Goed voor Ogen Glaucoom Informatiefolder Andere informatiefolders: Macula degeneratie Droge/Natte ogen ofwel traanvocht problematiek Diabetes en ogen Voor meer ‘oog’ informatie: raadpleeg onze site www.GoedvoorOgen.nl Goed voor Ogen www.GoedvoorOgen.nl Glaucoom Behandeling Glaucoom is een oogziekte waarbij de schade aan het netvlies en de oogzenuw ontstaat. Dit leidt uiteindelijk tot uitval van het gezichtsveld (het omgevingszien). De schade aan de oogzenuw kan niet meer worden hersteld. Vaak, maar zeker niet altijd, gaat dit gepaard met verhoging van de oogdruk. De hoogte van de oogdruk is het evenwicht tussen de aanmaak en de afvoer van het interne oogvocht (kamerwater). De doelstelling is het verlagen van de druk waardoor de kans op (verdere) oogschade afneemt of zelfs wegvalt. Genezing of herstel van het reeds beschadigde deel is helaas niet mogelijk. De behandeling kan bestaan uit: Oogdruppels: de druppels verminderen de productie van kamerwater of stimuleren juist de afvoer. Er zijn vele soorten en vaak wordt er gewerkt met verschillende tegelijkertijd. Druppelen moet consequent gedaan worden, in principe levenslang. In het begin zal regelmatig gecontroleerd worden om de juiste mix van druppels te bepalen en met het gewenste effect; Laserbehandeling: wanneer oogdruppels niet voldoende effect hebben kan met een laserbehandeling de afvoer versterkt worden; Operatie: als derde mogelijkheid kan een glaucoomoperatie overwogen worden. Een tijdige opsporing van Glaucoom is dus noodzakelijk en een goede behandeling kan verdere aantasting van netvlies en oogzenuw beperken of zelfs stoppen. Meestal treedt glaucoom op in beide ogen. Vaak is er wel verschil in de eventuele schade van de ogen. Glaucoom bestaat uit een combinatie van 3 kenmerken: Een beschadiging aan de oogzenuw; Beperking of uitval van het gezichtsveld; Een verhoogde oogdruk. Wat kunnen wij u bieden: Wat is een gezichtsveld? Uw opticien heeft door de aanwezigheid van specialisten en specifieke apparatuur de kennis en kunde in huis om glaucoom – screening te doen. Door de aanwezigheid van de OCT scan hebben we een techniek om in het meest vroege stadium (door het afnemen van de netvliesvezel dikte) eventueel het vermoeden op glaucoom te kunnen detecteren. Mocht er reden voor zijn, dan kunnen wij u snel doorverwijzen naar de oogarts. We maken een onderscheid tussen de gezichtsscherpte (het centrale zien) en het gezichtsveld (het omgevingszien). De gezichtsscherpte is belangrijk voor het zien van details, zoals bijvoorbeeld het lezen. Het wordt getest met een leeskaart en uitgedrukt in een getal of percentage bijv. 100%. Het gezichtsveld is het omgevingszien ofwel het ‘perifere zien’. Als we met één oog naar een bepaald punt kijken nemen we ook de ‘omgeving’ rondom dat punt waar. Dat is een heel stuk naar boven, beneden, links en rechts = het gezichtsveld. Bij glaucoom vindt er in eerste instantie uitval van het gezichtsveld plaats. Goed voor Ogen advies ofwel wat kunt u er zelf aan doen: Waar het bij andere ‘bekende’ oogafwijkingen óf al wetenschappelijk bewezen óf geaccepteerd is, is het bij Glaucoom pas recenter bekend dat vitamines invloed hebben. In recent promotie onderzoek op de Erasmus Universiteit van Wiishal Ramsas blijkt dat mensen die veel vitamines A en B1 binnen krijgen een lager risico lopen op de oogziekte Glaucoom. In de nabije toekomst zal door vervolgonderzoek meer bekend worden. Tot die tijd kan het in ieder geval geen kwaad om als u tot de risico groep behoort in uw voeding er rekening mee te houden. Zie de Goed voor Ogen recepten op onze site! En wat u moet doen is na uw 40ste regelmatig een oogdrukmeting te laten doen (1 maal per 2 jaar) en in overleg met uw optometrist een specifiek glaucoom preventie screening doen met een OCT waarover later meer. Hiermee kan uw optometrist het risico inschatten op glaucoom n.a.v. de fysieke toestand van uw oog en u adviseren betreffende de maatregel van zo’n screening. Bij hoger risico 1x per 2 jaar, bij lager 1x per 5 jaar. Bel voor een screeningafspraak Figuur 1. Het normale gezichtsveld. Figuur 2. Het gezichtsveld van iemand met een vergevorderde vorm van glaucoom. De oogdruk Screening en onderzoek De verhoogde oogdruk is niet langer meer het belangrijkste onderdeel van de definitie maar geldt als risicofactor. Dwz dat mensen met een ‘verhoogde’ oogdruk niet per definitie glaucoom krijgen of hebben. Andersom geldt dat mensen met een ‘normale’ druk ook glaucoom kunnen hebben of krijgen. De ‘normale’ oogdruk ligt tussen de 10-22 mm/hg. Maar zoals gezegd dat wil niet altijd zeggen dat dit dan ook een ‘veilige’ oogdruk is. Deskundige controle van de ogen kan glaucoom al in een vroeg stadium aan het licht brengen. Uitsluitend oogdruk controle is hiervoor niet toereikend. Een uitgebreide screening naar glaucoom omvat een oogdrukmeting (evt op verschillende momenten van de dag), een nauwkeurige netvlies screening en bij ons een netvlies diktemeting met de OCT scan. Hebben wij na het onderzoek het vermoeden naar glaucoom dan zal een oogarts vervolgonderzoek doen met extra testen zoals bijv. een uitgebreide gezichtsveld meting. Dit om definitief vast te stellen dat er glaucoom aanwezig is en om een eventueel behandelplan op te kunnen stellen. Risicofactoren In principe kan iedereen glaucoom krijgen. Maar de belangrijkste risicofactoren die de kans vergroten zijn: Verhoogde oogdruk; Glaucoom in de familie; Leeftijd: naar mate we ouder worden is het risico hoger; (1% boven 40e 3% boven 75e levensjaar); Hoge min- of plusbril; Gebruik van bepaalde geneesmiddelen; Oogtrauma hebben gehad; Donkerdere huidskleur. Hoe merk ik het? In het beginstadium veroorzaakt glaucoom meestal geen klachten omdat beginnende beperking van het gezichtsveld vaak niet opvalt. Soms wordt het beschadigde gezichtsveld van het ene oog opgevangen door het niet beschadigde van het andere oog. De eerste uitval kan alleen worden opgespoord door een OCT screening of bij een uitgebreid onderzoek. Verhoogde oogdruk doet geen pijn. Slecht bij uitzondering, bijv. bij extreem hoge druk (40-50 mm/hg), gaan de ogen wat pijnlijk voelen. Vroege herkenning is belangrijk omdat glaucoom tot onherstelbare schade kan leiden aan de oogzenuw en zelfs tot blindheid. De OCT met de scan waarop de dikte van het netvlies zichtbaar is met eventuele afwijkingen in die netvlieslagen