Grootboek

HS 5 Het grootboek
Je weet al dat een balans een momentopname is. Je kunt onmogelijk na iedere financiële handeling
een nieuwe balans opstellen. Dat is veel te veel werk. Daarom houd je ieder financieel feit bij op
grootboekrekeningen. Pas als alle grootboekrekeningen zijn bijgewerkt maak je na een jaar een
balans.
Iedere balanspost (gebouwen, inventaris, bank, kas, eigen vermogen, hypotheek enzovoorts) krijgt
een eigen grootboekrekening. Iedere post van de resultatenrekening (autokosten, telefoonkosten,
personeelskosten, opbrengst van de rijlessen, opbrengst van de verkopen enzovoorts) krijgt ook een
eigen grootboekrekening.
Alle grootboekrekeningen samen noem je het grootboek.
Sommige grootboeken, zoals de bankrekening en de kas, zijn erg lang. In die gevallen is de naam
grootboek logisch. Andere grootboekrekeningen gebruik je nauwelijks. Je schrijft bijvoorbeeld maar
één keer per jaar je inventaris af. (Afschrijven wil zeggen dat je de waardevermindering van je spullen
in je boekhouding verwerkt.) De naam grootboek lijkt dan een beetje overdreven, want er staan
maar drie regels in.
Het grootboek kan op twee manieren getekend worden: in scrontovorm of in de gewijzigde
scontrovorm. Hier wordt de gewijzigde scontrovorm gebruikt, want dat scheelt veel schrijfwerk. Kijk
maar naar onderstaande voorbeelden.
Scontrovorm:
debet
datum
kas
stuknummer
omschrijving
bedrag
credit
datum
stuknummer
Gewijzigde scontrovorm:
kas
datum
stuknummer
omschrijving
debet
credit
omschrijving
bedrag
Je opent de grootboekrekening van balansposten altijd uit de balans.
1.
2.
3.
4.
Je schrijft de datum op, bijvoorbeeld 2/1.
Je slaat stuknummer over.
Bij omschrijving schrijf je op: ‘van balans’.
Dan zet je het juiste bedrag in de kolom debet of credit. Als iets debet op de balans staat,
komt het ook debet in het grootboek. Staat iets credit op de balans dan komt het ook credit
in het grootboek.
Bijvoorbeeld:
Balans
100.000
eigen vermogen
50.000
hypotheek
20.000
170.000
totaal
gebouw
paarden
bank
totaal
gebouw
datum
2/1 2016
stukomschrijving
nummer
van balans
debet
credit
100.000
hypotheek
datum
2/1 2016
stukomschrijving
nummer
van balans
debet
credit
80.000
Grootboekrekeningen van de resultatenrekening worden niet geopend.
personeelskosten
datum
stukomschrijving
nummer
debet
credit
31 december 2015
90.000
80.000
170.000
Opdrachten Grootboek
Chantel Verbeek heeft een groothandel in lederwaren. Haar beginbalans ziet er als volgt uit:
inventaris
voorraad goederen
debiteuren
bank
kas
totaal
Balans
10.000
eigen vermogen
110.000
crediteuren
50.000
20.000
8.000
198.000
totaal
1 januari 2016
158.000
40.000
198.000
Verder heeft ze als kostenposten bedacht inkoopprijs verkopen, loonkosten en overige kosten. Als
opbrengsten heeft ze bedacht de grootboekrekening opbrengst verkopen.
Teken en open haar grootboekrekeningen (7 balansposten en 4 resultatenrekeningposten). Zorg voor
voldoende schrijfruimte onder ieder grootboek. Er moeten zes financiële handelingen onder kunnen.
De begindatum is 1 januari.
Opdrachten Grootboek
inventaris
datum
stuknummer
1/1
omschrijving
debet
van balans
10.000
omschrijving
debet
van balans
110.000
omschrijving
debet
van balans
50.000
credit
voorraad goederen
datum
stuknummer
1/1
credit
debiteuren
datum
1/1
stuknummer
credit
bank
datum
stuknummer
1/1
omschrijving
debet
credit
van balans
20.000
omschrijving
debet
van balans
8.000
omschrijving
debet
credit
debet
credit
kas
datum
stuknummer
1/1
credit
eigen vermogen
datum
stuknummer
1/1
van balans
crediteuren
datum
1/1
stuknummer
omschrijving
van balans
opbrengst verkopen
datum
stuknummer
omschrijving
debet
credit
stuknummer
omschrijving
debet
credit
stuknummer
omschrijving
debet
credit
omschrijving
debet
credit
inkoopprijs verkopen
datum
loonkosten
datum
overige kosten
datum
stuknummer