Verslag studiedag architectuurmethoden NGI Afdeling Architectuur, 11 september 2008 1. Deelnemers en architectuurmethoden Naam Welke methoden ken je? Welke methoden gebruik je? Sjoerd Veenstra DYA (nog) niets Iwan Eising DYA, Zachman, LaUC (Life after Use Cases), JBF, Eigen methode LaUC, JBF, Eigen methode Max Webber Frank vd Laan BIP UML/RUP, JBF Minimaal UML Jean Aretz DYA, Novius, Zachman DYA, Novius DYA, Novius, SOA DYA, Novius, SOA, Dragon1 DYA, Novius, SOA DYA, Novius UML/RUP UML TOGAF, DYA, DODAF, IAF DEMO Diverse TOGAF, AchiMate, DYA, RUP, Zachman TOGAF, IAF, DYA, ArchiMate - IAF, TOGAF, DYA, Zachman, ArchiMate ArchiMate Kevin vd Berg Rob Overmans Youri Wetzels Ruud vd Bergh Mischa Fuhren Ernoud vd Waard Evelien vd Grift Janine Kemmeren Wouter Meyer Jos Jaarsveld Louk Dicken Rob Braam Wat vind je het belangrijkst aan een methode? Borging, rust, verandering Begrijpelijk voor business, developers, testers en beheer. Flexibel tav welke aspecten componenten/artefacts wel en niet Kennis, overview Structuur, overdraagbaarheid, documentatie bij ontwikkeling Novius Novius Novius Novius Novius UML/RUP UML TOGAF DEMO ArchiMatre Praktisch toepasbaar Werkbaar, praktisch Handvat, praktisch toe kunnen passen Innovatie van modellering met verbinden van -mens aspect (DEMO) -ding aspect (object orientatie) Relatie/verbanden tussen business, applicaties en techniek Communicatie gebruikers, visualisaties, viewpoints, communiceerbaar, praktisch Gerard Vrouwenvelder Renato Kuiper Jur Huizinga Frank Hendriksen John Wolthuis Job Habraken Gerrie Jansen Matthieu v. Loon Jan Truijens Joost Lommers Olaf van Dijk Hemke Havinga Sander Heutink Bert Dingemans DYA, Zachman, TOGAF, EEAF, ArchiMate TOGAF, DYA, Zachman, ITSA TOGAF, ArchiMate DYA, TOGAF, JBF, Zachman DYA, TOGAF, Zachman, JBF DYA, Eigen DYA, MARCH, TOGAF, UML/RUP, JBF (eigen kookboek) Zachman, TOGAF, UML/RUP, DYA DYA, March, TOGAF, UML/RUP + synergie bestof-breed Zachman, UML/RUP + combinatie Momenteel weinig Zachman, DYA, TOGAF, UML/RUP UML/RUP, JBF DYA, TOGAF, Zachman DYA, TOGAF, Novius, Dragon1, Panfox, ISP, Zachman UML/RUP TOGAF, DYA, ITSA DYA, Eigen smaak inpasbaarheid Open, beschikbaar, aanvullend, aansluiting met de business Praktische toepasbaarheid, weg van de ivoren toren Eenvoudig Aansluiting op doel + toepasbaarheid binnen organisatie Fit for use, passend bij de organisatie (fase, cultuur) Start voor verder ontwikkelwerk Geen vaste methode - Verwachtingen bij klant - Momenteel situationele mix van DYA, TOGAF, NORA & ArchiMate UML/RUP Imago bij belanghebbenden DYA, TOGAF, Novius DEMO, NIAM, Eigen DYA, DEMO, UML. Merode Merode DEMO Bruikbaarheid, flexibiliteit Business betrokkenheid Doorlooptijd, nieuw paradigma Wiskundige basis 2. Welke methode spreekt je het meest aan en waarom? ArchiMate Tooling, goed te combineren Visualisatie Zeer bruikbaar, modellen over grenzen Praktisch middels tooling, visueel sterk, sterke vrijheid in bepalen diepgang (Als aanvulling op andere methode): visualiseren, maakt communicatie eenvoudiger Bewaken integriteit tussen modellen Gezamenlijke taal. Enterprise, dus ook voor de business. In combinatie met TOGAF en UML/RUP. Repository aanwezig (versiebeheer) Model specifiek voor architectuur. Sterke focus Tool en methode geintegreerd Effectieve model en taal. Ook vereenvoudigde weergaves nodig Beperkt en adequaat metamodel geeft richting. Casetool support goed geregeld Modelleren. Beschikbaarheid Tool (samenhang) Aansluiting TOGAF Visueel sterk, Open Group Support BIP/NAR Samenhang. Sluit aan bij strategie en beleid. Draagvlak binnen organisatie creeren. Helder raamwerk, van strategie naar projecten. Business betrokkenheid Focus Lijkt me een goede methode om een op informatie gebaseerde EA te creeren. Lijkt me wel alleen geschikt om tot een startpunt te komen. Business gedreven, migratiepad Informatieplanning als routinematig proces. Architectuur ondersteunend. Concrete speerpuntprojecten. DEMO