in elke provincie verschillend, maar overal krijgt elke gezinslid 15 m³ leidingwater gratis. Dat zal zo blijven. Ook de vaste vergoeding is bij de VMW overal 48 euro. Met het sociale tarief zou deze vergoeding dalen tot 36 euro voor leefloners, personen met een handicap, ouderen met een inkomensgarantie en personen met een inwonend gezinslid dat verlengd minderjarig is verklaard. Andere klanten zouden dan 49 euro vaste vergoeding moeten betalen. Dit voorstel moet echter wel nog eerst door de prijzencommissie goedgekeurd worden. Bron: Belga, 14 juli 2011. NIEUWS VAN DE BRAILLESHOP. Nieuwigheden. Horloges: Timer (chronometer) - Op- en aftellen - geeft minuten en seconden aan. Refertenummer: 020001646. Verkoopprijs: 11,67 euro. Weegschalen Nederlandssprekende personenweegschaal “Happy Day”: - Maximale draagkracht van 200 kg. - Deling 0,1 kg. - Aantal herhalingen van de weegresultaten: 1-3. - Weight watching voor 1 tot 5 personen. - Volumeregeling in 6 niveaus. - Antislipplaat Refertenummer: 020001653. Verkoopprijs: 139 euro. Vrije Tijd SWINXS spelconsole: - Geschikt voor kinderen vanaf 4 jaar. - Van 1 tot 10 spelers. - Herlaadbare batterij inbegrepen. Refertenummer: 020001639. Verkoopprijs: 157,42 euro. Ter herinnering De Brailleshop is gevestigd in de Engelandstraat 57 te 1060 Brussel (op 250 m wandelafstand van het Zuidstation). De winkel is open van maandag tot en met donderdag en dit telkens van 10u tot 12u en van 13u30 tot 16u. Bestellingen kunnen per briefwisseling, telefoon, fax of email gebeuren. Bezoekers aan de Brailleshop kunnen nu ook elektronisch betalen. NIEUWS VAN DE DIENST VRIJETIJDSBESTEDINGEN. Activiteiten Oktober – November – December 2011. OKTOBER. Gent: • Donderdag 13 oktober 2011: Culturele animatie: Gentse Cabaret “Klaover Viere”. Kortrijk: • Vrijdag 14 oktober 2011: Culturele animatie: Marino Punk. NOVEMBER. Antwerpen: • Vrijdag 25 november 2011: Culturele animatie. Oostende: • Dinsdag 29 november 2011: Culturele animatie. DECEMBER. Gent: • Donderdag 8 december 2011: Culturele animatie.