Vanwege toevoeging van de “zachte” kant (essentie van de organisatie) Mensen centraal, communicatie. Nodig: link naar objecten. Jip en Janneke, activerend, communiceren Dragon1 Visuele presentatie Gevoelsmatig, echter te weinig van gezien Compleet (bijna). Goed om mee te communiceren (visualisering) Overzichtelijk, begrijpelijk en beslisbaar maken. Communicatief sterk. Ontbrekend aspect bij andere methodes. Dicht bij JBF. Gaat in op visueel maken, spreekt taal van opdrachtgever, gemeenschappelijk begrip kweken DYA Raamwerk opzet Simpel, maturity model geeft handvaten om te groeien Volwassenheidsmatrix, PSA, Direct toepasbaar 3 laagsmodel, procesmatige aanpak, architectuur seminars Borging in de organisatie, groeimodel Flexibiliteit, aanpassen aan waar de organisatie aan toe is Is een echte methode, EA, begrijpelijk, practisch Denkwijze, concrete producten Aansprekend, helder, overzicht, concreet (over wat er wel in zit) PSA, mist implementatiedocs Volwassenheidsmatrix Lijkt uitlegbaar aan organisatie. Bekend. Tools zoals volwassenheidsmatrix & PSA Bruikbaarheid, volwassenheidsmatrix, methode voorkant Richt zich ook op proces, volwassenheidsmatrix Overzichtelijk, begrijpelijk en minimaal proces. Alle essentiele overlegmomenten aanwezig, goede instrumenten Pragmatische insteek, aandacht voor invoering architectuur in stappen, borging in de organisatie Voor werken onder architectuur: inbedden in organisatie, processen, draagvlak, pragmatisch mee omgaan Snelheid. Ruimte voor ontwikkeling zonder architectuur Helder. Afbakening. Pragmatisch, procesgericht, groeimodel voor organisaties IAF Is een methode. EA. Lijkt me een complete (doch proprietary) methode waarbij het iets schort aan “hoe kan ik concreet aan de EA” invulling IEEE Basis + stakeholders Concepten Goede basis referentie en onder frameworks Goed doordacht model en wereldwijd geaccepteerd TOGAF Goed uitgewerkt, vendor neutraal Compleet. Open Compleetheid, Open source Gedetailleerd, volledig, voorzien van werkdocumenten Internationale standaard Wereldwijd geaccepteerd, compleet Open, dynamisch procesmodel (in combinatie met ArchiMate en UML/RUP en een vleugje DYA: just enough, just in time) Vrij breed, veel informatie beschikbaar, internationaal bekend, standaard Houvast werkwijze architect, repository, overdraagbaarheid, communicatie aspect, volledigheid Standaard Compleet, open, breed bekend Internationaal, governance (+ArchiMate) Veel gebruikt, standaard, richt zich op proces Brede adoptie Compleetheid Breed inzetbaar De facto standaard, compleet, gebruikersgroep Is een echte methode. Meest volledige; procesmodel. Open / Best practice. Vendor en technologie onafhankelijk. Wereldwijd. EA. Etc. Open karakter, ADM erg herkenbaar en bruikbaar. Vraagteken bij toepasbaarheid MKB. Brede acceptatie en massa Lijkt me zeer compleet op notatiestandaard na. Is wat mij betreft ook echt een methode. UML/RUP De facto standaard voor ontwikkeling Detailniveau Goed doordacht als software ontwikkelmethodiek Architectuur versus gebruik. Goede link met uiteindelijke toepassing (applicatie) Iteratief, prima voor softwareontwikkeling. Vullen elkaar goed aan, in combinatie met TOGAF en ArchiMate Zachman Kapstok voor te ontwikkelen modellen (standaard van mijn werkgever) 9vlaksmodel Zeer high level, lange levensduur / relevantie, maatschappelijke relevantie Communiceerbaar, pragmatisch Zingeving, verbondenheid 3. Suggesties voor auteurs van boek Testimonials van ervaringsdeskundigen Bezin je nog eens wat wel en wat niet een EA methode is. Volgens mij vallen 5 van de 11 hier niet binnen (Ivan Eising) Maak onderscheid tussen “echte” methodes en ondersteunende concepten, modellen en technieken (Frank Hendriksen) Zie artikel Roger Sessions over TOGAF, Zachman, FEAF en Gartner (Joost Lommers) Enqueteer / interview ook gebruikers van de methoden Interactieve website voor vergelijken Uitgebreide verwijzing naar informatiebronnen Een simpele praktijkcase per geval. Hoe herken ik deze methoden “in het wild” Doelgroepen: -Organisatie totaal -Business -IT -Architecten Wie wil je bedienen? De ene methode is heel goed voor architecten om mee te werken, maar hoeft de business totaal niet aan te spreken. Definieer duidelijk wat EA is. Maar ook wat onder methode wordt verstaan (Ivan Eising) Score methoden t.o.v. beoordelingskader en t.o.v. elkaar Zie onderzoek UU (uit 2005?) over gebruik architectuurmethoden. Artikel in Informatie (Joost Lommers) Ideale model van een methode + plaatsing van de verschillende methoden Streef naar verbinding: -mens-benadering -object-benadering (Wouter Meijer) Naast vergelijking ook kijken naar invloed van: -Type organisatie -Ervaring van de architecten -Fase/ervaring waarin organisatie zit Dit mbt keuze methode Overzicht van samenhang / overlap en mogelijke combinatie toepasbaarheid Benoemen gaps (toekomst trends) mogelijkheden Transparante beschrijving (niet verbloemend) Onderscheid: -werken onder architectuur -architectuur opstellen Geef aan wanneer het verstandig is om onder EA te werken. Kritische massa, break-even point. Meest voorkomende vraag: what’s in it for me? (Ivan Eising) Architectuur dient verschillende doelen architectuurwerk en –product wordt daardoor bepaald. (Jan Truijens) Praktijkcases en voorbeelden gerefereerde bedrijven 1. Hou de architectuurraamwerken (methoden), modellen (incl. relaties) en tools gescheiden. 2. Definieer selectiecriteria op basis waarvan een bedrijf keuze kan maken Generieke best practices Secure by design Zachman is in mijn ervaring ideaal om een EA te reviewen / beoordelen. Dus in retrospect, want het laat zien “hoe compleet” een EA is. Maar juist niet om tot een EA te komen. (Ivan Eising) Neem 3 voorbeelden als rode draad: -communicatie binnen organisatie/keten -handelen communiceren/informatievoorziening/techniek (Wouter Meijer) Spendeer veel tijd aan Hfst 7: argumenten voor inzet methodes, technieken, concepeten (Frank Hendriksen) Hoe praktijk van architectenburo: organisatorische inrichting / werkwijze Beschrijf het ideale architectuurmodel Eigenlijk nog te rudimentair, wat mist er nog in de methode in architectuurland Meetbaar maken van succes, effect, effectiviteit van een methode Benoemen van ontwikkelingen (vb SOA) met invloed op (gebruik) architectuur en methoden Enterprise is niet per definitie een hele grote politiek geladen organisatie. EA is ook nodig en mogelijk bij kleinere organisaties Per methode een referentiecase toevoegen vergroot mogelijk de leesbaarheid Onderscheid: -Informatievoorziening -Communicatie (interactie) -Samenwerken (Wouter Meijer) Geef aan welke methode bij welke probleemstelling past Ik zie alleen maar statische plaatjes: zijn er dynamische visualisaties bekend, bijv. zoals het waterstaat getijdenmodel? Lees de onderstaande boeken om er een leuk boek van te maken: -The back of the napkin -Made to stick (Joost Lommers) Aandacht voor de architect en zijn/haar persoonlijke vaardigheden Methoden scoren op aandacht voor verandermanagement? De meesten zijn nogal blauw. Belicht belang van dynamisch model (tijd = dimensie). (Wouter Meijer) Bereid te reviewen (Jur Huizinga) Geef aan welke methoden goed combineren en waarom (Jur Huizinga) Misschien per methode een paar gebruikers aan het woord laten: geeft “flavour” en kans op oordeel (Jan Truijens) -Beperk tot echte methoden -Vraag je af: wat is EA? Wat doet EA? -Architecture versus Development? -Hulp: wat hebben jullie nodig? (Janine Kemmeren) Als je niet wilt bouwen hoef je zo’n methode niet (Jan Truijens) Aandacht voor tooling Is architectuur een roadmap & routeplanner of een toetssteen? (Jan Truijens) Beperk je niet tot 1 methode. 2 of 3 methoden kunnen in samenhang veel beter zijn (Bijv. TOGAF + ArchiMate + UML/RUP) Voer een “mash up” hoofdstuk in waarin de verschillende “methoden” naast elkaar tot een compleet geheel worden (Ivan Eising)